Przejdź do zawartości

Wolfgang Schäuble: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Życiorys: Doprecyznowano datę śmierci. Nie było roku śmierci.
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
dr red., dr techn.
Linia 13: Linia 13:
| poprzednik = [[Norbert Lammert]]
| poprzednik = [[Norbert Lammert]]
| następca = [[Bärbel Bas]]
| następca = [[Bärbel Bas]]
| 2 funkcja = [[Ministerstwo Finansów Niemiec|Minister finansów Niemiec]]
| 2 funkcja = [[Federalne Ministerstwo Finansów|Minister finansów Niemiec]]
| 2 partia = [[Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna (Niemcy)|Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna]]
| 2 partia = [[Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna (Niemcy)|Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna]]
| 2 od = 28 października 2009
| 2 od = 28 października 2009
Linia 48: Linia 48:
| news =
| news =
}}
}}
'''Wolfgang Schäuble''' (ur. [[18 września]] [[1942]] we [[Fryburg Bryzgowijski|Fryburgu Bryzgowijskim]]<ref name="bio">{{Cytuj stronę|url=https://web.archive.org/web/20161021123234/http://www.bundestag.de/abgeordnete18/biografien/S/schaeuble_wolfgang/259036|tytuł=Dr. Wolfgang Schäuble|opublikowany=bundestag.de|data dostępu=2016-11-01|język=de}}</ref>, zm. [[26 grudnia]] [[2023]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Wolfgang Schäuble (81) gestorben ++ BILD exklusiv ++ |data = 2023-12-27 |data dostępu = 2023-12-27 |opublikowany = bild.de |url = https://www.bild.de/politik/inland/politik-inland/wolfgang-schaeuble-81-gestorben-bild-exklusiv-86550254.bild.html |język = de}}</ref> w [[Offenburg|Offenburgu]]<ref name=":0" />) - niemiecki polityk i prawnik, działacz [[Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna (Niemcy)|Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej]] (CDU) i jej przewodniczący w latach 1998–2000, długoletni poseł do [[Bundestag]]u, w rządach [[Helmut Kohl|Helmuta Kohla]] szef [[Urząd Kanclerza Federalnego|Urzędu Kanclerza Federalnego]] (1984–1989) i [[Ministrowie spraw wewnętrznych Niemiec|minister spraw wewnętrznych]] (1989–1991), w gabinetach [[Angela Merkel|Angeli Merkel]] minister spraw wewnętrznych (2005–2009) oraz minister finansów (2009–2017), od 2017 do 2021 [[przewodniczący Bundestagu]].
'''Wolfgang Schäuble''' (ur. [[18 września]] [[1942]] we [[Fryburg Bryzgowijski|Fryburgu Bryzgowijskim]]<ref name="bio">{{Cytuj stronę|url=https://web.archive.org/web/20161021123234/http://www.bundestag.de/abgeordnete18/biografien/S/schaeuble_wolfgang/259036|tytuł=Dr. Wolfgang Schäuble|opublikowany=bundestag.de|data dostępu=2016-11-01|język=de}}</ref>, zm. [[26 grudnia]] [[2023]]<ref>{{Cytuj stronę |tytuł = Wolfgang Schäuble (81) gestorben |data = 27 grudnia 2023 |data dostępu = 2023-12-27 |opublikowany = bild.de |url = https://www.bild.de/politik/inland/politik-inland/wolfgang-schaeuble-81-gestorben-bild-exklusiv-86550254.bild.html |język = de}}</ref> w [[Offenburg]]u<ref name=":0">{{Cytuj stronę|tytuł = Ein Leben für die Politik: Wolfgang Schäuble gestorben |data = 27 grudnia 2023 |data dostępu = 2023-12-27 |opublikowany = sueddeutsche.de |url = https://www.sueddeutsche.de/politik/parteien-offenburg-ein-leben-fuer-die-politik-wolfgang-schaeuble-gestorben-dpa.urn-newsml-dpa-com-20090101-231227-99-415653 |język = de}}</ref>) niemiecki polityk i prawnik, działacz [[Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna (Niemcy)|Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej]] (CDU) i jej przewodniczący w latach 1998–2000, długoletni poseł do [[Bundestag]]u, w rządach [[Helmut Kohl|Helmuta Kohla]] szef [[Urząd Kanclerza Federalnego|Urzędu Kanclerza Federalnego]] (1984–1989) i [[Ministrowie spraw wewnętrznych Niemiec|minister spraw wewnętrznych]] (1989–1991), w gabinetach [[Angela Merkel|Angeli Merkel]] minister spraw wewnętrznych (2005–2009) oraz minister finansów (2009–2017), od 2017 do 2021 [[przewodniczący Bundestagu]].


== Życiorys ==
== Życiorys ==
Linia 68: Linia 68:


24 października 2017 został wybrany na przewodniczącego Bundestagu, otrzymując 501 głosów<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.spiegel.de/politik/deutschland/wolfgang-schaeuble-zum-bundestagspraesidenten-gewaehlt-a-1174421.html|tytuł=Wolfgang Schäuble zum Bundestagspräsidenten gewählt|data=24 października 2017|opublikowany=spiegel.de|data dostępu=2017-10-24|język=de}}</ref>. W konsekwencji zrezygnował z funkcji rządowej. Funkcję tę sprawował do 26 października 2021, gdy w kolejnej kadencji zastąpiła go socjaldemokratka [[Bärbel Bas]]<ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.tagesschau.de/inland/bas-bundestag-101.html|tytuł=Bas zur Bundestagspräsidentin gewählt|data=26 października 2021|opublikowany=tagesschau.de|data dostępu=2021-10-26|język=de}}</ref>.
24 października 2017 został wybrany na przewodniczącego Bundestagu, otrzymując 501 głosów<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.spiegel.de/politik/deutschland/wolfgang-schaeuble-zum-bundestagspraesidenten-gewaehlt-a-1174421.html|tytuł=Wolfgang Schäuble zum Bundestagspräsidenten gewählt|data=24 października 2017|opublikowany=spiegel.de|data dostępu=2017-10-24|język=de}}</ref>. W konsekwencji zrezygnował z funkcji rządowej. Funkcję tę sprawował do 26 października 2021, gdy w kolejnej kadencji zastąpiła go socjaldemokratka [[Bärbel Bas]]<ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.tagesschau.de/inland/bas-bundestag-101.html|tytuł=Bas zur Bundestagspräsidentin gewählt|data=26 października 2021|opublikowany=tagesschau.de|data dostępu=2021-10-26|język=de}}</ref>.

Zmarł we śnie w drugi dzień świąt 2023 w swoim domu w [[Offenburg|Offenburgu]]<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Süddeutsche Zeitung |tytuł = Ein Leben für die Politik: Wolfgang Schäuble gestorben |data = 2023-12-27 |data dostępu = 2023-12-27 |opublikowany = Süddeutsche.de |url = https://www.sueddeutsche.de/politik/parteien-offenburg-ein-leben-fuer-die-politik-wolfgang-schaeuble-gestorben-dpa.urn-newsml-dpa-com-20090101-231227-99-415653 |język = de}}</ref>.


== Życie prywatne ==
== Życie prywatne ==

Wersja z 19:22, 27 gru 2023

Wolfgang Schäuble
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

18 września 1942
Fryburg Bryzgowijski

Data i miejsce śmierci

26 grudnia 2023
Offenburg

Przewodniczący Bundestagu
Okres

od 24 października 2017
do 26 października 2021

Przynależność polityczna

Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna

Poprzednik

Norbert Lammert

Następca

Bärbel Bas

Minister finansów Niemiec
Okres

od 28 października 2009
do 24 października 2017

Przynależność polityczna

Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna

Poprzednik

Peer Steinbrück

Następca

Peter Altmaier (p.o.)

Minister spraw wewnętrznych Niemiec
Okres

od 22 listopada 2005
do 28 października 2009

Przynależność polityczna

Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna

Poprzednik

Otto Schily

Następca

Thomas de Maizière

Przewodniczący CDU
Okres

od 1998
do 2000

Przynależność polityczna

Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna

Poprzednik

Helmut Kohl

Następca

Angela Merkel

Minister spraw wewnętrznych Niemiec
Okres

od 21 kwietnia 1989
do 26 listopada 1991

Przynależność polityczna

Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna

Poprzednik

Friedrich Zimmermann

Następca

Rudolf Seiters

Szef Urzędu Kanclerza Federalnego
Okres

od 15 listopada 1984
do 21 kwietnia 1989

Przynależność polityczna

Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna

Poprzednik

Waldemar Schreckenberger

Następca

Rudolf Seiters

podpis
Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Zasługi RFN Order Zasługi Badenii-Wirtembergii Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy (1951-2001) Wielki Oficer Orderu Narodowego Zasługi (Francja) Komandor Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Wielki Oficer Orderu Korony Dębowej (Luksemburg)

Wolfgang Schäuble (ur. 18 września 1942 we Fryburgu Bryzgowijskim[1], zm. 26 grudnia 2023[2] w Offenburgu[3]) – niemiecki polityk i prawnik, działacz Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej (CDU) i jej przewodniczący w latach 1998–2000, długoletni poseł do Bundestagu, w rządach Helmuta Kohla szef Urzędu Kanclerza Federalnego (1984–1989) i minister spraw wewnętrznych (1989–1991), w gabinetach Angeli Merkel minister spraw wewnętrznych (2005–2009) oraz minister finansów (2009–2017), od 2017 do 2021 przewodniczący Bundestagu.

Życiorys

W 1961 zdał egzamin maturalny w Hausach. Studiował prawo i ekonomię na Uniwersytecie we Fryburgu oraz na Uniwersytecie w Hamburgu. W 1966 i 1970 zdał państwowe egzaminy prawnicze I oraz II stopnia, w 1971 doktoryzował się w zakresie prawa na podstawie pracy pt. Berufsrechtliche Stellung von Wirtschaftsprüfern in Wirtschaftsprüfungsgesellschaften. Pracował w administracji skarbowej Badenii-Wirtembergii, a w latach 1978–1984 praktykował jako prawnik przy sądzie w Offenburgu[1][4].

W 1961 został członkiem chadeckiej młodzieżówki Junge Union[4], a w 1965 wstąpił do Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej[1]. W 1972 po raz pierwszy został wybrany do Bundestagu z okręgu wyborczego Offenburg. Mandat poselski odnawiał od tego czasu w kolejnych wyborach w 1976, 1980, 1983, 1987, 1990, 1994, 1998, 2002, 2005, 2009, 2013[1], 2017[5] i 2021[6]. Stał się w międzyczasie najdłużej sprawującym mandat posłem do Bundestagu[7].

Awansował jednocześnie w partyjnej strukturze, stając się bliskim współpracownikiem Helmuta Kohla. W latach 1976–1984 kierował komitetem doradczym CDU do spraw sportu, od 1981 był jednocześnie sekretarzem frakcji parlamentarnej CDU/CSU. W gabinetach Helmuta Kohla był ministrem do zadań specjalnych oraz szefem Urzędu Kanclerza Federalnego (od listopada 1984 do kwietnia 1989), a następnie ministrem spraw wewnętrznych (od kwietnia 1989 do listopada 1991)[1][4].

12 października 1990 w czasie spotkania wyborczego w Oppenau został dwukrotnie postrzelony (w szczękę i rdzeń kręgowy) z rewolweru przez chorego psychicznie mężczyznę[7][8]. Wolfgang Schäuble doznał wówczas ciężkiego urazu kręgosłupa i od tego czasu, częściowo sparaliżowany, porusza się na wózku inwalidzkim[7].

W 1991 odszedł z rządu, obejmując funkcję przewodniczącego frakcji parlamentarnej CDU/CSU[1]. W latach 90. był powszechnie uznawany za następcę Helmuta Kohla. Dotychczasowy kanclerz w kwietniu 1997 zapowiedział jednak zamiar ubiegania się o reelekcję na kolejną kadencję. Chadecy przegrali jednak wybory w 1998, co skutkowało ustąpieniem Helmuta Kohla z przywództwa w partii. 7 listopada 1998 Wolfgang Schäuble został nowym przewodniczącym CDU, pozostając jednocześnie na czele frakcji poselskiej. Wkrótce kierowana przez niego partia odnotowała dobre wyniki w wyborach w kilku krajach związkowych oraz w wyborach europejskich w 1999[4].

Jego karierze politycznej zagroziła wkrótce ujawniona pod koniec 1999 afera dotycząca finansowania CDU. Wolfgang Schäuble przyznał wówczas, że w 1994 przyjął od lobbysty Karlheinza Schreibera 100 tys. marek niemieckich dla swojej partii. Ujawniono również, że odbył więcej spotkań z lobbystą, co próbował początkowo ukrywać. Polityk przepraszał publicznie za to postępowanie. Twierdził, że kopertę bez otwierania przekazał posłance Brigitte Baumeister, której wersja pozostawała w sprzeczności z jego oświadczeniem. W toku prowadzonego postępowania Wolfgangowi Schäuble nie przedstawiono żadnych zarzutów karnych. 16 lutego 2000 ogłosił swoją rezygnację z przywództwa w CDU i z kierowania frakcją poselską[4][7]. Na czele ugrupowania stanęła wówczas Angela Merkel.

Wolfgang Schäuble pozostał posłem do Bundestagu, a w 2002 objął funkcję wiceprzewodniczącego opozycyjnego wówczas klubu deputowanych CDU/CSU[4]. Znalazł się w gronie najbliższych współpracowników Angeli Merkel, w kampanii wyborczej w 2005 był jej ekspertem do spraw bezpieczeństwa i polityki zagranicznej[9].

W powołanym w listopadzie 2005 pierwszym rządzie Angeli Merkel, tworzonym przez tzw. wielką koalicję (CDU/CSU i SPD), objął stanowisko ministra spraw wewnętrznych. W zaprzysiężonym w październiku 2009 rządzie koalicyjnym CDU-FDP dotychczasowej kanclerz przeszedł na urząd ministra finansów. Pozostał na tym stanowisku także w utworzonym w grudniu 2013 trzecim gabinecie Angeli Merkel, tworzonym przez odnowioną koalicję chadeków i socjaldemokratów[1].

24 października 2017 został wybrany na przewodniczącego Bundestagu, otrzymując 501 głosów[10]. W konsekwencji zrezygnował z funkcji rządowej. Funkcję tę sprawował do 26 października 2021, gdy w kolejnej kadencji zastąpiła go socjaldemokratka Bärbel Bas[11].

Życie prywatne

Wolfgang Schäuble był żonaty, miał czworo dzieci[1].

Odznaczenia i wyróżnienia

Przypisy

  1. a b c d e f g h i Dr. Wolfgang Schäuble. bundestag.de. [dostęp 2016-11-01]. (niem.).
  2. Wolfgang Schäuble (81) gestorben. bild.de, 27 grudnia 2023. [dostęp 2023-12-27]. (niem.).
  3. Ein Leben für die Politik: Wolfgang Schäuble gestorben. sueddeutsche.de, 27 grudnia 2023. [dostęp 2023-12-27]. (niem.).
  4. a b c d e f Wolfgang Schäuble. kas.de. [dostęp 2016-11-01]. (niem.).
  5. Bundestagswahl 2017: Gewählte auf Landeslisten und in Wahlkreisen. bundeswahlleiter.de. [dostęp 2017-09-26]. (niem.).
  6. Bundestagswahl 2021: Gewählte in Landeslisten und Wahlkreisen. bundeswahlleiter.de. [dostęp 2021-09-27]. (niem.).
  7. a b c d Adriana Rozwadowska: Drugie życie Wolfganga Schäublego. wyborcza.biz, 14 lipca 2015. [dostęp 2016-11-01].
  8. Serge Schmemann: German Interior Minister Is Shot at Political Rally. nytimes.com, 13 października 1990. [dostęp 2016-11-01]. (ang.).
  9. Charles Hawley: Taming the Lions with Angela Merkel. spiegel.de, 20 października 2005. [dostęp 2016-11-01]. (ang.).
  10. Wolfgang Schäuble zum Bundestagspräsidenten gewählt. spiegel.de, 24 października 2017. [dostęp 2017-10-24]. (niem.).
  11. Bas zur Bundestagspräsidentin gewählt. tagesschau.de, 26 października 2021. [dostęp 2021-10-26]. (niem.).
  12. Dr. Wolfgang Schäuble: Karlspreisträger 2012. aachen.de. [dostęp 2016-11-01]. (niem.).
  13. Nagrody Lewiatana. konfederacjalewiatan.pl. [dostęp 2022-01-10].

Linki zewnętrzne