Jean-Claude Killy
Jean-Claude Killy w 2011 roku | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Data i miejsce urodzenia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Klub |
CS Val d’Isère | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Debiut w PŚ |
5.01 1967, Berchtesgaden | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pierwsze punkty w PŚ |
5.01 1967, Berchtesgaden | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pierwsze podium w PŚ |
6.01 1967, Berchtesgaden | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pierwsze zwycięstwo w PŚ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dorobek medalowy | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jean-Claude Killy (ur. 30 sierpnia 1943 w Saint-Cloud) – francuski narciarz alpejczyk, trzykrotny mistrz olimpijski, sześciokrotny mistrz świata, pierwszy zdobywca Pucharu Świata i kierowca wyścigowy.Jeden z najbardziej utytułowanych zawodników w historii tej dyscypliny.
Kariera
Pierwszy sukces w karierze Jean-Claude Killy osiągnął w 1961 roku, kiedy zdobył złote medale w zjeździe, slalomie, gigancie i kombinacji alpejskiej podczas mistrzostw Francji juniorów[1]. Rok później wygrał swoje pierwsze międzynarodowej zawody, zwyciężając w gigancie podczas zwodów Critérium de la première neige w Val d’Isère. Nie wystąpił jednak na mistrzostwach świata w Chamonix w 1962 roku, bowiem trzy tygodnie przed zawodami złamał nogę. Podczas zjazdu w Cortina d’Ampezzo Killy stracił równowagę i upadł. Od razu wstał i ukończył wyścig na jednej narcie, notując najlepszy czas zawodów[2]. Wkrótce potem został powołany do obowiązkowej służby wojskowej. Stacjonował w Algierii, gdzie zaraził się dyzenterią i chorował na zapalenie wątroby[1]. Mimo iż nie doszedł do pełni sił wystartował na igrzyskach olimpijskich w Innsbrucku w 1964 roku. W biegu zjazdowym upadł, ale ukończył wyścig. W slalomie stracił wiązanie i nie dotarł do mety, ukończył jedynie giganta, zajmując piątą pozycję[2]. W 1964 roku zdołał jednak wygrać giganta podczas zawodów Arlberg-Kandahar w Garmisch-Partenkirchen.
Na rozgrywanych dwa lata później mistrzostwach świata w Portillo zwyciężał w zjeździe i kombinacji, bezpośrednio wyprzedzając swego rodaka, Léo Lacroix. Ponadto gigancie był piąty, a w slalomie zajął ósme miejsce. Ponadto w tym samym roku zwyciężył również w slalomie i kombinacji podczas zawodów Arlberg-Kandahar w Mürren, zjazd giganta i kombinację w zawodach Critérium de la première neige oraz slalom podczas zawodów Hahnenkammrennen w Kitzbühel. W tych ostatnich zawodach wygrał w slalomie także rok wcześniej. Debiut w zwodach Pucharu Świata zanotował 5 stycznia 1967 roku w Berchtesgaden, zajmując czwarte miejsce w slalomie. Tym samym już w swoim debiucie zdobył pierwsze pucharowe punkty. Były to równocześnie pierwsze w historii zawody tego cyklu. Dzień później wywalczył pierwsze pucharowe podium, zajmując trzecie miejsce w gigancie, za dwoma rodakami: Georgesem Mauduitem i Léo Lacroix. W kolejnych zawodach, 9 stycznia w Adelboden odniósł pierwsze pucharowe zwycięstwo, wygrywając slalom gigant. W kolejnych dwunastu zawodach sezonu 1966/1967 nie wygrał tylko raz (zajął wtedy drugie miejsce). W klasyfikacji generalnej był zdecydowanie najlepszy, zdobywając blisko dwukrotnie więcej punktów niż drugi w klasyfikacji Austriak Heinrich Messner. Jako jedyny w historii zwyciężył w klasyfikacjach wszystkich konkurencji (zjazdu, slalomu i giganta). W 1967 roku wygrał też zjazd, slalom i kombinację podczas zawodów Lauberhornrennen w Wengen, giganta i kombinację na Critérium de la première neige, zjazd i kombinację na zawodach Arlberg-Kandahar w Sestriere oraz zjazd, slalom i kombinację na zawodach Hahnenkammrennen.
Francuz zwyciężył ponownie w klasyfikacji generalnej Pucharu Świata w sezonie 1967/1968. Nie dominował jak rok wcześniej, siedmiokrotnie stawał na podium, odnosząc przy tym trzy zwycięstwa. Najlepszy był 8 stycznia w Adelboden i 10 marca w Méribel w gigancie oraz 29 marca 1968 roku w Rossland w slalomie. W poszczególnych klasyfikacjach był pierwszy w gigancie oraz drugi w zjeździe i slalomie. W zjeździe wyprzedził go Austriak Gerhard Nenning, a w slalomie lepszy był Dumeng Giovanoli ze Szwajcarii. W lutym 1968 roku startował na igrzyskach olimpijskich w Grenoble, zdobywając złote medale we wszystkich konkurencjach. Powtórzył tym samym wynik Austriaka Toniego Sailera, który dokonał tego podczas Zimowych Igrzysk Olimpijskich 1956. Zwycięstwo w slalomie Francuz odniósł w kontrowersyjnych okolicznościach. Jego największy rywal – Karl Schranz z Austrii zatrzymał się podczas swego przejazdu na zamglonej trasie, twierdząc później, że ktoś wszedł na trasę. Pozwolono mu powtórzyć przejazd i Austriak uzyskał czas lepszy od Francuza. Jednakże jury zdyskwalifikowało Schranza i przyznała zwycięstwo Killy’emu[3]. Igrzyska w Grenoble były jednocześnie rozgrywane jako mistrzostwa świata, jednak kombinację rozgrywano tylko w ramach drugiej z tych imprez. W konkurencji tej Killy pewnie zwyciężył, wyprzedzając Dumenga Giovanolego o blisko 33 pkt i Heinricha Messnera o ponad 38 pkt. Odniósł także zwycięstwa w kombinacji na zawodach Hahnenkammrennen oraz zjeździe podczas Critérium de la première neige. Po tych igrzyskach postanowił zakończyć karierę.
Do narciarstwa powrócił na krótko w latach 1972–1974, wygrywając parę zawodów w Stanach Zjednoczonych. W 1973 roku został mistrzem świata zawodowców[4].
Po zakończeniu kariery związał się z biznesem sportowym, występował w reklamach i filmach fabularnych. Uczestniczył także w rajdach samochodowych (m.in. w Rajdzie Paryż-Dakar i 24-godzinnym rajdzie Le Mans).
W latach 1977–1994 był członkiem zespołu wykonawczego Komitetu Narciarstwa Alpejskiego FIS. Był współprzewodniczącym Komitetu Organizacyjnego igrzysk olimpijskich w Albertville w 1992 r[5]. W latach 1992–2001 przewodniczył Towarzystwu Tour de France. W latach 1995–2008 był członkiem Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego. W 2000 roku został odznaczony orderem Legii Honorowej II klasy.
Życie prywatne
Killy urodził się w Saint-Cloud pod Paryżem, ale wychował się w Val d’Isère. Gdy miał siedem lat jego matka opuściła rodzinę i przeprowadziła się na południe, zostawiając jego i dwójkę rodzeństwa. Niedługo później Killy trafił do szkoły z internatem w Chambéry, jednak w wieku 15 lat rzucił szkołę i skoncentrował się na narciarstwie[1]
Nazwisko odziedziczył po przodku, irlandzkim żołnierzu armii Napoleona, nazwiskiem Kelly[5].
W latach 1973–1987 jego żoną była francuska aktorka Danielle Gaubert. Mieli razem córkę, Emilie, a Killy adoptował także dwójkę jej dzieci z poprzedniego małżeństwa z Rhadamésem Trujillo, synem dyktatora Dominikany Rafaela Trujillo.
Osiągnięcia
Igrzyska olimpijskie
Miejsce | Dzień | Rok | Miejscowość | Konkurencja | Czas biegu | Strata | Zwycięzca |
---|---|---|---|---|---|---|---|
42. | 31 stycznia | 1964 | Innsbruck | Zjazd | 2:18,16 min | +4,80 s | Egon Zimmermann |
5. | 2 lutego | 1964 | Innsbruck | Gigant | 1:46,71 min | +2,21 s | François Bonlieu |
DNF | 8 lutego | 1964 | Innsbruck | Slalom | 2:11,13 min | – | Josef Stiegler |
1. | 9 lutego | 1968 | Grenoble | Zjazd | 1:59,85 min | – | – |
1. | 12 lutego | 1968 | Grenoble | Gigant | 3:29,28 min | – | – |
1. | 17 lutego | 1968 | Grenoble | Slalom | 1:39,73 min | – | – |
Mistrzostwa świata
Miejsce | Dzień | Rok | Miejscowość | Konkurencja | Czas biegu | Strata | Zwycięzca |
---|---|---|---|---|---|---|---|
42. | 31 stycznia | 1964 | Innsbruck | Zjazd | 2:18,16 min | +4,80 s | Egon Zimmermann |
5. | 2 lutego | 1964 | Innsbruck | Gigant | 1:46,71 min | +2,21 s | François Bonlieu |
DNF | 8 lutego | 1964 | Innsbruck | Slalom | 2:11,13 min | – | Josef Stiegler |
1. | 7 sierpnia | 1966 | Portillo | Zjazd | 1:34,40 min | – | – |
5. | 10 sierpnia | 1966 | Portillo | Gigant | 3:19,42 min | +2,00 s | Guy Périllat |
8. | 14 sierpnia | 1966 | Portillo | Slalom | 1:41,56 min | ? | Carlo Senoner |
1. | 14 sierpnia | 1966 | Portillo | Kombinacja | 20,92 pkt | – | – |
1. | 9 lutego | 1968 | Grenoble | Zjazd | 1:59,85 min | – | – |
1. | 12 lutego | 1968 | Grenoble | Gigant | 3:29,28 min | – | – |
1. | 17 lutego | 1968 | Grenoble | Slalom | 1:39,73 min | – | – |
1. | 17 lutego | 1968 | Grenoble | Kombinacja | 0,00 pkt | – | – |
Puchar Świata
Miejsca w klasyfikacji generalnej
- sezon 1966/1967: 1.
- sezon 1967/1968: 1.
Zwycięstwa w zawodach
- Adelboden – 9 stycznia 1967 (gigant)
- Wengen – 14 stycznia 1967 (zjazd)
- Wengen – 15 stycznia 1967 (slalom)
- Kitzbühel – 21 stycznia 1967 (zjazd)
- Kitzbühel – 22 stycznia 1967 (slalom)
- Megève – 27 stycznia 1967 (zjazd)
- Sestriere – 3 marca 1967 (zjazd)
- Franconia – 10 marca 1967 (zjazd)
- Franconia – 11 marca 1967 (slalom)
- Franconia – 12 marca 1967 (gigant)
- Vail – 19 marca 1967 (gigant)
- Jackson Hole – 25 marca 1967 (gigant)
- Adelboden – 8 stycznia 1968 (gigant)
- Méribel – 10 marca 1968 (gigant)
- Rossland – 29 marca 1968 (slalom)
Pozostałe miejsca na podium
- Berchtesgaden – 6 stycznia 1967 (gigant) – 3. miejsce
- Megève – 29 stycznia 1967 (slalom) – 2. miejsce
- Bad Hindelang – 4 stycznia 1968 (gigant) – 2. miejsce
- Aspen – 15 marca 1968 (zjazd) – 3. miejsce
- Kitzbühel – 20 stycznia 1968 (zjazd) – 2. miejsce
- Kitzbühel – 21 stycznia 1968 (slalom) – 3. miejsce
Przypisy
- ↑ a b c Encyclopedia.com: Killy, Jean-Claude (ang.).
- ↑ a b Bleacher Report: Winter Olympics Flashback: Jean-Claude Killy, 1968 (ang.).
- ↑ Olympic.org: Jean-Claude KILLY (ang.).
- ↑ Montreal Gazette: Killy pro champion, 9 kwietnia 1973, str 18 (ang.).
- ↑ a b Britannica.com: Jean-Claude Killy (ang.).
Bibliografia
- Profil na stronie FIS (niem. • ang. • fr.)
- Profil na Sports Reference.com (ang.)
- Członkowie Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego
- Francuscy działacze sportowi
- Francuscy kierowcy wyścigowi
- Francuscy medaliści olimpijscy
- Francuscy narciarze alpejscy
- Kierowcy 24h Le Mans
- Medaliści Zimowych Igrzysk Olimpijskich, Grenoble 1968
- Uczestnicy Zimowych Igrzysk Olimpijskich, Innsbruck 1964
- Urodzeni w 1943
- Wielcy Oficerowie Legii Honorowej
- Odznaczeni Orderem Olimpijskim