Ratusz w Sandomierzu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ratusz w Sandomierzu
Symbol zabytku nr rej. A.740 z 10.01.1966 oraz 23/A z 29.03.1977[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Sandomierz

Styl architektoniczny

gotyk, renesans

Ukończenie budowy

1349

Ważniejsze przebudowy

XVI w., XVII w.

Położenie na mapie Sandomierza
Mapa konturowa Sandomierza, w centrum znajduje się punkt z opisem „Ratusz w Sandomierzu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Ratusz w Sandomierzu”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Ratusz w Sandomierzu”
Położenie na mapie powiatu sandomierskiego
Mapa konturowa powiatu sandomierskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Ratusz w Sandomierzu”
Ziemia50°40′45,9″N 21°44′57,7″E/50,679417 21,749361

Ratusz w Sandomierzu – budynek wzniesiony w 1349 r. - wkrótce po najeździe Litwinów. Pierwotnie gotycki, był budowlą na planie kwadratu zwieńczoną wysoką, ośmioboczną wieżą. Część południowa, najstarsza (na niej zegar słoneczny) pochodzi z tego okresu. W XVI w. został rozbudowany w formę wydłużonego prostokąta, a następnie zwieńczony attyką trójstrefową, której autorstwo przypisywane jest Janowi Marii Padovano. Naroża attyki zdobią głowy przedstawiające cztery stany. Wieża została dobudowana w XVII wieku.

Na ścianie południowej ratusza znajduje się zegar słoneczny wykonany w technice sgraffito przez Tadeusza Przypkowskiego (1958), byłego właściciela muzeum zegarów w Jędrzejowie. Od strony wschodniej przed ratuszem znajduje się figura Matki Boskiej Niepokalanej z 1776 r. ustawiona na pamiątkę misji świętej w 1770 r.

W ratuszu mieści się Urząd Stanu Cywilnego, w podziemiach klub „Lapidarium”. Obok znajduje się wyjście z trasy podziemnej.

O godzinie 12.00 z wieży ratuszowej grany jest hejnał sandomierski.

Pomnik historii[edytuj | edytuj kod]

22 listopada 2017 r. decyzją Prezydenta RP Andrzeja Dudy na wniosek Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotra Glińskiego, po uzyskaniu opinii Rady Ochrony Zabytków, wpisano sandomierski historyczny zespół architektoniczno-krajobrazowy na listę pomników historii, przyznawany zabytkom nieruchomym o szczególnej wartości historycznej, naukowej i artystycznej, utrwalonym w powszechnej świadomości i mającym duże znaczenie dla dziedzictwa kulturalnego Polski[2]. Obszar tego pomnika obejmuje zabytki sandomierskiej starówki, w tym między innymi bazylikę katedralną, sandomierskie kościoły pw. Nawrócenia świętego Pawła, pw. św. Jakuba, pw. św. Michała, pw. św. Józefa, pw. Ducha Świętego, Dom Długosza, średniowieczny układ urbanistyczny miasta, Brama Opatowska, ratusz, Collegium Gostomianum, Wąwóz Królowej Jadwigi i Wąwóz Piszczele[3][4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2013-01-18].
  2. Nowe Pomniki Historii. prezydent.pl, 22 listopada 2017. [dostęp 2017-11-24].
  3. ks. Tomasz Lis: Sandomierskie zabytki pomnikiem historii. Gość Niedzielny, 23 listopada 2017. [dostęp 2017-11-24].
  4. NID: Nota prasowa: „Sandomierz – historyczny zespół architektoniczno-krajobrazowy”. prezydent.pl, 22 listopada 2017. [dostęp 2017-11-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-01)].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]