75 Samodzielna Kompania Saperów

75 Samodzielna Kompania Saperów
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	24 sierpnia 1939
Rozformowanie	1939
	Dowódcy
Pierwszy	kpt. Czesław Antoni Wójtowicz
	Działania zbrojne
	kampania wrześniowa; bitwa pod Tomaszowem (17–20 IX 1939)
	Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	Wojska lądowe
Rodzaj wojsk	saperzy
Podległość	55 Dywizja Piechoty
Skład	L.3102/mob.org.

75 Samodzielna Kompania Saperów (75 sksap) – pododdział saperów Wojska Polskiego II RP.

Historia kompanii[edytuj | edytuj kod]

75 Samodzielna Kompania Saperów nie występowała w organizacji pokojowej Wojska Polskiego. Została sformowana w dniach 24-26 sierpnia 1939 roku zgodnie z panem mobilizacyjnym „W”, w mobilizacji alarmowej, w grupie jednostek oznaczonych kolorem żółtym^[1].

Jednostką mobilizującą był 5 Batalion Saperów w Krakowie. Zmobilizowana kompania przyjęła organizację wojenną L.3102/mob.org. i została wyposażona zgodnie z wojennymi należnościami materiałowymi L. 3102/mob.mat.^[2].

Kompania była organicznym pododdziałem saperów 55 Dywizji Piechoty (rezerwowej). W 1938 roku podjęto decyzję przygotowaniu w następnym roku mobilizacji batalionu saperów dla 55 DP. Jednostką mobilizującą miał być Ośrodek Sapersko-Pionierski 23 DP w Mysłowicach. Materiał niezbędny do zmobilizowania batalionu saperów miał być uzyskany przez skreślenie z tabel mobilizacyjnych dwóch samodzielnych kompanii saperów: 75 sksap w Krakowie oraz 53 lub 63 sksap w Wilnie. Ostatecznie mobilizacja batalionu saperów typ IIa dla 55 DP miała być przygotowana w OSP 23 DP w Mysłowicach w 1940 roku. Wybuch II wojny światowej zniweczył te zamierzenia^[3].

Gotowość bojową osiągnęła w nocy z 2 na 3 września 1939 roku.

2 września 1939 roku kompania została włączona w skład 55 Batalionu Saperów, a jej dowódca kapitan Czesław Antoni Wójtowicz został dowódcą saperów 55 DP^[4].

Struktura i obsada etatowa[edytuj | edytuj kod]

dowódca kompanii - kpt. Czesław Antoni Wójtowicz
dowódca plutonu - ppor. Janusz Jezierski
szef kompanii - sierż. Rudolf Danish^[5]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ W pierwotnej wersji planu mobilizacyjnego „W” samodzielna kompania saperów nr 75 miała zostać sformowana w I rzucie mobilizacji powszechnej. Ryszard Rybka, Kamil Stepan, Najlepsza broń ..., s. 415, 993, 1137.
↑ Ryszard Rybka, Kamil Stepan, Najlepsza broń ..., s. 1094, 1096, 1137.
↑ Ryszard Rybka, Kamil Stepan, Najlepsza broń ..., s. CXIV, CLXV, 991.
↑ Zdzisław Cutter, Polskie wojska saperskie w 1939 ..., s. 170.
↑ Adam Szugajew, Saperzy w służbie Polsce, s. 198.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Zdzisław Józef. Cutter: Polskie wojska saperskie w 1939 r. : organizacja, wyposażenie, mobilizacja i działania wojenne. Częstochowa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, 2003. ISBN 83-7098-834-2.
Zdzisław Józef. Cutter: Saperzy II Rzeczypospolitej. Warszawa [etc.]: Pat, 2005. ISBN 83-921881-3-6.
Ryszard Rybka, Kamil Stepan, Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja, Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, Warszawa 2010, ISBN 978-83-86100-83-5.
Adam Szugajew, Saperzy w służbie Polsce, Londyn 1985.

[1] W pierwotnej wersji planu mobilizacyjnego „W” samodzielna kompania saperów nr 75 miała zostać sformowana w I rzucie mobilizacji powszechnej. Ryszard Rybka, Kamil Stepan, Najlepsza broń ..., s. 415, 993, 1137.

[2] Ryszard Rybka, Kamil Stepan, Najlepsza broń ..., s. 1094, 1096, 1137.

[3] Ryszard Rybka, Kamil Stepan, Najlepsza broń ..., s. CXIV, CLXV, 991.

[4] Zdzisław Cutter, Polskie wojska saperskie w 1939 ..., s. 170.

[5] Adam Szugajew, Saperzy w służbie Polsce, s. 198.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Instytucje centralne	Departament Inżynierii Departament Zaopatrzenia Inżynierii Szefostwo Saperów M.S.Wojsk. Dowództwo Saperów M.S.Wojsk. Inspektorat Saperów SG WP Naczelne Dowództwo Saperów
Szkolnictwo	Obóz Szkolny Saperów Główna Szkoła Artylerii i Inżynierii Oficerska Szkoła Inżynierii Centrum Wyszkolenia Saperów Szkoła Podchorążych Inżynierii Szkoła Podchorążych Saperów Wyższa Szkoła Inżynierii
Grupy saperów	1 2 3
Brygady saperów	1 2 3 4
Pułki saperów	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Bataliony saperów (1921-1929)	I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI XXII XXIII XXIV XXV XXVI XXVII XXVIII XXIX XXX
Bataliony saperów (1929-1939)	1 bsap Leg 2 bsap 3 bsap 4 bsap 5 bsap 6 bsap 7 bsap 8 bsap 9 bsap bchem belektr bmost bsiln baon szk. sap.
Bataliony saperów (1939)	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 38 43 46 47 48 49 50 53 55 56 60 61 65 71 81 90 bsap WBPanc-Mot 101 102
Kompanie saperów KOP (1931-1939)	„Czortków” „Grodno” „Hoszcza” „Stolin” „Stołpce” „Wilejka”
Szwadrony pionierów (1939)	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Ośrodki Zapasowe Saperów (1939)	OZSap. typ spec. nr 1 OZSap. nr 2 OZSap. nr 3 OZSap. nr 4 OZSap. MK nr 1 OZSap. MK nr 2

Rodowód	Polska Siła Zbrojna Armia Polska we Francji Armia Wielkopolska Legiony Polskie Samoobrona Litwy i Białorusi Wojsko Litwy Środkowej Wojsko Polskie na Wschodzie
Naczelne władze wojskowe	Naczelnik Państwa (1918-1922) Prezydent RP (1922-1939) Naczelne Dowództwo WP Ministerstwo Spraw Wojskowych Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych Sztab Generalny (Główny) Kwatera Główna Naczelnego Wodza
Rodzaje sił zbrojnych	Wojsko Marynarka Wojenna
Formacje	Wojska Wartownicze i Etapowe (1919-1921) Korpus Ochrony Pogranicza (1924-1939) Obrona Narodowa (1937-1939)
Bronie	Piechota Kawaleria Artyleria Bronie pancerne (1937-1939) Lotnictwo Saperzy Wojska Kolejowe (do 1928) Wojska Samochodowe (do 1937) Tabory Żandarmeria
Służby	duszpasterska geograficzna intendentury inżynieryjno-saperska kolejowa remontu sprawiedliwości zdrowia weterynarii uzbrojenia lotnictwa żeglugi śródlądowej łączności etapowa jeniecka poborowa
WP w 1939	OdeB pokojowe Plan mob. "W" Mobilizacja OdeB wojenne Kampania wrześniowa Plan Zachód Plan Wschód
Inne	Bunt Żeligowskiego Centrum Wyszkolenia Sanitarnego Centrum Wyszkolenia Saperów Centrum Wyszkolenia Łączności Centrum Wyszkolenia Żandarmerii Centrum Wyższych Studiów Wojskowych Fundusz Obrony Narodowej Główny Urząd Zaopatrywania Armii Instytut Wojskowo-Techniczny Oddział II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego Oficerska Szkoła Topografów Placówki dyplomatyczne Wojska Polskiego II RP Rada Wojenna Rada Wojskowa Wojna polsko-bolszewicka Wojskowa Komisja Ustawodawcza Wyższa Szkoła Wojenna