Komenda Główna Straży Granicznej (1928–1939)
(Przekierowano z Komenda Główna Straży Granicznej (II RP))
Komenda Główna Straży Granicznej – jednostka organizacyjna Straży Granicznej w latach 1928–1939.
3 września 1939 roku minister spraw wojskowych, generał dywizji Tadeusz Kasprzycki powierzył komendantowi głównemu Straży Granicznej, generałowi brygady Walerianowi Czumie zadanie obrony Warszawy. Pierwotny sztab obrony stolicy stanowili oficerowie pełniący służbę w Komendzie Głównej Straży Granicznej[1].
Struktura organizacyjna
[edytuj | edytuj kod]Struktura w 1928[2]
- komendant Straży Granicznej − gen. bryg. Stefan Pasławski
- zastępca komendanta
- szef sztabu – rtm. SG Stanisław II Krogulski
sztab komendy
- I Oddział Ogólnograniczny
- II Oddział Informacyjny
- szef oddziału – mjr piech. Bolesław Rodkiewicz
- referat organizacyjny
- referat przemytniczy
- referat prawno-prasowy − st. kom. Feliks Olas
- referat informacyjny
- kancelaria
- ekspozytura II Oddziału KSG
- III Oddział Administracyjny
- szef oddziału – inspektor SG Stanisław Hetmanek (1928 - 17 X 1938[4])
- referat ogólnoadministracyjny
- referat budżetowy
- referat materiałowy
- referat budowlany
- referat uposażeniowy
- registratura
- intendentura
- Oddział Sztabowy KSG
- adiutant – por. kaw. Wacław Sacewicz (od 26 IV 1928[5])
- kierownik kancelarii KSG
- podoficerowie służbowi
- dziennik podawczy
- registratura, mapy i biblioteka
- ekspedycja
- kreślarze
- maszynistki
- szoferzy
- woźni i gońcy
- drużyna radio
Stan osobowy komendy wynosił 30 oficerów, 58 szeregowych SG, 36 pracowników cywilnych. Razem 124 osoby[6].
Obsada personalna kluczowych stanowisk służbowych
[edytuj | edytuj kod]- Dowódcy/ komendanci Straży Granicznej
- gen. bryg. Stefan Pasławski (do 9 X 1928 → dowódca OK VIII[7])
- płk żand. / gen. bryg. Jan Jur-Gorzechowski (12 XII 1928[8] - 1 III 1939)
- gen. bryg. Walerian Czuma (1 III - 27 IX 1939)
- Zastępcy komendanta (od sierpnia 1939 roku - I zastępca komendanta)[a]
- płk piech. Emil Czapliński (12 III 1929 - 23 III 1932 → komendant miasta Lublina)
- ppłk kaw. Piotr Głogowski (23 III 1932 - 1938)
- płk piech. Julian Janowski (V 1938 - 27 IX 1939)
II zastępca komendanta
- płk kaw. Romuald Niementowski (VIII - IX 1939)
- Szefowie sztabu
- rtm. dypl. Stanisław II Krogulski (do 27 IV 1929 → 3 psk[10])
- mjr dypl. piech. Leopold Ruszczyc (27 IV 1929[11] - 1 IX 1931 → dyspozycja szefa SG[12])
- mjr dypl. piech. Stanisław Teofil Trella (1 IX 1931[13] - 1 XI 1934 → dyspozycja szefa Biura Personalnego MSWojsk.)
- mjr / ppłk dypl. piech. Ludwik Zych (1 XI 1934[14] - VI 1939 → szef sztabu 6 DP)
- ppłk dypl. piech. Jakub Kozioł (VI - IX 1939)
- Szefowie Oddziału II Informacyjnego
- mjr piech. Bolesław Rodkiewicz (od 26 IV 1928[5])
- Szefowie Oddziału Wyszkolenia i Mobilizacji
- kpt. / mjr dypl. piech. Franciszek Buczek (1935 - 1 V 1939)
- nadkomisarz SG Alojzy Nowak (1939)
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Minister spraw wojskowych rozkazem Dep. Dow. Og. 5527. Org. Tj. 36, zmieniając częściowo poprzedni rozkaz MSWojsk. Dep. Dow. Og. L. 3866/Tj. (Dod. Tjn. Nr 5/35, poz. 58) zniósł z dniem 1 maja 1937 stanowisko I zastępcy komendanta straży granicznej i ustanowił stanowisko szefa Oddziału Wyszk. Mob. w stopniu majora dyplomowanego. W związku z powyższym w miejsce dotychczasowego I i II zastępcy komendanta straży granicznej pozostawiono jedno stanowisko „zastępca komendanta straży granicznej”, zajmowane przez oficera zawodowego w stanie czynnym[9].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rost 1988 ↓, s. 168.
- ↑ Kula 1994 ↓, s. 65 i 58-59.
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 21 marca 1928 roku, s. 97 przeniesiony z KOP.
- ↑ Początkowo jako referendarz, od 1 lipca 1928 roku radca ministerialny w VI stopniu służbowym, a od 20 lipca 1932 roku inspektor SG.
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 178 przeniesiony z KOP.
- ↑ Kula 1994 ↓, s. 59.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 304.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 371.
- ↑ Dodatek Tajny Nr 5 do Dziennika Rozkazów z 29 maja 1937, poz. 34.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 27 kwietnia 1929 roku, s. 121.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 27 kwietnia 1929 roku, s. 137, przeniesiony z KOP.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 23 października 1931 roku, s. 327.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 23 października 1931 roku, s. 322.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 257.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Henryk Mieczysław Kula: Polska Straż Graniczna w latach 1928-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 8311082671.
- Stanisław Edward Rost. Pierwotny Sztab Obrony Warszawy w 1939 r.. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 4 (126), 1988. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny.