Enrico Caruso
| ||
| ||
| Imię i nazwisko | Errico Caruso | |
| Data i miejsce urodzenia | 25/27 lutego 1873 Neapol | |
| Data i miejsce śmierci | 2 sierpnia 1921 Neapol | |
| Typ głosu | tenor | |
| Gatunki | muzyka poważna | |
Enrico Caruso, właśc. Errico Caruso[1][2] (ur. 25 lub 27 lutego 1873 w Neapolu, zm. 2 sierpnia 1921 tamże[1][3][2]) – włoski śpiewak, "król tenorów" w pierwszym 20-leciu XX wieku.
Obdarzony pięknym głosem śpiewał już w dzieciństwie w kościołach. Studia śpiewu podjął w 1891, zadebiutował w 1894 w Neapolu.
W 1897 został zaangażowany do Teatro Lirico w Mediolanie, śpiewając repertuar werystyczny. Olbrzymi sukces odniósł w 1898 w partii Lorisa podczas prapremiery Fedory Giordana. W latach 1898-1900 śpiewał w Teatrze Maryjskim w Petersburgu. Jego światowa kariera rozpoczęła się w 1902 od występu w Cyganerii Pucciniego w Monte Carlo, później występował w La Scali i Covent Garden. Od 1903 był pierwszym tenorem nowojorskiej Metropolitan Opera, goszcząc w tym czasie również na wielkich scenach europejskich (m.in. Rzym, Mediolan, Londyn, Paryż). W Metropolitan Opera upamiętnił się przede wszystkim jako Radames w Aidzie Verdiego, Książę Mantui w Rigoletto Verdiego, Eleazar w Żydówce J. F. Halévy'ego). W 1901 występował w Operze Warszawskiej. W grudniu 1920 dostał krwotoku podczas występu na scenie Metropolitan Opera; przewieziony do Neapolu, zmarł kilka miesięcy później.
W młodzieńczym okresie głos Caruso odznaczał się lekkością i jasnym brzmieniem; później, po przejściowej niedyspozycji artysty (1908–09), nabrał ciemnej, barytonowej barwy i odtąd śpiewak zrezygnował zupełnie z lirycznego repertuaru. Caruso miał w repertuarze około 70 partii operowych; był pierwszym tenorem, który zaczął nagrywać swe kreacje na płytach gramofonowych.
Przed wybuchem I wojny światowej stał się ofiarą szantażystów spod Czarnej Ręki[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Enrico Caruso Biography (ang.). biography.com. [dostęp 2011-05-15].
- ↑ a b Richard LeSueur: Biografia Enrico Caruso na stronie allmusic.com (ang.). allmusic.com. [dostęp 2011-05-15].
- ↑ Salvatore John LaGumina: The Italian American experience: an encyclopedia. Taylor & Francis, 2000, s. 100. ISBN 978-0-8153-0713-6.
- ↑ Carl Sifakis, Mafia amerykańska encyklopedia, s.125-126
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Caruso (piosenka)
- Audycja radiowa „Enrico Caruso w repertuarze rosyjskim” z cyklu Maksyma Malkowa „Z kolekcji rzadkich nagrań” (w języku rosyjskim).
