
Port lotniczy Rzeszów-Jasionka
![]() Terminal pasażerski w Porcie Lotniczym Rzeszów-Jasionka | |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Miejscowość | |||
Typ |
cywilno-wojskowe | ||
Właściciel |
Port Lotniczy „Rzeszów-Jasionka” sp. z o.o. | ||
Zarządca |
Port Lotniczy „Rzeszów-Jasionka” sp. z o.o. | ||
Data otwarcia |
1941 | ||
Kod IATA |
RZE | ||
Kod ICAO |
EPRZ | ||
Strefa czasowa |
UTC +1 | ||
Wysokość |
211,3 m n.p.m. | ||
Statystyki ruchu (2021[2]) | |||
Liczba pasażerów |
255 795 | ||
Cargo |
(III kwartały) 348,0 t[1] | ||
Liczba operacji |
13 470 | ||
Drogi startowe | |||
| |||
Położenie na mapie gminy Trzebownisko ![]() | |||
Położenie na mapie Polski ![]() | |||
Położenie na mapie województwa podkarpackiego ![]() | |||
Położenie na mapie powiatu rzeszowskiego ![]() | |||
![]() | |||
Strona internetowa |
Port lotniczy Rzeszów-Jasionka (ang.: Rzeszów International Airport, kod IATA: RZE, kod ICAO: EPRZ) – międzynarodowy port lotniczy położony w województwie podkarpackim, 14 km od centrum Rzeszowa we wsi Jasionka. W 2017 roku z lotniska skorzystało 694 tys. pasażerów, co dało mu 7. miejsce w Polsce pod względem liczby obsłużonych pasażerów. Wśród lotnisk cywilnych w Polsce port w Jasionce posiada drugą co do długości drogę startową (ex aequo z MPL Katowice) po Lotnisku im. F.Chopina w Warszawie, o wymiarach 3200 × 65 m. Pole wzlotów oraz lotnisko w Jasionce powstały w roku 1941, tuż przed wybuchem wojny niemiecko-radzieckiej.
Lotnisko otrzymało tytuł Mały Port Lotniczy Roku 2022 przyznany przez międzynarodową organizację branżową CAPA-Centre for Aviation podczas gali w Gibraltarze za niezwykle istotną rolę w działaniach wspierających Ukrainę zaatakowaną przez Rosję, zarówno jeśli chodzi o pomoc napływającą z całego świata, jak również ewakuację uchodźców[4].
Położenie i transport[edytuj | edytuj kod]
Lotnisko leży we wsi Jasionka około 14 km od centrum Rzeszowa. W jego pobliżu przebiegają: droga krajowa nr 9, autostrada A4 oraz droga ekspresowa S19. Port lotniczy leży przy drodze wojewódzkiej nr 869 łączącej drogę krajową nr 9 (Rudna Mała) z drogą ekspresową S19 (Jasionka). Między miastem a portem lotniczym kursują autobusy MPK Rzeszów. Przystanek autobusowy znajduje się przy terminalu pasażerskim, natomiast przystanek w centrum miasta usytuowany jest w sąsiedztwie dworców PKP Rzeszów Główny i PKS Rzeszów przy ulicy Bardowskiego oraz przy placu Wolności.
Parking dla samochodów osobowych oraz autobusów, liczący 950 miejsc, jest monitorowany.
Jasionka jest korzystnie usytuowana pod względem geograficznym (największa w kraju liczba dni lotnych) i ukształtowania terenu (płaskie podejścia i brak przeszkód naturalnych).
Na terenie lotniska znajduje się jeden z ośmiu w Polsce radarów meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej[5].
Dzieje najnowsze[edytuj | edytuj kod]

W 1999 nastąpiło trwałe wygaśnięcie zarządu MON nad lotniskiem w Jasionce (W roku 2016 Minister Obrony Narodowej Antoni Macierewicz podpisał ustawę dotyczącą powstania wojskowej bazy dla średnich i ciężkich samolotów i śmigłowców transportowych). Do 30 czerwca 2009 należało do Przedsiębiorstwa Państwowego „Porty Lotnicze” (PPL). Od lipca 2006 do 20 grudnia 2012 przechodziło ono reogranizację na spółkę prawa handlowego z udziałem woj. podkarpackiego. Od 1 lipca 2013 zarządzanie lotniskiem przejęła spółka Port Lotniczy „Rzeszów-Jasionka”, w której udziały mają województwo podkarpackie oraz PPL. Kapitał zakładowy spółki wynosi 484 642 600 zł. Jako jedno z niewielu lotnisk w Polsce posiada w całości uregulowany stan formalno-prawny. W 2004 rozpoczęto remont pasa startowego, który zakończył się w czerwcu 2008. W kwietniu i maju 2005 irlandzka linia lotnicza Ryanair poinformowała o planach otwarcia jesienią dwóch połączeń lotniczych. Od października 2005 z Jasionki latały samoloty do Londynu, a od listopada do Frankfurtu Hahn. Druga z tras została zlikwidowana w lutym 2006. Natomiast w styczniu 2007 Ryanair uruchomił trasę do Dublina. W czerwcu 2007 PLL LOT rozpoczęły sezonowy (letni) ruch na trasach do dwóch lotnisk Nowego Jorku: Portu lotniczego Nowy Jork-JFK i Portu lotniczego Newark-Liberty. Loty odbywały się w czwartki i niedziele. W 2010 PLL LOT zawiesił oba połączenia do USA. 8 listopada 2007 Ryanair rozpoczął obsługę trasy do Bristolu. W kwietniu 2012 linia lotnicza OLT Express zapowiedziała założenie bazy – na rzeszowskim lotnisku miał stacjonować jeden samolot Airbus A320, jednak linia upadła, a plan nie został zrealizowany. Jesienią 2013 Eurolot uruchomił długo oczekiwane połączenia do Paryża (Beauvais) i Rzymu (Fiumicino). Loty odbywały się we wtorki i soboty ze względu zakończenia istnienia firmy z dniem 1 kwietnia 2015 roku. 12 marca 2015 na lotnisku Rzeszów-Jasionka otwarty został punkt odpraw fitosanitarnych umożliwiający przewożenie roślin i produktów pochodzenia roślinnego. Oprócz Jasionki taki punkt w Polsce posiada jeszcze tylko lotnisko Chopina w Warszawie. W Jasionce pięciokrotnie lądował największy samolot świata Antonov An-225 Mrija[6]. Wielokrotnie lądowały tam również takie samoloty jak An-124 Rusłan, Boeing C-17 Globemaster III[7][8], Boeing 747-JumboJet, Lockheed C-130 Hercules czy też samolot pionowego startu i lądowania armii amerykańskiej Bell-Boeing V-22 Osprey[9]. 25 marca 2022 na lotnisku w Jasionce wylądował samolot Air Force One z prezydentem USA Joe Bidenem na pokładzie gdzie spotkał się z prezydentem RP Andrzejem Dudą i z amerykańskimi żołnierzami stacjonującymi na Podkarpaciu. Po spotkaniu odleciał do Warszawy[10][11]. Wcześniej, 5 marca 2022 roku w Rzeszowie–Jasionce lądował również samolot rządu USA z Sekretarzem Stanu Antonym Blinkenem, który z Jasionki udał się na przejście graniczne w Korczowej by wraz z szefem polskiego MSZ Zbigniewem Rauem odwiedzić uchodźców z Ukrainy zgromadzonych w polskim punkcie recepcyjnym. Po ukraińskiej stronie odbyło się wówczas komentowane na świecie spotkanie Blinkena z ukraińskim szefem MSZ Dymytrem Kułebą. Była to jedyna oficjalna wizyta polityka USA w Ukrainie podczas rosyjskiej inwazji[12][13].
Infrastruktura[edytuj | edytuj kod]
Teren lotniska zajmuje ponad 650 ha. Port dysponuje drugim najdłuższym pasem startowym w Polsce. Ma on długość 3200 metrów i szerokość 65 m. Aparatura nawigacyjna i oświetleniowa (system podejścia precyzyjnego kategorii III – układ ALPA-ATA i wizualny wskaźnik ścieżki schodzenia PAPI IV; oraz system precyzyjnego podejścia ILS) pozwalają na przyjmowanie odpowiednio wyposażonych samolotów przy trudnych warunkach atmosferycznych. Droga startowa jest połączona trzema drogami kołowania z płytami postojowymi o łącznej powierzchni 21 000 m². W 2017 roku rozpocznie się budowa kolejnych dwóch dróg kołowania. Stary niewielki terminal pasażerski ograniczał możliwości rozwoju lotniska i był przepełniony, obecnie przeznaczony jest dla pasażerów samolotów i śmigłowców biznesowych. Prace inwestycyjne nad nowym terminalem rozpoczęły się we wrześniu 2006. Latem w 2007 oddano do użytku tymczasową halę przylotów.
Prace budowlane nowego terminala zostały rozpoczęte w październiku 2010, zakończyły się w grudniu 2011 roku. Nowy terminal został oficjalnie otwarty 17 kwietnia 2013 r. Pierwsi pasażerowie zostali odprawieni 8 maja 2013.
Na lotnisku, kosztem 24 mln zł, wybudowano Ośrodek Kontroli Ruchu Lotniczego. Inwestycję zrealizowała Polska Agencja Żeglugi Powietrznej. Budowa wieży kontroli ruchu lotniczego została oficjalnie ukończona 2 sierpnia 2014. Wieża została wyposażona w najnowocześniejszy sprzęt do kontroli ruchu lotniczego i rozpoczęła funkcjonowanie w dniu 20 września 2014.
Kierunki lotów i linie lotnicze[edytuj | edytuj kod]
Linia Lotnicza | Kierunek |
---|---|
LOT | ![]() Sezonowo – lato: |
Ryanair | ![]() |
Wizzair | ![]() Sezonowo – lato: |
Razem: 16 kierunków w 7 krajach | |
Czartery lato 2021 | |
Linia lotnicza | Kierunek |
Ryanair Sun | |
Enter Air | |
Freebird Airlines | |
Corendon Airlines | |
Nouvelair | |
Bulgarian Air Charter | |
Voyage Air | |
Biura podróży chartery 2021 | |
Nekera | |
Coral Travel i Wezyr | |
Exim Tours | |
Grecos Holiday | |
Prima Holidays | |
Rainbow Tours | |
Oasis Tours | |
Best Reisen | |
Ecco Holiday | |
Itaka | |
Onholidays | |
Rego-bis | |
Sun&Fun | |
TOP Touristik | |
TUI Group | |
Yobboo |
Statystyki ruchu[edytuj | edytuj kod]
Ruch pasażerski[edytuj | edytuj kod]
- Lata 2008–2022[16]
Rok | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 |
Wartość | 323 838 | 383 184 | 454 203 | 491 325 | 564 992 | 589 920 | 601 070 | 645 214 | 664 068 | 693 564 | 771 287 | 772 238 | 235 190 | 255 795 | 675 619 |
Operacje lotnicze[edytuj | edytuj kod]
- Lata 2008–2022[17]
Rok | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 |
Wartość | 9662 | 8806 | 10919 | 12357 | 12355 | 13508 | 10656 | 13723 | 12629 | 14274 | 18164 | 18806 | 12918 | 13470 | 13868 |
Inwestycje powiązane z lotniskiem[edytuj | edytuj kod]
W bezpośrednim sąsiedztwie portu lotniczego działa centrum logistyczne Rogoźnica. W tym celu w grudniu 2001 miasto zakupiło działkę o powierzchni 30 ha. Obok lotniska działa także Podkarpacki Park Naukowo-Technologiczny Aeropolis oraz Centrum Wystawienniczo-Kongresowe G2A Arena[18]. Przy lotnisku znajduje się Podkarpackie Centrum Nauki Łukasiewicz[19]
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Statystyki cargo w polskich portach lotniczych.
- ↑ Ruch pasażerski na lotnisku w Rzeszowie.
- ↑ An-225 Mrija na lotnisku Rzeszów-Jasionka, www.rmf24.pl [dostęp 2021-11-15] (pol.).
- ↑ Lotnisko w Jasionce z międzynarodową nagrodą Small Airport of the Year 2022!. 6 grudnia 2022. [dostęp 2022-12-07].
- ↑ www.twojapogoda.pl. [dostęp 2011-11-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-02-17)].
- ↑ An-225 po raz piąty w Rzeszowie
- ↑ An-124 Rusłan i An-225 Mrija w jednym czasie na lotnisku w Jasionce
- ↑ Kolejny C-17 Globemaster z US Air Force w Rzeszowie
- ↑ Nietypowy samolot US Army w Jasionce
- ↑ Joe Biden wylądował w Rzeszowie
- ↑ Polsat News , "To jest godzina próby", polsatnews.pl [dostęp 2022-03-29] (pol.).
- ↑ Blinken na Podkarpaciu o ważnym momencie wspólnej historii Polski i USA, Rzeczpospolita [dostęp 2022-03-29] (pol.).
- ↑ Antony Blinken enters Ukraine after meeting foreign minister Dmytro Kuleba. [dostęp 2022-03-29].
- ↑ LOT wznawia połączenia do USA, będą też nowe rejsy z Jasionki, [dostęp 2021-12-24].
- ↑ Z RZESZOWA POLECIMY DO ODESSY I OLSZTYNA, [dostęp 2021-12-24].
- ↑ Statystyki ruchu portu Rzeszów-Jasionka
- ↑ Operacje lotnicze w porcie EPRZ - statystyki
- ↑ G2A Arena w Jasionce
- ↑ Budowa Podkarpackiego Centrum Nauki "Łukasiewicz" zakończona