Frankfurt nad Odrą: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
MastiBot (dyskusja | edycje)
Boty
3 417 432 edycje
m Bot: Dodanie tytułów do linków w przypisach (patrz FAQ); zmiany kosmetyczne
Szoltys-bot (dyskusja | edycje)
Boty
536 211 edycji
m →‎top: bot poprawia martwe linki zewnętrzne
Linia 35: Linia 35:
|www = http://www.frankfurt-oder.de/
|www = http://www.frankfurt-oder.de/
}}
}}
'''Frankfurt nad Odrą''' ([[język niemiecki|niem.]] ''Frankfurt (Oder)'', dawniej ''Frankfurt an der Oder'', [[język polski|pol.]] hist. ''Słubice''<ref name="SŁU">Mapa Polski 1:500&nbsp;000 Wojskowy Instytut Geograficzny Sztabu Generalnego W.P., Warszawa 1947 [http://web.archive.org/web/20160304091731/http://www.mapywig.org/m/WIG_maps/series/500K_post-WW2/MAPA_POLSKI_1_500_000_LEGNICA_5.jpg]</ref><ref>[Koleje Pomorza 1:1100&nbsp;000, marzec 1946 http://www.kolej.one.pl/mapy/1/1099510834.jpg]</ref>) – [[miasto]] na prawach powiatu, leżące na zachodnim brzegu [[Odra|Odry]], we wschodniej części [[Niemcy|Niemiec]] w [[kraj związkowy|kraju związkowym]] [[Brandenburgia]]. Leży na wysokości od 19 do 135 m [[n.p.m.]] i wraz z polskimi [[Słubice|Słubicami]] (które do 1945 roku stanowiły jego prawobrzeżną część) tworzy aglomerację transgraniczną liczącą ok. 80 tys. mieszkańców. Miasto jest siedzibą [[Europejski Uniwersytet Viadrina|Europejskiego Uniwersytetu Viadrina]].
'''Frankfurt nad Odrą''' ([[język niemiecki|niem.]] ''Frankfurt (Oder)'', dawniej ''Frankfurt an der Oder'', [[język polski|pol.]] hist. ''Słubice''<ref name="SŁU">Mapa Polski 1:500&nbsp;000 Wojskowy Instytut Geograficzny Sztabu Generalnego W.P., Warszawa 1947 [http://web.archive.org/web/20160304091731/http://www.mapywig.org/m/WIG_maps/series/500K_post-WW2/MAPA_POLSKI_1_500_000_LEGNICA_5.jpg]</ref><ref>[Koleje Pomorza 1:1100&nbsp;000, marzec 1946 http://web.archive.org/web/20131023055353/http://www.kolej.one.pl/mapy/1/1099510834.jpg]</ref>) – [[miasto]] na prawach powiatu, leżące na zachodnim brzegu [[Odra|Odry]], we wschodniej części [[Niemcy|Niemiec]] w [[kraj związkowy|kraju związkowym]] [[Brandenburgia]]. Leży na wysokości od 19 do 135 m [[n.p.m.]] i wraz z polskimi [[Słubice|Słubicami]] (które do 1945 roku stanowiły jego prawobrzeżną część) tworzy aglomerację transgraniczną liczącą ok. 80 tys. mieszkańców. Miasto jest siedzibą [[Europejski Uniwersytet Viadrina|Europejskiego Uniwersytetu Viadrina]].


== Historia ==
== Historia ==

Wersja z 01:38, 19 lis 2017

Frankfurt nad Odrą
Frankfurt (Oder)
Ilustracja
Frankfurt nad Odrą oraz Słubice z lotu ptaka
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Niemcy

Kraj związkowy

 Brandenburgia

Data założenia

XIII wiek

Prawa miejskie

1253

Burmistrz

Martin Wilke (bezpartyjny)

Powierzchnia

147,85 km²

Wysokość

19-135 m n.p.m.

Populacja (31 grudnia 2015)
• liczba ludności
• gęstość


58 092[1]
393 os./km²

Nr kierunkowy

0335

Kod pocztowy

15201-15236

Tablice rejestracyjne

FF

Położenie na mapie Brandenburgii
Mapa konturowa Brandenburgii
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:city}
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Frankfurt nad Odrą (niem. Frankfurt (Oder), dawniej Frankfurt an der Oder, pol. hist. Słubice[2][3]) – miasto na prawach powiatu, leżące na zachodnim brzegu Odry, we wschodniej części Niemiec w kraju związkowym Brandenburgia. Leży na wysokości od 19 do 135 m n.p.m. i wraz z polskimi Słubicami (które do 1945 roku stanowiły jego prawobrzeżną część) tworzy aglomerację transgraniczną liczącą ok. 80 tys. mieszkańców. Miasto jest siedzibą Europejskiego Uniwersytetu Viadrina.

Historia

Kalendarium:

Demografia

 Osobny artykuł: Ludność Frankfurtu nad Odrą.

Liczba ludności miasta przed zjednoczeniem Niemiec wynosiła 87 863 (1988 r.), w roku 2000 miasto zamieszkiwało 72 131 osób, w 2008 roku 60 588, natomiast w 2015 r. 58 092[1]. Według danych z września 2013 roku w mieście było zameldowanych 1285 Polaków[10]. W roku akademickim dodatkowo ponad 6 tys. studentów.

Dzielnice miasta


I Stadtmitte (Śródmieście)
II Beresinchen (Barszynka)
III Nord (Północ)
IV West (Zachód)
V Süd (Południe)
Niemcy
Język niemiecki 		Polska
Język polski
1 Stadtmitte dosł. Śródmieście
2 Gubener Vorstadt dosł. Przedmieście Gubińskie
3 Obere Stadt dosł. Górne Miasto
4 Altberesinchen dosł. Stara Barszynka
5 Neuberesinchen dosł. Nowa Barszynka
6 Güldendorf pol. hist. Cieszonowo[2]
7 Lossow pol. hist. Łosowo[2]
8 Lebuser Vorstadt dosł. Przedmieście Lubuskie
9 Hansaviertel dosł. Dzielnica Hansy
10 Klingetal dosł. Ostra Dolina[4]
11 Kliestow pol. hist. Kleszczów[4]
12 Booßen pol. hist. Bożeń[2]
13 Nuhnenvorstadt dosł. Przedmieście Nutnicowskie
14 Rosengarten dosł. Ogród Różany
14 Pagram pol. hist. Pielgrzym[2]
15 Lichtenberg pol. hist. Orlica[2]
16 Süd dosł. Południe
17 Markendorf pol. hist. Słubia[2]
18 Markendorf-Siedlung dosł. Słubia-Osiedle[4]
19 Hohenwalde dosł. Wysoki Las

Sąsiadujące z Frankfurtem nad Odrą polskie miasto Słubice do 1945 r. było częścią Frankfurtu i nazywało się Dammvorstadt (dosł. przedmieście za wałem).

Kościół Pokoju – najstarszy kościół i zarazem murowany budynek Frankfurtu i Słubic
Plik:Belagerung der Stadt Frankfurt (Oder) durch die Schweden 1631.png
Oblężenie Frankfurtu przez Szwedów w 1631
Ratusz
Kościół Mariacki
Budynek poczty głównej
Kościół Świętego Krzyża
Uniwersytet Viadrina
Kościół Św. Gertrudy
Dworzec kolejowy
Pomnik Armii Czerwonej we Frankfurcie
Pomnik Mikołaja Kopernika we Frankfurcie nad Odrą

Zabytki

Kościoły

Głównymi kościołami w mieście są:

Pomniki

W mieście znajduje się wiele pomników m.in.:

Edukacja

We Frankfurcie nad Odrą znajduje się założony 15 lipca 1991 Uniwersytet Viadrina, który od 1998 jest obok UAM w Poznaniu drugą uczelnią macierzystą dla Collegium Polonicum w Słubicach.

Transport

Transport kolejowy

Stacje i przystanki

Połączenia kolejowe

Byłe przejścia graniczne

Wojsko

Sport

W mieście swoją siedzibę ma powstały w 1951 roku FC „Vorwärts” Frankfurt, który obecnie występuje pod nazwą 1. FC Frankfurt. Sukcesami klubu są m.in. sześciokrotne mistrzostwo NRD oraz dwukrotnie zdobyty Puchar NRD. W sezonie 2016/2017 zespół występuje w Oberlidze Nordost (V poziom rozgrywek). Domowym obiektem drużyny jest Stadion der Freundschaft o pojemności 12 tys. miejsc[11].

Miasto jest siedzibą niemiecko-polskiej drużyny koszykówki męskiej 1. ASC Red Cocks Frankfurt nad Odrą[12]. Frankfurt jest też siedzibą niemiecko-polskiego klubu piłki ręcznej kobiet – BSV Iskra Frankfurt Oder/Kowalów.

We Frankfurcie nad Odrą swoją siedzibę ma Muzeum Sportu.

Osoby

Urodzeni we Frankfurcie nad Odrą

Związani z miastem

Współpraca

Miejscowości partnerskie:[13]

Zobacz też

  1. ↑ a b https://www.statistik-berlin-brandenburg.de/publikationen/stat_berichte/2016/SB_A01-07-00_2015m12_BB.xlsx
  2. ↑ a b c d e f g Mapa Polski 1:500 000 Wojskowy Instytut Geograficzny Sztabu Generalnego W.P., Warszawa 1947 [1]
  3. ↑ [Koleje Pomorza 1:1100 000, marzec 1946 http://web.archive.org/web/20131023055353/http://www.kolej.one.pl/mapy/1/1099510834.jpg]
  4. ↑ a b c d e Märkische Oderzeitung/Frankfurter Stadtbote, 7. Juli 2006, S. 15.
  5. ↑ [2]
  6. ↑ Jerzy Besala, Stanisław Żółkiewski, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1988, s. 27. ISBN 83-06-01583-5.
  7. ↑ [3]
  8. ↑ http://historia.wp.pl/title,Polscy-powstancy-zbombardowali-Frankfurt-nad-Odra,wid,16312876,wiadomosc.html?ticaid=116440&_ticrsn=5
  9. ↑ Tourismusverein Frankfurt Oder
  10. ↑ Tysiące Polaków przenosi się na niemiecką stronę Odry | Echa polskie | DW | 29.10.2013
  11. ↑ Historie. fcfrankfurt.de. [dostęp 10-09-2016].
  12. ↑ Koguty znowu zwycięskie. slubice24.pl. [dostęp 2017].
  13. ↑ Partnerstädte

Bibliografia

  • Monika Kilian/ Ulrich Knefelkamp (wyd.): Frankfurt Oder Słubice. Sieben Spaziergänge durch die Stadtgeschichte. Berlin: scrîpvaz-Verlag 2003.
  • Ulrich Knefelkamp/ Siegfried Griesa (wyd.): Frankfurt an der Oder 1253–2003, Berlin 2003, ISBN 3-89700-367-8.
  • Sibylle Gramlich/ Anrdreas Bernhard/ Andreas Cante/ Irmelin Küttner: Stadt Frankfurt (Oder) (Denkmaltopographie der Bundesrepupblik Deutschland, Denkmale in Brandenburg, tom 3), Worms am Rhein 2002, ISBN 3-88462-190-4.
  • Hans Nauschütz: Frankfurt wie es war und ist: Wanderungen durch Frankfurt (Oder), Die Furt 2003, ISBN 3-933416-01-9.
  • Wolfgang Stribrny/ Fritz Zäpke: Frankfurt/Oder. Porträt einer Brückenstadt, Westkreuz-Verlag Berlin/Bonn, 1991, ISBN 3-922131-75-1.
  • Fritz Timme: Die Entstehung von Frankfurt an der Oder, 1954, in Zeitschrift für Ostforschung, 3. Jahrgang 1954, S. 497-517.
  • Stadtplan „Frankfurt an der Oder 1909“. Reprint des großformatigen mehrfarbigen historischen Stadtplanes. Guben 2005, ISBN 3-935881-24-X.

Linki zewnętrzne

Panorama miasta
Panorama miasta
Jeziora Frankfurtu nad Odrą

Wzgórza Frankfurtu nad Odrą

Zieleń we Frankfurcie nad Odrą
Parki i ogrody
Lasy i rezerwaty
Nadburmistrzowie Frankfurtu nad Odrą

Dzielnice Frankfurtu nad Odrą
Dzielnice
Części miasta
  • I - Stadtmitte, II - Beresinchen, III - Nord, IV - West, V - Süd

Podział administracyjny Frankfurtu nad Odrą

Brandenburgia (Brandenburg)
  • Siedziba kraju związkowego: Poczdam (Potsdam)
Miasta na prawach powiatu
Powiaty

Flaga Brandenburgii

Podział administracyjny Prowincji Brandenburgia (Provinz Brandenburg) 1815–1946
Rejencja berlińska (1816–1821)
Regierungsbezirk Berlin
Powiaty miejskie
Rejencja frankfurcka
Regierungsbezirk Frankfurt
Powiaty miejskie
Powiaty ziemskie
Rejencja poczdamska
Regierungsbezirk Potsdam
Powiaty miejskie
Powiaty ziemskie

Związek Hanzeatycki
Region nadreński
(Ren – Moza)
Region IJssel i Zuiderzee
Wybrzeże Morza Północnego
Między Renem i Wezerą
(Westfalia)
Między Wezerą i Łabą
(Dolna Saksonia)
Niemcy środkowe
(na południe do Harzu
między górną Wezerą i Soławą)
Brandenburgia
Południowe wybrzeże Bałtyku
w granicach cesarstwa
Prusy, Polska
Inflanty
Szwecja

Proporzec hanzeatycki

Główny szlak Ligi Hanzeatyckiej

Lubeka – Stolica Ligi Hanzeatyckiej

  1. ↑ a b c d e f miasto-przywódca rejonu lub okręgu
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t miasto odegrało poważną rolę w Hanzie
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Frankfurt_nad_Odrą&oldid=50970930”