Drohiczyn (Polska): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
→Zabytki: drobne redakcyjne |
→Zobacz też: drobne merytoryczne |
||
Linia 176: | Linia 176: | ||
* [[Cmentarz żydowski w Drohiczynie]] |
* [[Cmentarz żydowski w Drohiczynie]] |
||
* [[Ruska Strona|Ruska Strona (dawn. Drohiczyn)]] |
* [[Ruska Strona|Ruska Strona (dawn. Drohiczyn)]] |
||
* [[Zamek w Drohiczynie]] |
|||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
Wersja z 17:56, 24 paź 2010
[[Plik:{{{zdjęcie}}}|240x240px|alt=Ilustracja|{{{opis zdjęcia}}}]] {{{opis zdjęcia}}} | |||||
| |||||
Państwo | {{{państwo}}} | ||||
---|---|---|---|---|---|
Zarządzający |
Burmistrz | ||||
Powierzchnia |
15,69 km² | ||||
Populacja (2008) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Nr kierunkowy |
{{{numer kierunkowy}}} | ||||
Kod pocztowy |
{{{kod pocztowy}}} | ||||
Tablice rejestracyjne |
{{{tablice rejestracyjne}}} | ||||
Położenie na mapie brak Brak mapy: {{państwo dane {{{państwo}}} | mapa/core | wariant = {{{państwo}}} }} Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||
Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark} | |||||
Strona internetowa |
Drohiczyn – miasto w woj. podlaskim, w powiecie siemiatyckim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Drohiczyn. Leży na Wysoczyźnie Drohiczyńskiej, nad Bugiem. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. białostockiego.
Według danych z 30 czerwca 2008 miasto miało 2075 mieszkańców.
Miasto położone jest we wschodniej Polsce, w południowej części województwa podlaskiego. Przez miasto przebiega droga krajowa nr 62 (Siemiatycze–Strzelno). Ośrodek usługowy dla rolnictwa; drobne przetwórstwo drzewne i rolno-spożywcze.
Historia
Historyczna stolica Podlasia. W XI w. gród na pograniczu rusko -polskim, w XII wieku stolica ruskiego księstwa drohiczyńskiego, roku przejściowo należał do Mazowsza i w końcu XIII w. opanowany przez Litwę. Prawa miejskie otrzymał Drohiczyn w 1498 z rąk Aleksandra Jagiellończyka. Od 1520 stolica województwa podlaskiego, Drohiczyn pozostał nią aż do okresu rozbiorów. Od 1569 miasto zostało włączone do Korony. XVI wiek to okres największego rozkwitu miasta.
Na początku XVII w. były w Drohiczynie trzy kościoły, pięć cerkwi i cztery klasztory w tym dwa katolickie . W mieście istniały także szpital, apteka i szkoła. Okres pomyślnego rozwoju miasta przerwał potop szwedzki. W XVIII w. odnowiono, odbudowano lub wybudowano drohiczyńskie kościoły i klasztory. Pozbawiony dawnej świetności Drohiczyn zasłynął w tym okresie ze wspaniałych szkół: szkółki prowadzonej przez franciszkanów i jezuickiego Colegium Nobillium.
XIX wiek to okres upadku miasta. Drohiczyn przekształcił się w prowincjonalne miasteczko bez perspektyw rozwoju, oddalone od nowych szlaków komunikacyjnych. Liczba mieszkańców z ok. 2000 w 1775 zmniejszyła się do 835 w 1857. Na początku XX w. napływ ludności żydowskiej spowodował, iż liczba jej wzrosła ponownie do 2000. Podczas dwóch wojen światowych miasto ponownie zostało zniszczone, a potem ponownie odbudowane. Dziś Drohiczyn pełni funkcje usługowo-handlowe dla okolicznych wsi, a ze względu na malownicze położenie jest też miejscowością letniskową. Tradycje drohiczyńskich szkół podtrzymują: Wyższe Seminarium Duchowne i Liceum Ogólnokształcące. Od 1991 Drohiczyn jest siedzibą diecezji drohiczyńskiej. Znajdują tu się trzy kościoły i jedna cerkiew prawosławna. 10 czerwca 1999 odbyło tu się spotkanie ekumeniczne z Ojcem Świętym Janem Pawłem II.
Chronologia
- VII wiek – najstarsze ślady archeologiczne (kurhany)
- 1018-1022 - południowy brzeg rzeki Bug w rejonie grodu opanowuje Bolesław Chrobry.
- 1038 – domniemana data założenia grodu
- 1044-1046 - od księcia Kazimierza Odnowiciela gród przejmuje książę kijowski Jarosław Mądry, w zamian za pomoc w stłumieniu buntu wojewody mazowieckiego Miecława.
- 1132 – Drohiczyn własnością Iziasława Mścisławowicza
- 1142 – grodem władał książę kijowski Wsiewołod II Olegowicz[1]
- 1145 – Drohiczyn pod panowaniem Igora Olegowicza[2]
- 1180 – Drohiczyn otrzymał książę Leszek (syn Bolesława Kędzierzawego) w zamian za pomoc zbrojną udzieloną Wasylkowi, księciu drohiczyńskiemu w wyprawie przeciw Włodzimierzowi Wołodarowiczowi[3]
- 1182 - gród zajęty przez księcia Kazimierza Sprawiedliwego[4]
- 1190 – Polevius(?) władcą grodu
- 1192 – Kazimierz II Sprawiedliwy w trakcie odwetowej wyprawy przeciwko Jaćwingom pokonał pod Drohiczynem sprzymierzonych z nimi Rusinów i opanował gród[5]
- 1230 – Konrad I mazowiecki przejął Drohiczyn
- 1237 – 8 marca Konrad I mazowiecki nadał Drohiczyn wraz z rozległymi posiadłościami zakonowi rycerskiemu braci dobrzyńskich[6]
- 1238 - najazd Daniela na gród
- 1241
- gród spaliły oddziały Batu-chana idące na Lublin
- Drohiczyn zagarnął Erdziwiłł (synowiec Mendoga)
- 1248 – Drohiczyn był atakowany przez Jaćwingów
- 1251 – książę Daniel Halicki opanował gród
- 1254 – 6 sierpnia legat papieski koronuje Daniela Halickiego na jedynego w dziejach Rusi króla (mogło to także mieć miejsce w Dorohusku)
- 1260 – Barunda-chan spustoszył Drohiczyn w czasie II najazdu Tatarów na Polskę.
- 1264 – gród odziedziczył Lew (syn Daniela Halickiego)
- 1274 – książę litewski Trojden odebrał Drohiczyn książętom ruskim. Początek okresu panowania Litwinów na ziemi drohickiej[7]
- 1342 - namiestnikiem książąt mazowieckich w Drohiczynie jest wojewoda drohiczyński Jan, syn Dobrogosta[8]
- 1351 - gród wymieniony jako litewski[9]
- 1357 – Olgierd oddał gród Kiejstutowi
- 1366 - gród wymieniony jako litewski w traktatach Kazimierza Wielkiego z księciem Olgierdem[10]
- 1378 – splądrowanie grodu przez komtura Bałgi Teodoryka Elsnera wracającego z wyprawy na Kamieniec Litewski[11]
- 1380 – Krzyżacy w Drohiczynie
- 1382 – Janusz I Starszy mazowiecki zajmuje gród[12]
- 1383 – nieskuteczna obrona grodu przez namiestnika mazowieckiego Sasina ze Smardzewa przed Jagiełłą[13]
- 1384 – Jagiełło oddał Drohiczyn Witoldowi[14]
- 1390 – Jagiełło odebrał gród Witoldowi i oddał z powrotem Januszowi[15]. Rok później Jagiełło potwierdził tę darowiznę na zamku w Łęczycy[16]
- 1392 – Jagiełło ufundował (pierwszy w Drohiczynie) drewniany kościół, zastąpiony w 1555 murowanym, spalony przez Szwedów w 1657, odbudowany w 1709 (późniejszy kościół parafialny pw. św. Trójcy)
- 1394 - Krzyżacy pustoszą okolice Drohiczyna uprowadzając ludzi i bydło[17]
- 1401 – Witold ponownie władcą grodu
- 1408 – książę Janusz I Starszy prawdopodobnie nadał miejskie prawo magdeburskie, ustanawiając dziedzicznym wójtem Stanisława Dziadka[18]
- 1410 - Chorągiew Drohicka pod Grunwaldem
- 1414 - namiestnikiem w Drohiczynie jest Pretor z Korczewa
- 1430 – Witold rozkazał spalić Drohiczyn, przewidując wojnę z Koroną (rozkazu najprawdopodobniej nie wykonano)
- 1431 – Drohiczyn opowiedział się po stronie buntu Świdrygiełły
- 1440 - 1444 – grodem władał książę Bolesław IV warszawski
- 1444
- Kazimierz IV Jagiellończyk kupił od Bolesława ziemię drohicką za 6 tysięcy kop szerokich groszy praskich
- przywilej Kazimierza Jagiellończyka – Drohiczyn (Drogicin) wpisany w poczet piętnastu znaczniejszych grodów Litwy, usunięcie namiestnika mazowieckiego Jerzego Nasuty i zastąpienie go Gasztołdem (ulubieńcem Kazimierza)
- 1454 – Drohiczyn otrzymał litewską organizację miejską, nastąpił rozkwit grodu
- 1492 – Skarga krajczego litewskiego Mikołaja Radziwiłła do Kazimierza Jagiellończyka o to, że Drohiczyn został "najechany przez Polaków i obficie spustoszony"
- 23 listopada 1494 – Aleksander Jagiellończyk wyposażył aktem cerkiew św. Barbary
- 4 października 1498 – Aleksander Jagiellończyk wydał kolejny przywilej na miejskie prawo magdeburskie. Wymieniono w nim Drohiczyn Lacki na pn. brzegu i Drohiczyn Ruski na pd. brzegu[19]
- 1513 – stolica nowego województwa podlaskiego[20]
- 1569 – na mocy unii lubelskiej wcielenie województwa do Korony[21]
- 1601 – pożar miasta[22]
- 1631 – pożar miasta[23]
- 1637 – pożar miasta[24]
- maj 1657 – zniszczenie miasta przez Szwedów i węgierskie wojska Jerzego II Rakoczego[25]
- 1660 – zniszczenie miasta przez wojska moskiewskie, pozostało w nim 80 z 380 domów[26]
- 1682 – początek budowy kościoła franciszkanów[27]
- 1699 – początek budowy parafialnego kościoła jezuitów[28]
- 1734 – początek budowy kościoła benedyktynek[29]
- 1737 – początek budowy klasztoru franciszkanów
- 1759 – fundacja klasztoru bazylianów[30]
- 1775 – miasto liczy 2000 mieszkańców
- 1795 – III rozbiór Polski, część prawobrzeżna wcielona do Królestwa Prus, lewobrzeżna do Austrii, utrata statusu stolicy województwa
- 1805 – pożar miasta[31]
- 1807 – po traktacie w Tylży część prawobrzeżna włączona do Cesarstwa Rosyjskiego[32]
- 1809 – część lewobrzeżna włączona do Księstwa Warszawskiego, a od 1815 do Królestwa Polskiego
- 1844 – w części lewobrzeżnej jest tylko 30 domów
- 1857 – spadek liczby mieszkańców do 835 osób
- 1863 – część lewobrzeżna utraciła prawa miejskie i zanikła
- 1919 – powrót do Polski
- 1920 – wojna polsko-bolszewicka
- 1939-1941 – okupacja sowiecka, wyburzenie miasta w części nadbrzeżnej
- 1941-1944 – okupacja niemiecka
- 1966 – miasto odwiedził podczas uroczystości milenijnych ks. prymas kardynał Stefan Wyszyński i ówczesny ksiądz arcybiskup Karol Wojtyła
- 1991 – miasto siedzibą diecezji drohiczyńskiej
- 10 czerwca 1999 – wizyta papieża Jana Pawła II
- 18 czerwca 2004 – Daniel Olbrychski wystąpił w roli króla Rusi na scenie MGOK
Zabytki
zachowane:
- Grodzisko na Górze Zamkowej;
- Zespół pojezuicki
- Katedra św. Trójcy (budowa: 1696 – 1709), barokowa, orientowana. Pierwotny kościół fundował Władysław Jagiełło w 1392, w 1657 przekazano parafię jezuitom. Po kasacie jezuitów parafię przekazano zakonowi pijarów. Kościół zniszczony w latach 1914-1918. Odbudowany w 1919. Zdewastowany w latach 1939-1940 (szczególnie wnętrze).
- Klasztor Jezuitów obecnie siedziba Kurii Biskupiej (budowa 1729 – 1744), w stylu barokowym, na planie podkowy.
- Kolegium Jezuitów obecnie Seminarium Duchowne (budowa: 1746-1751); spalone w latach 1914-1918
- Zespół pofranciszkański
- Kościół Franciszkanów pw. Wniebowzięcia NMP (budowa: 1682-1715) z ołtarzem głównym z 1762, zbudowany w miejscu kościoła z 1400 fundacji wojewody Mikołaja Nasuty
- Dzwonnica z 1700 r. w stylu późnobarokowym wg proj. Kazimierza Kamieńskiego
- Klasztor Franciszkanów (budowa 1737-1751) zbudowany kosztem chorążego ziemi bielskiej Marcina Kuczyńskiego. Po kasacie po powstaniu listopadowym w 1832 mieściły się w nim koszary. W 1889 przebudowany na szkołę. Obecnie pozbawiony cech stylowych.
- zabudowania gospodarcze – pozbawione na skutek przebudów cech stylowych
- Kościół Benedyktynek pw. Wszystkich Świętych (budowa: 1733-1738) w stylu późnobarokowym, projekt: Jakub Fontana
- Klasztor Benedyktynek – rozebrane przez władze carskie po powstaniu styczniowym, odbudowano go bez cech stylowych w latach 1958-1992.
- Cerkiew pw. św. Mikołaja Cudotwórcy z 1798 r., w stylu klasycystycznym, poprzednio pw. św. Trójcy . Wzniesiona pierwotnie jako cerkiew klasztorna unickiego zakonu bazylianów. Od 1839 prawosławna, czego efektem była przebudowa w 1848 i dodanie kopułek, usunięcie ołtarzy, ambony i organów.
- Kapliczka przy ul. Świętojańskiej z figurą św. Jana Nepomucena z XVIII wieku.
- Schrony bojowe z 1940-1941 (linia Mołotowa)
niezachowane:
- Zamek królewski
- Klasztor Bazylianów z 1798 znajdujący się koło cerkwi pw. Mikołaja Cudotwórcy, skierowany piętrowym frontem do rynku i dłuższym parterowym od ul. Mazowieckiej.
- Port rzeczny w zachodniej części Ruskiej Strony.
- Drewniane monastery i cerkwie .
Muzea
- Muzeum Diecezjalne w Drohiczynie
- Muzeum Regionalne w Drohiczynie
- ↑ Katalog Zabytków Sztuki w Polsce "Siemiatycze, Drohiczyn i okolice", Warszawa 1996, s.6
- ↑ Katalog Zabytków Sztuki w Polsce "Siemiatycze, Drohiczyn i okolice", Warszawa 1996, s.6
- ↑ Katalog Zabytków Sztuki w Polsce "Siemiatycze, Drohiczyn i okolice", Warszawa 1996, s.6
- ↑ Katalog Zabytków Sztuki w Polsce "Siemiatycze, Drohiczyn i okolice", Warszawa 1996, s.6
- ↑ Piotr Bunar, Stanisław A.Sroka "Słownik Wojen, Bitew i Potyczek w Średniowiecznej Polsce", wyd. Uniwersitas, Kraków 2004, s.42
- ↑ Stanisław Szczur "Historia Polski", Wyd.Literackie, Kraków 2002, s.243
- ↑ Katalog Zabytków Sztuki w Polsce "Siemiatycze, Drohiczyn i okolice", Warszawa 1996, s.6
- ↑ Nowy Kodeks Dyplomatyczny Mazowsza, t. II, dokumenty z lat 1248-1355, opr. S. Kuraś i I. Sułkowska-Kurasiowa,Wrocław 1989, s. 252.
- ↑ Katalog Zabytków Sztuki w Polsce "Siemiatycze, Drohiczyn i okolice", Warszawa 1996, s.6
- ↑ Katalog Zabytków Sztuki w Polsce "Siemiatycze, Drohiczyn i okolice", Warszawa 1996, s.6
- ↑ Katalog Zabytków Sztuki w Polsce "Siemiatycze, Drohiczyn i okolice", Warszawa 1996, s.6
- ↑ Katalog Zabytków Sztuki w Polsce "Siemiatycze, Drohiczyn i okolice", Warszawa 1996, s.6
- ↑ Katalog Zabytków Sztuki w Polsce "Siemiatycze, Drohiczyn i okolice", Warszawa 1996, s.6
- ↑ Katalog Zabytków Sztuki w Polsce "Siemiatycze, Drohiczyn i okolice", Warszawa 1996, s.6
- ↑ M. Radoch, W sprawie daty nadania przez Władysława Jagiełłę ziemi drohickiej księciu mazowieckiemu Januszowi I, [w:] Szkice z dziejów kolonizacji Podlasia i Grodzieńszczyzny od XIV do XVI wieku, Olsztyn 2002, s. 11-20
- ↑ T. J. Lubomirski, Kodeks Dyplomatyczny Księstwa Mazowieckiego, Warszawa 1863, s. 111-113; Biblioteka PAN Kórnik, rkp. 203, k. 178-178v.
- ↑ Kronika Wiganda z Marburga, wyd. E. Raczyński, Poznań 1842, s. 353
- ↑ Katalog Zabytków Sztuki w Polsce "Siemiatycze, Drohiczyn i okolice", Warszawa 1996, s.6
- ↑ Katalog Zabytków Sztuki w Polsce "Siemiatycze, Drohiczyn i okolice", Warszawa 1996, s.8
- ↑ Katalog Zabytków Sztuki w Polsce "Siemiatycze, Drohiczyn i okolice", Warszawa 1996, s.8
- ↑ Katalog Zabytków Sztuki w Polsce "Siemiatycze, Drohiczyn i okolice", Warszawa 1996, s.8
- ↑ Katalog Zabytków Sztuki w Polsce "Siemiatycze, Drohiczyn i okolice", Warszawa 1996, s.8
- ↑ Katalog Zabytków Sztuki w Polsce "Siemiatycze, Drohiczyn i okolice", Warszawa 1996, s.8
- ↑ Katalog Zabytków Sztuki w Polsce "Siemiatycze, Drohiczyn i okolice", Warszawa 1996, s.8
- ↑ Katalog Zabytków Sztuki w Polsce "Siemiatycze, Drohiczyn i okolice", Warszawa 1996, s.8
- ↑ Katalog Zabytków Sztuki w Polsce "Siemiatycze, Drohiczyn i okolice", Warszawa 1996, s.8
- ↑ Katalog Zabytków Sztuki w Polsce "Siemiatycze, Drohiczyn i okolice", Warszawa 1996, s.8
- ↑ Katalog Zabytków Sztuki w Polsce "Siemiatycze, Drohiczyn i okolice", Warszawa 1996, s.8
- ↑ Katalog Zabytków Sztuki w Polsce "Siemiatycze, Drohiczyn i okolice", Warszawa 1996, s.8
- ↑ Katalog Zabytków Sztuki w Polsce "Siemiatycze, Drohiczyn i okolice", Warszawa 1996, s.8
- ↑ Katalog Zabytków Sztuki w Polsce "Siemiatycze, Drohiczyn i okolice", Warszawa 1996, s.8
- ↑ Katalog Zabytków Sztuki w Polsce "Siemiatycze, Drohiczyn i okolice", Warszawa 1996, s.8