Flotylla Rzeczna Marynarki Wojennej
Ostre strzelanie w czasie ćwiczeń.
.svg)
Flotylla Rzeczna Marynarki Wojennej (do 17 października 1931: Flotylla Pińska) – polska flotylla rzeczna wchodząca w skład Marynarki Wojennej w okresie międzywojennym, stacjonująca w Pińsku na rzece Pinie. Flotylla operowała na tzw. morzu pińskim – w dorzeczu Prypeci z głównymi rzekami: Prypeć, Pina, Strumień.
Powstanie flotylli i pierwsze walki
[edytuj | edytuj kod]Flotylla Pińska powstała 19 kwietnia 1919 roku, gdy gen. Antoni Listowski zgodził się, aby Jan Giedroyć stworzył z trzech motorówek Lech, Lisowczyk i Lizdejko, w Pińsku, patrol rozpoznawczy. W połowie 1919 roku oddział ten wziął udział w starciach z flotą bolszewicką pod Mostami Wolańskimi i pod Horodyszczem, gdzie 3 lipca 1919 roku trzy łodzie motorowe przeprowadziły rajd rzeką Jasiołdą. Na jednej z łodzi znajdował się pluton 34 pułku piechoty pod dowództwem chorążego Andrzeja Baja, który pod nieprzyjacielskim ogniem desantował się i zdobył Horodyszcze, co następnie umożliwiło zajęcie, ważnego ze względów komunikacyjnych, Łunińca[1]. Na pamiątkę tych wydarzeń 3 lipca ogłoszono Świętem Flotylli Rzecznej w II RP[2].
17 września 1919 roku doszło do pierwszego starcia z kanonierkami przeciwnika. Motorówki uzbrojone M.I i M.II starły się ze statkami uzbrojonymi Trachtomirow i Burzyn pod Petrykowem. W wyniku starcia uszkodzony został Trachtomirow.
Z nadejściem zimy spieszeni marynarze obsadzili okopy między Petrykowem a Nowosiółkami. Kompania marynarska liczyła 4 oficerów i 80 podoficerów oraz marynarzy.
Flotylla w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 roku
[edytuj | edytuj kod]W marcu 1920 roku flotylla wzięła udział w zdobywaniu Mozyrza, gdzie włączono do jej składu nowe jednostki zdobyte na Flotylli Dnieprzańskiej. Następnie flotylla brała udział w ofensywie kijowskiej, podczas której w dniu 27 kwietnia doprowadziła podczas walk w rejonie Czarnobyla do wyparcia Rosjan na Dniepr. Następnie flotylla brała udział w tworzeniu przyczółków na lewym brzegu Dniepru w Kijowie oraz w defiladzie w tym mieście. Po zdobyciu nowych okrętów utworzono Flotyllę Kijowską operującą na Dnieprze. W trakcie kontrofensywy bolszewickiej pod koniec maja część Flotylli Pińskiej została odcięta od głównych sił, w związku z czym załogi zatopiły okręty w dniu 13 czerwca 1920 roku. Ocalałe jednostki walczyły podczas odwrotu na wodach Prypeci, jednak część, z uwagi na niski stan wody, zatopiono w Pińsku i pod Koczanowiczami. Flotyllę rozwiązano 2 sierpnia 1920 z powodu zajęcia dorzecza Prypeci przez Armię Czerwoną i samozatopienia większości jednostek pływających.
Flotylla po traktacie ryskim
[edytuj | edytuj kod]
11 października 1920 utworzono Oddział Detaszowany Flotylli Wiślanej na Prypeci, 2 marca 1922 przemianowany na Flotyllę Pińską. Po likwidacji 1 października 1925 Flotylli Wiślanej i przejęciu większości jej jednostek przez Flotyllę Pińską stała się ona jedyną flotyllą rzeczną w Polsce. Bazą główną flotylli był Pińsk, w którym cumowało ponad 100 jednostek bojowych i transportowych. Mieściła się w nim Komenda Portu Wojennego, koszary, schrony i hangary dla wodnosamolotów, warsztaty, biura oraz hale dokowe i konstrukcyjne, a także, po drugiej stronie rzeki, bazy paliwowe i składy amunicji. Bazą była także graniczna Nyrcza. W 1939 roku z części sił Flotylli utworzono Oddział Wydzielony Rzeki Wisły. Wiosną 1939 utworzono w ramach Flotylli Oddział Wydzielony na Prypeci.
Rzeczna Eskadra Lotnicza
[edytuj | edytuj kod]W latach 1928–1937 Flotylla miała siły lotnicze (składające się z łodzi latających Schreck FBA-17HMT2). Początkowo był to Rzeczny Pluton Lotniczy, później, rozbudowany stał się Rzeczną Eskadrą Lotniczą[3].
Personel
[edytuj | edytuj kod]- Dowódcy flotylli
- por. mar. Jan Giedroyć – od 19 kwietnia 1919 do 16 marca 1920
- mjr mar. Edward Sadowski – od 16 marca do 2 lipca 1920
- ppłk mar. Jerzy Wołkowicki – od 2 lipca do 2 sierpnia 1920
- kpt. por. mar. Marian Wolbek – od 2 marca 1922 do 22 października 1924
- kmdr por. Władysław Blinstrub – od 23 października 1924 do 25 lutego 1927
- kmdr Witold Zajączkowski – od 25 lutego 1927 do 6 października 1939
- Zastępcy dowódcy flotylli
- kmdr ppor. Stanisław Hryniewiecki – od 3 kwietnia 1932 do 19 grudnia 1936
- kmdr por. Henryk Eibel – od 19 grudnia 1936 do 6 października 1939
- Oficerowie sztabowi artylerii Flotylli
- ppłk / płk art. Stefan Zielke (1936–1938)
- ppłk art. Włodzimierz Klewszczyński (1938–1939)
- Dowódcy Oddziału Detaszowanego Flotylli Wiślanej na Prypeci
- kpt. mar. Bohdan Jarociński – od 11 października 1920
- por. mar. Aleksander Mohuczy – 1920–1921
- kmdr ppor. Edward Rozenbaum – 1921 do 13 stycznia 1922
- kpt. por. mar. Ignacy Antoniewicz – od 13 stycznia do 2 marca 1922
Kampania wrześniowa
[edytuj | edytuj kod]Działania wojenne
[edytuj | edytuj kod]
We wrześniu 1939 roku Flotylla (bez Oddziału Wydzielonego Rzeki Wisły) składała się z 6 monitorów rzecznych, 3 kanonierek rzecznych, 4 statków uzbrojonych, 17 kutrów uzbrojonych (w tym 3 kutry obsługi i 1 zwiadu artyleryjskiego i łączności), 2 kutrów meldunkowych, 7 trałowców rzecznych i statku minowo–gazowego, oraz 48-50 jednostek pomocniczych, w tym 32 kryp, statku szpitalnego, 2 holowników, kilku motorówek i 6 ślizgaczy. Wszystkie jednostki zatopiono na rozkaz generała Franciszka Kleeberga w 1939 roku. Od 25 września do 12 listopada służba awaryjno-ratownicza Wojennej Flotylli Dnieprzańskiej oraz przedsiębiorstwo robót ratowniczych i podwodnych EPRON wydobyły co najmniej 54 z nich, w tym 26 okrętów bojowych (5 monitorów, 2 kanonierki, 15 kutrów uzbrojonych, statek minowo–gazowy i 3 trałowce), które następnie po remoncie i przezbrojeniu wcielono do WFD.
W dniach 10–14 września 1939 na bazie batalionu zapasowego (mobilizowany od 31 sierpnia) i Oddziału Desantowego (utworzony 2 sierpnia) sformowano dwa bataliony morskie, złożone ze spieszonych podchorążych Szkoły Podchorążych Marynarki Wojennej w Gdyni i marynarzy rezerwy. Dowódcami batalionów zostali kmdr Pawłowski i kpt. mar. Marian Foltyn (początkowo por. mar. Władysław Galiński). Marynarze zostali przemundurowani w polowe mundury wojsk lądowych, oficerowie i podchorążowie starszego rocznika zatrzymali garnizonowe czapki marynarskie, młodsi podchorążowie i rezerwiści w większości z własnej inicjatywy umieszczali orzełki Marynarki Wojennej na czapkach polowych.
Większość stanu osobowego Flotylli 20 września, po zatopieniu jednostek pływających, wymaszerowała na rozkaz gen. Kleeberga w kierunku Lubieszowa i Włodawy, z zamiarem przebijania się w kierunku Rumunii. 22 września, pozbawiony łączności z dowództwem gen. Kleeberg, zdecydował podjąć marsz z odsieczą dla Warszawy. 28 września zmienił nazwę swych wojsk na SGO „Polesie”.
Po odejściu, zgodnie z rozkazem Kleeberga, nielicznych wątpiących w celowość dalszej walki oraz części marynarzy narodowości ukraińskiej i białoruskiej, nastąpiła reorganizacja batalionów morskich, które 28 września weszły wraz z innymi marynarzami w skład 182 Pułku Piechoty z 60 Dywizji Piechoty jako 3 batalion „morski”. Dowódcą batalionu został kmdr ppor. Stefan Kamiński, dowódcami kompanii kpt. mar. woj. Lucjan Rabenda, kpt. artylerii Jerzy Wojciechowski i kpt. piechoty Jan Lipecki. Kwatermistrzem został kmdr ppor. Alojzy Pawłowski. Ponadto z marynarzy utworzono 4 kompanię samodzielnego batalionu 179 Pułku Piechoty tej dywizji (dowódca – ppor. mar. Bohdan Korsak).
Część marynarzy flotylli nie dołączyła do SGO „Polesie”, lecz do Grupy KOP gen. bryg. Wilhelma Orlika-Rückemanna, tworząc w niej zbiorczy batalion marynarski, pod dowództwem kolejno: kmdr. por. Henryka Eibla, kpt. mar. Edmunda Jodkowskiego i kpt. art. Bogusława Rutyńskiego. Większość z nich w nocy 25/26 września dostała się do niewoli sowieckiej, przy czym kilkudziesięciu zostało następnego dnia zamordowanych w Mokranach.
Organizacja w 1939 roku
[edytuj | edytuj kod]Dowództwo flotylli
[edytuj | edytuj kod]- Dowódca flotylli – kmdr Witold Zajączkowski
- Zastępca dowódcy – kmdr por. Henryk Eibel
- Szef sztabu – mjr dypl. art. Władysław Szczekowski
- Oficer artylerii sztabu – ppłk art. Włodzimierz Klewszczyński
- Oficer techniczny – kpt. mar. inż Wacław Trzebiński
- Oficer łączności – kmdr ppor. Bronisław Witkowski
- Oficer wywiadowczy – kpt. mar. Narcyz Małuszyński
- Naczelny lekarz – kpt. mar. lek Kozłowski
- Kapelan – mjr ks. Henryk Antonowicz
- Oficer flagowy – por. mar. Janusz Marciniewski
- Komendant Portu Wojennego Pińsk – kmdr ppor. Mieczysław Reutt
- Oficer inspekcyjny Portu Wojennego Pińsk – por. mar. rez. Stefan Murza-Murzicz
- Intendent Flotylli – kpt. mar. Alojzy Mrozik
- Kapelmistrz – chor. mar. Julian Tomaszewski
- Oficer gospodarczy (Brześć n. Bugiem) – por. mar. Stanisław Nawrocki (do roku 1932)
- Oficer oświatowy – kpt. mar. Czesław Basiński
- Szef kancelarii – st. bsm. Wacław Szwarc
- d-ca grupy taborów – por. mar. rez. Józef Walewski
- d-ca sekcji zaopatrzenia – por. mar. rez. Józef Graniczny
- d-ca 4 grupy kutrów uzbrojonych – bsm. Mieczysław Zalewski
- d-ca batalionu zapasowego – kmdr ppor. Alojzy Pawłowski
Dowódcy dywizjonów
[edytuj | edytuj kod]- 1 dywizjon bojowy – kpt. mar. Mieczysław Sierkuczewski
- 2 dywizjon bojowy – kmdr ppor. Stefan Kamiński
- 3 dywizjon bojowy – p.o. kpt. mar. Bronisław Bończak
Dowódcy okrętów
[edytuj | edytuj kod]- Monitor ORP „Wilno” – kpt. mar. Edmund Jodkowski
- Monitor ORP „Kraków” – kpt. art. Jerzy Wojciechowski
- Monitor ORP „Warszawa” – por. mar. Jan May
- Monitor ORP „Horodyszcze” – kpt. mar. Andrzej Marzecki
- Monitor ORP „Pińsk” – kpt. mar. Jan Kierkus
- Monitor ORP „Toruń” – kpt. mar. Bolesław Porydzay
- Statek OPL ORP „Generał Sikorski” – ppor. mar. rez. Stanisław Ludwik Fidosz
- Statek OPL ORP „Hetman Chodkiewicz” – por. mar. rez. Edward Kulesza
- Statek uzbrojony ORP „Generał Szeptycki” – ppor. mar. rez. Wacław Przyjemski
- Statek minowo–gazowy ORP „Mątwa” – kpt. mar. Narcyz Małuszyński
- Ciężki kuter uzbrojony ORP „Nieuchwytny” – por. mar. Olgierd Koreywo
- Kanonierka ORP „Zawzięta” – por. mar. w st. spocz. Jerzy de Latour
- Kanonierka ORP „Zuchwała” – kpt. art. Władysław Jasik
- Kanonierka ORP „Zaradna” – por. mar. rez. Czesław Kaiser
Jednostki Flotylli
[edytuj | edytuj kod]Jednostki sztabowe
[edytuj | edytuj kod]- Statek sztabowy „Admirał Sierpinek” – por. mar. Janusz Marciniewski
- Motorówka sztabowa S 1
- Motorówka sztabowa S 2
- Ślizgacz Nr 5
1 Dywizjon Bojowy
[edytuj | edytuj kod]D-CA oddziału kanonierek – kpt. art. Władysław Jasik
- Monitor ORP „Kraków” – kpt. art. Jerzy Wojciechowski
- Monitor ORP „Wilno” – kpt. Edmund Jodkowski
- Kanonierka „Zuchwała” – kpt. art. Władysław Jasik
- Kanonierka „Zaradna” – por. mar. rez. Czesław Kaiser
- Kanonierka „Zawzięta” – por. mar. w st. spocz. Jerzy de Latour, z-cz d-cy st. bosman Świeczka
- I Grupa Kutrów Uzbrojonych- bsmt. Leopold Hohn
- Kuter uzbrojony KU 16
- Kuter uzbrojony KU 17
- Kuter uzbrojony KU 18
- Kuter uzbrojony KU 19
- Kuter uzbrojony KU 21 kuter obsługi
- Krypa mieszkalna K 20
- Statek OPL „Generał Sikorski” – ppor. rez. mar. Stanisław Ludwik Fidosz
- Ślizgacz Nr 1
2 Dywizjon Bojowy
[edytuj | edytuj kod]- Monitor „Warszawa” – d-ca por. mar. Jan May
- Monitor „Horodyszcze” – d-ca kpt. mar. Andrzej Marzecki
- II Grupa Kutrów Uzbrojonych – d-ca st. bsm. Feliks Krauze
- Kuter uzbrojony KU 22 kuter obsługi
- Kuter uzbrojony KU 24 kuter obsługi
- Kuter uzbrojony KU 25
- Kuter uzbrojony KU 26
- Krypa mieszkalna K 8
- Statek OPL „Hetman Chodkiewicz” – por. mar. rez. Edward Kulesza
- Ślizgacz Nr 2
p.o oficera mechanika – st. bsm. Stanisław Sęk
3 Dywizjon Bojowy
[edytuj | edytuj kod]- dowódca – kpt. mar. Bronisław Bończak
- Monitor „Pińsk” – kpt. mar. Jan Kierkus
- Monitor „Toruń” – kpt. mar. Bolesław Porydzay
- Kuter uzbrojony KU 7 kuter zwiadu
- III Grupa Kutrów Uzbrojonych – st. bsm. Henryk Pełda
- Kuter uzbrojony KU 23 kuter obsługi
- Kuter uzbrojony KU 27
- Kuter uzbrojony KU 28
- Kuter uzbrojony KU 29
- Krypa mieszkalna K 10
- Statek uzbrojony „Generał Szeptycki”
- Ślizgacz Nr 3
Oficer mechanik – chor. mar. Bolesław Chabałowski
Oddział Minowo–Gazowy
[edytuj | edytuj kod]- Statek minowo-gazowy „Mątwa” – d-ca kpt. mar. Narcyz Małuszyński
- Trałowce pancerne T 1, T 2, T 3
- Trałowce bocznokołowe T 4, T 5, T 6, T 7
Oddział Łączności
[edytuj | edytuj kod]- Kuter meldunkowy KM 14
- Kuter meldunkowy KM 15
- Pływająca baza łączności K 2
- Motorówka P 3
- Dwa plutony łączności lądowej
Baza Wysunięta z Pogotowiem Technicznym
[edytuj | edytuj kod]- Kuter uzbrojony KU 1
- Kuter uzbrojony KU 2
- Kuter uzbrojony KU 3
- Holownik Neptun
- Statek sanitarny „Generał Sosnkowski”
- Krypa amunicyjne K 12
- Krypa amunicyjne K 13
- Krypa paliwowa K 14
- Krypa paliwowa K 15
- Krypa paliwowa K 25
- Pływająca kantyna K 17
- Warsztaty pływające K 19
- Krypa nurków K 7
- Krypa mieszkalna K 9
- Krypa mieszkalna K 30
d-ca bazy wysuniętej – kpt. mar. rez. Jan Hordliczka
d-ca pogotowia technicznego – ppor. inż. rez. Stanisław Gwiazda
Port Wojenny Pińsk
[edytuj | edytuj kod]- Holownik „Kiliński”
- Motorówka P 1
- Motorówka P 2
- 15 kryp obsługi
- Pluton OPL
- Pluton łączności
- Pluton administracyjny
- Komendant PW Pińsk – kmdr ppor. Mieczysław Reutt
- oficer techniczny portu – kmdr ppor. Józef Trybel
- Lekarz portu – por. lek. Adam Proń
- Kwatermistrz portu – kpt. mar. Konstanty Łączkowski
- D-ca Kompanii Portowej – por. adm. Piotr Gajewski.
- Kierownik WPMW-KMDR – ppor. ss. inż. Stanisław Sokołowski
Straty osobowe
[edytuj | edytuj kod]Polegli i zamordowani w działaniach Flotylli Pińskiej i SGO Polesie
[edytuj | edytuj kod]| Lp. | Imię i nazwisko | stopień | data śmierci | miejsce śmierci |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Bolesław Albo | 26 września 1939 | Mokrany | |
| 2 | Czesław Basiński | kpt.mar. | wrzesień 1939 | Ogdemen[a] |
| 3 | Bąk | st. bsm. | 26 września 1939 | Mokrany |
| 4 | Bronisław Bończak | kpt. mar. | 26 września 1939 | Mokrany |
| 5 | Bolesław Chabałowski | st. bsm. | 26 września 1939 | Mokrany |
| 6 | Tadeusz Cieślak | szer. | 5 października 1939 | Helenów |
| 7 | Gabriel Deczer | bsm. | 26 września 1939 | Mokrany |
| 8 | Dębicz | st.mar. | październik 1939 | Kock |
| 9 | Stanisław Dobiecki | st. mar. | 5 października 1939 | Helenów |
| 10 | Władysław Dullewicz | bsmt pchor. | 5 października 1939 | Helenów |
| 11 | Edward Fuksa | st. mar. | 5 października 1939 | Helenów |
| 12 | Jan Góralski | mar. | 5 października 1939 | Helenówek |
| 13 | Edmund Grzędziński | por.mar. rez. | 5 października 1939 | Wola Gułowska |
| 14 | Zbigniew Herman | pchor. mar. | październik 1939 | Wola Gułowska |
| 15 | Zenon Jałowik | pchor. mar. | październik 1939 | Wola Gułowska |
| 16 | Jarczyński | bsm. | 26 września 1939 | Mokrany |
| 17 | Władysław Jasik | kpt.art. | 26 września 1939 | Mokrany |
| 18 | Leszek Jastrzębowski | pchor. mar. | zaginął bez wieści | |
| 19 | Edmund Jobkowski | kpt. mar. | 26 września 1939 | Mokrany |
| 20 | Jan Kąkol (Konkol?) | bsmt. pchor. | 5 października 1939 | Wola Gułowska |
| 21 | Jan Kierkuś | kpt. mar. | 26 września 1939 | Mokrany |
| 22 | Król | mar. | 4 października 1939 | Helenów |
| 23 | Krzyk | mar. | 6 października 1939 | Helenówek |
| 24 | Kwieciński (Kwinciński?) | bsm. | 26 września 1939 | Mokrany |
| 25 | Lis | 26 września 1939 | Mokrany | |
| 26 | Narcyz Małuszyński | kpt. mar. | po 20 września 1939 | Strumień k. Pińska |
| 27 | Janusz Marciniewski | por. mar. | 26 września 1939 | Mokrany |
| 28 | Jan May | por.mar. | 26 września 1939 | Mokrany |
| 29 | Zenon Mendel | mar. | po 20 września 1939 | okolice Włodawy |
| 30 | Roman Mendyka | st. bsm. | 26 września 1939 | Mokrany |
| 31 | Jan Molewicz | pchor. mar. | zaginął bez wieści | |
| 32 | Stanisław Mól (Mul?) | bsmt | 30 września 1939 | Milanowo |
| 33 | Tomasz Musielewicz | por. mar. rez. | ok. 20 września 1939 | Pińsk[b] |
| 34 | Józef Nabożny | bsmt | 4/5 października 1939 | Konorzatka[c] |
| 35 | Władysław (?) Niziński | mar. (?)[d] | 4 października 1939 | Helenów |
| 36 | Antoni Nowakowski | mar. (?)[d] | 4 października 1939 | Helenów |
| 37 | Walerian Pilarski | pchor. mar. | 5 października 1939 | Wola Gułowska |
| 38 | Janusz Rola-Podczaski | bsmt pchor. | zaginął bez wieści | |
| 39 | Lechosław Porwisiak | bsmt | 5 października 1939 | Wola Gułowska |
| 40 | Marian Radziejewski | st. bsm. | 26 września 1939 | Mokrany |
| 41 | Bogusław Rutyński | kpt. art. | 26 września 1939 | Mokrany |
| 42 | Przemysław Rybiański | bsmt pchor. | 5 października 1939 | Wola Gułowska |
| 43 | Mieczysław Sierkuczewski | kpt. mar. | 26 września 1939 | Mokrany |
| 44 | Jerzy Steifer | bsmt pchor[e]. | 5/6 października 1939 | Wola Gułowska |
| 45 | Ludwik Szefer | chor. mar. | 26 września 1939 | Mokrany |
| 46 | Wacław Szwarc | st. bsm. | 26 września 1939 | Mokrany |
| 47 | Świeczka | st. bsm. | 26 września 1939 | Mokrany |
| 48 | Julian Tomaszewski | chor. mar. (?) | 26 września 1939 | Mokrany |
| 49 | Witold Jerzy Wyrostek | por. mar. | 5 października 1939 | Wola Gułowska |
| 50 | nieznane | mar. | październik 1939 | Podlodowo |
| 51 | nieznane | mar. | październik 1939 | Adamów |
| 52 | nieznane | mar. | po 20 września 1939 | Ogdemer |
| 53 | nieznane | mar. | po 20 września 1939 | Ogdemer |
| 54 | nieznane | mar. | 26 września 1939 | Puchowa Góra |
| 55 | nieznane | mar. | 26 września 1939 | Puchowa Góra |
| 56 | Stanislaw Margulis | ochroniarz Pińskej Marynarki Wojennej | 20 września 1939 | Pińsk |
Polegli, zamordowani i zmarli w czasie okupacji, w niewoli i na zesłaniu
[edytuj | edytuj kod]| Lp. | Imię i nazwisko | stopień | data śmierci | miejsce śmierci |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Anastalski | mar. | 1940 | ZSRR |
| 2 | Maciej Błoński | pchor. mar. | jesień 1943 | Lublin[f] |
| 3 | Ryszard Bock | mar. | 1940 | Starobielsk |
| 4 | Stanisław Capała | st.mar. | 24 czerwca 1942 | Jedlnia k. Radomia |
| 5 | Czesław Chludziński | mat lub bsmt | po 1943 | KL Auschwitz |
| 6 | Wincenty Chmielewski | st.bsm. | październik 1940 | nad Peczorą, ZSRR |
| 7 | Wincenty Czyżewski | pchor. mar. | 21 stycznia 1943 | Nowomatinie k. Ostroga |
| 8 | Jan Fiternik | mar. | 3 kwietnia 1942 | Baza Ewakuacyjna w Krasnowodzku |
| 9 | Włodzimierz Fołdziński | pchor. mar. | KL Auschwitz | |
| 10 | Władysław Galiński | por. mar.rez. | rozstrzelany przez Niemców | |
| 11 | Stanisław Gargul | chor. mar. | 1940 | Katyń |
| 12 | Władysław Górski | mat | 1940 | Alpy[g] |
| 13 | Górski | bsm. | 1940 | Abisa, Komi ASRR |
| 14 | Józef Graniczny | por. mar. rez. | 1940 | Katyń |
| 15 | Stanisław Gronowski | pchor. mar. | 11 lipca 1945[h] | Moosburg an der Isar |
| 16 | Idzi Stefan Grudniewicz | kpt. mar. | 1940 | Katyń |
| 17 | Bolesław Andrzej Hagmajer | 1940 | Katyń | |
| 18 | Mieczysław Januszewski | pchor. mar. | KL Auschwitz | |
| 19 | Kirjaczek | bsm. | 1940 | Abisa, Komi ASRR |
| 20 | Wincenty Kitlas | kpt. mar. | 1940 | Katyń |
| 21 | Jan Klemfas | mar. | 13 czerwca 1943 | Morze Śródziemne[i] |
| 22 | Eugeniusz Kowaliński | pchor. mar. | KL Auschwitz | |
| 23 | Aleksander Kreisler | pchor. mar. | KL Auschwitz | |
| 24 | Rudolf Stanisław Kuzio | kpt. mar. w st. spocz. | 1940 | Katyń |
| 25 | Wiktor Lachota | ppor. mar. rez. | 1940 | Starobielsk |
| 26 | Izydor Laskowski | por. mar. rez. | 1940 | Katyń |
| 27 | Władysław Lewandowski | bsm. | styczeń 1941 | obwód archangielski, ZSRR |
| 28 | Feliks Ligocki | mat | 3 marca 1942 | St. Kermine |
| 29 | Bronisław Józef Lubińkowski | kpt. mar. pilot | 1940 | Katyń |
| 30 | Stanisław Maltze | por. mar. rez. | 1940 | Starobielsk |
| 31 | Małek | mar. | obwód archangielski, ZSRR | |
| 32 | Bogusław Marczewski | bosman | 1940 | obwód archangielski, ZSRR |
| 33 | Andrzej Marzecki | kpt. mar. | 1940 | Katyń |
| 34 | Alojzy Mrozik | kpt. mar. | 1940 | Katyń |
| 35 | Stefan Murza – Murzicz | por. mar. rez. | 1940 | Katyń |
| 36 | Tomasz Musielewicz | por. mar. rez. | 1940 | Katyń[j] |
| 37 | Gotfryd Niezabitowski[4] | por. mar. rez. | 1940 | Katyń |
| 38 | Stanisław Paciorkowski | por. mar. w st. spocz. | 1940 | Katyń |
| 39 | Bronisław Mikołaj Porydzay | kpt. mar. | 1940 | Katyń |
| 40 | Roman Pufahl | kmdr ppor. | 1940 | Katyń |
| 41 | Edward Rójek | kpt. mar. w st. spocz. | 1940 | Katyń |
| 42 | Stanisław Sawiński | pchor. mar. | 1940 | Katyń |
| 43 | Roman Sielicki | bsm. | 3 listopada 1942 | ZSRR |
| 44 | Henryk Sienkiewicz | mar. | po 23 czerwca 1941 | Białystok?[k] |
| 45 | Stempiewski | por. rez. | marzec 1940 | Uchta, Komi ASRR |
| 46 | Henryk Sułkowski | kpt. mar. rez. | 1940 | Twer |
| 47 | Zdzisław Szafrański | mat | 19 marca 1942[l] | Włocławek |
| 48 | Władysław Szczekowski | mjr. art. dypl. | sierpień 1944 | Moabit |
| 49 | Piotr Teodorowski | mat lub bsmt | 1943 | pod Małkinią[m] |
| 50 | Zygmunt Tomicki | bsm. | Kotłas, obwód archangielski, ZSRR | |
| 51 | Władysław Urbański | mat rez. | zima 1943 | Hagenow k. Schwerina[n] |
| 52 | Maksymilian Wojciechowski | por. mar. rez. | 1940 | Katyń |
| 53 | Zygmunt Nikodem Wojciechowski | ppor. mar. rez. | 1940 | Katyń |
| 54 | Mirosław Wykowski | ppor. mar. rez. | 1940 | Katyń |
| 55 | Matros | podoficer | 20 czerwca 1943[o] | Pińsk |
| 56 | Michał Wysocki | mar. | 1942 | St. Kermine |
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]
Uchwałą nr LXVIII/1888/2018 Rady m.st Warszawy z dn. 7 czerwca 2018 r. nadano nazwę Bulwar Flotylli Pińskiej przebiegającemu pod Mostem Łazienkowskim bulwarowi nadwiślańskiemu w rejonie Portu Czerniakowskiego.[5]
We wrześniu 2019 r. przy kościele pw. Matki Bożej Bolesnej w Świątnikach odsłonięto pomnik upamiętniający marynarzy Flotylli Rzecznej Marynarki Wojennej w Pińsku i bitwy tej floty pod Horodyszczem, Czarnobylem i Kockiem[6]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zamordowany wraz z dwoma nieznanymi marynarzami przez ukraińskich dywersantów.
- ↑ Według innej wersji[czyjej?] zginął w Katyniu.
- ↑ Pochowany w zbiorowej mogile na cmentarzu w Adamowie (pow. łukowski).
- ↑ a b Szeregowy z batalionu morskiego.
- ↑ Na łożu śmierci albo pośmiertnie awansowany na podporucznika.
- ↑ Żołnierz AK, stracony w egzekucji ulicznej.
- ↑ Jeniec stalagu VII A Moosburg an der Isar, zginął podczas ucieczki.
- ↑ Uczestnik bitwy pod Kockiem, jeniec stalagów, aresztowany w Brauweiler, zesłany do Buchenwaldu, zmarł po wyzwoleniu w szpitalu w Moosburgu.
- ↑ Zatonął wraz „Empress of Canada” w trakcie rejsu z Suezu do Anglii.
- ↑ Według innej wersji[czyjej?] poległ pod koniec września 1939.
- ↑ Aresztowany przez Niemców koło wsi Krypno Kościelne, wywieziony do Białegostoku, zaginął bez wieści.
- ↑ Radiotelegrafista Flotylli, uniknął niewoli, aresztowany za działalność konspiracyjną, rozstrzelany.
- ↑ Żołnierz AK, zastrzelony przez agenta gestapo.
- ↑ Jeniec stalagu II A Neubrandenburg, ranny przy pracach leśnych zmarł w szpitalu.
- ↑ Imię i nazwisko nieznane, żołnierz AK, aresztowany i zamordowany przez gestapo.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Taube i Żukowski 1931 ↓, s. 7–9.
- ↑ Taube i Żukowski 1931 ↓, s. 49.
- ↑ Eskadra rzeczna. Ale nie wodna, tylko powietrzna, „trojmiasto.pl” [dostęp 2018-02-14] [zarchiwizowane z adresu 2015-08-19] (pol.).
- ↑ Dyskant 1994 ↓, s. 288, 338.
- ↑ UCHWAŁA NR LXVIII/1888/2018 RADY MIASTA STOŁECZNEGO WARSZAWY z dnia 7 czerwca 2018 r. [1]
- ↑ Strona gospodarkamorska.pl [2].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jerzy Pertek: Marynarze generała Kleeberga. Warszawa: KiW, 1986, seria: Biblioteka Pamięci Pokoleń.
- Jerzy Pertek: Wielkie dni małej floty. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1967.
- Mieczysław Kowalski: Relacja Mieczysława Kowalskiego, maszynopis
- Tablica na zbiorowej mogile w Woli Gułowskiej
- Andrzej Olejko: Rzeczna Eskadra Lotnicza Flotylli Pińskiej. Pruszków: 1994.
- Józef Wiesław Dyskant: Flotylla Rzeczna Marynarki Wojennej 1919-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08251-0.
- Karol Taube, Olgierd Żukowski: Zarys historii wojennej flotyll rzecznych. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1931, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Sławomir Zagórski: Białe kontra Czerwone. Polscy marynarze w wojnie z bolszewikami. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2018
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]
- Flotylla Pińska. rzeczna2004.republika.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-02-12)].
