Wikipedia:Artykuły na Medal/archiwum/2018-08

Archiwum artykułów, które zostały umieszczone na stronie głównej w rubryce Artykuł na Medal.

2018-08-01[edytuj | edytuj kod]

Srebrnodziobek afrykański – gatunek małego ptaka z rodziny astryldowatych. W dwóch podgatunkach występuje w okolicach Sahelu, we wschodniej Afryce oraz w południowej części Półwyspu Arabskiego. Środowiskiem życia tych ptaków są różnorodne suche obszary, głównie nizinne, jednak do wysokości 2400 m n.p.m. Żywią się nasionami traw, roślin zielnych oraz krzewów. Są towarzyskie, nierzadko można zobaczyć je w stadach. Pora lęgów zmienna, zależna od rejonu występowania. Srebrnodziobki afrykańskie mogą budować własne gniazda, będące kulistymi strukturami ze źdźbeł traw i łodyg, lub wykorzystywać stare gniazda wikłaczy. Zniesienie liczy 3–6 jaj, inkubacja trwa 11–13 dni. Młode po blisko 21 dniach życia są w pełni opierzone, po kolejnym zaś miesiącu samodzielne. Według IUCN jest to gatunek najmniejszej troski. Występuje w kilku parkach narodowych. Czytaj więcej…

2018-08-02[edytuj | edytuj kod]

Ziarnopłon wiosenny – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny jaskrowatych. Geofit wiosenny głównie żyznych siedlisk leśnych Europy oraz zachodniej Azji, pospolity w Polsce. Roślina trująca w czasie kwitnienia, ale wcześniej liście są jadalne i dawniej były ważnym źródłem witaminy C na przednówku. Roślina uprawiana jest jako ozdobna. Forma typowa w odpowiednich dla siebie warunkach łatwo może stać się w ogrodach uciążliwym chwastem. Roślina była także wykorzystywana jako lecznicza. Zawleczona na inne kontynenty stała się tam uciążliwym gatunkiem inwazyjnym. Podejmowane są tam działania w celu jego zwalczenia, co oceniane jest jako bardzo trudne. W obrębie gatunku wyróżnia się w zależności od ujęcia systematycznego 5 lub 7 podgatunków, spośród których dwa występują w Polsce. Czytaj więcej…

2018-08-03[edytuj | edytuj kod]

Rada Kompanii Filipin – obraz olejny autorstwa hiszpańskiego malarza Francisca Goi, który znajduje się w zbiorach Muzeum Goi w Castres. Przedstawia posiedzenie rady nadzorczej oraz akcjonariuszy Królewskiej Kompanii Filipin z 30 marca 1815 roku, w którym uczestniczył król Ferdynand VII Hiszpański. Goya przekształcił oficjalny obraz dokumentujący historyczne wydarzenie w osobisty komentarz na temat despotyzmu władcy. Kompozycja i sposób przedstawienia tematu są nowatorskie, pełne surowego realizmu i plastycznie oddanej atmosfery dekadencji. W palecie barw dominują nałożone z luźną fakturą czerwonawe tony, brązy, czernie oraz szarości. Jest to największy obraz w dorobku twórczym malarza (poza projektami do tapiserii) i ma wymiary 320,5 × 433,5 cm. Istnieje także szkic przygotowawczy do tego dzieła, znajdujący się w kolekcji Gemäldegalerie w Berlinie. Czytaj więcej…

2018-08-04[edytuj | edytuj kod]

Klasyfikacja medalowa Letnich Igrzysk Olimpijskich 1908 – zestawienie państw, które zdobyły medale na letnich igrzyskach olimpijskich w 1908 roku. Igrzyska przeprowadzono między 27 kwietnia a 13 lipca w Londynie. Początkowo gospodarzem igrzysk miał być Rzym, jednak z powodu erupcji Wezuwiusza przeniesiono je do Londynu. 22 kraje reprezentowało 2024 sportowców (1980 mężczyzn i 40 kobiet), występujących w 24 dyscyplinach. Trzy kraje uczestniczyły w igrzyskach po raz pierwszy: Australazja, Islandia oraz Finlandia. Najwięcej medali zdobyli reprezentanci gospodarzy, których dorobek w sumie wyniósł 56 złotych medali, 51 srebrnych i 39 brązowych. Najwięcej złotych medali indywidualnie wywalczyli amerykański lekkoatleta Martin Sheridan oraz brytyjski pływak Henry Taylor. Na tych igrzyskach 4 kraje zdobyły swoje pierwsze medale olimpijskie. Czytaj więcej…

2018-08-05[edytuj | edytuj kod]

Rak jądra – grupa pierwotnych nowotworów jądra wywodzących się z nabłonka rozrodczego lub rzadziej z podścieliska gonad i sznurów płciowych. Nowotwór najczęściej objawia się jako jednostronny, bezbolesny guz lub obrzęk w mosznie. Podejrzenie choroby jest stawiane na podstawie typowego obrazu klinicznego choroby oraz wyniku badania ultrasonograficznego. Standardem jest wykonywanie u wszystkich chorych z podejrzeniem choroby nowotworowej jądra radykalnej operacji usunięcia jądra zwanej orchidektomią. Materiał tkankowy uzyskany podczas orchidektomii poddaje się badaniu histopatologicznemu, co pozwala na ostateczne rozpoznanie nowotworu oraz określenie typu histologicznego. Dalsze leczenie po wykonaniu orchidektomii zależy od rozpoznania histopatologicznego, zaawansowania choroby oraz stężenia określonych markerów po zabiegu operacyjnym. We wczesnym stadium, w zależności od rozpoznania histopatologicznego oraz stopnia zaawansowania, wykorzystuje się strategię wyłącznego aktywnego nadzoru lub stosuje się leczenie uzupełniające. Chorzy z zaawansowaną chorobą wymagają chemioterapii opartej na cisplatynie. Czytaj więcej…

2018-08-06[edytuj | edytuj kod]

Dyskografia Mandaryny – polskiej piosenkarki wykonującej muzykę z pogranicza popu, dance oraz elektronicznej muzyki tanecznej – składa się z trzech albumów studyjnych, jednego minialbumu, dwóch albumów kompilacyjnych, dziewięciu singli oraz siedmiu teledysków. Mandaryna debiutowała na rynku muzycznym minialbumem Mandaryna, dołączonym do czasopisma Naj. Pierwszym długogrającym albumem studyjnym piosenkarki był album Mandaryna.com wydany w sierpniu 2004 roku. Uzyskał on status złotej płyty. Pierwszym singlem promującym tę płytę był „Here I Go Again”. Drugi album wokalistki zatytułowany Mandarynkowy sen ukazał się w sierpniu 2005 roku i w drugim tygodniu obecności na oficjalnej polskiej liście sprzedaży dotarł na jej szczyt. Album był promowany przez singel „Ev’ry Night”. W sierpniu 2009 roku rozpoczęto sprzedaż trzeciego albumu studyjnego wokalistki AOK. Jedynym go promującym singlem była płyta z utworem „Good Dog, Bad Dog”. W 2013 roku wokalistka ogłosiła koniec kariery muzycznej. Czytaj więcej…

2018-08-07[edytuj | edytuj kod]

Cary Grant (ur. 18 stycznia 1904 w Bristolu, zm. 29 listopada 1986 w Davenport) – brytyjsko-amerykański aktor filmowy i teatralny, artysta wodewilowy. Ikona kultury popularnej, gwiazda filmowa, jedna z legend „Złotej Ery Hollywood”. American Film Institute umieścił jego nazwisko na 2. miejscu w rankingu „największych aktorów wszech czasów”. Grant rozpoczął swoją karierę sceniczną w wieku 10 lat, gdy dołączył do trupy The Penders, z którą początkowo występował w kraju. Przez kilka lat z powodzeniem występował jako artysta wodewilowy, w 1922 roku debiutując na deskach Broadwayu w sztuce Better Times. Dziesięć lat później po raz pierwszy pojawił się na dużym ekranie, grając w komedii To jest ta noc. W latach 30. Grant był jednym z wiodących aktorów gatunku screwball comedy. W późniejszym etapie kariery wybierał filmy o poważniejszym, bardziej nostalgicznym charakterze. W przekroju całej swojej kariery Grant dwukrotnie był nominowany do nagrody Akademii Filmowej w kategorii dla najlepszego aktora pierwszoplanowego. W 1970 roku uhonorowany został Oscarem za całokształt twórczości. Czytaj więcej…

2018-08-08[edytuj | edytuj kod]

Srebrnodziobek afrykański – gatunek małego ptaka z rodziny astryldowatych. W dwóch podgatunkach występuje w okolicach Sahelu, we wschodniej Afryce oraz w południowej części Półwyspu Arabskiego. Środowiskiem życia tych ptaków są różnorodne suche obszary, głównie nizinne, jednak do wysokości 2400 m n.p.m. Żywią się nasionami traw, roślin zielnych oraz krzewów. Są towarzyskie, nierzadko można zobaczyć je w stadach. Pora lęgów zmienna, zależna od rejonu występowania. Srebrnodziobki afrykańskie mogą budować własne gniazda, będące kulistymi strukturami ze źdźbeł traw i łodyg, lub wykorzystywać stare gniazda wikłaczy. Zniesienie liczy 3–6 jaj, inkubacja trwa 11–13 dni. Młode po blisko 21 dniach życia są w pełni opierzone, po kolejnym zaś miesiącu samodzielne. Według IUCN jest to gatunek najmniejszej troski. Występuje w kilku parkach narodowych. Czytaj więcej…

2018-08-09[edytuj | edytuj kod]

Ziarnopłon wiosenny – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny jaskrowatych. Geofit wiosenny głównie żyznych siedlisk leśnych Europy oraz zachodniej Azji, pospolity w Polsce. Roślina trująca w czasie kwitnienia, ale wcześniej liście są jadalne i dawniej były ważnym źródłem witaminy C na przednówku. Roślina uprawiana jest jako ozdobna. Forma typowa w odpowiednich dla siebie warunkach łatwo może stać się w ogrodach uciążliwym chwastem. Roślina była także wykorzystywana jako lecznicza. Zawleczona na inne kontynenty stała się tam uciążliwym gatunkiem inwazyjnym. Podejmowane są tam działania w celu jego zwalczenia, co oceniane jest jako bardzo trudne. W obrębie gatunku wyróżnia się w zależności od ujęcia systematycznego 5 lub 7 podgatunków, spośród których dwa występują w Polsce. Czytaj więcej…

2018-08-10[edytuj | edytuj kod]

Rada Kompanii Filipin – obraz olejny autorstwa hiszpańskiego malarza Francisca Goi, który znajduje się w zbiorach Muzeum Goi w Castres. Przedstawia posiedzenie rady nadzorczej oraz akcjonariuszy Królewskiej Kompanii Filipin z 30 marca 1815 roku, w którym uczestniczył król Ferdynand VII Hiszpański. Goya przekształcił oficjalny obraz dokumentujący historyczne wydarzenie w osobisty komentarz na temat despotyzmu władcy. Kompozycja i sposób przedstawienia tematu są nowatorskie, pełne surowego realizmu i plastycznie oddanej atmosfery dekadencji. W palecie barw dominują nałożone z luźną fakturą czerwonawe tony, brązy, czernie oraz szarości. Jest to największy obraz w dorobku twórczym malarza (poza projektami do tapiserii) i ma wymiary 320,5 × 433,5 cm. Istnieje także szkic przygotowawczy do tego dzieła, znajdujący się w kolekcji Gemäldegalerie w Berlinie. Czytaj więcej…

2018-08-11[edytuj | edytuj kod]

Klasyfikacja medalowa Letnich Igrzysk Olimpijskich 1908 – zestawienie państw, które zdobyły medale na letnich igrzyskach olimpijskich w 1908 roku. Igrzyska przeprowadzono między 27 kwietnia a 13 lipca w Londynie. Początkowo gospodarzem igrzysk miał być Rzym, jednak z powodu erupcji Wezuwiusza przeniesiono je do Londynu. 22 kraje reprezentowało 2024 sportowców (1980 mężczyzn i 40 kobiet), występujących w 24 dyscyplinach. Trzy kraje uczestniczyły w igrzyskach po raz pierwszy: Australazja, Islandia oraz Finlandia. Najwięcej medali zdobyli reprezentanci gospodarzy, których dorobek w sumie wyniósł 56 złotych medali, 51 srebrnych i 39 brązowych. Najwięcej złotych medali indywidualnie wywalczyli amerykański lekkoatleta Martin Sheridan oraz brytyjski pływak Henry Taylor. Na tych igrzyskach 4 kraje zdobyły swoje pierwsze medale olimpijskie. Czytaj więcej…

2018-08-12[edytuj | edytuj kod]

Rak jądra – grupa pierwotnych nowotworów jądra wywodzących się z nabłonka rozrodczego lub rzadziej z podścieliska gonad i sznurów płciowych. Nowotwór najczęściej objawia się jako jednostronny, bezbolesny guz lub obrzęk w mosznie. Podejrzenie choroby jest stawiane na podstawie typowego obrazu klinicznego choroby oraz wyniku badania ultrasonograficznego. Standardem jest wykonywanie u wszystkich chorych z podejrzeniem choroby nowotworowej jądra radykalnej operacji usunięcia jądra zwanej orchidektomią. Materiał tkankowy uzyskany podczas orchidektomii poddaje się badaniu histopatologicznemu, co pozwala na ostateczne rozpoznanie nowotworu oraz określenie typu histologicznego. Dalsze leczenie po wykonaniu orchidektomii zależy od rozpoznania histopatologicznego, zaawansowania choroby oraz stężenia określonych markerów po zabiegu operacyjnym. We wczesnym stadium, w zależności od rozpoznania histopatologicznego oraz stopnia zaawansowania, wykorzystuje się strategię wyłącznego aktywnego nadzoru lub stosuje się leczenie uzupełniające. Chorzy z zaawansowaną chorobą wymagają chemioterapii opartej na cisplatynie. Czytaj więcej…

2018-08-13[edytuj | edytuj kod]

Dyskografia Mandaryny – polskiej piosenkarki wykonującej muzykę z pogranicza popu, dance oraz elektronicznej muzyki tanecznej – składa się z trzech albumów studyjnych, jednego minialbumu, dwóch albumów kompilacyjnych, dziewięciu singli oraz siedmiu teledysków. Mandaryna debiutowała na rynku muzycznym minialbumem Mandaryna, dołączonym do czasopisma Naj. Pierwszym długogrającym albumem studyjnym piosenkarki był album Mandaryna.com wydany w sierpniu 2004 roku. Uzyskał on status złotej płyty. Pierwszym singlem promującym tę płytę był „Here I Go Again”. Drugi album wokalistki zatytułowany Mandarynkowy sen ukazał się w sierpniu 2005 roku i w drugim tygodniu obecności na oficjalnej polskiej liście sprzedaży dotarł na jej szczyt. Album był promowany przez singel „Ev’ry Night”. W sierpniu 2009 roku rozpoczęto sprzedaż trzeciego albumu studyjnego wokalistki AOK. Jedynym go promującym singlem była płyta z utworem „Good Dog, Bad Dog”. W 2013 roku wokalistka ogłosiła koniec kariery muzycznej. Czytaj więcej…

2018-08-14[edytuj | edytuj kod]

Cary Grant (ur. 18 stycznia 1904 w Bristolu, zm. 29 listopada 1986 w Davenport) – brytyjsko-amerykański aktor filmowy i teatralny, artysta wodewilowy. Ikona kultury popularnej, gwiazda filmowa, jedna z legend „Złotej Ery Hollywood”. American Film Institute umieścił jego nazwisko na 2. miejscu w rankingu „największych aktorów wszech czasów”. Grant rozpoczął swoją karierę sceniczną w wieku 10 lat, gdy dołączył do trupy The Penders, z którą początkowo występował w kraju. Przez kilka lat z powodzeniem występował jako artysta wodewilowy, w 1922 roku debiutując na deskach Broadwayu w sztuce Better Times. Dziesięć lat później po raz pierwszy pojawił się na dużym ekranie, grając w komedii To jest ta noc. W latach 30. Grant był jednym z wiodących aktorów gatunku screwball comedy. W późniejszym etapie kariery wybierał filmy o poważniejszym, bardziej nostalgicznym charakterze. W przekroju całej swojej kariery Grant dwukrotnie był nominowany do nagrody Akademii Filmowej w kategorii dla najlepszego aktora pierwszoplanowego. W 1970 roku uhonorowany został Oscarem za całokształt twórczości. Czytaj więcej…

2018-08-15[edytuj | edytuj kod]

FIS Sommer Ladies Tournee – turniej w skokach narciarskich kobiet, odbywający się w miesiącach letnich na takich samych zasadach, jak Turniej Czterech Skoczni czy FIS Ladies Winter Tournee w zimie. Cykl FSLT w 2001 roku składał się z sześciu konkursów (trzech drużynowych i trzech indywidualnych), natomiast od 2002 do 2006 roku z pięciu (czterech indywidualnych i jednego drużynowego), z wyjątkiem 2003 roku, kiedy rozegrano drugi konkurs drużynowy. Zawody rozgrywane były na skoczniach w Austrii, Niemczech oraz Słowenii. Do roku 2002 turniej rozgrywany był na przełomie sierpnia i września, a po 2002 roku – w sierpniu. Zwycięzcą zostawała zawodniczka, która zdobyła największą liczbę punktów we wszystkich konkursach łącznie. Turniej był najstarszym i najdłuższym turniejem letnim w skokach narciarskich dla kobiet. W 2006 roku odbyły się ostatnie zawody w ramach FIS Sommer Ladies Tournee, później turniej nie został już wznowiony. Czytaj więcej…

2018-08-16[edytuj | edytuj kod]

Alfred Hitchcock (ur. 13 sierpnia 1899 w Londynie, zm. 29 kwietnia 1980 w Los Angeles) – brytyjski reżyser, scenarzysta i producent, uznawany za jednego z najbardziej wpływowych twórców filmowych w historii kina. Określany mianem „mistrza suspensu”. W trwającej ponad sześć dekad karierze wyreżyserował 53 filmy fabularne. Stał się rozpoznawalny dzięki licznym wywiadom i występom cameo w swoich produkcjach oraz serialowi kryminalnemu Alfred Hitchcock przedstawia. Podobne uznanie zyskiwali aktorzy grający w jego filmach. Styl reżyserski Hitchcocka obejmował płynny ruch kamery naśladującej spojrzenie granej postaci, stawiając tym samym widza w roli podglądacza, oraz kadrowanie ujęć w taki sposób, aby zmaksymalizować uczucie niepokoju oraz lęku. W 1979 roku został odznaczony Orderem Imperium Brytyjskiego. Sześć wyreżyserowanych przez Hitchcocka filmów zestawianych było w pierwszej dziesiątce podsumowań roku w amerykańskim box office. Czternaście produkcji uzyskało przynajmniej jedną nominację do Oscara w dowolnej kategorii, z czego pięć zdobyło co najmniej jedną statuetkę. Dziewiętnaście produkcji reżysera, po uwzględnieniu inflacji, przekroczyło sumę stu milionów dolarów dochodu z biletów na rynku krajowym. Czytaj więcej…

2018-08-17[edytuj | edytuj kod]

Rada Kompanii Filipin – obraz olejny autorstwa hiszpańskiego malarza Francisca Goi, który znajduje się w zbiorach Muzeum Goi w Castres. Przedstawia posiedzenie rady nadzorczej oraz akcjonariuszy Królewskiej Kompanii Filipin z 30 marca 1815 roku, w którym uczestniczył król Ferdynand VII Hiszpański. Goya przekształcił oficjalny obraz dokumentujący historyczne wydarzenie w osobisty komentarz na temat despotyzmu władcy. Kompozycja i sposób przedstawienia tematu są nowatorskie, pełne surowego realizmu i plastycznie oddanej atmosfery dekadencji. W palecie barw dominują nałożone z luźną fakturą czerwonawe tony, brązy, czernie oraz szarości. Jest to największy obraz w dorobku twórczym malarza (poza projektami do tapiserii) i ma wymiary 320,5 × 433,5 cm. Istnieje także szkic przygotowawczy do tego dzieła, znajdujący się w kolekcji Gemäldegalerie w Berlinie. Czytaj więcej…

2018-08-18[edytuj | edytuj kod]

Klasyfikacja medalowa Letnich Igrzysk Olimpijskich 1908 – zestawienie państw, które zdobyły medale na letnich igrzyskach olimpijskich w 1908 roku. Igrzyska przeprowadzono między 27 kwietnia a 13 lipca w Londynie. Początkowo gospodarzem igrzysk miał być Rzym, jednak z powodu erupcji Wezuwiusza przeniesiono je do Londynu. 22 kraje reprezentowało 2024 sportowców (1980 mężczyzn i 40 kobiet), występujących w 24 dyscyplinach. Trzy kraje uczestniczyły w igrzyskach po raz pierwszy: Australazja, Islandia oraz Finlandia. Najwięcej medali zdobyli reprezentanci gospodarzy, których dorobek w sumie wyniósł 56 złotych medali, 51 srebrnych i 39 brązowych. Najwięcej złotych medali indywidualnie wywalczyli amerykański lekkoatleta Martin Sheridan oraz brytyjski pływak Henry Taylor. Na tych igrzyskach 4 kraje zdobyły swoje pierwsze medale olimpijskie. Czytaj więcej…

2018-08-19[edytuj | edytuj kod]

Rak jądra – grupa pierwotnych nowotworów jądra wywodzących się z nabłonka rozrodczego lub rzadziej z podścieliska gonad i sznurów płciowych. Nowotwór najczęściej objawia się jako jednostronny, bezbolesny guz lub obrzęk w mosznie. Podejrzenie choroby jest stawiane na podstawie typowego obrazu klinicznego choroby oraz wyniku badania ultrasonograficznego. Standardem jest wykonywanie u wszystkich chorych z podejrzeniem choroby nowotworowej jądra radykalnej operacji usunięcia jądra zwanej orchidektomią. Materiał tkankowy uzyskany podczas orchidektomii poddaje się badaniu histopatologicznemu, co pozwala na ostateczne rozpoznanie nowotworu oraz określenie typu histologicznego. Dalsze leczenie po wykonaniu orchidektomii zależy od rozpoznania histopatologicznego, zaawansowania choroby oraz stężenia określonych markerów po zabiegu operacyjnym. We wczesnym stadium, w zależności od rozpoznania histopatologicznego oraz stopnia zaawansowania, wykorzystuje się strategię wyłącznego aktywnego nadzoru lub stosuje się leczenie uzupełniające. Chorzy z zaawansowaną chorobą wymagają chemioterapii opartej na cisplatynie. Czytaj więcej…

2018-08-20[edytuj | edytuj kod]

Dyskografia Mandaryny – polskiej piosenkarki wykonującej muzykę z pogranicza popu, dance oraz elektronicznej muzyki tanecznej – składa się z trzech albumów studyjnych, jednego minialbumu, dwóch albumów kompilacyjnych, dziewięciu singli oraz siedmiu teledysków. Mandaryna debiutowała na rynku muzycznym minialbumem Mandaryna, dołączonym do czasopisma Naj. Pierwszym długogrającym albumem studyjnym piosenkarki był album Mandaryna.com wydany w sierpniu 2004 roku. Uzyskał on status złotej płyty. Pierwszym singlem promującym tę płytę był „Here I Go Again”. Drugi album wokalistki zatytułowany Mandarynkowy sen ukazał się w sierpniu 2005 roku i w drugim tygodniu obecności na oficjalnej polskiej liście sprzedaży dotarł na jej szczyt. Album był promowany przez singel „Ev’ry Night”. W sierpniu 2009 roku rozpoczęto sprzedaż trzeciego albumu studyjnego wokalistki AOK. Jedynym go promującym singlem była płyta z utworem „Good Dog, Bad Dog”. W 2013 roku wokalistka ogłosiła koniec kariery muzycznej. Czytaj więcej…

2018-08-21[edytuj | edytuj kod]

Cary Grant (ur. 18 stycznia 1904 w Bristolu, zm. 29 listopada 1986 w Davenport) – brytyjsko-amerykański aktor filmowy i teatralny, artysta wodewilowy. Ikona kultury popularnej, gwiazda filmowa, jedna z legend „Złotej Ery Hollywood”. American Film Institute umieścił jego nazwisko na 2. miejscu w rankingu „największych aktorów wszech czasów”. Grant rozpoczął swoją karierę sceniczną w wieku 10 lat, gdy dołączył do trupy The Penders, z którą początkowo występował w kraju. Przez kilka lat z powodzeniem występował jako artysta wodewilowy, w 1922 roku debiutując na deskach Broadwayu w sztuce Better Times. Dziesięć lat później po raz pierwszy pojawił się na dużym ekranie, grając w komedii To jest ta noc. W latach 30. Grant był jednym z wiodących aktorów gatunku screwball comedy. W późniejszym etapie kariery wybierał filmy o poważniejszym, bardziej nostalgicznym charakterze. W przekroju całej swojej kariery Grant dwukrotnie był nominowany do nagrody Akademii Filmowej w kategorii dla najlepszego aktora pierwszoplanowego. W 1970 roku uhonorowany został Oscarem za całokształt twórczości. Czytaj więcej…

2018-08-22[edytuj | edytuj kod]

FIS Sommer Ladies Tournee – turniej w skokach narciarskich kobiet, odbywający się w miesiącach letnich na takich samych zasadach, jak Turniej Czterech Skoczni czy FIS Ladies Winter Tournee w zimie. Cykl FSLT w 2001 roku składał się z sześciu konkursów (trzech drużynowych i trzech indywidualnych), natomiast od 2002 do 2006 roku z pięciu (czterech indywidualnych i jednego drużynowego), z wyjątkiem 2003 roku, kiedy rozegrano drugi konkurs drużynowy. Zawody rozgrywane były na skoczniach w Austrii, Niemczech oraz Słowenii. Do roku 2002 turniej rozgrywany był na przełomie sierpnia i września, a po 2002 roku – w sierpniu. Zwycięzcą zostawała zawodniczka, która zdobyła największą liczbę punktów we wszystkich konkursach łącznie. Turniej był najstarszym i najdłuższym turniejem letnim w skokach narciarskich dla kobiet. W 2006 roku odbyły się ostatnie zawody w ramach FIS Sommer Ladies Tournee, później turniej nie został już wznowiony. Czytaj więcej…

2018-08-23[edytuj | edytuj kod]

Alfred Hitchcock (ur. 13 sierpnia 1899 w Londynie, zm. 29 kwietnia 1980 w Los Angeles) – brytyjski reżyser, scenarzysta i producent, uznawany za jednego z najbardziej wpływowych twórców filmowych w historii kina. Określany mianem „mistrza suspensu”. W trwającej ponad sześć dekad karierze wyreżyserował 53 filmy fabularne. Stał się rozpoznawalny dzięki licznym wywiadom i występom cameo w swoich produkcjach oraz serialowi kryminalnemu Alfred Hitchcock przedstawia. Podobne uznanie zyskiwali aktorzy grający w jego filmach. Styl reżyserski Hitchcocka obejmował płynny ruch kamery naśladującej spojrzenie granej postaci, stawiając tym samym widza w roli podglądacza, oraz kadrowanie ujęć w taki sposób, aby zmaksymalizować uczucie niepokoju oraz lęku. W 1979 roku został odznaczony Orderem Imperium Brytyjskiego. Sześć wyreżyserowanych przez Hitchcocka filmów zestawianych było w pierwszej dziesiątce podsumowań roku w amerykańskim box office. Czternaście produkcji uzyskało przynajmniej jedną nominację do Oscara w dowolnej kategorii, z czego pięć zdobyło co najmniej jedną statuetkę. Dziewiętnaście produkcji reżysera, po uwzględnieniu inflacji, przekroczyło sumę stu milionów dolarów dochodu z biletów na rynku krajowym. Czytaj więcej…

2018-08-24[edytuj | edytuj kod]

Bitwa o Knipawę – całość zmagań o kontrolę nad portową dzielnicą Królewca - Knipawą, trwających od 13 kwietnia do 14 lipca 1455 roku podczas wojny trzynastoletniej w latach 1454–1466, zakończonych decydującym zwycięstwem zakonu krzyżackiego. Miasto wzięło w 1454 roku aktywny udział w antykrzyżackim powstaniu kierowanym przez Związek Pruski, zdobywając krzyżacki zamek, i był jednym z czterech miast, w których związkowcy złożyli hołd Kazimierzowi IV Jagiellończykowi, dobrowolnie przyłączając się do Królestwa Polskiego. Przedłużająca się wojna trzynastoletnia i wzrost związanych z nią podatków skutkował zmianą orientacji politycznej pospólstwa i prokrzyżackim powstaniem. W jego następstwie dzielnice Stare Miasto i Lipnik powróciły pod władzę zakonu krzyżackiego, a wierna Kazimierzowi IV pozostała jedynie portowa dzielnica Knipawa. Wielki mistrz Zakonu Ludwig von Erlichshausen skierował przeciwko niej siły dowodzone przez wielkiego szpitalnika Heinricha Reuss von Plauena, które niedostatecznie silne aby przeprowadzić szturm, rozpoczęły oblężenie ufortyfikowanej i położonej na rzecznej wyspie dzielnicy. Wobec otrzymania niewystarczającej pomocy ze strony kierowanego przez Johannesa von Baysen Związku Pruskiego i rozbicia przez Krzyżaków odsieczy, zmuszona została po szturmie do kapitulacji na honorowych warunkach po 14 tygodniach oblężenia. Czytaj więcej…

2018-08-25[edytuj | edytuj kod]

Klasyfikacja medalowa Letnich Igrzysk Olimpijskich 1908 – zestawienie państw, które zdobyły medale na letnich igrzyskach olimpijskich w 1908 roku. Igrzyska przeprowadzono między 27 kwietnia a 13 lipca w Londynie. Początkowo gospodarzem igrzysk miał być Rzym, jednak z powodu erupcji Wezuwiusza przeniesiono je do Londynu. 22 kraje reprezentowało 2024 sportowców (1980 mężczyzn i 40 kobiet), występujących w 24 dyscyplinach. Trzy kraje uczestniczyły w igrzyskach po raz pierwszy: Australazja, Islandia oraz Finlandia. Najwięcej medali zdobyli reprezentanci gospodarzy, których dorobek w sumie wyniósł 56 złotych medali, 51 srebrnych i 39 brązowych. Najwięcej złotych medali indywidualnie wywalczyli amerykański lekkoatleta Martin Sheridan oraz brytyjski pływak Henry Taylor. Na tych igrzyskach 4 kraje zdobyły swoje pierwsze medale olimpijskie. Czytaj więcej…

2018-08-26[edytuj | edytuj kod]

Rak jądra – grupa pierwotnych nowotworów jądra wywodzących się z nabłonka rozrodczego lub rzadziej z podścieliska gonad i sznurów płciowych. Nowotwór najczęściej objawia się jako jednostronny, bezbolesny guz lub obrzęk w mosznie. Podejrzenie choroby jest stawiane na podstawie typowego obrazu klinicznego choroby oraz wyniku badania ultrasonograficznego. Standardem jest wykonywanie u wszystkich chorych z podejrzeniem choroby nowotworowej jądra radykalnej operacji usunięcia jądra zwanej orchidektomią. Materiał tkankowy uzyskany podczas orchidektomii poddaje się badaniu histopatologicznemu, co pozwala na ostateczne rozpoznanie nowotworu oraz określenie typu histologicznego. Dalsze leczenie po wykonaniu orchidektomii zależy od rozpoznania histopatologicznego, zaawansowania choroby oraz stężenia określonych markerów po zabiegu operacyjnym. We wczesnym stadium, w zależności od rozpoznania histopatologicznego oraz stopnia zaawansowania, wykorzystuje się strategię wyłącznego aktywnego nadzoru lub stosuje się leczenie uzupełniające. Chorzy z zaawansowaną chorobą wymagają chemioterapii opartej na cisplatynie. Czytaj więcej…

2018-08-27[edytuj | edytuj kod]

Papuga rodrigueska – gatunek wymarłego ptaka z rodziny papug wschodnich, endemicznego dla maskareńskiej wyspy Rodrigues. Nie jest jasne, z jakim gatunkiem była najbliżej spokrewniona, ale podobnie jak inne maskareńskie papugi umieszczana jest w plemieniu Psittaculini. Papuga rodrigueska miała zielone upierzenie, głowa i dziób były stosunkowo duże, zaś ogon długi. Dokładny jej rozmiar jest nieznany, możliwe, że osiągały około 50 cm długości. Była to największa papuga na wyspie Rodrigues, do tego miała największą głowę spośród wszystkich maskareńskich papug. Możliwe, że przypominały papugi wielkodziobe. Przed odkryciem odwiedzały również wysepki u południowych wybrzeży Rodrigues, które były wolne od szczurów; żywiły się nasionami krzewów Fernelia buxifolia. Gatunek znany jest z subfosylnych szczątków i doniesień z czasów historycznych. Po raz ostatni została wspomniana w 1761 roku i najprawdopodobniej wymarła niedługo potem, najpewniej wskutek drapieżnictwa ze strony szczurów, wycinki lasów i polowań. Czytaj więcej…

2018-08-28[edytuj | edytuj kod]

Radziecka szkoła montażu – nurt kinematografii i teorii filmu, który ukształtował się w Związku Radzieckim w drugiej połowie lat 20. XX wieku. Rozwijał się on od momentu założenia państwowej wytwórni Sowkino w 1925 roku, do ostatecznego podporządkowania kinematografii radzieckiej doktrynie socrealizmu około 1933 roku. Twórcy szkoły montażu byli często aktywnymi teoretykami filmu czy ogólnie teoretykami sztuki. Pomimo pewnych rozbieżności w ich poglądach, najogólniejszym stawianym przez nich założeniem było podkreślenie roli montażu filmowego, który uważali za podstawę kinematografii i najmocniej wpływający na emocje widza środek wyrazu. Jako teoretycy-praktycy doszli do takich konkluzji, wyciągając wnioski ze swoich własnych filmów, prowadząc liczne eksperymenty, a także badania analityczne nad filmem, teatrem i literaturą, sięgające do kultury amerykańskiej, a nawet japońskiej. Pomimo ewidentnie propagandowej tematyki większości filmów radzieckiej szkoły montażu, ruch ten zaliczany jest pod względem formalnym do awangardy. Jego twórcy byli cenieni za nowatorstwo i poszukiwania artystyczne. Czytaj więcej…

2018-08-29[edytuj | edytuj kod]

FIS Sommer Ladies Tournee – turniej w skokach narciarskich kobiet, odbywający się w miesiącach letnich na takich samych zasadach, jak Turniej Czterech Skoczni czy FIS Ladies Winter Tournee w zimie. Cykl FSLT w 2001 roku składał się z sześciu konkursów (trzech drużynowych i trzech indywidualnych), natomiast od 2002 do 2006 roku z pięciu (czterech indywidualnych i jednego drużynowego), z wyjątkiem 2003 roku, kiedy rozegrano drugi konkurs drużynowy. Zawody rozgrywane były na skoczniach w Austrii, Niemczech oraz Słowenii. Do roku 2002 turniej rozgrywany był na przełomie sierpnia i września, a po 2002 roku – w sierpniu. Zwycięzcą zostawała zawodniczka, która zdobyła największą liczbę punktów we wszystkich konkursach łącznie. Turniej był najstarszym i najdłuższym turniejem letnim w skokach narciarskich dla kobiet. W 2006 roku odbyły się ostatnie zawody w ramach FIS Sommer Ladies Tournee, później turniej nie został już wznowiony. Czytaj więcej…

2018-08-30[edytuj | edytuj kod]

Alfred Hitchcock (ur. 13 sierpnia 1899 w Londynie, zm. 29 kwietnia 1980 w Los Angeles) – brytyjski reżyser, scenarzysta i producent, uznawany za jednego z najbardziej wpływowych twórców filmowych w historii kina. Określany mianem „mistrza suspensu”. W trwającej ponad sześć dekad karierze wyreżyserował 53 filmy fabularne. Stał się rozpoznawalny dzięki licznym wywiadom i występom cameo w swoich produkcjach oraz serialowi kryminalnemu Alfred Hitchcock przedstawia. Podobne uznanie zyskiwali aktorzy grający w jego filmach. Styl reżyserski Hitchcocka obejmował płynny ruch kamery naśladującej spojrzenie granej postaci, stawiając tym samym widza w roli podglądacza, oraz kadrowanie ujęć w taki sposób, aby zmaksymalizować uczucie niepokoju oraz lęku. W 1979 roku został odznaczony Orderem Imperium Brytyjskiego. Sześć wyreżyserowanych przez Hitchcocka filmów zestawianych było w pierwszej dziesiątce podsumowań roku w amerykańskim box office. Czternaście produkcji uzyskało przynajmniej jedną nominację do Oscara w dowolnej kategorii, z czego pięć zdobyło co najmniej jedną statuetkę. Dziewiętnaście produkcji reżysera, po uwzględnieniu inflacji, przekroczyło sumę stu milionów dolarów dochodu z biletów na rynku krajowym. Czytaj więcej…

2018-08-31[edytuj | edytuj kod]

Bitwa o Knipawę – całość zmagań o kontrolę nad portową dzielnicą Królewca - Knipawą, trwających od 13 kwietnia do 14 lipca 1455 roku podczas wojny trzynastoletniej w latach 1454–1466, zakończonych decydującym zwycięstwem zakonu krzyżackiego. Miasto wzięło w 1454 roku aktywny udział w antykrzyżackim powstaniu kierowanym przez Związek Pruski, zdobywając krzyżacki zamek, i był jednym z czterech miast, w których związkowcy złożyli hołd Kazimierzowi IV Jagiellończykowi, dobrowolnie przyłączając się do Królestwa Polskiego. Przedłużająca się wojna trzynastoletnia i wzrost związanych z nią podatków skutkował zmianą orientacji politycznej pospólstwa i prokrzyżackim powstaniem. W jego następstwie dzielnice Stare Miasto i Lipnik powróciły pod władzę zakonu krzyżackiego, a wierna Kazimierzowi IV pozostała jedynie portowa dzielnica Knipawa. Wielki mistrz Zakonu Ludwig von Erlichshausen skierował przeciwko niej siły dowodzone przez wielkiego szpitalnika Heinricha Reuss von Plauena, które niedostatecznie silne aby przeprowadzić szturm, rozpoczęły oblężenie ufortyfikowanej i położonej na rzecznej wyspie dzielnicy. Wobec otrzymania niewystarczającej pomocy ze strony kierowanego przez Johannesa von Baysen Związku Pruskiego i rozbicia przez Krzyżaków odsieczy, zmuszona została po szturmie do kapitulacji na honorowych warunkach po 14 tygodniach oblężenia. Czytaj więcej…