Wincenty Zakrzewski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wincenty Zakrzewski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

11 lipca 1844
Strzemeszno, Królestwo Polskie

Data i miejsce śmierci

12 kwietnia 1918
Kraków, Austro-Węgry

profesor
Specjalność: historyk
Alma Mater

Uniwersytet w Petersburgu

Doktorat

1867
Uniwersytet w Lipsku

Profesura

1872

uczelnia

Uniwersytet Jagielloński

Okres zatrudn.

1872 -1908

Rektor UJ
Okres spraw.

1890–1891

Odznaczenia
Komandor Orderu Franciszka Józefa (Austro-Węgry)

Wincenty Walenty Ignacy Zakrzewski herbu Pomian (ur. 11 lipca 1844 w Strzemesznie, zm. 12 kwietnia 1918 w Krakowie) – polski historyk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Błażeja Walentego Zakrzewskiego (1784-1857, właściciel Strzemeszna) i Marii Piaszczyńskiej. Ochrzczony w Dobrzykowie. Studia zaczął w Petersburgu (1861-62), potem studiował we Wrocławiu i Heidelbergu. Na wieść o wybuchu powstania styczniowego powrócił do kraju i uczestniczył w walkach partyzanckich. Po upadku powstania, powrócił na studia w Heidelbergu, Jenie i Berlinie. Edukację zakończył doktoratem w Lipsku, poświęconym Władysławowi III (1867). W 1870 nostryfikował dyplom we Lwowie, gdzie wykładał jako privatdozent. W 1872 został profesorem zwyczajnym Uniwersytetu Jagiellońskiego, a od 1881 członkiem Akademii Umiejętności. W kadencji 1890/1891 pełnił godność rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego, był też członkiem komisji szkolnej Sejmu krajowego; w 1908 odszedł na emeryturę.

W 1909 został odznaczony austriackim Krzyżem Komandorskim Orderu Franciszka Józefa[1]

Badacz dziejów politycznych Polski XVI w. Zapoczątkował nowoczesne studia nad reformacją w Polsce. Działał na polu edytorstwa źródeł historycznych, kierując wspólnie ze Stanisławem Smolką, Ekspedycją Rzymską AU, poszukującą materiałów źródłowych do dziejów polskich w archiwach watykańskich.

W 1873 poślubił Annę, Różę Orzechowską, z którą miał synów Jerzego, Tadeusza, Wacława, Stanisława i Stefana.

Został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera 46)[2].

Grób prof. Wincentego Zakrzewskiego na cmentarzu Rakowickim

Główne prace[edytuj | edytuj kod]

  • Powstanie i wzrost reformacji w Polsce 1520-1572, Lipsk 1870[3]
  • Stosunki Stolicy Apostolskiej z Iwanem Groźnym, Carem i Wielkim Księciem Moskiewskim, Kraków 1872.
  • Po ucieczce Henryka, dzieje bezkrólewia 1574-1575, Kraków 1878.[4]
  • Stefan Batory, przegląd historii jego panowania i program dalszych nad nią badań, Kraków 1887.[5]
  • Historia powszechna na klasy wyższe szkół średnich, tom 1-3, 1891-1903 – efekt zainteresowania edukacją gimnazjalną.
  • Stanislai Hosii Epistolae, tom 1-2, 1879-1888 (inicjator i edytor wydawnictwa).
  • Historya nowożytna w zarysie, Petersburg 1899[6]

Studya Historyczne ku czci prof. Wincentego Zakrzewskiego wydane przez UJ w 1908 zawierają artykuły jego uczniów i przyjaciół.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie. Wiedeń: 1818, s. 165
  2. Karolina Grodziska-Ożóg: Cmentarz Rakowicki w Krakowie (1803-1939). Wyd. II. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1987, s. 150. ISBN 83-08-01428-3.
  3. Wincenty Zakrzewski, Powstanie i wzrost reformacyi w Polsce : 1520-1572 [online], polona.pl [dostęp 2019-08-24].
  4. Wincenty Zakrzewski, Po ucieczce Henryka : dzieje bezkrólewia 1574-1575 [online], polona.pl [dostęp 2019-08-24].
  5. Wincenty Zakrzewski, Stefan Batory : przegląd historyi jego panowania i program dalszych nad nią badań : z powodu 300-letniej rocznicy śmierci króla Stefana [online], polona.pl [dostęp 2019-08-24].
  6. Wincenty Zakrzewski, Historya nowożytna w zarysie [online], polona.pl [dostęp 2019-08-24].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]