Lady Pank: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m WP:REFDUPL: wstawiam informacje o powtórzonym przypisie ":108"
Linia 43: Linia 43:
1 kwietnia 1984 wystąpili w [[Sala Kongresowa|Sali Kongresowej]] z okazji 100. wydania ''[[Lista przebojów Programu Trzeciego|Listy przebojów Programu Trzeciego]]''{{r|Gwiazdy polskiej muzyki lat 80. vol 1.}}. W tym samym roku wystąpili na ''Rock Arenie'' w Poznaniu i na festiwalu ''Rock nad Bałtykiem''{{odn|Grzesiek|2013|s=101}}, a na [[XXI Krajowy Festiwal Piosenki Polskiej w Opolu|21. KFPP]] w [[Opole|Opolu]] zaprezentowali m.in. premierowy utwór „To jest tylko rock and roll”{{odn|Grzesiek|2013|z=95}}. W tym czasie znane stały się liczne zabawy w hotelach organizowane przez Borysewicza{{r|Gwiazdy polskiej muzyki lat 80. vol 1.}}<ref name=":16"/>. Latem nakładem [[Savitor]]u wydali album pt. ''[[Ohyda]]''<ref name=":18">{{odn|ref=nie|Grzesiek|2013|s=102}}</ref>, który nagrywali jeszcze w 1983<ref name=":17">{{odn|ref=nie|Grzesiek|2013|s=92}}</ref>. Na listach przebojów znalazły się utwory, m.in.: „Zabij to”, „A to ohyda” czy „Tango stulecia”<ref name=":20"/>. W ramach promocji płyty nakręcili z reżyserem Jerzym Fedakiem telewizyjny program fabularyzowany pt. ''Blady pank to ohyda'', podczas którego zaprezentowali swoje piosenki<ref name=":21">{{odn|ref=nie|Grzesiek|2013|s=113}}</ref>. Program został wyemitowany premierowo przez [[TVP3 Katowice|katowicki oddział TVP]]<ref name=":23">{{odn|ref=nie|Grzesiek|2013|s=116}}</ref>. Oprócz tego, na prośbę [[Maria Koterbska|Marii Kotersbkiej]], która wówczas obchodziła swoje 60. urodziny, nagrali swoją interpretację jej „Augustowskich nocy”, którą następnie wydali na singlu<ref name=":21"/>; piosenka dotarła do szóstego miejsca ''Listy przebojów Programu Trzeciego''<ref name=":20"/>. Poza tym dla żartu wykonali [[cover]] „Białej flagi” [[Republika (zespół muzyczny)|Republiki]]{{r|Gwiazdy polskiej muzyki lat 80. vol 1.}}. Wówczas zaczęła tworzyć się rywalizacja Lady Pank z Republiką, zorganizowana przez fanów obu grup<ref name=":17"/>. Sami muzycy znali się prywatnie i nie wywoływali konfliktów<ref name=":22">{{odn|ref=nie|Grzesiek|2013|s=120–121}}</ref>, co później przypieczętowano tekstami [[Grzegorz Ciechowski|Grzegorza Ciechowskiego]] do albumu pt. ''[[Tacy sami (album Lady Pank)|Tacy sami]]''{{r|Gwiazdy polskiej muzyki lat 80. vol 1.}}. Ponadto w 1984 dużo koncertowali po Polsce<ref name=":26">{{odn|ref=nie|Grzesiek|2013|s=118}}</ref>. 23 listopada na koncercie w Katowicach odebrali [[Certyfikat sprzedaży w przemyśle muzycznym|złote płyty]] za albumy ''Lady Pank'' i ''Ohydę''<ref name=":26"/>; pierwszy sprzedał się w nakładzie 220 tys. oficjalnych sztuk, a drugi – 150 tys. egzemplarzy<ref name=":25">{{odn|ref=nie|Grzesiek|2013|s=122}}</ref>. W tym czasie trójmiejska firma Karolina we współpracy z Polskim Stowarzyszeniem Jazzowym wydała kasetę pt. ''Live'', zawierającą zapis filmowy koncertu Lady Pank w Hali Gwardii w 1983<ref name=":25"/>. Poza tym drugi rok z rzędu triumfowali w plebiscycie magazynu „[[Non Stop]]”, wygrywając w kategorii „zespół wokalno-instrumentalny”{{odn|Grzesiek|2013|s=128}}. Również w 1984 premierę miał pierwszy odcinek serialu TVP ''[[O dwóch takich, co ukradli księżyc (serial animowany)|O dwóch takich, co ukradli księżyc]]'', do którego Borysewicz, wspomagany wokalnie przez Panasewicza, nagrał muzykę<ref name=":23"/>.
1 kwietnia 1984 wystąpili w [[Sala Kongresowa|Sali Kongresowej]] z okazji 100. wydania ''[[Lista przebojów Programu Trzeciego|Listy przebojów Programu Trzeciego]]''{{r|Gwiazdy polskiej muzyki lat 80. vol 1.}}. W tym samym roku wystąpili na ''Rock Arenie'' w Poznaniu i na festiwalu ''Rock nad Bałtykiem''{{odn|Grzesiek|2013|s=101}}, a na [[XXI Krajowy Festiwal Piosenki Polskiej w Opolu|21. KFPP]] w [[Opole|Opolu]] zaprezentowali m.in. premierowy utwór „To jest tylko rock and roll”{{odn|Grzesiek|2013|z=95}}. W tym czasie znane stały się liczne zabawy w hotelach organizowane przez Borysewicza{{r|Gwiazdy polskiej muzyki lat 80. vol 1.}}<ref name=":16"/>. Latem nakładem [[Savitor]]u wydali album pt. ''[[Ohyda]]''<ref name=":18">{{odn|ref=nie|Grzesiek|2013|s=102}}</ref>, który nagrywali jeszcze w 1983<ref name=":17">{{odn|ref=nie|Grzesiek|2013|s=92}}</ref>. Na listach przebojów znalazły się utwory, m.in.: „Zabij to”, „A to ohyda” czy „Tango stulecia”<ref name=":20"/>. W ramach promocji płyty nakręcili z reżyserem Jerzym Fedakiem telewizyjny program fabularyzowany pt. ''Blady pank to ohyda'', podczas którego zaprezentowali swoje piosenki<ref name=":21">{{odn|ref=nie|Grzesiek|2013|s=113}}</ref>. Program został wyemitowany premierowo przez [[TVP3 Katowice|katowicki oddział TVP]]<ref name=":23">{{odn|ref=nie|Grzesiek|2013|s=116}}</ref>. Oprócz tego, na prośbę [[Maria Koterbska|Marii Kotersbkiej]], która wówczas obchodziła swoje 60. urodziny, nagrali swoją interpretację jej „Augustowskich nocy”, którą następnie wydali na singlu<ref name=":21"/>; piosenka dotarła do szóstego miejsca ''Listy przebojów Programu Trzeciego''<ref name=":20"/>. Poza tym dla żartu wykonali [[cover]] „Białej flagi” [[Republika (zespół muzyczny)|Republiki]]{{r|Gwiazdy polskiej muzyki lat 80. vol 1.}}. Wówczas zaczęła tworzyć się rywalizacja Lady Pank z Republiką, zorganizowana przez fanów obu grup<ref name=":17"/>. Sami muzycy znali się prywatnie i nie wywoływali konfliktów<ref name=":22">{{odn|ref=nie|Grzesiek|2013|s=120–121}}</ref>, co później przypieczętowano tekstami [[Grzegorz Ciechowski|Grzegorza Ciechowskiego]] do albumu pt. ''[[Tacy sami (album Lady Pank)|Tacy sami]]''{{r|Gwiazdy polskiej muzyki lat 80. vol 1.}}. Ponadto w 1984 dużo koncertowali po Polsce<ref name=":26">{{odn|ref=nie|Grzesiek|2013|s=118}}</ref>. 23 listopada na koncercie w Katowicach odebrali [[Certyfikat sprzedaży w przemyśle muzycznym|złote płyty]] za albumy ''Lady Pank'' i ''Ohydę''<ref name=":26"/>; pierwszy sprzedał się w nakładzie 220 tys. oficjalnych sztuk, a drugi – 150 tys. egzemplarzy<ref name=":25">{{odn|ref=nie|Grzesiek|2013|s=122}}</ref>. W tym czasie trójmiejska firma Karolina we współpracy z Polskim Stowarzyszeniem Jazzowym wydała kasetę pt. ''Live'', zawierającą zapis filmowy koncertu Lady Pank w Hali Gwardii w 1983<ref name=":25"/>. Poza tym drugi rok z rzędu triumfowali w plebiscycie magazynu „[[Non Stop]]”, wygrywając w kategorii „zespół wokalno-instrumentalny”{{odn|Grzesiek|2013|s=128}}. Również w 1984 premierę miał pierwszy odcinek serialu TVP ''[[O dwóch takich, co ukradli księżyc (serial animowany)|O dwóch takich, co ukradli księżyc]]'', do którego Borysewicz, wspomagany wokalnie przez Panasewicza, nagrał muzykę<ref name=":23"/>.


Na początku [[1985 w muzyce|1985]] nagrali piosenkę „[[Sztuka latania (utwór)|Sztuka latania]]”{{odn|Grzesiek|2013|s=131}}, z którą dotarli do pierwszego miejsca na ''[[Lista przebojów Programu Trzeciego|Listy przebojów Programu Trzeciego]]''<ref name=":27">{{odn|Grzesiek|2013|s=132–133}}</ref> i która – obok piosenki „Banalna rzecz – C’est la vie" – ukazała się na składance utworów różnych wykonawców, także zatytułowanej [[Sztuka latania (album)|''Sztuka latania'']]<ref>{{Cytuj |tytuł = Składanka: Sztuka Latania – EPKA. Studio Czarnej Płyty |data dostępu = 2019-08-06 |opublikowany = epka.sklep.pl |url = https://epka.sklep.pl/produkt/5890/Sztuka-Latania.htmlx}}</ref>. W tym czasie nagrali także utwór „Raport z N.”<ref name=":27"/>, poza tym pracowali nad anglojęzycznymi wersjami swoich przebojów, które przygotowali z myślą o koncertach za granicą<ref name=":29">{{odn|ref=nie|Grzesiek|2013|s=134–135}}</ref>. Efektem sesji nagraniowej był album pt. ''[[Drop Everything]]'', będący anglojęzycznym wydaniem ich debiutu z 1983, nad którym pracowali z tłumaczem, Tomem Wachtelem<ref name=":29"/>. Po zaprezentowaniu płyty przez promotora Grzegorza Kuczyńskiego na targach muzycznych „[[Midem]]” w [[Cannes]] zespołowi zaproponowano wydanie płyty w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]]{{odn|Grzesiek|2013|s=138–140}}. W marcu muzycy wyjechali do USA, gdzie odbyli trzytygodniową trasę promocyjną{{odn|Grzesiek|2013|s=152}}, obejmującą kilka koncertów (m.in. dwa w [[Los Angeles]]) oraz serię wywiadów<ref name=":30">{{odn|ref=nie|Grzesiek|2013|s=141–143}}</ref>, a także występ w programie ''American Bandstand''{{odn|Grzesiek|2013|s=147}}. Wydaną na amerykańskim rynku płytę promowali singlem „[[Minus Zero]]”, do którego zrealizowali teledysk w reż. [[Zbigniew Rybczyński|Zbigniewa Rybczyńskiego]]<ref name=":30"/>. O ich pobycie w USA pisała amerykańska prasa{{odn|Grzesiek|2013|s=148}}, m.in. „[[Newsweek]]” i „[[The Washington Post]]”{{odn|Grzesiek|2013|s=158}}. Po powrocie do Polski wylansowali kolejny przebój: „Someone’s Round the Corner”, z którym dotarli do pierwszego miejsca na ''Liście przebojów Programu Trzeciego''<ref name=":20"/>. Jeszcze w pierwszej połowie 1985 wystąpili jeszcze na ''Rock Arenie'' w Poznaniu oraz podczas koncertu „Mikrofon i Ekran” w ramach [[XXII Krajowy Festiwal Piosenki Polskiej w Opolu|22. KFPP w Opolu]], gdzie zagrali numery „Raport z N.” i „Czas na mały blues”<ref name=":31">{{odn|ref=nie|Grzesiek|2013|s=160–161}}</ref>. W drugiej połowie roku, w promocji za granicą, zagrali koncert w ''Camden Palace'' w [[Londyn]]ie<ref name=":31"/>, a także wystąpili na festiwalu ''[[Ruisrock]]'' w Finlandii oraz na 7. Festiwalu Młodzieży i Studentów w [[Moskwa|Moskwie]]{{odn|Grzesiek|0213|s=162–163}}. Po powrocie do Polski z zespołu odszedł Jarosław Szlągowski, który przeszedł do [[Maanam]]u{{odn|Grzesiek|2013|s=166}}. W sierpniu wystąpili gościnnie na [[Sopot Festival 1985|festiwalu w Sopocie]]<ref>{{cytuj stronę |url = http://pl.youtube.com/watch?v=OB7tu4_k6YA |tytuł = Lady Pank – Tańcz głupia tańcz, Sopot 1985 |opublikowany = pl.youtube.com |język = pl |data dostępu = 2013-02-02}}</ref>, gdzie po raz pierwszy zagrali z nowym perkusistą, [[Andrzej Dylewski|Andrzejem Dylewskim]], który wcześniej wziął udział w nagraniu debiutanckiego utworu zespołu – „Mała Lady Punk”{{odn|Grzesiek|2013|s=168}}. Na festiwalu wykonali 15 piosenek, w tym premierowy utwór „On Top”; występ był nagrywany przez telewizję, a film traktowany był przez muzyków jako wizytówka ich zespołu za granicą{{odn|Grzesiek|2013|s=170–171}}. Latem wydali singel z piosenkami „[[Raport z N.]]” / „Rysunkowa postać”<ref name=":27"/>; druga piosenka została ich kolejnym przebojem z pierwszego miejsca na liście ''Listy przebojów Programu Trzeciego''<ref name=":20"/>. We wrześniu zagrali na festiwalu ''Pożegnanie lata z Jarmarkiem'' na Stadionie Dziesięciolecia w Warszawie{{odn|Grzesiek|2013|s=174–175}}. W październiku 1985 występami w Sali Kongresowej w Warszawie zinaugurowali serię spektakli muzycznych pt. „Jacek i Placek, czyli Lady Pank w poszukiwaniu krainy leniuchów”, inspirowanych materiałem napisanym przez Borysewicza i Panasewicza do serialu ''O dwóch takich, co ukradli księżyc''{{odn|Grzesiek|2013|s=176–177}}.
Na początku [[1985 w muzyce|1985]] nagrali piosenkę „[[Sztuka latania (utwór)|Sztuka latania]]”{{odn|Grzesiek|2013|s=131}}, z którą dotarli do pierwszego miejsca na ''[[Lista przebojów Programu Trzeciego|Listy przebojów Programu Trzeciego]]''<ref name=":27">{{odn|Grzesiek|2013|s=132–133}}</ref> i która – obok piosenki „Banalna rzecz – C’est la vie" – ukazała się na składance utworów różnych wykonawców, także zatytułowanej [[Sztuka latania (album)|''Sztuka latania'']]<ref>{{Cytuj |tytuł = Składanka: Sztuka Latania – EPKA. Studio Czarnej Płyty |data dostępu = 2019-08-06 |opublikowany = epka.sklep.pl |url = https://epka.sklep.pl/produkt/5890/Sztuka-Latania.htmlx}}</ref>. W tym czasie nagrali także utwór „Raport z N.”<ref name=":27"/>, poza tym pracowali nad anglojęzycznymi wersjami swoich przebojów, które przygotowali z myślą o koncertach za granicą<ref name=":29">{{odn|ref=nie|Grzesiek|2013|s=134–135}}</ref>. Efektem sesji nagraniowej był album pt. ''[[Drop Everything]]'', będący anglojęzycznym wydaniem ich debiutu z 1983, nad którym pracowali z tłumaczem, Tomem Wachtelem<ref name=":29"/>. Po zaprezentowaniu płyty przez promotora Grzegorza Kuczyńskiego na targach muzycznych „[[Midem]]” w [[Cannes]] zespołowi zaproponowano wydanie płyty w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]]{{odn|Grzesiek|2013|s=138–140}}. W marcu muzycy wyjechali do USA, gdzie odbyli trzytygodniową trasę promocyjną{{odn|Grzesiek|2013|s=152}}, obejmującą kilka koncertów (m.in. dwa w [[Los Angeles]]) oraz serię wywiadów<ref name=":30">{{odn|ref=nie|Grzesiek|2013|s=141–143}}</ref>, a także występ w programie ''American Bandstand''{{odn|Grzesiek|2013|s=147}}. Wydaną na amerykańskim rynku płytę promowali singlem „[[Minus Zero]]”, do którego zrealizowali teledysk w reż. [[Zbigniew Rybczyński|Zbigniewa Rybczyńskiego]]<ref name=":30"/>. O ich pobycie w USA pisała amerykańska prasa{{odn|Grzesiek|2013|s=148}}, m.in. „[[Newsweek]]” i „[[The Washington Post]]”{{odn|Grzesiek|2013|s=158}}. Po powrocie do Polski wylansowali kolejny przebój: „Someone’s Round the Corner”, z którym dotarli do pierwszego miejsca na ''Liście przebojów Programu Trzeciego''<ref name=":20"/>. Jeszcze w pierwszej połowie 1985 wystąpili jeszcze na ''Rock Arenie'' w Poznaniu oraz podczas koncertu „Mikrofon i Ekran” w ramach [[XXII Krajowy Festiwal Piosenki Polskiej w Opolu|22. KFPP w Opolu]], gdzie zagrali numery „Raport z N.” i „Czas na mały blues”<ref name=":31">{{odn|ref=nie|Grzesiek|2013|s=160–161}}</ref>. W drugiej połowie roku, w promocji za granicą, zagrali koncert w ''Camden Palace'' w [[Londyn]]ie<ref name=":31"/>, a także wystąpili na festiwalu ''[[Ruisrock]]'' w Finlandii oraz na 7. Festiwalu Młodzieży i Studentów w [[Moskwa|Moskwie]]{{odn|Grzesiek|0213|s=162–163}}. Po powrocie do Polski z zespołu odszedł Jarosław Szlagowski, który przeszedł do [[Maanam]]u{{odn|Grzesiek|2013|s=166}}. W sierpniu wystąpili gościnnie na [[Sopot Festival 1985|festiwalu w Sopocie]]<ref>{{cytuj stronę |url = http://pl.youtube.com/watch?v=OB7tu4_k6YA |tytuł = Lady Pank – Tańcz głupia tańcz, Sopot 1985 |opublikowany = pl.youtube.com |język = pl |data dostępu = 2013-02-02}}</ref>, gdzie po raz pierwszy zagrali z nowym perkusistą, [[Andrzej Dylewski|Andrzejem Dylewskim]], który wcześniej wziął udział w nagraniu debiutanckiego utworu zespołu – „Mała Lady Punk”{{odn|Grzesiek|2013|s=168}}. Na festiwalu wykonali 15 piosenek, w tym premierowy utwór „On Top”; występ był nagrywany przez telewizję, a film traktowany był przez muzyków jako wizytówka ich zespołu za granicą{{odn|Grzesiek|2013|s=170–171}}. Latem wydali singel z piosenkami „[[Raport z N.]]” / „Rysunkowa postać”<ref name=":27"/>; druga piosenka została ich kolejnym przebojem z pierwszego miejsca na liście ''Listy przebojów Programu Trzeciego''<ref name=":20"/>. We wrześniu zagrali na festiwalu ''Pożegnanie lata z Jarmarkiem'' na Stadionie Dziesięciolecia w Warszawie{{odn|Grzesiek|2013|s=174–175}}. W październiku 1985 występami w Sali Kongresowej w Warszawie zinaugurowali serię spektakli muzycznych pt. „Jacek i Placek, czyli Lady Pank w poszukiwaniu krainy leniuchów”, inspirowanych materiałem napisanym przez Borysewicza i Panasewicza do serialu ''O dwóch takich, co ukradli księżyc''{{odn|Grzesiek|2013|s=176–177}}.


W grudniu 1985 rozpoczęli nagrania nowego albumu{{odn|Grzesiek|2013|s=182}}. Pod koniec roku wydali świąteczny utwór „Gwiazdkowe dzieci”<ref name=":35">{{odn|ref=nie|Grzesiek|2013|s=184}}</ref>. W 1986 wydali singel „[[Sly]]” / „This Is Only Rock’n’Roll”, którym zamknęli rozdział anglojęzycznych nagrań Lady Pank<ref name=":33">{{odn|ref=nie|Grzesiek|2013|s=180–181}}</ref>. Poza tym planowali nagranie drugiej anglojęzycznej płyty z myślą o kontynuowaniu kariery za granicą, jednak nagrania nigdzie nie ujrzały światła dziennego<ref name=":33"/>. W tym czasie muzycy ostatecznie zrezygnowali z dalszych prób robienia kariery w USA, głównie z powodu nieznajomości języka angielskiego{{r|Gwiazdy polskiej muzyki lat 80. vol 1.}}. 30 marca 1986 wystąpili z utworem „Minus Zero” na ''Tokio Music Festival'', na którym odebrali dwa wyróżnienia – za wykonanie oraz kompozycję{{odn|Grzesiek|2013|s=192}}{{r|Gwiazdy polskiej muzyki lat 80. vol 1.}}. Wiosną zagrali kolejną serię koncertów po Polsce{{odn|Grzesiek|2013|s=194}}, w tym czasie zaczęli odczuwać mniejszy popyt na swoje występy ze strony publiczności, co objawiało się m.in. wolniejszą sprzedażą puli biletów<ref name=":37">{{odn|ref=nie|Grzesiek|2013|s=196–197}}</ref>. Jednocześnie w zespole narastał konflikt między Kwapiszem a Mogielnickim, który nasilił się w maju podczas pobytu Lady Pank w [[Cottbus]], gdzie wystąpili na Spotkaniach Przyjaźni Młodzieży NRD i Polski<ref name=":37"/>. Również w 1986 wydali [[O dwóch takich, co ukradli księżyc (album)|pierwszy album z serii ''O dwóch takich, co ukradli księżyc'']].
W grudniu 1985 rozpoczęli nagrania nowego albumu{{odn|Grzesiek|2013|s=182}}. Pod koniec roku wydali świąteczny utwór „Gwiazdkowe dzieci”<ref name=":35">{{odn|ref=nie|Grzesiek|2013|s=184}}</ref>. W 1986 wydali singel „[[Sly]]” / „This Is Only Rock’n’Roll”, którym zamknęli rozdział anglojęzycznych nagrań Lady Pank<ref name=":33">{{odn|ref=nie|Grzesiek|2013|s=180–181}}</ref>. Poza tym planowali nagranie drugiej anglojęzycznej płyty z myślą o kontynuowaniu kariery za granicą, jednak nagrania nigdzie nie ujrzały światła dziennego<ref name=":33"/>. W tym czasie muzycy ostatecznie zrezygnowali z dalszych prób robienia kariery w USA, głównie z powodu nieznajomości języka angielskiego{{r|Gwiazdy polskiej muzyki lat 80. vol 1.}}. 30 marca 1986 wystąpili z utworem „Minus Zero” na ''Tokio Music Festival'', na którym odebrali dwa wyróżnienia – za wykonanie oraz kompozycję{{odn|Grzesiek|2013|s=192}}{{r|Gwiazdy polskiej muzyki lat 80. vol 1.}}. Wiosną zagrali kolejną serię koncertów po Polsce{{odn|Grzesiek|2013|s=194}}, w tym czasie zaczęli odczuwać mniejszy popyt na swoje występy ze strony publiczności, co objawiało się m.in. wolniejszą sprzedażą puli biletów<ref name=":37">{{odn|ref=nie|Grzesiek|2013|s=196–197}}</ref>. Jednocześnie w zespole narastał konflikt między Kwapiszem a Mogielnickim, który nasilił się w maju podczas pobytu Lady Pank w [[Cottbus]], gdzie wystąpili na Spotkaniach Przyjaźni Młodzieży NRD i Polski<ref name=":37"/>. Również w 1986 wydali [[O dwóch takich, co ukradli księżyc (album)|pierwszy album z serii ''O dwóch takich, co ukradli księżyc'']].

Wersja z 08:24, 23 wrz 2021

Lady Pank
Ilustracja
Zespół otrzymuje swoją gwiazdę w Alei Gwiazd Polskiej Piosenki w Opolu (2007)
Rok założenia

1981

Pochodzenie

Wrocław[1]

Gatunek

rock, pop-rock, rock alternatywny, pop[2], soft rock[3], początkowo nowa fala[4]

Aktywność

1981-1986, 1987-1991, od 1994

Powiązania

Budka Suflera, Izabela Trojanowska, Mech, Oddział Zamknięty, Obywatel G.C., Republika, Jan Bo, Emigranci, Papa Dance, Human, Borysewicz & Kukiz, Freedom

Skład
Jan Borysewicz (1981-1986, 1987-1991, od 1994)
Janusz Panasewicz (1982-1986, 1987-1991, od 1994)
Kuba Jabłoński (od 1994)
Krzysztof Kieliszkiewicz (od 1994)
Byli członkowie
Andrzej Dylewski (1981, 1985–1987)
Wojciech Bruślik (1981)
Andrzej Polak (1981–1982)
Paweł Mielczarek (1981–1982)
Edmund Stasiak (1981–1986, 1987–1988)
Paweł Mścisławski (1982–1986, 1987–1988)
Jarosław Szlagowski (1982–1985, 1989-1991)
Wiesław Gola (1987–1989)
Robert Jaszewski (1989)
Bogdan Kowalewski (1989-1990)
Piotr Urbanek (1990-1991)
Kostek Joriadis (1990–1991)
Andrzej Łabędzki (1994–2001)
Strona internetowa

Lady Pank – polski zespół muzyczny założony w 1981 we Wrocławiu przez Jana Borysewicza i Andrzeja Mogielnickiego. Nazwa grupy pochodzi od tytułu jej pierwszego nagrania – „Mała Lady Punk”.

Pierwszy oficjalny koncert pod szyldem Lady Pank zagrali 14 sierpnia 1982 w Warszawie z okazji otwarcia studenckiego klubu Park[a], wystąpili w składzie: Jan Borysewicz – wokal i gitara; Edmund Stasiak – gitara; Paweł Mielczarek – gitara basowa; Andrzej Polak – perkusja. Od tamtej pory skład zespołu wielokrotnie ulegał zmianie, a grupa wydała ponad 20 płyt studyjnych i wylansowała liczne przeboje, m.in. „Tańcz, głupia, tańcz”, „Kryzysowa narzeczona”, „Mniej niż zero”, „Fabryka małp”, „Wciąż bardziej obcy”, „Zostawcie Titanica” i „Zawsze tam, gdzie ty”. Za sprzedaż albumów uzyskali dwie platynowe płyty i sześć złotych.

Lady Pank pozostaje jednym z najpopularniejszych zespołów muzycznych w historii polskiego rocka.

Historia

Początki (1981–1982)

Maxim w Gdyni – miejsce przedstawione w utworze „Tańcz, głupia, tańcz”, jeden z najbardziej ekskluzywnych lokali w czasach PRL-u

Zespół Lady Pank został założony pod koniec 1981, tuż po odejściu z Budki Suflera Jana Borysewicza i Andrzeja Mogielnickiego[5]. Pierwszy utwór – „Mała Lady Punk” – Borysewicz nagrał z basistą Wojciechem Bruślikiem i perkusistą Andrzejem Dylewskim w grudniu 1981 w krakowskim studio Teatru STU podczas sesji nagraniowej do płyty Układy Izabeli Trojanowskiej[5]. W tym czasie zespół nie miał jeszcze ustalonego stałego składu, rozmyślał także nad swoją nazwą – wśród propozycji padł „Żuzel”, ostatecznie zdecydowali się na „Lady Pank”, która została zaczerpnięta z tytułu ich pierwszej piosenki[5].

W marcu 1982 Borysewicz, Bruślik i Dylewski odbyli pierwsze wspólne próby[6]. Pod koniec kwietnia wystąpili z Tadeuszem Nalepą na Rawa Blues Festival w Katowicach, w tym czasie współpracowali też z Izabelą Trojanowską, towarzysząc jej na koncertach w charakterze akompaniatorów[6]. Borysewicz po jednym z koncertów we Wrocławiu zaproponował współpracę Andrzejowi Polakowi i Pawłowi Mielczarkowi, poza tym do zespołu dołączył Edmund Stasiak[6]. Kolejne nagrania zrealizowali w krakowskim studio Teatru STU, finansowo pomógł im Stanisław Cejrowski z Polskiego Stowarzyszenia Jazzowego[7]. Nagrali wtedy instrumentalne wersje utworów: „Minus 10 w Rio”, „Tańcz, głupia, tańcz”, „Vademecum skauta” i „Mniej niż zero[7], do których wkrótce ścieżki wokalne dograł, zaproszony do zespołu przez Borysewicza, Janusz Panasewicz[8]. Z czasem został głównym wokalistą grupy[9].

W sierpniu 1982 w warszawskim klubie Park zaliczyli pierwszy oficjalny występ jako zespół, zagrali w składzie – Borysewicz, Stasiak, Mielczarek i Polak[10][11]. W tej konfiguracji zagrali łącznie pięć koncertów[10]; jeszcze przed występem w Parku zagrali na Rock Arenie w Poznaniu[12], później dali koncert w Świnoujściu i w warszawskim klubie Akcent, a ostatni koncert w tym składzie zagrali w Jaśle[11]. W tym czasie do grupy dołączył Wojciech Kwapisz w charakterze menedżera[7]. Wkrótce w stolicy założono pierwszy fanklub zespołu pod nazwą „Kilimandżaro”, inspirowaną kolejną piosenką z repertuaru zespołu – „Moje Kilimandżaro”[11]. W tym czasie muzycy wydali pierwszy singel – „Mała Lady Punk” / „Minus 10 w Rio”, a obie piosenki dotarły do pierwszego miejsca na Radiowej liście przebojów Programu I[13]. Po odejściu Polaka i Milczarka z zespołu Borysewicz zaproponował współpracę kolejnym muzykom, wśród nich byli basista Mieczysław Jurecki i perkusista Wojciech Morawski. Ostatecznie do Borysewicza, Panasewicza i Stasiaka dołączyli basista Paweł Mścisławski i perkusista Jarosław Szlagowski, który odeszli z Oddziału Zamkniętego[11][14].

Jesienią 1982 występem w Kaliszu rozpoczęli koncerty w nowym składzie[12]. W grudniu wystąpili na festiwalu Zderzenia rockowe w Katowicach[12]. W tym okresie ich muzyka jednoznacznie oscylowała wokół rozwijającego się wówczas stylu New Wave (Nowa fala)[4].

Największa popularność (1983–1986)

Szczyt popularności Lady Pank przypadł na rok 1983[12]. Zespół zagrał wtedy mnóstwo koncertów – ich liczbę szacuje się między 200 a 400[15]. Muzycy wystąpili także m.in.: na Rock Arenie w Poznaniu, w koncercie Rock w Opolu podczas 20. Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu oraz na festiwalu Rock na Wyspie we Wrocławiu[16]. Ponadto wystąpili w filmie Pawła Karpińskiego To tylko rock (1984)[17]. W marcu rozpoczęli nagrania debiutanckiej płyty, poprzedzone dwutygodniowymi próbami[18]. Album, zatytułowany po prostu Lady Pank, ukazał się w czerwcu 1983 nakładem Tonpressu. Płyta była zbliżona brzmieniowo do popularnej wówczas grupy The Police[19], a piosenki z albumu stały się radiowymi przebojami; sześć z nich – „Kryzysowa narzeczona”, „Mniej niż zero”, „Moje Kilimandżaro”, „Wciąż bardziej obcy”, „Zamki na piasku” i „Fabryka małp” – dotarło do pierwszego miejsca na Liście przebojów Programu Trzeciego[20][21]. W listopadzie muzycy zagrali galowy koncert w Hali Gwardii w Warszawie, który to spektakl zarejestrowała Telewizja Polska[15]. Wówczas konkurowali głównie z Republiką, ale też z innymi grupami rockowymi, m.in. Perfectem, Oddziałem Zamkniętym, Lombardem, Bajmem czy Maanamem[22]. Zdobyli uznanie także w ogólnopolskich plebiscytach podsumowujących rok 1983 w muzyce – w konkursie magazynu „Non Stop” zwyciężyli w kategoriach: „zespół wokalno-instrumentalny” i „przebój roku” (za „Mniej niż zero”), a Borysewicz został uznany najlepszym autorem tekstów, kompozytorem, wokalistą i instrumentalistą, poza tym wygrali głosowanie na zespół roku, organizowane przez tygodnik „Razem”, a muzycy Lady Pank triumfowali w kategoriach: gitarzysta, basista i perkusista[23].

Jan Borysewiczlider, kompozytor, gitarzysta zespołu

1 kwietnia 1984 wystąpili w Sali Kongresowej z okazji 100. wydania Listy przebojów Programu Trzeciego[14]. W tym samym roku wystąpili na Rock Arenie w Poznaniu i na festiwalu Rock nad Bałtykiem[24], a na 21. KFPP w Opolu zaprezentowali m.in. premierowy utwór „To jest tylko rock and roll”[25]. W tym czasie znane stały się liczne zabawy w hotelach organizowane przez Borysewicza[14][15]. Latem nakładem Savitoru wydali album pt. Ohyda[26], który nagrywali jeszcze w 1983[27]. Na listach przebojów znalazły się utwory, m.in.: „Zabij to”, „A to ohyda” czy „Tango stulecia”[21]. W ramach promocji płyty nakręcili z reżyserem Jerzym Fedakiem telewizyjny program fabularyzowany pt. Blady pank to ohyda, podczas którego zaprezentowali swoje piosenki[28]. Program został wyemitowany premierowo przez katowicki oddział TVP[29]. Oprócz tego, na prośbę Marii Kotersbkiej, która wówczas obchodziła swoje 60. urodziny, nagrali swoją interpretację jej „Augustowskich nocy”, którą następnie wydali na singlu[28]; piosenka dotarła do szóstego miejsca Listy przebojów Programu Trzeciego[21]. Poza tym dla żartu wykonali cover „Białej flagi” Republiki[14]. Wówczas zaczęła tworzyć się rywalizacja Lady Pank z Republiką, zorganizowana przez fanów obu grup[27]. Sami muzycy znali się prywatnie i nie wywoływali konfliktów[30], co później przypieczętowano tekstami Grzegorza Ciechowskiego do albumu pt. Tacy sami[14]. Ponadto w 1984 dużo koncertowali po Polsce[31]. 23 listopada na koncercie w Katowicach odebrali złote płyty za albumy Lady Pank i Ohydę[31]; pierwszy sprzedał się w nakładzie 220 tys. oficjalnych sztuk, a drugi – 150 tys. egzemplarzy[32]. W tym czasie trójmiejska firma Karolina we współpracy z Polskim Stowarzyszeniem Jazzowym wydała kasetę pt. Live, zawierającą zapis filmowy koncertu Lady Pank w Hali Gwardii w 1983[32]. Poza tym drugi rok z rzędu triumfowali w plebiscycie magazynu „Non Stop”, wygrywając w kategorii „zespół wokalno-instrumentalny”[33]. Również w 1984 premierę miał pierwszy odcinek serialu TVP O dwóch takich, co ukradli księżyc, do którego Borysewicz, wspomagany wokalnie przez Panasewicza, nagrał muzykę[29].

Na początku 1985 nagrali piosenkę „Sztuka latania[34], z którą dotarli do pierwszego miejsca na Listy przebojów Programu Trzeciego[35] i która – obok piosenki „Banalna rzecz – C’est la vie" – ukazała się na składance utworów różnych wykonawców, także zatytułowanej Sztuka latania[36]. W tym czasie nagrali także utwór „Raport z N.”[35], poza tym pracowali nad anglojęzycznymi wersjami swoich przebojów, które przygotowali z myślą o koncertach za granicą[37]. Efektem sesji nagraniowej był album pt. Drop Everything, będący anglojęzycznym wydaniem ich debiutu z 1983, nad którym pracowali z tłumaczem, Tomem Wachtelem[37]. Po zaprezentowaniu płyty przez promotora Grzegorza Kuczyńskiego na targach muzycznych „Midem” w Cannes zespołowi zaproponowano wydanie płyty w Stanach Zjednoczonych[38]. W marcu muzycy wyjechali do USA, gdzie odbyli trzytygodniową trasę promocyjną[39], obejmującą kilka koncertów (m.in. dwa w Los Angeles) oraz serię wywiadów[40], a także występ w programie American Bandstand[41]. Wydaną na amerykańskim rynku płytę promowali singlem „Minus Zero”, do którego zrealizowali teledysk w reż. Zbigniewa Rybczyńskiego[40]. O ich pobycie w USA pisała amerykańska prasa[42], m.in. „Newsweek” i „The Washington Post[43]. Po powrocie do Polski wylansowali kolejny przebój: „Someone’s Round the Corner”, z którym dotarli do pierwszego miejsca na Liście przebojów Programu Trzeciego[21]. Jeszcze w pierwszej połowie 1985 wystąpili jeszcze na Rock Arenie w Poznaniu oraz podczas koncertu „Mikrofon i Ekran” w ramach 22. KFPP w Opolu, gdzie zagrali numery „Raport z N.” i „Czas na mały blues”[44]. W drugiej połowie roku, w promocji za granicą, zagrali koncert w Camden Palace w Londynie[44], a także wystąpili na festiwalu Ruisrock w Finlandii oraz na 7. Festiwalu Młodzieży i Studentów w Moskwie[45]. Po powrocie do Polski z zespołu odszedł Jarosław Szlagowski, który przeszedł do Maanamu[46]. W sierpniu wystąpili gościnnie na festiwalu w Sopocie[47], gdzie po raz pierwszy zagrali z nowym perkusistą, Andrzejem Dylewskim, który wcześniej wziął udział w nagraniu debiutanckiego utworu zespołu – „Mała Lady Punk”[48]. Na festiwalu wykonali 15 piosenek, w tym premierowy utwór „On Top”; występ był nagrywany przez telewizję, a film traktowany był przez muzyków jako wizytówka ich zespołu za granicą[49]. Latem wydali singel z piosenkami „Raport z N.” / „Rysunkowa postać”[35]; druga piosenka została ich kolejnym przebojem z pierwszego miejsca na liście Listy przebojów Programu Trzeciego[21]. We wrześniu zagrali na festiwalu Pożegnanie lata z Jarmarkiem na Stadionie Dziesięciolecia w Warszawie[50]. W październiku 1985 występami w Sali Kongresowej w Warszawie zinaugurowali serię spektakli muzycznych pt. „Jacek i Placek, czyli Lady Pank w poszukiwaniu krainy leniuchów”, inspirowanych materiałem napisanym przez Borysewicza i Panasewicza do serialu O dwóch takich, co ukradli księżyc[51].

W grudniu 1985 rozpoczęli nagrania nowego albumu[52]. Pod koniec roku wydali świąteczny utwór „Gwiazdkowe dzieci”[53]. W 1986 wydali singel „Sly” / „This Is Only Rock’n’Roll”, którym zamknęli rozdział anglojęzycznych nagrań Lady Pank[54]. Poza tym planowali nagranie drugiej anglojęzycznej płyty z myślą o kontynuowaniu kariery za granicą, jednak nagrania nigdzie nie ujrzały światła dziennego[54]. W tym czasie muzycy ostatecznie zrezygnowali z dalszych prób robienia kariery w USA, głównie z powodu nieznajomości języka angielskiego[14]. 30 marca 1986 wystąpili z utworem „Minus Zero” na Tokio Music Festival, na którym odebrali dwa wyróżnienia – za wykonanie oraz kompozycję[55][14]. Wiosną zagrali kolejną serię koncertów po Polsce[56], w tym czasie zaczęli odczuwać mniejszy popyt na swoje występy ze strony publiczności, co objawiało się m.in. wolniejszą sprzedażą puli biletów[57]. Jednocześnie w zespole narastał konflikt między Kwapiszem a Mogielnickim, który nasilił się w maju podczas pobytu Lady Pank w Cottbus, gdzie wystąpili na Spotkaniach Przyjaźni Młodzieży NRD i Polski[57]. Również w 1986 wydali pierwszy album z serii O dwóch takich, co ukradli księżyc.

1 czerwca 1986 podczas koncertu z okazji Dnia Dziecka na Stadionie Olimpijskim we Wrocławiu pijany Borysewicz obnażył przyrodzenie przed publicznością oraz zwyzywał ze sceny zaczepiających go widzów[58]. Wydarzenie wywołało ogólnopolski skandal, a działalność Lady Pank na mocy decyzji Ministerstwa Kultury i Sztuki została zawieszona[59]. Jednocześnie współpracę z zespołem zakończył Andrzej Mogielnicki, który nieprzychylnie wypowiedział się w mediach o wybryku Borysewicza[59]. Zupełnie przypadkowo okładka albumu LP3 – nigdy za wiele rokendrola! (autorstwa Mścisławskiego), którego promocja przypadła na czerwiec 1986, przedstawiała ludzika ze zsuniętymi spodniami[60]. Płytę promowali singlem „Osobno”, który dotarł do piątego miejsca Listy przebojów Programu Trzeciego[21]. Sam album spotkał się z chłodnym odbiorem ze strony dziennikarzy[61]. W corocznym plebiscycie magazynu „Non Stop” triumfowali w niechlubnej kategorii „rozczarowanie muzyczne”, ponadto zajęli drugie miejsce w kategorii „grupa roku”[62].

Kryzys grupy (1987–1992)

Janusz Panasewicz – frontman, wokalista zespołu

Z początkiem 1987 zespół powrócił do działalności scenicznej, ale już bez Dylewskiego, który wyemigrował do USA; rolę perkusisty Lady Pank przejął Wiesław Gola[63]. Skład poszerzył się również o grającego na instrumentach klawiszowych Jerzego Suchockiego[64]. Zespół pierwsze koncerty po powrocie zagrał 21 stycznia w Ursusie, a następny – cztery dni później w Zabrzu[62], następnie wyruszył w trasę po całej Polsce[65]. Po odejściu Mogielnickiego teksty piosenek dla zespołu zaczęli pisać Zbigniew Hołdys, Grzegorz Ciechowski, Marek Dutkiewicz i Jacek Skubikowski[66]. Poza tym w tym czasie Wojciech Kwapisz zakończył współpracę menedżerską z zespołem[67], a nowym agentem Lady Pank został Andrzej Staszak[68]. Za jego namową Borysewicz latem 1987 napisał utwór „Stanie się cud” z myślą o wykonywaniu go podczas koncertów charytatywnych[68]. W nagraniu piosenki brali udział także muzycy z zespołów: TSA, Kombi i Lombard, a gotowy utwór wykonywali na koncertach dobroczynnych pod hasłem „Nasz Wspólny Świat”, z których dochód przekazali na rzecz fundacji „Fundusz Solidarności”, wspierającej mieszkańców krajów Trzeciego Świata[68][14]. Piosenka dotarła do pierwszego miejsca na Liście przebojów Programu Trzeciego[21]. Jeszcze w 1987 wylansowali kolejne przeboje – „To, co mam”[69] i „Tacy sami”[70], ktore dotarły do kolejno: pierwszego i drugiego miejsca na Liście przebojów Programu Trzeciego[21]. Pod koniec roku zostali okrzyknięci zespołem roku w corocznych plebiscytach tygodników „Zarzewie” i „Non Stop”[71].

Na początku 1988 odbyli kolejną trasę koncertową po Polsce[72]. Wiosną zaprezentowali kilka nowych piosenek, w tym „Zostawcie Titanica”, która stała się kolejnym hitem w ich repertuarze i dotarła do pierwszego miejsca na Liście przebojów Programu Trzeciego[21], a także „John Belushi” i „Ratuj tylko mnie”, które spotkały się już z mniejszym zainteresowaniem ze strony słuchaczy[73]. W tym czasie zakończyli współpracę z Andrzejem Staszakiem, a ich nowym agentem został Krzysztof Zakreta[74]. Latem wyruszyli do USA, gdzie zagrali serię koncertów[73], wystąpili m.in. na festiwalu Chicago’s Lakefront Polish Festival[74]. W trakcie pobytu w Stanach doszło do podziału grupy – Borysewicz i Panasewicz występowali razem, a reszta muzyków jako The Mix[14]. Po zakończeniu trasy z zespołu odeszli Paweł Mścisławski i Wiesław Gola, którzy przy okazji zakończyli ostatecznie swoje kariery muzyczne[75]. Jesienią 1988 nakładem amerykańskiej firmy KZ Electronic wydali czwarty album studyjny Lady Pank pt. Tacy sami[76], który był ich pierwszym wydawnictwem wydanym na CD[77]. Na płycie umieścili m.in. singiel „Oglądamy film”, który dotarł do czwartego miejsca na Liście przebojów Programu Trzeciego[21]. W corocznym podsumowaniu magazynu „Non Stop” zajęli pierwsze miejsce w kategorii zespół roku[78].

W marcu 1989 Borysewicz i Panasewicz powrócili z amerykańskiej trasy do Polski[79]. Wiosną wydali drugi album z serii O dwóch takich, co ukradli księżyc, nad którym pracowali z Jackiem Cyganem[79]. Wkrótce do ich zespołu ponownie dołączył Jarosław Szlagowski[80], zajmując miejsce Edmunda Stasiaka, który po powrocie z USA rozstał się z Lady Pank[81]. Do grupy dołączył też Kostek Joriadis[80]. Podczas koncertów w Czechosłowacji zespół wspomagał basista Bogdan Kowalewski, a tuż przed wyjazdem Lady Pank na koncerty w ZSRR jego miejsce zajął Robert Jaszewski[80]. W tym samym roku Borysewicz – pod kryptonimem Jan Bo – wydał swój pierwszy, solowy album pt. Królowa ciszy, na którym umieścił autorskie kolędy i pastorałki[78]. W 1990 do Borysewicza, Panasewicza i Szlagowskiego ponownie dołączył Bogdan Kowalewski, z którym zagrali kilka koncertów w Ukrainie[80]. Kilka miesięcy później jego miejsce w Lady Pank zajął Piotr Urbanek[80]. Niedługo potem zespół wypromował kolejny przebój – balladę „Zawsze tam, gdzie ty”, która dała tytuł kolejnemu albumowi i zadecydowała o jego popularności[82]. Album Zawsze tam gdzie ty, nagrywany wiosną 1990[80], brzmiał zdecydowanie ciężej niż poprzednie płyty zespołu[83]. Koncertowy program zespołu uzupełniał pierwszy przebój Borysewicza napisany jeszcze dla Budki Suflera, „Nie wierz nigdy kobiecie[84]. Również w 1990 wystąpili z recitalem w ramach koncertu Rock Opole na 27. KFPP w Opolu[84], odbyli kolejną trasę koncertową dla amerykańskiej Polonii[83] oraz wydali maxi-singel „Gwiazdkowe dzieci” / „Gwiazda na wietrze”[53], który razem z Królową ciszy złożył się na Pastorałki Jana Bo.

W lipcu 1991 wystąpili z wiązanką swoich przebojów podczas Trzech Dekad Rocka w Polsce w Sopocie[85], po czym znów wylecieli do USA, gdzie wkrótce ponownie zawiesili działalność[86]. W tym czasie media lansowały kolejne przeboje z albumu Zawsze tam, gdzie ty, m.in. „Co mnie to obchodzi” i „Niedokończoną ulicę”. W telewizji często emitowany był teledysk do utworu „Zawsze tam, gdzie ty”. Mimo że zespół nie funkcjonował, nadal cieszył się ogromną popularnością w mediach. Tego samego roku ukazała się pierwsza składanka grupy pt. The Best of Lady Pank. W 1992 Borysewicz powrócił do projektu Jan Bo, do którego rekrutował basistę Wojtka Pilichowskiego i perkusistę Wojciecha Morawskiego, a efektem ich współpracy była płyta pt. Wojna w mieście[87].

Wznowienie działalności (1994–1997)

Krzysztof Kieliszkiewicz – basista

W 1993 Borysewicz pozostawał w USA, gdzie na jednym z koncertów gościnnie wystąpił z nim Panasewicz[88]. Entuzjastyczna reakcja publiczności zachęciła obu do reaktywacji Lady Pank[88]. W 1994 zespół wznowił działalność w nowym składzie: Jan Borysewicz, Janusz Panasewicz, Krzysztof Kieliszkiewicz, Kuba Jabłoński i Andrzej Łabędzki[89]. W marcu i kwietniu nagrali materiał na pierwszy album w nowym składzie[90]. W maju zagrali w warszawskim klubie Van Beethoven swój pierwszy koncert w nowym składzie[91], następnie wystąpili w Muzycznym Studiu Polskiego Radia, jednak zarejestrowany materiał z koncertu ukazał się dopiero w 2008 na albumie pt. Trójka Live![92]. Na przełomie wiosny i lata 1994 rozpoczęli trasę koncertową po Polsce[92], zagrali również m.in. na festiwalu „Rock Opole”. We wrześniu wydali album pt. Na Na[93], na którym Panasewicz zadebiutował w roli autora tekstów, pisząc słowa do piosenek „Młode orły” i „Rozbitkowie”[94]. Największymi przebojami z albumu stały się utwory: „Na na” i „Na co komu dziś”, który dotarł do trzeciego miejsca na Liście przebojów Programu Trzeciego[21]. W grudniu 1994, wspomagani przez Wojciecha Olszaka i Piotra Wolskiego, dali akustyczny koncert w studio Radia Łódź[95], który rok później udokumentował album pt. Mała wojna – akustycznie[96]. Materiał ten został też zarejestrowany na potrzeby telewizji, jednak został premierowo wydany dopiero 22 lata później na płycie DVD z kolekcji Bez prądu. W 1995 dali cykl koncertów nadmorskich, poza tym wystąpili na festiwalach: Rockstock we Wrocławiu i Seven Festival w Węgorzewie[96], oraz wydali album kompilacyjny pt. Gold, na którym umieścili swoje największe przeboje oraz premierowy utwór „Zakrętka”, nagrany w trakcie sesji do płyty pt. Na na[94]. Oprócz tego wsparli działania Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, grając podczas finałowego koncertu w katowickim Spodku, a także włączyli się w serię koncertów pod hasłem „Wojna z Trzema Schodami”[96], którymi zwrócili uwagę na architektoniczne i budowlane bariery, jakie w codziennym życiu napotykają osoby z niepełnosprawnością ruchową. W tym samym roku Borysewicz wydał kolejny album solowy pt. Moja wolność[97].

W 1996 wystąpili z piosenką „Spotkanie z diabłem” w koncercie poświęconym Krzysztofowi Klenczonowi na 33. KFPP w Opolu[98]. Niedługo później odbyli krótkie wyjazdy do USA i Niemiec[98]. W lipcu wydali album pt. Międzyzdroje, na którym znalazły się piosenki napisane wyłącznie przez duet Panasewicz-Borysewicz[98]. Pierwszy z singli – „Czy czujesz jak”, nawiązywał do klimatów bluesowych[98], a drugim singlem z płyty był „Nie chcę litości”, przy którego nagraniu po raz pierwszy w dorobku Lady Pank brał udział kwartet smyczkowy[99]. 20 października 1996 TVP2 wyemitowała odcinek programu Szansa na sukces, którego jurorami byli członkowie Lady Pank[100]. Pod koniec roku przedstawili album z piosenkami gwiazdkowymi – Zimowe graffiti[101]. W 1997 premierę miał solowy album Borysewicza – Być wolnym, na który nagrali utwór „Byś imię miał[102]. W tym samym roku wystąpili na festiwalu w Węgorzewie oraz na prośbę autora tekstu, Jacka Skubikowskiego, nagrali piosenkę „Niedawno” (znaną też jako „Jest taki kraj” lub „Moje sny”), która podczas wyborów parlamentarnych 1997 stała się hymnem Unii Wolności[103]. W nagraniu innego wersji tego utworu wziął udział Dariusz Michalczewski[103]. W tym okresie grupa zaczęła w na koncertach grać utwory w wersjach transowo-dance’owych[102], które wkrótce umieścili także na albumie pt. W transie, dość chłodno przyjętym przez wielu słuchaczy[104].

Dalsza działalność (1998–2006)

22 czerwca 1998 wydali album pt. Łowcy głów, nad którym pracowali od marca[105]. Płytę promowali singlami: „Znowu pada deszcz” i „Prawda i serce”, do którego nakręcili teledysk na Manhattanie[106]. W marcu 1999 w klubie „Wolność” w Krakowie zarejestrowali koncert w celu wydania go na nowej płycie[107]. Koncertowa Lady Pank ukazała się 7 czerwca nakładem wytwórni Zic Zac[108]. Płytę zdominowały starsze utwory, w tym m.in. rozbudowana wersja „Marchewkowego pola” i „Zawsze tam, gdzie ty”[108], a także dwie nowe, studyjne piosenki: „Rozmowa z...” i „Do Moniki L.”, która wykorzystana została w filmie Marka Koterskiego Ajlawju[109]. Latem i jesienią dali kolejną serię koncertów[110].

W kwietniu 2000 w studiu radiowej Trójki zagrali koncert wraz z grupą Perfect z okazji 18–lecia Listy przebojów Programu Trzeciego[111]. W tym czasie pracowali też nad materiałem na kolejny album[111]. W czerwcu z utworem „Na granicy” zajęli trzecie miejsce w konkursie „Premier” na 37. KFPP w Opolu[111]. Latem odbyli kolejną serię koncertów, a 11 września wydali album pt. Nasza reputacja[111]. Płytę promowali m.in. utworem „Słońcem opętani”, do którego stworzyli pierwszy w swojej karierze animowany teledysk, zawierający rysunkowe podobizny muzyków[111]. W tym samym roku odbyli trasę koncertową po Polsce z okazji 18. rocznicy narodzin zespołu; galowy koncert trasy zagrali 30 listopada w Hali Filmów Fabularnych we Wrocławiu, a wraz z nimi gościnnie zagrali i zaśpiewali: Jarosław Szlagowski, Edmund Stasiak („Du du”), Zbigniew Hołdys („Mała wojna”), Urszula („Zawsze tam gdzie ty”), Lech Janerka („Kryzysowa narzeczona”), Paweł Kukiz („A to ohyda”), Katarzyna Nosowska („Zamki na piasku”) i Olaf Lubaszenko („Nie wierz nigdy kobiecie”)[112]. Część materiału z tego trzygodzinnego koncertu zarejestrowała i wyemitowała Telewizja Polska[112].

W pierwszej połowie 2001 muzycy zagrali serię koncertów[113]. Latem z zespołu odszedł Andrzej Łabędzki[113]. Od tej chwili zespół zaczął koncertować jako kwartet, w składzie: Jan Borysewicz, Janusz Panasewicz, Krzysztof Kieliszkiewicz i Kuba Jabłoński, wspomagany na koncertach przez gitarzystę, Michała Sitarskiego, który został stałym sidemanem grupy[113]. Wiosną 2002 Borysewicz nagrał z Pawłem Kukizem ścieżkę dźwiękową do filmu E=mc²[114]. W czerwcu tego samego roku z okazji dwóch dekad istnienia zespół wydał płytę pt. Besta besta, na której znalazły się największe hity Lady Pank wybrane przez internautów i dwa premierowe nagrania – „7-me niebo nienawiści” i „Konie w mojej głowie”, do których słowa napisał Andrzej Mogielnicki[115]. 29 czerwca wystąpili w sopockiej Operze Leśnej podczas koncertu związanego z otwarciem stacji muzycznej MTV Classic[116].

W styczniu 2003 zagrali dwa koncerty – w Bydgoszczy i Warszawie – w ramach Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy[117]. 24 lutego premierę miał album pt. Borysewicz & Kukiz, który Borysewicz nagrał z Pawłem Kukizem[118]. Wydawnictwo rozeszło się w prawie 100 tys. egzemplarzy, zdobywając status platynowej płyty w Polsce, a pochodzący z niego przebój „Bo tutaj jest, jak jest” okrzyknięto utworem najczęściej granym w stacjach radiowych w 2003[119]. W ramach promocji albumu występowali wraz z pozostałymi muzykami Lady Pank na koncertach w Polsce i USA, gdzie zagrali dla amerykańskiej Polonii[117]. Pomimo dużej popularności projektu, Borysewicz i Kukiz wspólnie zdecydowali o zawieszeniu działalności, by móc skupić się na swoich rodzimych zespołach. W lipcu 2003 w Olecku odbył się I Międzynarodowy Zlot Fanów Lady Pank, na którym zespół zagrał kilka swoich przebojów[120]. Jesienią zagrali kilka kameralnych, akustycznych koncertów oraz ponownie odbyli krótką trasę koncertową dla Polonii w Niemczech i USA[120].

W marcu 2004 muzycy rozpoczęli nagrywanie repertuaru na nowy album[120]. Premierę płyty poprzedzili serią koncertów[121]. 1 maja wystąpili w Sulęcinie na koncercie z okazji przystąpienia Polski do Unii Europejskiej; w trakcie wydarzenia pijany Borysewicz pokłócił się z burmistrzem miasta, co odnotowały ogólnopolskie media, a sprawa opisana została m.in. w programie Polsatu Interwencja[121]. Dzień po incydencie w Sulęcinie wystąpili na koncercie Dwa kolory transmitowanym i organizowanym przez Polsat[122]. 23 czerwca zagrali w klubie Park koncert promujący ich nowy album pt. Teraz Lady Pank[123], który wydali pięć dni później[121]. Płytę promowali singlami: „Sexy-plexi”, „Pani moich snów” i „Stacja Warszawa”, który okazał się jednym z największych przebojów radiowych w 2004[124].

Scenografia koncertowa z logiem zespołu Lady Pank

Rok 2005 powitali koncertem na Targu Węglowym w Gdańsku[125]. W styczniu wystąpili w Krakowie w ramach WOŚP[125]. W lutym zostali nominowani do Fryderyków w kategoriach: kompozytor roku (Borysewicz), autor roku (Mogielnicki) i piosenka roku („Stacja Warszawa”). W marcu zostali nominowany do Eska Music Awards 2005 w kategorii „zespół roku – Polska”[126]. W tym czasie zagrali także akustyczne, kameralne koncerty m.in. w Bydgoszczy, Toruniu i Katowicach[125]. Wiosną odbyli kolejną minitrasę koncertową po Kanadzie i USA, następnie zagrali także w Czechach, a także wystąpili na kilku polskich juwenaliach[127]. W czerwcu wystąpili w Sopocie podczas koncertu „Top” na festiwalu TOPtrendy jako jedni z artystów, którzy sprzedali najwięcej albumów w roku 2004[128], w sierpniu zagrali w Sopocie na Festiwalu Jedynki[129], a w listopadzie ponownie wylecieli na koncerty do USA, natomiast ostatni występ w roku dali w Mysłowicach[127]. W grudniu Borysewicz przeszedł zawał serca, co wymusiło na nim kilkumiesięczną przerwę od występowania z Lady Pank[127]. Sezon koncertowy w 2006 muzycy (bez głównego gitarzysty) rozpoczęli występem w Kołobrzegu podczas finału WOŚP[127]. Borysewicz wrócił do koncertowania pod koniec lutego, grając z zespołem na Dolnym Śląsku[130]. Pod koniec marca wystąpili w Kaprunie na imprezie pod hasłem Polski Tydzień, a w maju zagrali na festiwalu Gitarowy Rekord Guinnessa we Wrocławiu oraz dali serię koncertów juwenaliowych[130]. Do końca roku zagrali jeszcze kilkanaście koncertów – wystąpili jeszcze m.in. we Wrocławiu (na koncercie poświęconym pamięci Jimiego Hendrixa), w Tychach (na imprezie Dekarock Antyradia[131]), Łodzi (na festiwalu Łódź Stok Harnaś Festiwal[132]), Gdańsku (połączony koncert z duetem Borysewicz & Kukiz), Oberhausen (koncert dla niemieckiej Polonii wraz z Marylą Rodowicz)[133] i Warszawie (koncert dla radia RMF FM, transmitowany także na WP)[134].

25-lecie działalności scenicznej (2007–2011)

W 2007 muzycy obchodzili 25-lecie Lady Pank[135]. Rok rozpoczęli koncertem na finale WOŚP w Kaliszu[135], a w maju odbyli ogólnopolską trasę koncertową, obejmującą m.in. serię zamkniętych występów organizowanych przez straż pożarną[136]. 28 maja wydali album pt. Strach się bać z premierowymi utworami[136]. Płytę promowali singlami: tytułowym[136], „Wenus, Mars[137] i „Dobra konstelacja”, który dotarł do pierwszego miejsca na Liście przebojów Programu Trzeciego[21]. 9 czerwca 2007 na koncerfie w Pruszczu Gdańskim pijany Panasewicz rzucił butelką w 24-letnią fotoreporterkę[138], co odbiło się szerokim echem w ogólnopolskich mediach i było komentowane m.in. w programie Polsatu Interwencja; we wrześniu 2008 Sąd Rejonowy w Gdańsku ukarał wokalistę grzywną w wysokości 13 tys. zł na rzecz poszkodowanej i zobowiązał do pokrycia kosztów sądowych[139]. W czerwcu odsłonili także swoją gwiazdę na Alei Gwiazd[139] oraz zagrali recital na 44. KFPP w Opolu, który obejrzało ok. 3,5 mln telewidzów[140]. Do końca roku regularnie koncertowali, m.in. wystąpili w Szczecinie z projektem Borysewicz & Kukiz[141], byli częścią letniej trasy koncertowej RMF FM[142] i serii Koncertów na Molo przed Sopot Festival 2007[143] oraz uczestniczyli w koncercie dobroczynnym Podziel się posiłkiem, który obejrzało ponad 2 mln widzów telewizji Polsat[144]. W październiku byli nominowany do nagrody Złotego Dzioba za przebój roku („Strach się bać”)[145], a w listopadzie zagrali kolejne koncerty polonijne w USA i Niemczech oraz wydali jubileuszowy zestaw płyt pt. Lady Pank – Box 13 CD, zawierający wszystkie albumy Lady Pank wydane w latach 1983–1998[146]. 31 grudnia wystąpili na sylwestrowym widowisku organizowanym przez TVN pod Pałacem Kultury i Nauki w Warszawie[147].

Sezon koncertowy w 2008 rozpoczęli 13 stycznia występami podczas finałów WOŚP w Niepołomicach i Tarnobrzegu[148]. W kolejnych miesiącach pracowali nad materiałem na swój pierwszy album symfoniczny, a także skupili się na projektach solowych, co wpłynęło na mniejszą liczbę koncertów Lady Pank w pierwszym kwartale 2008[148]. W kwietniu zagrali dwa koncerty polonijne w Irlandii, a następnie odbyli trasę koncertową po Polsce[149]. Również w kwietniu byli nominowany do zdobycia Superjedynki w kategoriach: płyta roku (Strach się bać), przebój roku („Dobra konstelacja”) i zespół roku[150]. 23 czerwca na Targu Węglowym w Gdańsku zagrali pierwszy koncert symfoniczny z Orkiestrą Gdańskich Symfoników, który miał ukazać się na pierwszym oficjalnym DVD zespołu[149]; wydawnictwo jednak nigdy się nie ukazało. W okresie wakacyjnym ponownie włączyli się w letnią trasę koncertową RMF FM[151]. We wrześniu zagrali polonijny koncert w ramach festiwalu PKO BP Live na Wembley Arena[152], poza tym Borysewicz wydał album pt. W hołdzie Tadeuszowi Nalepie, a Panasewicz – pierwszą solową płytę, zatytułowaną po prostu Panasewicz[153]. W listopadzie muzycy Lady Pank zagrali polonijny koncert w Oberhausen, a rok 2008 zakończyli występem na widowisku sylwestrowym we Wrocławiu[154]. W tym samym roku muzycy Lady Pank – Jabłoński, Sitarski i Winnicki – wraz z basistą Michałem Grottem założyli zespół Freedom[155].

W pierwszym kwartale 2009 ograniczyli występy m.in. ze względu na solowe koncerty Panasewicza[156]. 17 kwietnia zagrali w warszawskiej Stodole, a występ odbił się szerokim echem w ogólnopolskich mediach ze względu na serię padających ze sceny lekceważych komentarzy Panasewicza w stosunku do Borysewicza, który nie stawił się na koncercie[156]. 1 maja muzycy w komplecie wystąpili z Orkiestrą Gdańskich Symfoników w kieleckiej Kadzielni[156], a 4 czerwca byli jednymi z artystów koncertu 20 lat wolności na Placu Teatralnym w Warszawie[157]. W okresie wakacyjnym koncertowali w ramach cyklu imprez Przebojowe lato z Radiem Zet[158], po czym jesienią znów mieli przerwę od występów, a Borysewicz w tym czasie nagrywał materiał na swój kolejny album solowy[159]. Rok zakończyli kilkoma koncertami oraz występem w noc sylwestrową na warszawskim Placu Konstytucji[160].

W lutym 2010 Borysewicz wydał album pt. Miya[161]. Resztę roku muzycy Lady Pank spędzili na niezbyt licznych koncertach w kraju i za granicą[162], wystąpili m.in. na Festiwalu Cooltury w Londynie, na kilku majowych juwenaliach (m.in. we Wrocławiu i Chorzowie)[155]. Koncertowy sezon w 2011 rozpoczęli występem podczas finału WOŚP w Lublinie[163]. 10 lutego zaprezentowali singiel „Dziewczyny dzisiaj z byle kim nie tańczą”, którym zwiastowali nowy album z premierowymi nagraniami[163]. Jeszcze przed wydaniem płyty zagrali m.in. dwa koncerty z Orkiestrą Symfoników Gdańskich[163] oraz gościli w charakterze jurorów w jednym z odcinków programu Szansa na sukces[164]. 20 czerwca wydali album pt. Maraton, zawierający głównie piosenki autorstwa Borysewicza i Panasewicza[164]. Dzień po premierze zagrali pierwszy koncert z nowym materiałem w klubie Park[165], w kolejnych miesiącach zagrali jeszcze kilkanaście koncertów, m.in. na darmowej imprezie charytatywnej w Bytomiu i na widowisku organizowanym przez TVP2 i Radio Zet w Łodzi, wystąpili też w Sztokholmie dla szwedzkiej Polonii[166]. Pozostałymi singlami promującymi płytę były utwory „Z dachu”[165] i „Mój świat bez ciebie”. Za sprzedaż Maratonu otrzymali złotą płytę, sam album dotarł do pierwszego miejsca Oficjalnej Listy Sprzedaży w Polsce[165]. Rok 2011 zakończyli koncertem z Orkiestrą Symfoników Gdańskich w Hali Stulecia we Wrocławiu[167].

Trzecia dekada (2012–2015)

8 stycznia 2012 rozpoczęli sezon koncertowy występem podczas finału WOŚP we Wrocławiu[167]. 30 marca w katowickim Spodku zagrali urodzinowy koncert z okazji 30-lecia zespołu[168], który został zarejestrowany i wydany 2 października 2012 na albumie pt. Lady Pank symfonicznie, nagranym z Orkiestrą Symfoników Gdańskich i zawierającym 20 przebojów Lady Pank w rockowo-klasycznych aranżacjach oraz premierową piosenkę „Chłopak z mokrą głową” autorstwa Borysewicza i Panasewicza[169]. Jeszcze przed premierą płyty, 17 kwietnia 2012 basista Krzysztof Kieliszkiewicz wydał swój solowy album pt. Dziecko szczęścia, nad którym współpracował m.in. z Anią Dąbrowską, Marcinem Rozynkiem i Anią Rusowicz[170]. Z okazji 30-lecia Lady Pank muzycy odbyli trasę koncertową po całej Polsce, w której towarzyszyli im Symfonicy Gdańscy[171]; tylko w maju zagrali 22 koncerty w Polsce, w tym m.in. recital podczas festiwalu TOPtrendy 2012[172]. Za sprzedaż albumu Lady Pank symfonicznie odebrali w 2013 certyfikat platynowej płyty[173], płyta dotarła także do pierwszego miejsca notowania OLiS[174]. 31 grudnia wystąpili podczas koncertu sylwestrowego we Wrocławiu[174].

W styczniu 2013 wystąpili w Kole podczas finału WOŚP[174]. W 2014 wspólnie z raperem Peją wystąpili gościnnie w utworze „To nie koniec świata”, umieszczonym na albumie Bal maturalny Rozbójnika Alibaby[175]. Poza tym Panasewicz wydał solową płytę pt. Fotografie z kompozycjami Johna Portera. Album promowali trzema singlami: „Między nami nie ma już”, „Nie zamykaj okien” i „Autostradą...”, do którego nagrali teledysk w Krakowie z udziałem sobowtóra Panasewicza. Od 15 marca do 13 kwietnia 2014 odbywali ogólnopolską trasę akustyczną. 20 lutego 2015 Krzysztof Kieliszkiewicz wydał kolejny solowy album pt. Drapacz chmur[176]. 16 czerwca 2015 ukazał się kolejny album koncertowy Lady Pank pt. Akustycznie, który zrealizowali podczas kolejnej trasy koncertowej, odbywającej się od października 2014 do kwietnia 2015.

Obchody 35-lecia (2016–2019)

W 2016 zespół wyruszył w trasę z okazji 35-lecia. 15 kwietnia muzyc wydali album Miłość i władza, do którego teksty napisali Bogdan Olewicz i Wojciech Byrski. Płytę promowali singlem „Miłość”, do którego nakręcono teledysk z udziałem Olgi Bołądź. Utwór szybko zdobył popularność w sieci oraz na antenach radia RMF FM. Kolejnym singlem z płyty została „Władza”. W listopadzie ukazała się reedycja płyty Miłość i władza, wzbogacona o utwór „Sterowany”. Jeszcze tego samego roku muzycy wystąpili w ramach piątej edycji LuxFest w Poznaniu, gdzie zarejestrowali materiał na kolejną zapowiedzianą płytę DVD[177]. W 2017 rozpoczęli trasę akustyczną pod szyldem 35 lat – Akustycznie. Na Listę przebojów Programu Trzeciego trafił również kolejny singiel z albumu Miłość i władza – „Trochę niepamięci”. 10 listopada wydali świąteczny album pt. Zimowe Graffiti 2, który promowali singlami: „Otuleni”[178], „Rodzice”[179] oraz „Hej Hosanna”[180].

W 2018 zaprezentowali projekt pod hasłem LP1, a z racji jubileuszu 35-lecia debiutanckiej płyty wydali jej remake, na którym przeboje „Mniej niż zero”, „Kryzysowa narzeczona”, „Fabryka małp”, „Vademecum skauta” czy „Zamki na piasku” zaśpiewali zaproszeni przez Lady Pank goście: Grzegorz Markowski, Tomasz Organek, Krzysztof Zalewski, Kasia Kowalska, Piotr Rogucki, Maciej Maleńczuk oraz Katarzyna Nosowska. Materiał został wzbogacony o trzy piosenki: „Mała Lady Punk”, „Tańcz, głupia, tańcz” i „Minus 10 w Rio”. Premiera albumu odbyła się 15 czerwca 2018[181]. 14 sierpnia 2018 zespół wystąpił w ramach festiwalu Top of the Top Sopot Festival, wykonując krótki recital oparty o materiał z płyty LP1. Gościnnie z grupą wystąpili Tomasz Organek, Maciej Maleńczuk, Kasia Kowalska oraz Małgorzata Ostrowska, która wykonała z nimi utwór „Krakowski spleen” w hołdzie zmarłej kilka tygodni wcześniej Korze[182]. 9 października 2018 muzycy wyruszyli w trasę promocyjną projektu LP1, którą rozpoczęli koncertem w Zielonej Górze. Z zespołem na jednej scenie gościnnie wystąpili: Wojtek Olszak (instrumenty klawiszowe), Marcin Nowakowski (saksofon) oraz Krzysztof Zalewski (wokal w utworze „Fabryka Małp”)[183]. 16 listopada podczas koncertu w Warszawskim klubie Stodoła odebrali złotą płytę za album LP1[184].

W drugiej połowie marca 2019 wyruszyli w tournée po USA[185]. 21 marca podczas pobytu w Chicago byli gośćmi dnia w Telewizji Polvision, a w trakcie trwania konferencji z zespołem Borysewicz zapowiedział nową płytę studyjną Lady Pank[186]. 22 marca wydali singiel „Niepoprawni”, którym promowali album kompilacyjny pt. Ballady[187]. 27 października wystąpili podczas 11. edycji Festiwalu Soundedit[188]. Przed występem Borysewicz został uhonorowany statuetką „Człowieka ze Złotym Uchem”[189]. Po udziale na festiwalu muzycy zapowiedzieli cykl koncertów z piosenkami do filmu rysunkowego O dwóch takich, co ukradli księżyc, do którego Borysewicz i Panasewicz stworzyli ścieżkę dźwiękową. Koncerty połączone były z projekcją bajki autorstwa Kornela Makuszyńskiego.

Zespół w czasach pandemii i 40-lecie działalności (od 2020)

W marcu 2020 wyruszyli w kolejną trasę koncertową The best of, która została przerwana z powodu pandemii COVID-19, a znaczną część koncertów przełożono na inny termin. W drugiej połowie 2020 wrócili do koncertowania, dając cykl występów w ramach trasy wakacyjnej o nazwie „Strach się bać”[190]. Zaraz potem wypuścili singla „Ameryka”, którym zwiastowali premierowy album pt. LP40, powiązany z 40-leciem pracy artystycznej Lady Pank[191].

7 stycznia 2021 grupa wydała „Pokolenia”, drugi singiel zwiastujący album LP40[192]. Trzeci z nich, „Drzewa”, ukazał się 19 lutego, do utworu powstał również teledysk poruszający problem depresji w czasach pandemii COVID-19[193][194]. Premiera albumu miała miejsce 12 marca 2021[195]. Dzień później w Klubie Stodoła odbył się koncert zespołu oparty o materiał z płyty LP40[196]. 4 czerwca zespół zaprezentował teledysk do utworu „Karton”[197], a następnie wypuścił kolejny singiel z albumu – „Zostań ze mną”[198].

Charakterystyka muzyczna

W początkowych latach działalności Lady Pank muzycy często poruszali w tekstach swoich piosenek temat realiów życia w PRL[199][200], czasem posuwali się też do ironii[12] i aluzji do PRL-owskiej codzienności[201]. W ich późniejszych piosenkach nawiązywali do realiów minionych lat[202]. Poza tym w utworach Lady Pank często przewija się temat miłości[83][94][98] i bieżącej polityki[83][203][165]. W tekstach Mogielnickiego często pojawiają się nawiązania do światowych ikon muzyki popularnej i rockowej (m.in. do Boney M. w „Tańcz, głupia, tańcz”, Bruce’a Springsteena w „Made in Homo” czy Simply Red w „Dobrej konstelacji”)[204].

Na początku lat 80. muzyka zespołu oscylowała wokół rozwijającego się wówczas stylu nowej fali[4]. Na debiutanckim albumie słychać wyraźne inspiracje zespołu twórczością zespołów The Police i The Rolling Stones[19]. Na Ohydzie umieścili utwory bogato zaaranżowane i bardziej urozmaicone instrumentalnie od tych z debiutanckiego albumu[26], a krażek zawierał m.in. sekcję dętą[201]. W tym czasie zaczęli ostrzej grać na koncertach, a w ich brzmieniu można było usłyszeć elementy hard rocka[30]. Po powrocie na scenę w 1986 na dobre wprowadzili do swoich utworów instrumenty klawiszowe[68][199]. Pod koniec lat 80. zaczęli grać muzykę stylizowaną na amerykańskiego rocka[199], co zapoczątkowali albumem pt. Tacy sami, na którym odeszli od stylu inspirowanego twórczością grupy The Police, a partie perkusji zastąpili syntezatorami, którymi wzmocniono także brzmienia gitary basowej[66]. Na płycie umieścili także elementy rapu[66]. Album Zawsze tak – gdzie ty (1990) uchodzi za zwrot zespołu ku cięższym brzmieniom[83]. Na wydanej w 1994 płycie pt. Na Na zrezygnowali z syntetycznych brzmień na rzecz silniejszych partii gitarowych i bogatej sekcji rytmicznej[93]. W 1997 zaczęli grać na koncertach swoje piosenki w odświeżonej, transowo-dance’owej wersji, które następnie umieścili też na albumie pt. W transie[104]. Albumem Teraz Lady Pank (2004) powrócili brzmieniami do początków swojej działalności[205]. Na albumie Strach się bać pojawił się m.in. utwór „Leprechaun” zawierający elementy muzyki irlandzkiej[204]. W latach 2008 zaczęli grać koncerty z Orkiestrą Gdańskich Symfoników, na których zaprezentowali swoje przeboje w symfonicznych aranżacjach[149]. Na płycie Maraton (2011) powrócili do brzmień znanym słuchaczom m.in. z albumu Tacy sami[164], a także zawarli m.in. utwór „Freedom Time”, kojarzący się z twórczością Pink Floyd i U2[165], oraz piosenkę „Życie jak maraton” w stylu reggae[167].

Przez prasę i fanów często bywają określani mianem „polskich Rolling Stonesów” ze względu m.in. na styl muzyczny i wizerunek sceniczny, oprawy koncertów, ale też imprezowy tryb życia[17][206].

Muzycy

Obecny skład zespołu

Muzycy towarzyszący

Byli członkowie zespołu

Dawni muzycy towarzyszący

  • Jerzy Suchocki – instrumenty klawiszowe (1986–1989)[207]
  • Mariusz „Georgia” Pieczara – śpiew, gitara akustyczna (2003–2008, 2011)[208]
  • Piotr Winnicki – gitara (2006–2009)
  • Piotr Nowosiński – gitara, zastępstwo na koncertach (2009–2015)[209]

Oś czasu

Wpływ na popkulturę

Tekst piosenki „Coś się pokręciło” Wiesława Tupaczewskiego z Kabaretu OT.TO składa się z fragmentów piosenek Lady Pank[210][211].

W 2004 premierę miał film Magdaleny Piekorz Pręgi, którego jeden z bohaterów jest fanem Lady Pank i zasłuchuje się w piosenkach zespołu[212]. Również w 2004 fraza „Lady Pank” znalazła się na 10. miejscu w kategorii najpopularniejszych wykonawców polskich w opublikowanym przez Google Zeitgeist rankingu najczęściej wyszukiwanych haseł w polskim Internecie[213].

1 marca 2008 nadawanie rozpoczęło radio „RMF Lady Pank”, dostępne w serwisie internetowym RMFon.pl, co uczyniło zespół pierwszym polskim wykonawcą, który doczekał się kanału radiowego w pełni poświęconego jego twórczości[214].

Dyskografia

 Osobny artykuł: Dyskografia Lady Pank.

Uwagi

  1. W rzeczywistości był to czwarty koncert grupy, po koncertach w Poznaniu (Rock Arena), Świnoujściu i Warszawie (klub Akcent). W tym składzie zespół zagrał jeszcze piąty koncert w Jaśle.

Przypisy

  1. Lady Pank – Historia [online] [dostęp 2020-05-24].
  2. Lady Pank Discography [online], discogs.com [dostęp 2019-05-30] (ang.).
  3. Lady Pank – Nasza Reputacja [online], discogs.com (ang.).
  4. a b c Lady Pank – Lady Pank [online], discogs.com [dostęp 2011-05-22] (ang.).
  5. a b c Grzesiek 2013 ↓, s. 24-25
  6. a b c Grzesiek 2013 ↓, s. 26-27
  7. a b c Grzesiek 2013 ↓, s. 28-29
  8. Grzesiek 2013 ↓, s. 34.
  9. Grzesiek 2013 ↓, s. 30, 40.
  10. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 41
  11. a b c d Grzesiek 2013 ↓, s. 42-43
  12. a b c d e Grzesiek 2013 ↓, s. 52–53
  13. Grzesiek 2013 ↓, s. 36.
  14. a b c d e f g h i Maciej Lipski: Gwiazdy polskiej muzyki lat 80. Lady Pank vol 1. Warszawa: Dziennik, 2007. ISBN 978-83-60717-90-5.
  15. a b c Grzesiek 2013 ↓, s. 78
  16. Grzesiek 2013 ↓, s. 82.
  17. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 81
  18. Grzesiek 2013 ↓, s. 58–59
  19. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 65–66
  20. Grzesiek 2013 ↓, s. 72.
  21. a b c d e f g h i j k l LP3 – Statystyki dla wykonawcy Lady Pank. lp3.pl. [dostęp 2012-09-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-05)]. (pol.).
  22. Chcemy być sobą wreszcie. W: Historia PRL Wielka Kolekcja 1944–1989 tom 21 1982–1983. Warszawa: Dziennik, 2009, s. 32–35. ISBN 978-83-7558-527-8.
  23. Grzesiek 2013 ↓, s. 89–90.
  24. Grzesiek 2013 ↓, s. 101.
  25. Grzesiek 2013 ↓.
  26. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 102
  27. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 92
  28. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 113
  29. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 116
  30. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 120–121
  31. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 118
  32. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 122
  33. Grzesiek 2013 ↓, s. 128.
  34. Grzesiek 2013 ↓, s. 131.
  35. a b c
  36. Składanka: Sztuka Latania – EPKA. Studio Czarnej Płyty [online], epka.sklep.pl [dostęp 2019-08-06].
  37. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 134–135
  38. Grzesiek 2013 ↓, s. 138–140.
  39. Grzesiek 2013 ↓, s. 152.
  40. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 141–143
  41. Grzesiek 2013 ↓, s. 147.
  42. Grzesiek 2013 ↓, s. 148.
  43. Grzesiek 2013 ↓, s. 158.
  44. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 160–161
  45. Grzesiek 0213 ↓, s. 162–163.
  46. Grzesiek 2013 ↓, s. 166.
  47. Lady Pank – Tańcz głupia tańcz, Sopot 1985. pl.youtube.com. [dostęp 2013-02-02]. (pol.).
  48. Grzesiek 2013 ↓, s. 168.
  49. Grzesiek 2013 ↓, s. 170–171.
  50. Grzesiek 2013 ↓, s. 174–175.
  51. Grzesiek 2013 ↓, s. 176–177.
  52. Grzesiek 2013 ↓, s. 182.
  53. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 184
  54. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 180–181
  55. Grzesiek 2013 ↓, s. 192.
  56. Grzesiek 2013 ↓, s. 194.
  57. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 196–197
  58. Grzesiek 2013 ↓, s. 200–201.
  59. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 208
  60. Grzesiek 2013 ↓, s. 224.
  61. Grzesiek 2013 ↓, s. 226.
  62. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 236–237
  63. Grzesiek 2013 ↓, s. 233–234.
  64. Grzesiek 2013 ↓, s. 238.
  65. Grzesiek 2013 ↓, s. 243.
  66. a b c Grzesiek 2013 ↓, s. 266–269
  67. Grzesiek 2013 ↓, s. 245.
  68. a b c d Grzesiek 2013 ↓, s. 247–250
  69. Grzesiek 2013 ↓, s. 247
  70. Grzesiek 2013 ↓, s. 252.
  71. Grzesiek 2013 ↓, s. 254.
  72. Grzesiek 2013 ↓, s. 256–257.
  73. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 258–259
  74. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 261
  75. Grzesiek 2013 ↓, s. 263.
  76. Grzesiek 2013 ↓, s. 266
  77. Grzesiek 2013 ↓, s. 273.
  78. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 277
  79. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 280
  80. a b c d e f Grzesiek 2013 ↓, s. 282–283
  81. Grzesiek 2013 ↓, s. 279.
  82. Grzesiek 2013 ↓, s. 289.
  83. a b c d e Grzesiek 2013 ↓, s. 286–287
  84. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 284–285
  85. Grzesiek 2013 ↓, s. 291.
  86. Grzesiek 2013 ↓, s. 292.
  87. Grzesiek 2013 ↓, s. 292–294.
  88. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 297
  89. Grzesiek 2013 ↓, s. 301–305.
  90. Grzesiek 2013 ↓, s. 309.
  91. Grzesiek 2013 ↓, s. 311.
  92. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 312–313
  93. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 314
  94. a b c Grzesiek 2013 ↓, s. 316–319
  95. Grzesiek 2013 ↓, s. 320–321.
  96. a b c Grzesiek 2013 ↓, s. 322–325
  97. Grzesiek 2013 ↓, s. 326.
  98. a b c d e Grzesiek 2013 ↓, s. 328–329
  99. Grzesiek 2013 ↓, s. 331.
  100. Grzesiek 2013 ↓, s. 333.
  101. Grzesiek 2013 ↓, s. 334.
  102. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 339–341
  103. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 344–345
  104. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 342
  105. Grzesiek 2013 ↓, s. 347.
  106. Grzesiek 2013 ↓, s. 348–352.
  107. Grzesiek 2013 ↓, s. 360.
  108. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 363
  109. Grzesiek 2013 ↓, s. 364–365.
  110. Grzesiek 2013 ↓, s. 365–366.
  111. a b c d e Grzesiek 2013 ↓, s. 366–367
  112. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 372–375
  113. a b c Grzesiek 2013 ↓, s. 378–379
  114. Grzesiek 2013 ↓, s. 384.
  115. Grzesiek 2013 ↓, s. 380–382.
  116. Start MTV Classic. wirtualnemedia.pl, 2002-07-01. [dostęp 2021-08-21]. (pol.).
  117. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 388–389
  118. Grzesiek 2013 ↓, s. 384–385.
  119. Grzesiek 2013 ↓, s. 386–387.
  120. a b c Grzesiek 2013 ↓, s. 390–391
  121. a b c Grzesiek 2013 ↓, s. 392–394
  122. Muzyczne wydarzenie w Polsacie. wirtualnemedia.pl, 2004-04-16. [dostęp 2021-08-21]. (pol.).
  123. Grzesiek 2013 ↓, s. 399.
  124. Grzesiek 2013 ↓, s. 396–399.
  125. a b c Grzesiek 2013 ↓, s. 406
  126. masz: Eska Music Awards 2005. wirtualnemedia.pl, 2005-03-16. [dostęp 2021-08-21]. (pol.).
  127. a b c d Grzesiek 2013 ↓, s. 408–409
  128. masz: https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/rusza-festiwal-sopot-toptrendy-2005. wirtualnemedia.pl, 2005-06-24. [dostęp 2021-08-21]. (pol.).
  129. masz: TVP ujawnia kulisy festiwalu w Sopocie. wirtualnemedia.pl, 2005-07-20. [dostęp 2021-08-21]. (pol.).
  130. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 412–413
  131. łk: Lato w Antyradiu. wirtualnemedia.pl, 2006-07-03. [dostęp 2021-08-21]. (pol.).
  132. kk: Łódź Stok Harnaś Festiwal. wirtualnemedia.pl, 2006-07-27. [dostęp 2021-08-21]. (pol.).
  133. Grzesiek 2013 ↓, s. 414–415.
  134. masz: RMF rozpoczyna współpracę z Wirtualną Polską. wirtualnemedia.pl, 2006-11-10. [dostęp 2021-08-21]. (pol.).
  135. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 416–417
  136. a b c Grzesiek 2013 ↓, s. 419
  137. Grzesiek 2013 ↓, s. 423.
  138. Grzesiek 2013 ↓, s. 427
  139. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 428–429
  140. pp: Coraz mniej widzów wybiera Opole. wirtualnemedia.pl, 2007-06-19. [dostęp 2021-08-21]. (pol.).
  141. Grzesiek 2013 ↓, s. 431.
  142. łk: Będzie letnia trasa koncertowa RMF. wirtualnemedia.pl, 2007-06-19. [dostęp 2021-08-21]. (pol.).
  143. Enrique Iglesias gwiazdą TVN. wirtualnemedia.pl, 2007-06-29. [dostęp 2021-08-21]. (pol.).
  144. ks: Małysz lepszy do Koncertu Gwiazd. wirtualnemedia.pl, 2007-08-28. [dostęp 2021-08-21]. (pol.).
  145. kk: Złote Dzioby Radia Wawa 2007 - nominacje. wirtualnemedia.pl, 2007-10-15. [dostęp 2021-08-21]. (pol.).
  146. Grzesiek 2013 ↓, s. 432–433.
  147. ks: Telewizyjna wojna sylwestrowa. wirtualnemedia.pl, 2007-12-31. [dostęp 2021-08-21]. (pol.).
  148. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 434–435
  149. a b c Grzesiek 2013 ↓, s. 442–443
  150. tw: TVP1: rusza plebiscyt muzyczny Superjedynki 2008. wirtualnemedia.pl, 2008-04-25. [dostęp 2021-08-21]. (pol.).
  151. łk: Letnia trasa koncertowa RMF FM. wirtualnemedia.pl, 2008-06-18. [dostęp 2021-08-21]. (pol.).
  152. pp: Dwójka pokaże polski megakoncert PKO BP z Londynu. wirtualnemedia.pl, 2008-05-16. [dostęp 2021-08-21]. (pol.).
  153. Grzesiek 2013 ↓, s. 444–446.
  154. ks: Sylwester w TV: kolejny pojedynek TVP2 i Polsatu. wirtualnemedia.pl, 2008-12-31. [dostęp 2021-08-21]. (pol.).
  155. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 458–459
  156. a b c Grzesiek 2013 ↓, s. 449–451
  157. https://muzyka.interia.pl/zdjecia/zdjecieamp,iId,1669178,iAId,137905
  158. ks: Rusza 'Lato Przebojów Radia Zet i tygodnika Gala'. wirtualnemedia.pl, 2009-06-25. [dostęp 2021-08-21]. (pol.).
  159. Grzesiek 2013 ↓, s. 452.
  160. https://warszawa.naszemiasto.pl/sylwester-2009-na-pl-konstytucji-w-stylu-moonwalk/ar/c13-2980206
  161. Grzesiek 2013 ↓, s. 454.
  162. Grzesiek 2013 ↓, s. 461.
  163. a b c Grzesiek 2013 ↓, s. 462-463
  164. a b c Grzesiek 2013 ↓, s. 464-465
  165. a b c d e Grzesiek 2013 ↓, s. 468–469
  166. Grzesiek 2013 ↓, s. 472–473.
  167. a b c Grzesiek 2013 ↓, s. 474—475 Błąd w przypisach: Nieprawidłowy znacznik <ref>; nazwę „:108” zdefiniowano więcej niż raz z różną zawartością
    BŁĄD PRZYPISÓW
  168. Grzesiek 2013 ↓, s. 476.
  169. Grzesiek 2013 ↓, s. 480–481.
  170. Dziecko szczęścia – Kielich-Kieliszkiewicz Krzysztof. empik.com. [dostęp 2013-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-20)]. (pol.).
  171. Koncert „Lady Pank Symfonicznie” w katowickim Spodku (ZDJĘCIA, FILM). katowice.naszemiasto.pl, 2012-03-30. [dostęp 2012-05-21]. (pol.).
  172. Grzesiek 2013 ↓, s. 478.
  173. Grzesiek 2013 ↓, s. 483.
  174. a b c Grzesiek 2013 ↓, s. 484–485
  175. CGM.pl: Peja i Lady Pank w nowym singlu Rozbójnika Alibaby. cgm.pl. [dostęp 2014-11-12]. (pol.).
  176. Drapacz chmur [online], empik.com [dostęp 2019-02-17] [zarchiwizowane z adresu 2019-02-18] (pol.).
  177. Wyspa.fm, Wyspa.fm – Migawka z LuxFestu vol. 5 – część III: Lady Pank [online], wyspa.fm [dostęp 2019-05-20] (pol.).
  178. Lady Pank powraca! Premiera piosenki „Otuleni” już dziś w RMF FM [online], RMF FM [dostęp 2018-12-25] (pol.).
  179. MUZOTAKT.pl, Mateusz Damięcki zapomina o rodzinie w klipie Lady Pank [online], Portal muzyczny – filmy, gwiazdy, muzyka, teledyski, koncerty, mp3, 12 grudnia 2017 [dostęp 2018-12-25] (pol.).
  180. Lady Pank przypomina o drugim „Zimowym Graffiti”. Zobacz lyric video do „Hej Hosanna” [online], muzyka.dziennik.pl [dostęp 2018-12-25].
  181. LP1 – Lady Pank. muzyka.wp.pl. [dostęp 2018-05-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-23)]. (pol.).
  182. Oskar Netkowski, Hołd dla Kory podczas festiwalu w Sopocie Top of the Top 2018. Łzy i wzruszenie. Wróciły wspomnienia, „gwiazdy.wp.pl”, 14 sierpnia 2018 [dostęp 2018-08-15] (pol.).
  183. Lady Pank [online], eBilet.pl [dostęp 2018-10-10] (pol.).
  184. Kasia Skrzyńska, [FOTORELACJA] Lady Pank w Stodole 16.11.2018 [online], Muzykoholicy.com, 18 listopada 2018 [dostęp 2018-12-05] [zarchiwizowane z adresu 2018-12-06] (pol.).
  185. Oficjalna strona zespołu LADY PANK » KONCERTY [online], Oficjalna strona zespołu LADY PANK [dostęp 2019-03-24] (pol.).
  186. Gosc Dnia 2019 03 21 Lady Pank. TelewizjaPolvision 2019-03-21. [dostęp 2019-03-22].
  187. Teraz Rock, Lady Pank zaprezentował nowy utwór. Posłuchaj singla „Niepoprawni” [AUDIO] – Teraz Muzyka [online], terazmuzyka.pl [dostęp 2019-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-22] (pol.).
  188. Stary Maneż, Lady Pank „O dwóch takich co ukradli księżyc” [online], eBilet.pl [dostęp 2020-03-05] (pol.).
  189. Soundedit '19 – Wszystko się może zdarzyć [online], soundedit.pl, 23 sierpnia 2019 [dostęp 2019-10-19] (pol.).
  190. Oficjalna strona zespołu LADY PANK » LADY PANK // STRACH SIĘ BAĆ 2020 // [online], Oficjalna strona zespołu LADY PANK [dostęp 2020-07-12] (pol.).
  191. Serwacy, Nocna Zmiana Rocka 5.11.2020 - Jan Borysewicz [online], Radio Radom 87,7 FM - Moc Miasta, 23 listopada 2020 [dostęp 2021-01-01] (pol.).
  192. Lady Pank opublikowali drugą zapowiedź nowej płyty. Posłuchaj utworu „Pokolenia”! [online], Teraz Muzyka [dostęp 2021-01-07].
  193. Lady Pank "Drzewa". Singiel zapowiada jubileuszowy album zespołu [online], RMF FM [dostęp 2021-02-20] (pol.).
  194. Depresja w "Drzewach". Lady Pank w nowym teledysku porusza ważny problem [online], gazetapl [dostęp 2021-02-20] (pol.).
  195. Lady Pank. Album „LP40” właśnie został opublikowany [AUDIO] [online], Teraz Muzyka [dostęp 2021-03-12].
  196. Stodola pl-More, Lady Pank - LP 40 w Klub Stodoła (Warszawa) [online], www.stodola.pl [dostęp 2021-07-14] (pol.).
  197. Lady Pank - Karton - Muzyka w Interia.pl [online], muzyka.interia.pl [dostęp 2021-07-14].
  198. Lady Pank – „Zostań ze mną”. Czwartkowa premiera w Radiu ZET - Radio ZET, www.radiozet.pl, 1623 [dostęp 2021-07-14] (pol.).
  199. a b c Grzesiek 2013 ↓, s. 8
  200. Grzesiek 2013 ↓, s. 70–71.
  201. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 105
  202. Grzesiek 2013 ↓, s. 220.
  203. Grzesiek 2013 ↓, s. 330, 420–421.
  204. a b Grzesiek 2013 ↓, s. 424–425
  205. Grzesiek 2013 ↓, s. 400.
  206. Grzesiek 2013 ↓, s. 84.
  207. Jerzy Suchocki | Biografia | Archiwum Polskiego Rocka 1961 – 2018 [online], Jerzy Suchocki | Biografia | Archiwum Polskiego Rocka 1961 – 2018 [dostęp 2018-10-10] [zarchiwizowane z adresu 2018-10-10] (pol.).
  208. Mariusz Pieczara „Georgia” | Archiwum Polskiego Rocka 1961 – 2018 [online], Mariusz Pieczara [dostęp 2018-10-10] [zarchiwizowane z adresu 2018-10-11] (pol.).
  209. Lady Pank. Biografia nieautoryzowana – czy warto kupić książkę o zespole Jana Borysewicza? GALERIA [online], mowimyjak.se.pl.
  210. Grzesiek 2013 ↓, s. 117.
  211. https://www.kabaretotto.eu/Piosenki/Piosenki.html
  212. Grzesiek 2013 ↓, s. 403.
  213. Czego szukaliśmy w Sieci w 2004 roku. wirtualnemedia.pl, 2004-12-23. [dostęp 2021-08-21]. (pol.).
  214. łk: Lady Pank i Depeche Mode w projekcie RMF FM. wirtualnemedia.pl, 2008-02-26. [dostęp 2021-08-21]. (pol.).
Błąd w przypisach: Znacznik <ref> o nazwie „CITEREFGrzesiek2013132–133”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.
BŁĄD PRZYPISÓW

Bibliografia

  • Michał Grzesiek: Lady Pank. Biografia nieautoryzowana. Bukowy Las, 2013.

Linki zewnętrzne