Ostrowin
53°38′51″N 20°06′09″E/53,647500 20,102500
| wieś | |
 Pałac w Ostrowinie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
319[2] |
| Strefa numeracyjna |
89 |
| Kod pocztowy |
14-106[3] |
| Tablice rejestracyjne |
NOS |
| SIMC |
0485256 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Ostróda  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu ostródzkiego  | |
| 53°38′51″N 20°06′09″E/53,647500 20,102500[1]
| |
Ostrowin (niem. Osterwein[4]) – miejscowość w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Ostróda. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość znajduje się w pobliżu dwóch jezior: Ostrowińskiego i Widłowskiego (tzw. Głogowo). Przepływa tutaj również rzeka Drwęca. Znajduje się tutaj ośrodek wypoczynkowy. W pobliżu wsi znajduje się góra Golberg. Dzieci ostrowińskie chodzące do szkoły w Szyldaku w ramach akcji „sprzątanie świata”, corocznie porządkują właśnie tę górę.
W ramach wsi działa Stowarzyszenie „Rozwój w Duchu Tradycji – Ostrowin”[5], które skupia mieszkańców oraz miłośników wsi Ostrowin, którzy są świadomi jej potrzeb, potrafią jasno określić cele, zaplanować działania i dążą do osiągnięcia zamierzonego efektu. Stowarzyszenie powstało w celu rozwijania wsi w jak najszerszym zakresie. Wielki nacisk kładziony jest szczególnie na badanie i rozpowszechnianie historii miejscowości, dbanie o obiekty związane z przeszłością, gromadzenie wiedzy.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze informacje o wsi datowane są na rok 1363, była to wówczas własność zakonu krzyżackiego, podlegała pod komturię w Ostródzie. Następnie wieś wzmiankowana była w 1414 roku i zajmowała 58 włók. W 1513 r. Jan Goliński zakupił od wojewody malborskiego Jerzego Bażyńskiego 9 włók w Ostrowinie i Frygnowie, ale jeszcze w tym samym roku odsprzedał nabyte grunty niejakiemu Bylińskiemu z Mazowsza. W latach 1531-1537 wieś dzierżawił Fryderyk Ölsnitz. W 1538 r. marszałek Fryderyk Ölsnitznadał nadał Amusowi Ölsnitz i jego dzieciom 70 włók w Ostrowinie. W tym czasie we wsi, poza chłopami, mieszkało dwóch pasterzy, pszczelarz, rzeźnik i karczmarz. W 1542 r. w Ostrowinie pastorem był Stanisław Kamiński, a do parafii (ewangelickiej) należały także kościoły filialne w Grabinku i Szyldaku. Kolejnym pastorem był Mateusz Szarlej. W 1577 r. zbudowano młyn. W 1580 r. Wolf Ölsnitz wystąpił do władz o przydział drewna na budowę kościoła. W latach 1615-1625 należała do Wolfganga von Olesnitz (Olesnickiego), podkomorzego polskiego, dworzanina króla Zygmunta III Wazy. W czasie pierwszej wojny szwedzkiej (1621-1629) pastorem był Grzegorz Zaremba. W wiekach XVII–XVIII wieś była w posiadaniu rodu Pentzigów. W 1783 r. Ostrowin był wsią szlachecką, razem z folwarkiem należała do kapitana Lausona, łącznie było tu 35 domów. W 1820 r. wieś i majątek obejmowały 39 domów i 209 mieszkańców. W 1861 r. do majątku należało 6832 morgi a mieszkało w nim 447 osób. W 1895 r. wieś obejmowała 276 ha a mieszkało w niej 273 mieszkańców, natomiast majątek obejmował 1416 ha i zamieszkiwany był przez 277 osób.
W 1939 r. we wsi mieszkało 466 ludzi.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
- barokowy piętrowy pałac (nr rej.: 3182 z 6.01.1984) z XVIII wieku[6], przebudowany w XIX w., założony na planie prostokąta, kryty dachem dwuspadowym; na osi fasady pozorny piętrowy ryzalit zwieńczony wolutowym szczytem. Główne wejście w portalu zwieńczonym półkolistym frontonem. Nad wejściem, nad oknami pierwszego piętra kartusz z herbem rodziny von Weitzel von Mudersbach[7].
- zabudowania folwarczne z końca XIX w. z wielkim spichlerzem, na dachu wieżyczka[8].
- pozostałości parku
Ludzie związani z miejscowością[edytuj | edytuj kod]
W Ostrowinie urodził się Paweł Świetlicki (1699–1756) – lektor języka polskiego w Gimnazjum Akademickim w Gdańsku, profesor filologii na uniwersytecie w Wittenberdze, autor wielu prac teologicznych i książki o astrologii perskiej.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 95134
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 903 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. Nr 142, poz. 262)
- ↑ Oficjalna strona internetowa Stowarzyszenia "Rozwój w Duchu Tradycji – Ostrowin" [online] [dostęp 2020-11-11] (pol.).
- ↑ Oficjalna Strona Internetowa Starostwa Powiatowego w Ostródzie - Ostróda gmina wiejska. [dostęp 2010-01-23].
- ↑ Historia pałacu w Ostrowinie. [dostęp 2023-05-20]. (pol.).
- ↑ Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 ISBN 83-7200-631-8 s. 243
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Plan rozwoju miejscowości Ostrowin – Załącznik do Uchwały XII/83/07 Rady Gminy Ostróda z dnia 19 listopada 2007 r. – informacje m.in. na temat historii wsi.
- Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury, przewodnik. Białystok: Agencja TD, 1996. ISBN 83-902165-0-7 s. 38
- Ostróda. Z dziejów miasta i okolic. Pojezierze, Olsztyn, 1976.
