Przejdź do zawartości

Aníbal Cavaco Silva

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Aníbal Cavaco Silva
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Aníbal António Cavaco Silva

Data i miejsce urodzenia

15 lipca 1939
Loulé

Prezydent Portugalii
Okres

od 9 marca 2006
do 9 marca 2016

Przynależność polityczna

Partia Socjaldemokratyczna

Pierwsza dama

Maria Cavaco Silva

Poprzednik

Jorge Sampaio

Następca

Marcelo Rebelo de Sousa

Premier Portugalii
Okres

od 6 listopada 1985
do 28 października 1995

Przynależność polityczna

Partia Socjaldemokratyczna

Poprzednik

Mário Soares

Następca

António Guterres

Minister finansów Portugalii
Okres

od 10 stycznia 1980
do 12 stycznia 1981

Przynależność polityczna

Partia Socjaldemokratyczna

Poprzednik

António Sousa Franco

Następca

João Morais Leitão

Faksymile
Odznaczenia
Wstęga Trzech Orderów (Portugalia) Wielki Łańcuch Orderu Wieży i Miecza (Portugalia) Krzyż Wielki Orderu Chrystusa Krzyż Wielki Orderu Avis (Portugalia) Wielki Łańcuch Orderu św. Jakuba od Miecza (Portugalia) Wielki Łańcuch Orderu Infanta Henryka (Portugalia) Wielki Łańcuch Orderu Wolności (Portugalia) Krzyż Wielki Orderu Zasługi (Portugalia) Krzyż Wielki Orderu Edukacji Publicznej (Portugalia) Klasa Specjalna Odznaki Honorowej za Zasługi Krzyż Wielki I Klasy Odznaki Honorowej za Zasługi Wielki Łańcuch Orderu Krzyża Południa (Brazylia) Krzyż Wielki Orderu Krzyża Południa (Brazylia) Krzyż Wielki Orderu Rio Branco (Brazylia) Krzyż Wielki Orderu Kongresu Narodowego (Brazylia) Order Stara Płanina (Bułgaria) Łańcuch Orderu Zasługi (Chile) Krzyż Wielki Orderu Zasługi (Chile) Krzyż Wielki Orderu Bernardo O’Higginsa (Chile) Krzyż Wielki Orderu Makariosa III (Cypr) Krzyż Wielki Narodowego Orderu Zasługi (Ekwador) Order Krzyża Ziemi Maryjnej I Klasy (Estonia) Krzyż Wielki Orderu Białej Róży Finlandii Krzyż Wielki Orderu Honoru (Grecja) Krzyż Wielki Orderu Narodowego Colinas de Boé (Gwinea-Bissau) Łańcuch Orderu Izabeli Katolickiej (Hiszpania) Krzyż Wielki Orderu Izabeli Katolickiej (Hiszpania) Rycerz Krzyża Wielkiego Orderu Oranje-Nassau (Holandia) Order Al-Husajna ibn Alego (Jordania) Krzyż Wielki Klasy Specjalnej Orderu Odrodzenia (Jordania) Łańcuch Orderu Zasługi (Katar) Wielki Łańcuch Orderu Boyacá (Kolumbia) Wielki Krzyż ze Złotym Łańcuchem Orderu Witolda Wielkiego (Litwa) Krzyż Wielki Orderu Korony Dębowej (Luksemburg) Order Lwa Złotego (Nassau) Krzyż Uznania I klasy (Łotwa) Narodowy Order Zasługi Republiki Malty I klasy Wielka Wstęga Orderu Alawitów (od 1956, Maroko) Łańcuch Orderu Orła Azteckiego (Meksyk) Order Przyjaźni i Pokoju I klasy (Mozambik) Krzyż Wielki Klasy Specjalnej Orderu Zasługi RFN Krzyż Wielki Orderu Zasługi RFN Krzyż Wielki Królewskiego Norweskiego Orderu Świętego Olafa Order Gwiazdy Palestyny Krzyż Wielki Orderu Manuela Amadora Guerrero (Panama) Krzyż Wielki Orderu Słońca Peru Order Orła Białego Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski Łańcuch Orderu Gwiazdy Rumunii Order Podwójnego Białego Krzyża I Klasy (Słowacja) Order Królewski Serafinów (Szwecja) Komandor Krzyża Wielkiego Orderu Gwiazdy Polarnej (1975–2022, Szwecja) Wielki Łańcuch Orderu Timoru Wschodniego Wielka Wstęga Orderu Republiki (Tunezja) Wielka Wstęga Orderu Siódmego Listopada (Tunezja) Order Państwa Republiki Turcji Złoty Łańcuch Orderu Piusa IX Wielka Wstęga Orderu Oswobodziciela (Wenezuela) Order Amílcara Cabrala 1 klasy Łańcuch Orderu Pro Merito Melitensi Krzyż Wielki Orderu Pro Merito Melitensi – Klasa Specjalna

Aníbal António Cavaco Silva (wym. [ɐˈnibaɫ kɐˈvaku ˈsiɫvɐ], ur. 15 lipca 1939 w Loulé) – portugalski ekonomista i polityk, w latach 1985–1995 premier, od 2006 do 2016 prezydent Portugalii, w latach 1985–1995 lider Partii Socjaldemokratycznej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wykształcenie i działalność zawodowa

[edytuj | edytuj kod]

W wieku 17 lat zamieszkał w Lizbonie, gdzie w 1959 ukończył studium z zakresu rachunkowości w instytucie ISCAL. Następnie kształcił się w zakresie finansów w ISCEF, instytucie wchodzącym w skład Uniwersytetu Technicznego w Lizbonie. W latach 1962–1965 przebywał w Mozambiku, gdzie jako oficer służył w portugalskiej armii. Był stypendystą Fundação Calouste Gulbenkian, fundacji założonej przez Calouste’a Gulbenkiana. Był wykładowcą na macierzystej uczelni, później wyjechał do Wielkiej Brytanii. Pracował na University of York, uzyskując na tej uczelni doktorat z zakresu ekonomii. W 1977 zatrudniony w Banco de Portugal, w portugalskim banku centralnym kierował departamentem badań ekonomicznych, a po odejściu z urzędu premiera objął tam funkcję doradcy. Został także wykładowcą na Portugalskim Uniwersytecie Katolickm oraz na Universidade Nova de Lisboa, obejmując na nim stanowisko profesorskie.

Działalność polityczna

[edytuj | edytuj kod]

W 1974 dołączył do powstałej w okresie demokratyzacji Partii Socjaldemokratycznej. Został deputowanym do Zgromadzenia Republiki. W styczniu 1980 objął urząd ministra finansów w gabinecie Francisca Sá Carneiro, który zginął w katastrofie lotniczej w grudniu tegoż roku. Aníbal Cavaco Silva odmówił wejścia do rządu Francisca Pinto Balsemão, w styczniu 1981 odszedł z funkcji ministra, zrzekł się też mandatu poselskiego. Wkrótce powrócił do aktywności politycznej, obejmując funkcję przewodniczącego rady Zespołu Metropolitalnego Lizbony.

W maju 1985 wystartował na przewodniczącego PSD po rezygnacji Carlosa Moty Pinto. Zwyciężył w partyjnych wyborach, pokonując faworyzowanych kontrkandydatów. Doprowadził do zerwania koalicji Bloco Central, co skutkowało przedterminowymi wyborami. Po zwycięstwie PSD 6 listopada 1985 został nowym premierem, stając na czele mniejszościowego gabinetu. W kwietniu 1987 jego rząd przegrał głosowanie nad wotum nieufności, co skutkowało kolejnymi wyborami. W ich wyniku PSD uzyskała bezwzględną większość w Zgromadzeniu Republiki, a jej lider ponownie objął urząd premiera. Uzyskał reelekcję również w 1991, sprawując urząd premiera do 28 października 1995. W okresie dziesięciu lat kierowania gabinetem w Portugalii przeprowadzono reformy gospodarcze, a także inwestycje w infrastrukturę, wykorzystując także fundusze europejskie (do EWG Portugalia przystąpiła w 1986).

W lutym 1995 na czele partii zastąpił go Fernando Nogueira. Aníbal Cavaco Silva nie kandydował w tym samym roku w kolejnych wyborach, PSD pod nowym kierownictwem i wyborczej porażce przeszła wówczas do opozycji. W 1996 po raz pierwszy wystartował w wyborach prezydenckich, otrzymując w pierwszej turze 46,1% głosów i przegrywając z Jorge Sampaio, który był jedynym kontrkandydatem[1]. Wycofał się wówczas z aktywności politycznej, powracając do działalności naukowej i do pracy w banku centralnym.

W 2006 ponownie kandydował w wyborach prezydenckich z poparciem macierzystej PSD oraz koalicyjnej Partii Ludowej. Zwyciężył w pierwszej turze głosowania z wynikiem 50,5% głosów[1]. Urząd prezydenta Portugalii objął 9 marca 2006. W wyborach w 2011 z poparciem PSD i CDS/PP ubiegał się o reelekcję[2]. Ponownie zwyciężył w pierwszej turze przeprowadzonej 23 stycznia 2011, otrzymując 52,9% głosów[1]. 9 marca 2016 zakończył swoją drugą prezydencką kadencję.

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Żonaty z Marią Cavaco Silvą, ma dwoje dzieci.

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]
Wielki mistrz ex officio wszystkich orderów portugalskich
Pozostałe ordery i odznaczenia (chronologicznie)[3]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Resultados Eleitorais. eleicoes.cne.pt. [dostęp 2016-09-19]. (port.).
  2. CDS-PP e PSD «juntos» por Cavaco Silva. tvi24.iol.pt, 26 października 2010. [dostęp 2016-09-19]. (port.).
  3. Cidadãos Nacionais Agraciados com Ordens Estrangeiras. presidencia.pt. [dostęp 2016-04-10]. (port.).
  4. M.P. z 2009 r. nr 22, poz. 280.
  5. Portugalia jest naszym podwójnym sojusznikiem. prezydent.pl, 2 września 2008. [dostęp 2012-05-12].
  6. Latvijas un Portugāles prezidenti: Eiropai ir jābūt solidārai. president.lv, 19 listopada 2010. [dostęp 2016-09-19]. (łot.).
  7. M.P. z 2012 r. poz. 764.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]