Lotnisko Kraków-Rakowice-Czyżyny
| Lotnisko Kraków-Rakowice-Czyżyny | |||
 |
|||
| Państwo |  Polska |
||
| Miejscowość | Kraków | ||
| Typ | cywilne/muzealne (okazjonalne) | ||
| Właściciel | Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie | ||
| Kod ICAO | EPKC | ||
| Strefa czasowa | UTC +1 | ||
| Wysokość | 218,5 m n.p.m. | ||
| Drogi startowe | |||
|
|||
| Częstotliwości radiowe | |||
|
|||
|
Położenie na mapie Polski
 Lotnisko Kraków-Rakowice-Czyżyny
|
|||
 50°04′56,13″N 19°59′56,00″E/50,082258 19,998889 |
|||
| Strona internetowa | |||
|
||
 nr rej. A-1106[1] |
||
 Widok z północnego wschodu oraz fragment dawnego pasa startowego używanego obecnie podczas pokazów |
||
| Państwo | Polska |
|
| Miejscowość | Kraków | |
| Adres | al. Jana Pawła II 39 | |
| Rozpoczęcie budowy | 1912 | |
| Pierwszy właściciel | Armia Austro-Węgier | |
Lotnisko Kraków-Rakowice-Czyżyny – dawne, rozformowane lotnisko znajdujące się w krakowskiej dzielnicy Czyżyny opodal dzielnicy Rakowice, od 2003 ponownie czynne okazjonalnie na części swojego pierwotnego obszaru jako lądowisko Rakowice-Czyżyny Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Lotnisko powstało w 1912 w związku z rozwojem lotnictwa Austro-Węgier. W 1917 roku stało się jednym z punktów etapowych pierwszej w Europie regularnej pocztowej linii lotniczej łączącej Wiedeń z Kijowem i Odessą. Początkowo zajmowało obszar 55 ha i zawierało bazę oddziału lotniczego: hangary, budynek oficerski, remizę pojazdów transportowych, skład paliwa. Później rozbudowano je o zespół koszar złożony z pięciu budynków, park z kortami tenisowymi, halę balonową i zaplecze techniczne.
Po odzyskaniu niepodległości i przejęciu obiektów lotniska przez polskie władze wojskowe zorganizowano pierwszą polską jednostkę bojową tzw. Eskadryllę Lotniczą (później 1 Eskadra). Następnie bazę rozbudowano tworząc warsztaty remontowo-produkcyjne, Niższą Szkołę Pilotów i kolejne eskadry. W 1921 powstał w oparciu o istniejące zaplecze techniczne 2 Pułk Lotniczy. W połowie lat 20. polskie władze wojskowe podjęły decyzję o rozbudowie lotniska. 18 lipca 1923 otwarto Cywilną Stację Lotniczą Kraków, czego efektem było powstanie drugiego co do wielkości lotniska w Polsce. W 1938 uruchomiono linię międzynarodową Warszawa-Kraków-Budapeszt.
W czasie II wojny światowej lotnisko przejęli Niemcy, po niej zaś straciło ono swe znaczenie ze względu na zagęszczającą się zabudowę okolicznych terenów.
W latach 50. na wschód od lotniska wzniesiono Hutę im. Lenina oraz dzielnicę mieszkaniową Nowa Huta, których rozwój utrudniał eksploatację lotniska. Od 1953 zaczęto systematyczną likwidację lotniska przenosząc poszczególne działy w inne miejsca. W 1963 zlikwidowano lotnisko. W momencie likwidacji posiadało betonową drogę startową na kierunku 11/29 o rozmiarach 2200 × 60 metrów.
Pozostałościami infrastruktury lotniska na terenach Czyżyn są obiekty Muzeum Lotnictwa Polskiego, które zajęło część ocalałych zabudowań i Park Kultury i Wypoczynku utworzony w 1966 na niezabudowanych terenach polotniczych (obecnie Park Lotników Polskich).
W 2008 roku najstarsza część lotniska została z inicjatywy Rady Dzielnicy III wpisana do Rejestru Zabytków. Mimo to w styczniu 2013 roku deweloper, pomimo sprzeciwów lokalnej społeczności, zerwał betonową powierzchnię części zabytkowego pasa, w celu wykorzystania uzyskanej przestrzeni na tereny rekreacyjne dla budowanego osiedla mieszkaniowego[2][3].
Obecne lądowisko[edytuj | edytuj kod]
Muzeum rokrocznie, w czerwcu, organizuje Małopolski Piknik Lotniczy. W 2003 na potrzeby lotnicze muzeum i pikniku lotniczego ustanowiono ponownie czynne lądowisko na zachodnim fragmencie dawnej betonowej drogi startowej (obecnie przedzielonej ulicą; wschodnia część leży na terenie osiedla mieszkaniowego, mniej więcej w zachowanym stanie). Nowa droga startowa jest czynna zwykle na kierunku 29 (w czasie Pikników okazjonalnie również na kierunku 11) i posiada betonową nawierzchnię o wymiarach 720 × 60 m. Mogą z niej korzystać lekkie samoloty do 7500 kg i śmigłowce[4].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Pas startowy lotniska, widok na północny zachód, po prawej os. Dywizjonu 303
-
Hangar na os. II Pułku Lotniczego
-
Duży hangar, obecnie na terenie Muzeum Lotnictwa
-
Mały hangar, obecnie na terenie Muzeum Lotnictwa
-
Ruiny zburzonego hangaru na terenie Muzeum Lotnictwa
-
Widok na pas startowy na zachód - w tle "Quattro Business Park"
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie. 31 grudnia 2017; 6 miesięcy temu. [dostęp 2010-10-29].
- ↑ Piotr Rąpalski: Zerwali pas lotniska w Czyżynach. Jego los jest przesądzony. 2013-02-12. [dostęp 2013-02-19].
- ↑ Co powstanie na pasie w Czyżynach? Budimex składa obietnicę mieszkańcom - Gazetakrakowska.pl, www.gazetakrakowska.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
- ↑ Informacje dla pilotów dotyczące czynnego lądowiska Rakowice-Czyżyny Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Historia Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie
- Remigiusz Kasprzycki: Rakowice-Czyżyny w latach 1921-1955. Krakowskie lotnisko w służbie wojskowej i cywilnej. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2010. ISBN 83-7188-448-1.
- Krzysztof Wielgus: Rakowice-Czyżyny lotnisko Krakowa. Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie, 2002. ISBN 83-915921-3-8.
