Silvio Berlusconi: Różnice pomiędzy wersjami

Silvio Berlusconi
Data i miejsce urodzenia	29 września 1936 ; Mediolan
Data śmierci	12 czerwca 2023
	Premier Włoch
Okres	od 10 maja 1994; do 17 stycznia 1995
Przynależność polityczna	Dom Wolności (Forza Italia)
Poprzednik	Carlo Azeglio Ciampi
Następca	Lamberto Dini
	Premier Włoch
Okres	od 11 czerwca 2001; do 16 maja 2006
Przynależność polityczna	Dom Wolności (Forza Italia)
Poprzednik	Giuliano Amato
Następca	Romano Prodi
	Premier Włoch
Okres	od 8 maja 2008; do 16 listopada 2011
Przynależność polityczna	Lud Wolności
Poprzednik	Romano Prodi
Następca	Mario Monti
	"
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 00:03, 6 kwi 2019

Silvio Berlusconi (wym. ^ⓘ[ˈsilvjo berluˈsko:ni]; ur. 29 września 1936 w Mediolanie) – włoski polityk i lider partii Forza Italia, którą sam utworzył, aby wejść do polityki. Premier Włoch w latach 1994–1995, 2001–2006 i 2008–2011.

Berlusconi jest właścicielem imperium medialnego we Włoszech. Stał się sławny w latach 80. XX wieku, kiedy utworzył prywatną sieć Finivest (teraz Mediaset), mającą znaczenie ogólnokrajowe. Obecnie jest również właścicielem grupy bankowej Mediolanum Banca Mediolanum, akcjonariuszem hipermarketów Standa oraz właścicielem krajowej sieci księgarni multimedialnych Mondadori. Magazyn Forbes w 2008 oszacował jego majątek na 9,4 mld USD, jest na 3. miejscu wśród najbogatszych osób we Włoszech, choć kwota określona w jego podatku jest dużo niższa.

Był też prezesem oraz właścicielem klubu piłkarskiego A.C. Milan.

Kariera polityczna

Silvio Berlusconi został premierem w 1994, lecz został dość szybko usunięty z tego stanowiska, po rozpadzie koalicji Ligi Północnej i centroprawicy. W 1996, po nowych wyborach, ekskoalicja została zastąpiona przez centrolewicowy rząd, na którego czele stał Romano Prodi.

W 2001 Silvio Berlusconi znów został premierem wygrywając wybory jako lider centroprawicowej partii Casa delle Liberta (Dom Wolności), tworząc koalicję z Sojuszem Narodowym, Ligą Północną i kilkoma innymi mniejszymi partiami. W 2003 roku Casa della Liberta wygrała wybory lokalne we Włoszech. Premier podał się do dymisji 20 kwietnia 2005 roku po tym, jak z koalicji wycofała się Centrowa Unia Chrześcijańskich Demokratów (UDC), jednak 22 kwietnia 2005 prezydent Carlo Ciampi ponownie powierzył mu kierowanie rządem. 11 kwietnia 2006 utracił stanowisko premiera, ponieważ wygrała centrolewica pod wodzą Romano Prodiego, Berlusconi jednak domagał się przeliczenia głosów. 22 kwietnia Berlusconi oficjalnie przyznał się do porażki i wycofał protest. Był najdłużej rządzącym premierem Włoch po II wojnie światowej. 2 maja podał swój rząd do dymisji. Po wyborach parlamentarnych w 2008 ponownie został premierem Włoch. 12 listopada 2011 podał się do dymisji^[1]. 27 listopada 2013 został pozbawiony mandatu senackiego^[2] i prawa startu w wyborach na sześć lat^[3].

Rodzina i życie prywatne

Berlusconi urodził się w Mediolanie w rodzinie zaliczającej się do klasy średniej. Rodzicami Berlusconiego są Luigi (pracował w małym banku) i Rosella. Silvio ma dwoje młodszego rodzeństwa: Marię Antoniettę (ur. 1943) i Paolo (ur. 1949).

W 1965 r. Berlusconi poślubił Carlę Dall’Oglio. Para ma dwoje dzieci: Marię Elvirę, urodzoną w 1966, znaną jako Marina, i syna Pier Silvio, urodzonego w 1968. Oprócz małżeństwa z Carlą i dzieci „z prawego łoża”, Silvio miał również kochankę, aktorkę Veronicę Lario (właśc. Miriam Bartolini, ur. 1956), z którą doczekał się trojga dzieci: córek Barbary (ur. 1984) i Eleonory (ur. 1986) oraz syna Luigi (ur. 1988). Berlusconi rozwiódł się z pierwszą żoną Carlą w 1985 r. i poślubił Veronicę Lario w dniu 15 grudnia 1990 roku. W 2009 Veronica Lario złożyła pozew o rozwód po wyjściu na jaw informacji o kontaktach i przyjmowaniu przez jej męża młodych kobiet w swojej rezydencji^[4].

W grudniu 2012, po trzech latach negocjacji, na mocy orzeczenia sądu w Mediolanie, Silvio Berlusconi został zobowiązany do płacenia byłej żonie alimentów w wysokości 100 000 € (132 200 $) dziennie^[5]^[6]. W październiku 2013 roku sąd w Monzie nieopodal Mediolanu orzekł, że zasądzona wcześniej wysokość alimentów ma być zredukowana do 1,4 mln € miesięcznie. Veronica Lario złożyła odwołanie od tego wyroku. We wrześniu 2014 roku sąd rozpatrujący zaskarżone orzeczenie ustalił, że Berlusconi jest zobowiązany do płacenia alimentów w wysokości 2 mln €, ponownie utrzymując, że zasądzone kilka lat wcześniej alimenty opiewające na 3 mln € są zbyt wysokie. Jednocześnie sąd zobowiązał Lario do zwrotu 36 mln €, czyli nadpłaconej sumy, którą uzyskała na mocy wyroku sprzed 3 lat, kiedy to sąd zasądził miesięczne alimenty wyższe o 1 mln € od tych, które zostały zasądzone w 2014 roku^[7].

Ważniejsze działania

Berlusconi trzykrotnie sprawował już funkcję premiera. Jest zwolennikiem liberalizmu gospodarczego. Jego rząd doprowadził do utworzenia armii zawodowej i obniżenia podatków.

Niektóre reformy przeprowadzone w latach 2001–2006 przez parlamentarną większość Berlusconiego:

roboty publiczne: projekt „autostrady morza”, superszybkie pociągi na linii Turyn-Mediolan-Florencja-Rzym-Neapol i Turyn-Werona-Wenecja; projekt MOSE – ratujący renesansową Wenecję, most między Sycylią a włoskim stałym lądem, metro w Rzymie, Parmie, Neapolu, Turynie i Mediolanie, modernizacja autostrad
reforma prawa pracy; zw. „Ustawa 30" lub „Ustawa Biagi” (od prof. prawa pracy Biagiego, zamordowanego przez lewicową bojówkę) – ustawa promująca większą elastyczność; doprowadziła do zmniejszenia bezrobocia
prawo emerytalne (lipiec 2004) zwiększająca minimalny wiek emerytalny do 60 lat (tzw. „reforma Maroniego” zanim weszła w życie na początku 2008 została zmodyfikowana przez rząd lewicowy Prodiego – 58 lat
reforma szkolnictwa („riforma Moratti”)
reforma zasad wydawania prawa jazdy, zmniejszyła liczbę wypadków
wobec zatrzymanych szefów mafii co dwa lata należy potwierdzać ich przetrzymywanie w areszcie domowym
zniesienie podatku spadkowego i od darowizny, przywrócenie przez lewicowy rząd Prodiego, ale już o niższej wysokości
zniesienie przymusowej służby wojskowej
zakaz palenia w miejscach publicznych (od stycznia 2005 r.)
dekret Urbaniego – kara 1500 € za piractwo komputerowe, konfiskata instrumentów i materiału
prawo regulujące sztuczne zapłodnienie, z uznaniem praw człowieka wobec embrionu (wywołała protesty lewicy i referendum w 2005 r.)
reforma prawa wyborczego: ordynacja większościowa zastąpiona reprezentacją proporcjonalną, dającą dodatkowe mandaty zwycięskiej koalicji.

Seksafera

Skazany w dniu 24 czerwca 2013 przez włoski wymiar sprawiedliwości na 7 lat bezwzględnego pozbawienia wolności w związku z oskarżeniem o seks z nieletnią i nadużywanie władzy.

Odznaczenia

1977 Order Zasług w Pracy (Włochy)^[8]
2001 Krzyż Wielki Norweskiego Orderu Zasługi
2002 Krzyż Wielki Orderu Zasługi RP (Polska)^[9]

Krzyż Wielki Orderu Gwiazdy Rumunii

2005 Krzyż Wielki Orderu Piusa IX (Watykan)

Wielki Oficer Orderu Trzech Gwiazd (Łotwa)

2009 Order Abd al-Aziza ibn Sauda I klasy (Arabia Saudyjska)

Order Stara Płanina I klasy (Bułgaria)

Krytyka i kontrowersje

Berlusconi jest oskarżany o korupcję. W najważniejszej z toczących się spraw, prokuratura zarzuca mu, że w 1985 r. przekupił komplet sędziowski, uniemożliwiając przejęcie przez konkurencję państwowej sieci supermarketów SME (pośrednik, który w imieniu Berlusconiego wręczył łapówki sędziom, został już skazany na 5 lat więzienia). Krytycy zarzucają mu także konflikt interesów: jest on bowiem właścicielem firmy Mediaset, kontrolującej trzy z siedmiu najważniejszych włoskich stacji telewizyjnych.

Podczas wyborów parlamentarnych w 2006 r. zwolenników Romano Prodiego i jego partii nazwał „fiutami” (wł. coglioni), twierdząc, że „ma za dużo zaufania do inteligencji Włochów, by uwierzyć, że znajdzie się wśród nich tylu «fiutów», głosujących wbrew własnym interesom”. Kilka dni po tym na ulicach miast pojawiły się tysiące osób w koszulkach z napisem „jestem fiutem” (wł. sono un coglione), manifestując w ten sposób swoje poparcie dla Romano Prodiego. Lewica zaś ochrzciła Berlusconiego mianem „aligatora” (wł. il caimano), mając na myśli jego agresywny sposób prowadzenia kampanii, Berlusconiemu jednak spodobał się ten przydomek i wchodząc na mównicę podczas jednego ze zjazdów krzyknął: „panie i panowie, nadchodzi aligator!” (wł. Signore e signori, il caimano arriva!).

13 grudnia 2009 Silvio Berlusconi został uderzony w twarz miniaturką mediolańskiej katedry przez 42-letniego Massimo Tartaglię, którego natychmiast zatrzymała policja. Napastnik nigdy nie był karany, ale od kilku lat leczył się psychiatrycznie. Premier Włoch przewrócił się i został przewieziony do szpitala. Uderzenie spowodowało pęknięcie kości nosowej, uszkodzenie zębów oraz ogólne potłuczenia. Do incydentu doszło po południu w Mediolanie na Piazza Duomo po wiecu partii Berlusconiego, Ludu Wolności^[10].

Berlusconi jako polityk był krytykowany przez lewicowych myślicieli. Slavoj Žižek oskarżał Berlusconiego o niszczenie majestatu związanego z pełnieniem głowy państwa oraz sprzyjanie gospodarczym interesom wyższej klasy politycznej^[11]. Paul Ginsborg natomiast dostrzegał w rządach Berlusconiego niebezpieczny precedens: kumulację władzy politycznej, mediów prywatnych i publicznych^[12]. Z drugiej strony, Gianfranco Pasquino zauważył, że Berlusconi skutecznie zagospodarował przestrzeń wypełnioną po skandalu korupcyjnym z początku lat 90., który zmiótł większość ugrupowań z włoskiej sceny politycznej^[13].

Działania artystyczne

29 września 2006 ukazała się płyta z balladami autorstwa Silvio Berlusconiego w wykonaniu Mariano Apicellego.

Kariera filmowa

Producent

2002 Pinokio (Pinocchio)
1994 Milczenie Baranów (The Silence of the Hams)
1992 Micaela
1992 Due vite, un destino
1991 Śródziemnomorska sielanka (Mediterraneo)
1991 Volere volare

Producent wykonawczy

1992 Szalona rodzinka (Folks!)

Przypisy

↑ mm, rik, PAP, IAR: Berlusconi ustąpił z fotela premiera. Tłumy wiwatują [ZOBACZ]. wiadomosci.gazeta.pl, 2011-11-12. [dostęp 2011-11-12]. (pol.).
↑ Berlusconi wyrzucony z Senatu. wyborcza.pl. [dostęp 2013-11-27]. (pol.).
↑ Silvio Berlusconi: gorzki smak starości [online] [dostęp 2016-10-24] .
↑ Silvio Berlusconi’s wife 'demands £3m a month'. Telegraph.co.uk, 26 listopada 2009. [dostęp 2010-04-28]. (ang.).
↑ Berlusconi to pay 36 million euros a year divorce settlement: press. reuters.com, 28 grudnia 2012. [dostęp 2016-02-24]. (ang.).
↑ Silvio Berlusconi to pay $47-million-a-year divorce settlement. theglobeandmail.com, 28 grudnia 2012. [dostęp 2016-02-24]. (ang.).
↑ Nick Squires: Berlusconi to pay 36 million euros a year divorce settlement: press. telegraph.co.uk, 16 września 2014. [dostęp 2016-02-24]. (ang.).
↑ Cavaliere del Lavoro. quirinale.it, 1977. [dostęp 2011-01-03]. (wł.).
↑ M.P. z 2002 r. nr 18, poz. 320 – pkt 1.
↑ Berlusconi nose broken by protest attacker. BBC News, 14 grudnia 2009. [dostęp 2009-12-14]. (ang.).
↑ SlavojS. Zizek SlavojS., Od tragedii do farsy, czyli Jak historia się powtarza, MaciejM. Kropiwnicki, BarbaraB. Szelewa (tłum.), Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2011, s. 82–87 .
↑ PaulP. Ginsborg PaulP., Silvio Berlusconi: television, power and patrimony, London: Verso, 2005, s. 1–5 .
↑ GianfrancoG. Pasquino GianfrancoG., The Five Faces of Silvio Berlusconi: The Knight of Anti-politics, „Modern Italy”, 12 (1), 2007, s. 39–54, DOI: 10.1080/13532940601134817, ISSN 1353-2944 [dostęp 2018-08-20] (ang.).

Linki zewnętrzne

Oficjalna strona Silvio Berlusconiego (wł.)

[1] , rik, PAP, IAR: Berlusconi ustąpił z fotela premiera. Tłumy wiwatują [ZOBACZ]. wiadomosci.gazeta.pl, 2011-11-12. [dostęp 2011-11-12]. (pol.).

[2] Berlusconi wyrzucony z Senatu. wyborcza.pl. [dostęp 2013-11-27]. (pol.).

[3] Silvio Berlusconi: gorzki smak starości [online] [dostęp 2016-10-24] .

[4] Silvio Berlusconi’s wife 'demands £3m a month'. Telegraph.co.uk, 26 listopada 2009. [dostęp 2010-04-28]. (ang.).

[5] Berlusconi to pay 36 million euros a year divorce settlement: press. reuters.com, 28 grudnia 2012. [dostęp 2016-02-24]. (ang.).

[6] Silvio Berlusconi to pay $47-million-a-year divorce settlement. theglobeandmail.com, 28 grudnia 2012. [dostęp 2016-02-24]. (ang.).

[7] Nick Squires: Berlusconi to pay 36 million euros a year divorce settlement: press. telegraph.co.uk, 16 września 2014. [dostęp 2016-02-24]. (ang.).

[8] Cavaliere del Lavoro. quirinale.it, 1977. [dostęp 2011-01-03]. (wł.).

[9] M.P. z 2002 r. nr 18, poz. 320 – pkt 1.

[10] Berlusconi nose broken by protest attacker. BBC News, 14 grudnia 2009. [dostęp 2009-12-14]. (ang.).

[11] SlavojS. Zizek SlavojS., Od tragedii do farsy, czyli Jak historia się powtarza, MaciejM. Kropiwnicki, BarbaraB. Szelewa (tłum.), Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2011, s. 82–87 .

[12] PaulP. Ginsborg PaulP., Silvio Berlusconi: television, power and patrimony, London: Verso, 2005, s. 1–5 .

[13] GianfrancoG. Pasquino GianfrancoG., The Five Faces of Silvio Berlusconi: The Knight of Anti-politics, „Modern Italy”, 12 (1), 2007, s. 39–54, DOI: 10.1080/13532940601134817, ISSN 1353-2944 [dostęp 2018-08-20] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

@@ Linia 29: / Linia 29: @@
  |quote             = Silvio Berlusconi
 }}
-[[Plik:Chirac Bush Blair Berlusconi.jpg|thumb|240px|(od lewej) [[Jacques Chirac]], [[George W. Bush]], [[Tony Blair]] i Silvio Berlusconi]]
+[[Plik:Chirac Bush Blair Berlusconi.jpg|thumb|(od lewej) [[Jacques Chirac]], [[George W. Bush]], [[Tony Blair]] i Silvio Berlusconi]]
-'''Silvio Berlusconi''' (wym. {{wymowa|It-Silvio Berlusconi.ogg|[ˈsilvjo berluˈskoːni]}}; ur. [[29 września]] [[1936]] w [[Mediolan]]ie) – [[Włochy|włoski]] [[polityk]] i lider partii ''[[Forza Italia]]'', którą sam utworzył, aby wejść do polityki. [[Premierzy Włoch|Premier Włoch]] w latach 1994–1995, 2001–2006 i 2008–2011.
+'''Silvio Berlusconi''' (wym. {{wymowa|It-Silvio Berlusconi.ogg|[ˈsilvjo berluˈsko:ni]}}; ur. [[29 września]] [[1936]] w [[Mediolan]]ie) – [[Włochy|włoski]] [[polityk]] i lider partii ''[[Forza Italia]]'', którą sam utworzył, aby wejść do polityki. [[Premierzy Włoch|Premier Włoch]] w latach 1994–1995, 2001–2006 i 2008–2011.
-Berlusconi jest właścicielem imperium medialnego we Włoszech. Stał się sławny w latach 80. [[XX wiek]]u, kiedy utworzył prywatną sieć ''Finivest'' (teraz ''Mediaset''), mającą znaczenie ogólnokrajowe. Obecnie jest również właścicielem grupy bankowej Mediolanum [[Banca Mediolanum]], akcjonariuszem hipermarketów [[Standa]] oraz właścicielem krajowej sieci księgarni multimedialnych [[Mondadori]]. Magazyn ''[[Forbes]]'' w 2008 oszacował jego majątek na 9,4 mld [[Dolar amerykański|USD]], jest na 3. miejscu wśród najbogatszych osób we Włoszech, choć kwota określona w jego podatku jest dużo niższa.
+Berlusconi jest właścicielem imperium medialnego we Włoszech. Stał się sławny w latach 80. XX wieku, kiedy utworzył prywatną sieć ''Finivest'' (teraz ''Mediaset''), mającą znaczenie ogólnokrajowe. Obecnie jest również właścicielem grupy bankowej Mediolanum [[Banca Mediolanum]], akcjonariuszem hipermarketów [[Standa]] oraz właścicielem krajowej sieci księgarni multimedialnych [[Mondadori]]. Magazyn ''[[Forbes]]'' w 2008 oszacował jego majątek na 9,4 mld [[Dolar amerykański|USD]], jest na 3. miejscu wśród najbogatszych osób we Włoszech, choć kwota określona w jego podatku jest dużo niższa.
 Był też prezesem oraz właścicielem klubu piłkarskiego [[A.C. Milan]].
@@ Linia 39: / Linia 39: @@
 Silvio Berlusconi został premierem w 1994, lecz został dość szybko usunięty z tego stanowiska, po rozpadzie koalicji [[Liga Północna|Ligi Północnej]] i centroprawicy. W 1996, po nowych wyborach, ekskoalicja została zastąpiona przez centrolewicowy rząd, na którego czele stał [[Romano Prodi]].
-W 2001 Silvio Berlusconi znów został premierem wygrywając wybory jako lider centroprawicowej partii Casa delle Liberta (Dom Wolności), tworząc koalicję z Sojuszem Narodowym, Ligą Północną i kilkoma innymi mniejszymi partiami. W [[2003]] roku Casa della Liberta wygrała wybory lokalne we Włoszech. Premier podał się do dymisji [[20 kwietnia]] [[2005]] roku po tym, jak z koalicji wycofała się Centrowa Unia Chrześcijańskich Demokratów (UDC), jednak [[22 kwietnia]] [[2005]] prezydent [[Carlo Azeglio Ciampi|Carlo Ciampi]] ponownie powierzył mu kierowanie rządem. [[11 kwietnia]] [[2006]] utracił stanowisko premiera, ponieważ wygrała centrolewica pod wodzą Romano Prodiego, Berlusconi jednak domagał się przeliczenia głosów. 22 kwietnia Berlusconi oficjalnie przyznał się do porażki i wycofał protest. Był najdłużej rządzącym premierem Włoch po II wojnie światowej. [[2 maja]] podał swój rząd do dymisji. Po wyborach parlamentarnych w 2008 ponownie został premierem [[Włochy|Włoch]]. [[12 listopada]] [[2011]] podał się do dymisji<ref>{{cytuj stronę|url=http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114881,10633351,Berlusconi_ustapil_z_fotela_premiera__Tlumy_wiwatuja.html|tytuł=Berlusconi ustąpił z fotela premiera. Tłumy wiwatują [ZOBACZ]|autor=mm, rik, PAP, IAR|data=2011-11-12|opublikowany=wiadomosci.gazeta.pl|język=pl|data dostępu=2011-11-12}}</ref>. 27 listopada 2013 został pozbawiony mandatu senackiego<ref>{{cytuj stronę|url=http://wyborcza.pl/1,75248,15036245,Silvio_Berlusconi_wyrzucony_z_Senatu.html|tytuł=Berlusconi wyrzucony z Senatu|opublikowany=wyborcza.pl|język=pl|data dostępu=2013-11-27}}</ref> i prawa startu w wyborach na sześć lat<ref>{{Cytuj|tytuł=Silvio Berlusconi: gorzki smak starości|data dostępu=2016-10-24|url=http://www.forumdwutygodnik.pl/artykuly/1679174,1,silvio-berlusconi-gorzki-smak-starosci.read}}</ref>.
+W 2001 Silvio Berlusconi znów został premierem wygrywając wybory jako lider centroprawicowej partii Casa delle Liberta (Dom Wolności), tworząc koalicję z Sojuszem Narodowym, Ligą Północną i kilkoma innymi mniejszymi partiami. W 2003 roku Casa della Liberta wygrała wybory lokalne we Włoszech. Premier podał się do dymisji 20 kwietnia 2005 roku po tym, jak z koalicji wycofała się Centrowa Unia Chrześcijańskich Demokratów (UDC), jednak 22 kwietnia 2005 prezydent [[Carlo Azeglio Ciampi|Carlo Ciampi]] ponownie powierzył mu kierowanie rządem. 11 kwietnia 2006 utracił stanowisko premiera, ponieważ wygrała centrolewica pod wodzą Romano Prodiego, Berlusconi jednak domagał się przeliczenia głosów. 22 kwietnia Berlusconi oficjalnie przyznał się do porażki i wycofał protest. Był najdłużej rządzącym premierem Włoch po II wojnie światowej. 2 maja podał swój rząd do dymisji. Po wyborach parlamentarnych w 2008 ponownie został premierem [[Włochy|Włoch]]. 12 listopada 2011 podał się do dymisji<ref>{{cytuj stronę|url=http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114881,10633351,Berlusconi_ustapil_z_fotela_premiera__Tlumy_wiwatuja.html|tytuł=Berlusconi ustąpił z fotela premiera. Tłumy wiwatują [ZOBACZ]|autor=mm, rik, PAP, IAR|data=2011-11-12|opublikowany=wiadomosci.gazeta.pl|język=pl|data dostępu=2011-11-12}}</ref>. 27 listopada 2013 został pozbawiony mandatu senackiego<ref>{{cytuj stronę|url=http://wyborcza.pl/1,75248,15036245,Silvio_Berlusconi_wyrzucony_z_Senatu.html|tytuł=Berlusconi wyrzucony z Senatu|opublikowany=wyborcza.pl|język=pl|data dostępu=2013-11-27}}</ref> i prawa startu w wyborach na sześć lat<ref>{{Cytuj|tytuł=Silvio Berlusconi: gorzki smak starości|data dostępu=2016-10-24|url=http://www.forumdwutygodnik.pl/artykuly/1679174,1,silvio-berlusconi-gorzki-smak-starosci.read}}</ref>.
 == Rodzina i życie prywatne ==
 Berlusconi urodził się w [[Mediolan]]ie w rodzinie zaliczającej się do klasy średniej. Rodzicami Berlusconiego są Luigi (pracował w małym banku) i Rosella. Silvio ma dwoje młodszego rodzeństwa: Marię Antoniettę (ur. 1943) i Paolo (ur. 1949).
-W [[1965]] r. Berlusconi poślubił Carlę Dall'Oglio. Para ma dwoje dzieci: Marię Elvirę, urodzoną w [[1966]], znaną jako Marina, i syna Pier Silvio, urodzonego w 1968. Oprócz małżeństwa z Carlą i dzieci "z prawego łoża", Silvio miał również kochankę, aktorkę [[Veronica Lario|Veronicę Lario]] (właśc. Miriam Bartolini, ur. 1956), z którą doczekał się trojga dzieci: córek Barbary (ur. 1984) i Eleonory (ur. 1986) oraz syna Luigi (ur. 1988). Berlusconi rozwiódł się z pierwszą żoną Carlą w 1985 r. i poślubił Veronicę Lario w dniu 15 grudnia [[1990]] roku. W 2009 Veronica Lario złożyła pozew o rozwód po wyjściu na jaw informacji o kontaktach i przyjmowaniu przez jej męża młodych kobiet w swojej rezydencji<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/italy/6662332/Silvio-Berlusconis-wife-demands-3m-a-month.html|tytuł=Silvio Berlusconi's wife 'demands £3m a month'|data=26 listopada 2009|opublikowany=Telegraph.co.uk|język=en|data dostępu=2010-04-28}}</ref>.
+W 1965 r. Berlusconi poślubił Carlę Dall’Oglio. Para ma dwoje dzieci: Marię Elvirę, urodzoną w 1966, znaną jako Marina, i syna Pier Silvio, urodzonego w 1968. Oprócz małżeństwa z Carlą i dzieci „z prawego łoża”, Silvio miał również kochankę, aktorkę [[Veronica Lario|Veronicę Lario]] (właśc. Miriam Bartolini, ur. 1956), z którą doczekał się trojga dzieci: córek Barbary (ur. 1984) i Eleonory (ur. 1986) oraz syna Luigi (ur. 1988). Berlusconi rozwiódł się z pierwszą żoną Carlą w 1985 r. i poślubił Veronicę Lario w dniu 15 grudnia 1990 roku. W 2009 Veronica Lario złożyła pozew o rozwód po wyjściu na jaw informacji o kontaktach i przyjmowaniu przez jej męża młodych kobiet w swojej rezydencji<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/italy/6662332/Silvio-Berlusconis-wife-demands-3m-a-month.html|tytuł=Silvio Berlusconi’s wife 'demands £3m a month'|data=26 listopada 2009|opublikowany=Telegraph.co.uk|język=en|data dostępu=2010-04-28}}</ref>.
-W grudniu 2012, po trzech latach negocjacji, na mocy orzeczenia sądu w Mediolanie, Silvio Berlusconi został zobowiązany do płacenia byłej żonie [[Alimenty|alimentów]] w wysokości 100 000 € (132 200 $) dziennie<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.reuters.com/article/us-italy-berlusconi-idUSBRE8BR0AZ20121228| tytuł = Berlusconi to pay 36 million euros a year divorce settlement: press| data dostępu = 2016-02-24| autor = | opublikowany = reuters.com| praca = | data = 28 grudnia 2012| język = en}}</ref><ref>{{cytuj stronę| url = https://www.theglobeandmail.com/news/world/silvio-berlusconi-to-pay-47-million-a-year-divorce-settlement/article6764711/| tytuł = Silvio Berlusconi to pay $47-million-a-year divorce settlement | data dostępu = 2016-02-24| autor = | opublikowany = [[The Globe and Mail|theglobeandmail.com]]| praca = | data = 28 grudnia 2012| język = en}}</ref>. W październiku 2013 roku sąd w [[Monza|Monzie]] nieopodal Mediolanu orzekł, że zasądzona wcześniej wysokość alimentów ma być zredukowana do 1,4 mln € miesięcznie. Veronica Lario złożyła odwołanie od tego wyroku. We wrześniu 2014 roku sąd rozpatrujący zaskarżone orzeczenie ustalił, że Berlusconi jest zobowiązany do płacenia alimentów w wysokości 2 mln €, ponownie utrzymując, że zasądzone kilka lat wcześniej alimenty opiewające na 3 mln € są zbyt wysokie. Jednocześnie sąd zobowiązał Lario do zwrotu 36 mln €, czyli nadpłaconej sumy, którą uzyskała na mocy wyroku sprzed 3 lat, kiedy to sąd zasądził miesięczne alimenty wyższe o 1 mln € od tych, które zostały zasądzone w 2014 roku<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/italy/11099351/Berlusconi-ex-wife-must-repay-36-million-in-divorce-overpayment.html| tytuł = Berlusconi to pay 36 million euros a year divorce settlement: press| data dostępu = 2016-02-24| autor = Nick Squires| opublikowany = [[The Daily Telegraph|telegraph.co.uk]]| praca = | data = 16 września 2014| język = en}}</ref>.
+W grudniu 2012, po trzech latach negocjacji, na mocy orzeczenia sądu w Mediolanie, Silvio Berlusconi został zobowiązany do płacenia byłej żonie [[Alimenty|alimentów]] w wysokości 100 000 € (132 200 $) dziennie<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.reuters.com/article/us-italy-berlusconi-idUSBRE8BR0AZ20121228| tytuł = Berlusconi to pay 36 million euros a year divorce settlement: press| autor =|opublikowany = reuters.com|data = 28 grudnia 2012| język = en |data dostępu = 2016-02-24}}</ref><ref>{{cytuj stronę| url = https://www.theglobeandmail.com/news/world/silvio-berlusconi-to-pay-47-million-a-year-divorce-settlement/article6764711/| tytuł = Silvio Berlusconi to pay $47-million-a-year divorce settlement |autor =|opublikowany = [[The Globe and Mail|theglobeandmail.com]]|data = 28 grudnia 2012| język = en |data dostępu = 2016-02-24}}</ref>. W październiku 2013 roku sąd w [[Monza|Monzie]] nieopodal Mediolanu orzekł, że zasądzona wcześniej wysokość alimentów ma być zredukowana do 1,4 mln € miesięcznie. Veronica Lario złożyła odwołanie od tego wyroku. We wrześniu 2014 roku sąd rozpatrujący zaskarżone orzeczenie ustalił, że Berlusconi jest zobowiązany do płacenia alimentów w wysokości 2 mln €, ponownie utrzymując, że zasądzone kilka lat wcześniej alimenty opiewające na 3 mln € są zbyt wysokie. Jednocześnie sąd zobowiązał Lario do zwrotu 36 mln €, czyli nadpłaconej sumy, którą uzyskała na mocy wyroku sprzed 3 lat, kiedy to sąd zasądził miesięczne alimenty wyższe o 1 mln € od tych, które zostały zasądzone w 2014 roku<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/italy/11099351/Berlusconi-ex-wife-must-repay-36-million-in-divorce-overpayment.html| tytuł = Berlusconi to pay 36 million euros a year divorce settlement: press| autor = Nick Squires| opublikowany = [[The Daily Telegraph|telegraph.co.uk]]|data = 16 września 2014| język = en| data dostępu = 2016-02-24}}</ref>.
 == Ważniejsze działania ==
@@ Linia 54: / Linia 54: @@
 Niektóre reformy przeprowadzone w latach 2001–2006 przez parlamentarną większość Berlusconiego:
-* roboty publiczne: projekt "autostrady morza", superszybkie pociągi na linii Turyn-Mediolan-Florencja-Rzym-Neapol i Turyn-Werona-Wenecja; projekt MOSE – ratujący renesansową Wenecję, most między Sycylią a włoskim stałym lądem, metro w Rzymie, Parmie, Neapolu, Turynie i Mediolanie, modernizacja autostrad
+* roboty publiczne: projekt „autostrady morza”, superszybkie pociągi na linii Turyn-Mediolan-Florencja-Rzym-Neapol i Turyn-Werona-Wenecja; projekt MOSE – ratujący renesansową Wenecję, most między Sycylią a włoskim stałym lądem, metro w Rzymie, Parmie, Neapolu, Turynie i Mediolanie, modernizacja autostrad
-* reforma prawa pracy; zw. "Ustawa 30" lub "Ustawa Biagi", (od prof. prawa pracy Biagiego, zamordowanego przez lewicową bojówkę) – ustawa promująca większą elastyczność; doprowadziła do zmniejszenia bezrobocia
+* reforma prawa pracy; zw. „Ustawa 30" lub „Ustawa Biagi” (od prof. prawa pracy Biagiego, zamordowanego przez lewicową bojówkę) – ustawa promująca większą elastyczność; doprowadziła do zmniejszenia bezrobocia
-* prawo emerytalne (lipiec 2004) zwiększająca minimalny wiek emerytalny do 60 lat (tzw. "reforma Maroniego" zanim weszła w życie na początku 2008 została zmodyfikowana przez rząd lewicowy Prodiego – 58 lat
+* prawo emerytalne (lipiec 2004) zwiększająca minimalny wiek emerytalny do 60 lat (<!-- SPRAWDŹ TO MIEJSCE! (NIESPAROWANE NAWIASY OKRĄGŁE) -->tzw. „reforma Maroniego” zanim weszła w życie na początku 2008 została zmodyfikowana przez rząd lewicowy Prodiego – 58 lat
-* reforma szkolnictwa ("riforma Moratti")
+* reforma szkolnictwa („riforma Moratti”)
 * reforma zasad wydawania prawa jazdy, zmniejszyła liczbę wypadków
 * wobec zatrzymanych szefów mafii co dwa lata należy potwierdzać ich przetrzymywanie w areszcie domowym
@@ Linia 71: / Linia 71: @@
 == Odznaczenia ==
-* 1977 [[Order Zasługi za Pracę|Order Zasług w Pracy]] (Włochy)<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.quirinale.it/elementi/DettaglioOnorificenze.aspx?decorato=632 | tytuł = Cavaliere del Lavoro | data = 1977 | opublikowany = quirinale.it | język = it | data dostępu = 2011-01-03}}</ref>
+* 1977 [[Order Zasługi za Pracę|Order Zasług w Pracy]] (Włochy)<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.quirinale.it/elementi/DettaglioOnorificenze.aspx?decorato=632 |tytuł = Cavaliere del Lavoro |data = 1977 |opublikowany = quirinale.it |język = it |data dostępu = 2011-01-03}}</ref>
 * 2001 [[Order Zasługi (Norwegia)|Krzyż Wielki Norweskiego Orderu Zasługi]]
-* 2002 [[Order Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej|Krzyż Wielki Orderu Zasługi RP]] ([[Polska]])<ref>{{Monitor Polski|2002|18|320}} – pkt 1</ref>
+* 2002 [[Order Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej|Krzyż Wielki Orderu Zasługi RP]] ([[Polska]])<ref>{{Monitor Polski|2002|18|320}} – pkt 1.</ref>
 :: [[Order Gwiazdy Rumunii|Krzyż Wielki Orderu Gwiazdy Rumunii]]
 * 2005 [[Order Piusa IX|Krzyż Wielki Orderu Piusa IX]] ([[Watykan]])
@@ Linia 83: / Linia 83: @@
 == Krytyka i kontrowersje ==
-Berlusconi jest oskarżany o [[korupcja|korupcję]]. W najważniejszej z toczących się spraw, prokuratura zarzuca mu, że w [[1985]] r. przekupił komplet sędziowski, uniemożliwiając przejęcie przez konkurencję państwowej sieci supermarketów SME (pośrednik, który w imieniu Berlusconiego wręczył łapówki sędziom, został już skazany na 5 lat więzienia). Krytycy zarzucają mu także konflikt interesów: jest on bowiem właścicielem firmy Mediaset, kontrolującej trzy z siedmiu najważniejszych włoskich stacji telewizyjnych.
+Berlusconi jest oskarżany o [[korupcja|korupcję]]. W najważniejszej z toczących się spraw, prokuratura zarzuca mu, że w 1985 r. przekupił komplet sędziowski, uniemożliwiając przejęcie przez konkurencję państwowej sieci supermarketów SME (pośrednik, który w imieniu Berlusconiego wręczył łapówki sędziom, został już skazany na 5 lat więzienia). Krytycy zarzucają mu także konflikt interesów: jest on bowiem właścicielem firmy Mediaset, kontrolującej trzy z siedmiu najważniejszych włoskich stacji telewizyjnych.
-Podczas wyborów parlamentarnych w 2006 r. zwolenników [[Romano Prodi]]ego i jego partii nazwał "fiutami" ([[język włoski|wł.]] ''coglioni''), twierdząc, że "ma za dużo zaufania do inteligencji Włochów, by uwierzyć, że znajdzie się wśród nich tylu «fiutów», głosujących wbrew własnym interesom". Kilka dni po tym na ulicach miast pojawiły się tysiące osób w koszulkach z napisem "jestem fiutem" ([[język włoski|wł.]] ''sono un coglione''), manifestując w ten sposób swoje poparcie dla Romano Prodiego. Lewica zaś ochrzciła Berlusconiego mianem "aligatora" ([[język włoski|wł.]] ''il caimano''), mając na myśli jego agresywny sposób prowadzenia kampanii, Berlusconiemu jednak spodobał się ten przydomek i wchodząc na mównicę podczas jednego ze zjazdów krzyknął: "panie i panowie, nadchodzi aligator!" ([[język włoski|wł.]] ''Signore e signori, il caimano arriva!'').
+Podczas wyborów parlamentarnych w 2006 r. zwolenników [[Romano Prodi]]ego i jego partii nazwał „fiutami” ([[język włoski|wł.]] ''coglioni''), twierdząc, że „ma za dużo zaufania do inteligencji Włochów, by uwierzyć, że znajdzie się wśród nich tylu «fiutów», głosujących wbrew własnym interesom”. Kilka dni po tym na ulicach miast pojawiły się tysiące osób w koszulkach z napisem „jestem fiutem” (wł. ''sono un coglione''), manifestując w ten sposób swoje poparcie dla Romano Prodiego. Lewica zaś ochrzciła Berlusconiego mianem „aligatora” (wł. ''il caimano''), mając na myśli jego agresywny sposób prowadzenia kampanii, Berlusconiemu jednak spodobał się ten przydomek i wchodząc na mównicę podczas jednego ze zjazdów krzyknął: „panie i panowie, nadchodzi aligator!” (wł. ''Signore e signori, il caimano arriva!'').
 grudnia 2009 Silvio Berlusconi został uderzony w twarz miniaturką mediolańskiej katedry przez 42-letniego Massimo Tartaglię, którego natychmiast zatrzymała policja. Napastnik nigdy nie był karany, ale od kilku lat leczył się psychiatrycznie. Premier Włoch przewrócił się i został przewieziony do szpitala. Uderzenie spowodowało pęknięcie kości nosowej, uszkodzenie zębów oraz ogólne potłuczenia. Do incydentu doszło po południu w Mediolanie na Piazza Duomo po wiecu partii Berlusconiego, Ludu Wolności<ref>{{cytuj stronę|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/8411198.stm|tytuł=Berlusconi nose broken by protest attacker |data=14 grudnia 2009|opublikowany=BBC News|język=en|data dostępu=2009-12-14}}</ref>.
-Berlusconi jako polityk był krytykowany przez lewicowych myślicieli. [[Slavoj Žižek]] oskarżał Berlusconiego o niszczenie majestatu związanego z pełnieniem głowy państwa oraz sprzyjanie gospodarczym interesom wyższej klasy politycznej<ref>{{Cytuj |autor = Slavoj Zizek |tytuł = Od tragedii do farsy czyli Jak historia się powtarza |data = 2011 |inni = Maciej Kropiwnicki, Barbara Szelewa (tłum.) |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawnictwo Krytyki Politycznej |s = 82-87}}</ref>. Paul Ginsborg natomiast dostrzegał w rządach Berlusconiego niebezpieczny precedens: kumulację władzy politycznej, mediów prywatnych i publicznych<ref>{{Cytuj |autor = Paul Ginsborg |tytuł = Silvio Berlusconi: television, power and patrimony |data = 2005 |miejsce = London |wydawca = Verso |s = 1-5}}</ref>. Z drugiej strony, Gianfranco Pasquino zauważył, że Berlusconi skutecznie zagospodarował przestrzeń wypełnioną po skandalu korupcyjnym z początku lat 90., który zmiótł większość ugrupowań z włoskiej sceny politycznej<ref>{{Cytuj |autor = Gianfranco Pasquino |tytuł = The Five Faces of Silvio Berlusconi: The Knight of Anti-politics |czasopismo = Modern Italy |data = 2007/02 |data dostępu = 2018-08-20 |issn = 1353-2944 |wolumin = 12 |numer = 1 |s = 39–54 |doi = 10.1080/13532940601134817 |url = https://www.cambridge.org/core/journals/modern-italy/article/five-faces-of-silvio-berlusconi-the-knight-of-antipolitics/9308F1C80774931229195F11D2DABC04 |język = en}}</ref>.
+Berlusconi jako polityk był krytykowany przez lewicowych myślicieli. [[Slavoj Žižek]] oskarżał Berlusconiego o niszczenie majestatu związanego z pełnieniem głowy państwa oraz sprzyjanie gospodarczym interesom wyższej klasy politycznej<ref>{{Cytuj |autor = Slavoj Zizek |tytuł = Od tragedii do farsy, czyli Jak historia się powtarza |data = 2011 |inni = Maciej Kropiwnicki, Barbara Szelewa (tłum.) |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawnictwo Krytyki Politycznej |s = 82–87}}</ref>. Paul Ginsborg natomiast dostrzegał w rządach Berlusconiego niebezpieczny precedens: kumulację władzy politycznej, mediów prywatnych i publicznych<ref>{{Cytuj |autor = Paul Ginsborg |tytuł = Silvio Berlusconi: television, power and patrimony |data = 2005 |miejsce = London |wydawca = Verso |s = 1–5}}</ref>. Z drugiej strony, Gianfranco Pasquino zauważył, że Berlusconi skutecznie zagospodarował przestrzeń wypełnioną po skandalu korupcyjnym z początku lat 90., który zmiótł większość ugrupowań z włoskiej sceny politycznej<ref>{{Cytuj |autor = Gianfranco Pasquino |tytuł = The Five Faces of Silvio Berlusconi: The Knight of Anti-politics |czasopismo = Modern Italy |data = 2007/02 |data dostępu = 2018-08-20 |issn = 1353-2944 |wolumin = 12 |numer = 1 |s = 39–54 |doi = 10.1080/13532940601134817 |url = https://www.cambridge.org/core/journals/modern-italy/article/five-faces-of-silvio-berlusconi-the-knight-of-antipolitics/9308F1C80774931229195F11D2DABC04 |język = en}}</ref>.
 == Działania artystyczne ==
@@ Linia 120: / Linia 120: @@
 {{SORTUJ:Berlusconi, Silvio}}
+[[Kategoria:Silvio Berlusconi| ]]
 [[Kategoria:Premierzy Włoch]]
 [[Kategoria:Ministrowie spraw zagranicznych Republiki Włoskiej]]

Naziemne telewizje analogowe	Canale 5 Italia 1 Rete 4 Telecinco La 5 Cuatro
Naziemne telewizje cyfrowe	Boing Mediashopping Mediaset Premium Iris
Telewizje satelitarne	Mediashopping