Zamek Sieniawskich w Międzybożu: Różnice pomiędzy wersjami
49°26′19″N 27°24′10″E/49,438611 27,402778| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Budynek infobox}} |
→Linki zewnętrzne: bibliografia |
||
| Linia 47: | Linia 47: | ||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
||
== Bibliografia == |
|||
* [https://www.academia.edu/36854148/%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%86_%D0%A1%D0%B5%D0%BD%D1%8F%D0%B2%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B8%D1%85_-_%D0%A7%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D0%B9%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B8%D1%85_%D0%B2_%D0%9C%D0%B5%D0%B4%D0%B6%D0%B8%D0%B1%D0%BE%D0%B6%D1%96._%D0%86%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%BE-%D0%B0%D1%80%D1%85%D1%96%D1%82%D0%B5%D0%BA%D1%82%D1%83%D1%80%D0%BD%D1%96_%D0%B4%D0%BE%D1%81%D0%BB%D1%96%D0%B4%D0%B6%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D1%8F_%D1%82%D0%B0_%D1%80%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B2%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%96%D1%8F._2018_%D1%80%D1%96%D0%BA_Pa%C5%82ac_Seniawskich_-_Czartoryskich_w_Mi%C4%99dzybo%C5%BCu._Historyczno-architektoniczne_badania_i_renowacja._2018_rok_ISBN_978-_617_-7703_-11_-1 ''Палац Сенявських - Чарторийських в Меджибожі. Історико-архітектурні дослідження та реставрація. 2018 рік'' (''Pałac Seniawskich - Czartoryskich w Międzybożu. Historyczno-architektoniczne badania i renowacja''), Żytomierz 2018 rok], ISBN 978-617-7703-11-1 |
|||
* [[Tadeusz Polak]], ''Zamki na Kresach: Białoruś, Litwa, Ukraina, W''ydawnictwo Pagina, Warszawa 1997, ISBN 83-907506-0-0 |
|||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
||
Wersja z 11:13, 2 lip 2018
_DSC_1062.JPG) Cerkiew Świętego Mikołaja i ruiny pałacu. Widok z Wieży Rycerskiej. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Ukończenie budowy |
1366 r. |
| Ważniejsze przebudowy | |
| Zniszczono |
1914-18, 1939-45 |
| Pierwszy właściciel |
Koriatowiczowie |
| Kolejni właściciele |
Mikołaj Sieniawski, Rafał Sieniawski, Czartoryscy, ks. Adam Czartoryski |
Położenie na mapie obwodu chmielnickiego  | |
Położenie na mapie Ukrainy  | |
| 49°26′19″N 27°24′10″E/49,438611 27,402778
| |
| Strona internetowa | |
Zamek Sieniawskich w Międzybożu – obronny zamek wznieśli Koriatowicze, którzy okoliczne dobra w 1366 r. dostali od króla Polski Kazimierza Wielkiego[1].
Historia
Murowaną warownię wybudowano w miejscu grodu zbudowanego z drewna, który został spalony w XII w. przez wojska tatarskie, ponieważ wtedy gród był niejednokrotnie atakowany przez Tatarów. Mikołaj Sieniawski, wielki hetman koronny i wojewoda ruski w 1539 r. otrzymał warownię od króla Polski Zygmunta I Starego. W 1672 r. Międzyboż znalazł się pod panowaniem Turcji do 1699 r.[2] Stał się rezydencją baszów tureckich i przez nich został odrestaurowany[2] w stylu wschodnim[3]. Od września 1790 r. do lipca 1791 r. stacjonował tu Tadeusz Kościuszko[3]. W czasach Czartoryskich w zamku istniała szkoła powiatowa. Ks. Adam Czartoryski był gorliwym zwolennik szerzenia oświaty wśród swych poddanych, darował zamek na szkołę, która została otwarta 10 października 1814 r. w obecności licznie zgromadzonej szlachty[3]. Po powstaniu listopadowym władze carskie zamknęły szkołę i zabrały Czartoryskim zamek, który przeznaczono dla carskiego wojska[1]. Rezydowali w nim carowie Rosji: Mikołaj I Romanow i Aleksander II Romanow podczas manewrów wojsk stacjonujących na Podolu[3].
Później jego mury mieściły szkołę powiatową, w której nauki pobierał Leonard Sowiński. Napisał on:
…Stare zamczysko, nieskończone lochy, sterczące pośród niedostępnych moczarów zwalisko zamku Rakowieckiego, wywarły na umysł mój niezatarte wrażenie, tak, że już w dwunastym roku życia, uczuwszy przypływ poetycznego usposobienia, pierwszy wiersz poświęciłem murom Sieniawskich i Czartoryskich. [4].
Architektura
Z inicjatywy Mikołaj Sieniawskiego nastąpiła rozbudowa starego zamku, której celem było polepszenie walorów obronnych przez wzniesienie ogromnych murów z cegły i kamienia. Wzniesiono również: mało reprezentacyjny pałac, wybudowany w stylu renesansowym, 3 wieże wspomagające obronę na murach, a 4 baszty chroniły wschodni róg zamku[1]. Wielka basteja była w kształcie czworoliścia. W latach 1581-86 Rafał Sieniawski, kasztelan kamieniecki, wybudował w zamku kaplicę, w której posługa parafialna odbywała się do 1632 r. W XVIII w. kaplicę przerobiono na cerkiew i bogato ozdobiono w stylu bizantyjskim[3]. Zamek znacznie zniszczony w czasie I i II wojny światowej. Do czasów współczesnych zachowały się resztki baszt i murów[1].
Przypisy
- ↑ a b c d Międzybóż. [dostęp 23.8.13].
- ↑ a b Roman Aftanazy: Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej. Województwo podolskie, T. 9, wyd. 2 przejrzane i uzupełnione, Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wrocław, Warszawa: 1995, s. 250-255.
- ↑ a b c d e Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. VI. Warszawa: 1880–1902, s. 365-70.
- ↑ Michał Rolle, Z minionych stuleci, Lwów 1908
Bibliografia
- Палац Сенявських - Чарторийських в Меджибожі. Історико-архітектурні дослідження та реставрація. 2018 рік (Pałac Seniawskich - Czartoryskich w Międzybożu. Historyczno-architektoniczne badania i renowacja), Żytomierz 2018 rok, ISBN 978-617-7703-11-1
- Tadeusz Polak, Zamki na Kresach: Białoruś, Litwa, Ukraina, Wydawnictwo Pagina, Warszawa 1997, ISBN 83-907506-0-0
Linki zewnętrzne
- Międzyboż, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 365.
- Zamek Sieniawskich w Międzybożu
- Kamera na żywo zamku Sieniawskich w Międzybożu