Mariany Północne: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m WP:CHECK - poprawa tagów <sup> |
lit. |
||
Linia 70: | Linia 70: | ||
== Ustrój polityczny == |
== Ustrój polityczny == |
||
Mariany Północne są terytorium zależnym posiadającym status |
Mariany Północne są terytorium zależnym posiadającym status [[Terytorium nieinkorporowane|terytorium nieinkorporowanego]] [[Terytorium zorganizowane|zorganizowanego]] o statusie "wspólnoty" (ang.''"commonwealth"'') - zależnego od USA o dużej autonomii wewnętrznej, co odpowiada statusowi [[terytorium stowarzyszone]]go ze [[Stany Zjednoczone|Stanami Zjednoczonymi]]. |
||
Rządy sprawuje gubernator wybierany w wyborach powszechnych. Ze względu na swój status, Marianami Północnymi administruje Office of Insular Affairs amerykańskiego Departamentu Spraw Wewnętrznych. |
Rządy sprawuje gubernator wybierany w wyborach powszechnych. Ze względu na swój status, Marianami Północnymi administruje Office of Insular Affairs amerykańskiego Departamentu Spraw Wewnętrznych. |
Wersja z 09:11, 15 lis 2014
| |||||
Hymn: Gi Talo Gi Halom Tase | |||||
Język urzędowy | |||||
---|---|---|---|---|---|
Stolica | |||||
Status terytorium | |||||
Zależne od | |||||
Głowa terytorium | |||||
Szef rządu | |||||
Powierzchnia • całkowita • wody śródlądowe |
| ||||
Liczba ludności (2012) • całkowita • gęstość zaludnienia |
| ||||
Waluta |
dolar amerykański (USD) | ||||
Rok utworzenia |
wydzielone z Powierniczych Wysp Pacyfiku | ||||
Strefa czasowa |
UTC +10 | ||||
Kod ISO 3166 |
MP/MNP/580 | ||||
Domena internetowa | |||||
Kod telefoniczny |
+1 670 | ||||
Mariany Północne (Wspólnota Marianów Północnych; ang.: Northern Mariana Islands, Commonwealth of the Northern Mariana Islands; czamorro: Notte Mariånas, Sankattan Siha Na Islas Mariånas) – terytorium stowarzyszone (Terytorium zorganizowane o statusie wspólnoty -US Commonwealth) Stanów Zjednoczonych położone w północno-zachodniej Oceanii.
Geografia
- Osobny artykuł:
Terytorium zajmuje północną część archipelagu Marianów, położonego w Mikronezji, w południowo-zachodniej części Oceanu Spokojnego. W jego skład wchodzi 14 wysp, a powierzchnia wynosi 477 km². Zamieszkuje je ok. 80 400 osób (2005), głównie Mikronezyjczyków (lud Czamorro). Stolicą Marianów Północnych jest Capitol Hill.
Ustrój polityczny
Mariany Północne są terytorium zależnym posiadającym status terytorium nieinkorporowanego zorganizowanego o statusie "wspólnoty" (ang."commonwealth") - zależnego od USA o dużej autonomii wewnętrznej, co odpowiada statusowi terytorium stowarzyszonego ze Stanami Zjednoczonymi.
Rządy sprawuje gubernator wybierany w wyborach powszechnych. Ze względu na swój status, Marianami Północnymi administruje Office of Insular Affairs amerykańskiego Departamentu Spraw Wewnętrznych.
Władza ustawodawcza należy do dwuizbowego parlamentu składającego się z 18-osobowej izby niższej (Izba Reprezentantów) i 9-osobowej izby wyższej (Senat).
Podział administracyjny
- Osobny artykuł:
Mariany Północne dzielą się na 4 okręgi:
Historia
Wyspy zostały odkryte w 1521 przez Magellana i do 1898 stanowiły własność hiszpańską. Wtedy to północna część Marianów została zakupiona przez Niemcy. Po I wojnie światowej jako terytorium mandatowe Ligi Narodów przeszła pod administrację japońską. W latach 1947-1990 jako terytorium powiernicze wchodziły w skład Powierniczych Wysp Pacyfiku. Jednocześnie od 1978 roku, posiadając autonomię wewnętrzną, uzyskały status państwa stowarzyszonego z USA.
Wyspy Marianów Północnych
W skład terytorium wchodzą następujące wyspy (wymienione z północy na południe):
Nr | Wyspa | Powierzchnia (km2) | Ludność w 2000 |
Wysokość (m) | Najwyższy punkt | Położenie |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | Farallon de Pajaros (Urracas) | 2,55 | 0 | 319 | Nieprawidłowe parametry: {20|33|N|144|54|E|} | |
2 | Maug Islands | 2,13 | 0 | 227 | Nieprawidłowe parametry: {20|02|N|145|19|E|} | |
3 | Asuncion Island | 7,31 | 0 | 891 | Nieprawidłowe parametry: {19|43|N|145|41|E|} | |
4 | Agrihan (Agrigan) | 43,51 | opuszczona w 1990 | 965 | Mount Agrihan | Nieprawidłowe parametry: {18|46|N|145|40|E|} |
5 | Pagan (Mariany) | 47,23 | opuszczona w 1981 | 579 | Mount Pagan | Nieprawidłowe parametry: {18|08|36|N|145|47|39|E|} |
6 | Alamagan | 11,12 | opuszczona w 2009 | 744 | Banadera | Nieprawidłowe parametry: {17|35|N|145|50|E|} |
7 | Guguan | 3,87 | 0 | 301 | Nieprawidłowe parametry: {17|20|N|145|51|E|} | |
8 | Sarigan | 4,97 | 0 | 549 | Nieprawidłowe parametry: {16|43|N|145|47|E|} | |
9 | Anatahan | 31,21 | opuszczona w 1990 | 787 | Nieprawidłowe parametry: {16|22|N|145|40|E|} | |
10 | Farallon de Medinilla | 0,85 | 0 | 81 | Nieprawidłowe parametry: {16|01|N|146|04|E|} | |
11 | Saipan | 115,39 | 62 392 | 474 | Mount Tagpochau | Nieprawidłowe parametry: {15|11|06|N|145|44|28|E|} |
12 | Tinian | 101,01 | 3540 | 170 | Kastiyu (Lasso Hill) | Nieprawidłowe parametry: {14|57|12|N|145|38|54|E|} |
13 | Aguijan (Agiguan) | 7,09 | 0 | 157 | Nieprawidłowe parametry: {14|42|N|145|18|E|} | |
14 | Rota | 85,38 | 3283 | 491 | Mt. Manira | Nieprawidłowe parametry: {14|08|37|N|145|11|08|E|} |
Mariany Północne | 463,63 | 69 221 | 965 | Mount Agrihan | 14°08' do 20°33'N, 144°54° do 146°04'E |
Stosunki wyznaniowe
Struktura religijna kraju w 2010 roku według Pew Research Center[2][3]:
- Katolicyzm: 64,1% (zobacz: Metropolia Hagåtña)
- Protestantyzm: 16% (gł. baptyści, kongregacjonaliści, kalwini i zielonoświątkowcy)
- Buddyzm: 10,6%
- Religie plemienne: 5,3%
- Inni „chrześcijanie”: 1,2% (w tym Świadkowie Jehowy)
- Brak religii: 1,0%
- Islam: 0,7%
- Inne religie: 1,1%.
- ↑ CIA - The World Factbook
- ↑ Religious Composition by Country, in Percentages. The Pew Research Center. [dostęp 2014-08-01].
- ↑ Christian Population as Percentages of Total Population by Country. The Pew Research Center. [dostęp 2014-08-01].