Bogdan Borusewicz

Bogdan Borusewicz

Data i miejsce urodzenia	11 stycznia 1949 Lidzbark Warmiński
Wicemarszałek Senatu IX kadencji
Okres	od 12 listopada 2015
Przynależność polityczna	Platforma Obywatelska
Marszałek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej
Okres	od 20 października 2005 do 11 listopada 2015
Przynależność polityczna	Platforma Obywatelska
Poprzednik	Longin Pastusiak
Następca	Stanisław Karczewski
Tymczasowo wykonujący obowiązki prezydenta RP
Okres	od 8 lipca 2010 do 8 lipca 2010
Poprzednik	Bronisław Komorowski
Następca	Grzegorz Schetyna
Odznaczenia

Bogdan Michał Borusewicz (ur. 11 stycznia 1949 w Lidzbarku Warmińskim) – polski polityk, działacz opozycji demokratycznej w latach PRL.

Poseł na Sejm I, II, III kadencji (1991–2001), od 2005 senator VI, VII, VIII i IX kadencji, w latach 2005–2015 marszałek Senatu VI, VII i VIII kadencji, od 2015 wicemarszałek Senatu IX kadencji. 8 lipca 2010 był tymczasowo wykonującym obowiązki prezydenta RP. Od 2013 wiceprzewodniczący PO.

Życiorys

Wykształcenie

Absolwent Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Gdyni-Orłowie. Z wykształcenia historyk, w 1975 ukończył studia na Wydziale Nauk Humanistycznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Promotorem jego pracy magisterskiej był profesor Ryszard Bender, który w 2007, na pierwszym posiedzeniu Senatu VII kadencji, jako marszałek senior przekazał Bogdanowi Borusewiczowi prowadzenie obrad po jego wyborze na stanowisko marszałka Senatu.

Działalność opozycyjna w PRL

W 1968, jeszcze jako licealista, został skazany na karę trzech lat pozbawienia wolności za rozklejanie ulotek własnej produkcji dotyczących wydarzeń marcowych. W izolacji więziennej pozostawał przez okres półtora roku. W 1976 brał udział w akcji pomocy robotnikom Radomia. Został członkiem Komitetu Obrony Robotników. W latach 1977–1978 współorganizował Wolne Związki Zawodowe Wybrzeża, był również w zespole pisma „Robotnik”.

W 1980 brał udział w przygotowywaniu strony organizacyjnej strajku sierpniowego w Stoczni Gdańskiej i opracowywaniu postulatów strajkowych. Brał udział w zakładaniu NSZZ „Solidarność”. Po wprowadzeniu 13 grudnia 1981 stanu wojennego ukrywał się i organizował struktury podziemne NSZZ „S”. Był m.in. przewodniczącym zarządu Regionu Gdańskiego oraz wiceprzewodniczącym Komisji Krajowej.

9 stycznia 1986 został zatrzymany w wyniku zorganizowanej przez funkcjonariuszy SB zasadzki w podziemnej drukarni przy ul. Sokolej w Gdańsku. Na jego trop natrafiono w wyniku donosu ze strony tajnego współpracownika, który wynajmował lokal na drukarnię. Bogdan Borusewicz w izolacji więziennej przebywał do września 1986, kiedy to został zwolniony na mocy amnestii. Wspierał strajk majowy i sierpniowy w Stoczni Gdańskiej w 1988.

Działalność w III RP do 2005

Bogdan Borusewicz z François Hollande’em, Ewą Kopacz i Bronisławem Komorowskim (2012)

Podczas spotkania z Aung San Suu Kyi (2012)

Z metropolitą Sawą i patriarchą Cyrylem (2012)

Ze szwedzką parą królewską: Karolem XVI Gustawem i królową Sylwią (2011)

Podczas zaprzysiężenia Bronisława Komorowskiego przed Zgromadzeniem Narodowym (2010)

Podczas spotkania z XIV Dalajlamą w Senacie (2008)

Podczas uroczystości podpisania ustawy upoważniającej prezydenta do ratyfikacji Traktatu lizbońskiego (2008)

W lutym 1991 na III Zjeździe „Solidarności” był jednym z kandydatów (obok Mariana Krzaklewskiego i Lecha Kaczyńskiego) na stanowisko przewodniczącego Związku (po rezygnacji Lecha Wałęsy, który w grudniu 1990 został wybrany na prezydenta).

Od 1991 do 2001 sprawował mandat posła I, II i III kadencji Sejmu. W I kadencji pełnił funkcję przewodniczącego Klubu Parlamentarnego NSZZ „Solidarność” oraz przewodniczącego Komisji Nadzwyczajnej do zbadania skutków stanu wojennego. Opowiadał się za współpracą z Unią Demokratyczną, m.in. przy tworzeniu rządu Hanny Suchockiej. Sprzeciwiał się, wbrew stanowisku NSZZ „S”, uchwaleniu wotum nieufności dla tego gabinetu w maju 1993. Po rozwiązaniu parlamentu przez prezydenta odszedł ze związku, a w wyborach parlamentarnych w tym samym roku wystartował z listy Unii Demokratycznej. W II kadencji Sejmu był m.in. przewodniczącym Komisji ds. Służb Specjalnych. W 1994 został członkiem Unii Wolności.

Z listy UW był posłem III kadencji. W rządzie Jerzego Buzka pełnił funkcję sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. Podał się do dymisji w 2000 po wyjściu Unii Wolności z koalicji rządowej. W wyborach parlamentarnych w 2001 nie zdobył mandatu.

Od października 2001 do września 2005 był członkiem zarządu województwa pomorskiego. W 2002 bez powodzenia startował w wyborach samorządowych na urząd prezydenta Gdańska (zdobył 16,32% głosów). Uzyskał wówczas mandat radnego miasta, z którego wkrótce zrezygnował. Został wyróżniony tytułem honorowego obywatela Gdańska.

W 2005 nie przystąpił do tworzonej przez działaczy Unii Wolności Partii Demokratycznej – demokraci.pl, nie zgadzając się na udział w nowym ugrupowaniu osób związanych z SLD. Udzielił również poparcia Lechowi Kaczyńskiemu jako kandydatowi na prezydenta.

Działalność w III RP od 2005

Jako kandydat niezależny (reprezentujący Komitet Wyborczy Wyborców Bogdana Borusewicza), będąc popieranym przez PiS oraz PO, uzyskał mandat senatora w wyborach parlamentarnych w 2005, startując w okręgu gdańskim. 20 października tego samego roku głosami senatorów Prawa i Sprawiedliwości oraz Platformy Obywatelskiej został wybrany na marszałka Senatu VI kadencji. Zakończył urzędowanie z dniem 4 listopada 2007.

W wyborach parlamentarnych w 2007 zdecydował się wystartować do Senatu jako kandydat Platformy Obywatelskiej. Po raz drugi uzyskał mandat senatora z okręgu gdańskiego (z wynikiem 267 066 głosów). Nie przystąpił do klubu parlamentarnego PO, pozostając senatorem niezrzeszonym. 5 listopada 2007, podczas pierwszego posiedzenia izby wyższej parlamentu, został ponownie wybrany na urząd marszałka Senatu (z rekomendacji PO).

20 maja 2010 został powołany przez tymczasowo wykonującego obowiązki Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego w skład Rady Bezpieczeństwa Narodowego.

8 lipca 2010 w wyniku rezygnacji Bronisława Komorowskiego z funkcji marszałka Sejmu Bogdan Borusewicz jako marszałek Senatu przejął tymczasowo obowiązki prezydenta RP. Funkcję tę pełnił przez niecałe 10 godzin, tj. do czasu wyboru tego samego dnia Grzegorza Schetyny na nowego marszałka Sejmu.

W 2011 wstąpił do PO. Z jej ramienia wystartował w wyborach parlamentarnych w tym samym roku. W jednomandatowym okręgu wyborczym nr 65 uzyskał reelekcję, otrzymując 147 909 głosów. 8 listopada 2011 podczas pierwszego posiedzenia Senatu VIII kadencji został wybrany kolejny raz na marszałka Senatu.

14 grudnia 2013 objął funkcję wiceprzewodniczącego PO. W 2015 był jednym z założycieli komitetu wyborczego Bronisława Komorowskiego w wyborach prezydenckich. W wyborach w tym samym roku został ponownie wybrany na senatora (dostał 122 543 głosy). 12 listopada 2015 wybrany na wicemarszałka Senatu IX kadencji.

Życie prywatne

Syn Konstantego i Rozalii. Był mężem zmarłej w 2002 byłej działaczki Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża i „Solidarności” oraz senator II kadencji, Aliny Pienkowskiej. Ma dwoje dzieci.

Wyniki wyborcze

Wybory	Komitet wyborczy		Organ	Okręg	Wynik
1991		Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”	Sejm I kadencji	nr 22	50 171 (10,18%)
1993		Unia Demokratyczna	Sejm II kadencji	nr 11	21 885 (3,98%)
1997		Unia Wolności	Sejm III kadencji	nr 11	14 786 (2,59%)
2001		Unia Wolności	Sejm IV kadencji	nr 24	5059 (1,40%)
2002		KWW Obywatelski Komitet Bogdana Borusewicza	Prezydent Miasta Gdańska	–	20 036 (16,32%)
			Rada Miasta Gdańska IV kadencji	nr 6	2272 (9,99%)
2005		KWW Bogdana Borusewicza	Senat VI kadencji	nr 24	101 541 (29,04%)
2007		Platforma Obywatelska RP	Senat VII kadencji	nr 24	267 066 (56,41%)
2011		Platforma Obywatelska RP	Senat VIII kadencji	nr 65	147 909 (62,49%)
2015		Platforma Obywatelska RP	Senat IX kadencji	nr 65	122 543 (53,03%)

Odznaczenia i wyróżnienia

• Wielki Krzyż Komandorski Orderu Wielkiego Księcia Giedymina – 2006, Litwa
• Medal upamiętniający członkostwo Litwy w UE i NATO – 2006
• Order Za Zasługi I Stopnia – 2006, Ukraina
• Medal Senatu Republiki Chile – 2007
• Honorary Companion with Breast Star Narodowego Orderu Zasługi – 2009, Malta
• Honorowa Złota Odznaka Krajowej Izby Gospodarczej – 2009
• Złota Odznaka „Za zasługi w krzewieniu polskości na Litwie” Związku Polaków na Litwie – 2010
• Order Gwiazdy Polarnej – 2010, Mongolia
• Komandor Krzyża Wielkiego Orderu Gwiazdy Polarnej – 2011, Szwecja
• Komandor Orderu Legii Honorowej – 2012, Francja
• Komandor Orderu Świętego Karola – 2012, Monako
• Krzyż Wielki Królewskiego Norweskiego Orderu Zasługi – 2012, Norwegia
• Honorowe Wyróżnienie za Zasługi dla Województwa Pomorskiego – 2012
• Medal „Cordi Poloniae” Konwentu Organizacji Polskich w Niemczech – 2012
• Order Krzyża Ziemi Maryjnej I Klasy – 2014, Estonia
• Odznaka Honorowa za Zasługi dla Samorządu Terytorialnego – 2015

Bibliografia

• Biogram na stronie Senatu (VII kadencja). [dostęp 8 lipca 2010].

Linki zewnętrzne

• Bogdan Borusewicz – strona prywatna. [dostęp 8 lipca 2010].