19 Batalion Straży Granicznej
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1922 |
| Rozformowanie |
1923 |
| Tradycje | |
| Rodowód | |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
kpt. Aleksander Sturomski |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość | |
19 Batalion Straży Granicznej – jednostka organizacyjna Straży Granicznej w II Rzeczypospolitej.
Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]
Wykonując postanowienia uchwały Rady Ministrów z 23 maja 1922 roku, Minister Spraw Wewnętrznych rozkazem z 9 listopada 1922 roku zmienił nazwę „Bataliony Celne” na „Straż Graniczną”[1]. Wprowadził jednocześnie w formacji nową organizację wewnętrzną[2]. 19 batalion celny przemianowany został na 19 batalion Straży Granicznej.
19 batalion Straży Granicznej funkcjonował w strukturze Komendy Powiatowej Straży Granicznej w Sarnach, a jego dowództwo stacjonowało w Ozdamiczach.[a]. W skład batalionu wchodziły cztery kompanie strzeleckie oraz jedna kompania karabinów maszynowych w liczbie 3 plutonów po 2 karabiny maszynowe na pluton[5]. Dowódca batalionu posiadał uprawnienia dyscyplinarne dowódcy pułku. Cały skład osobowy batalionu obejmował etatowo 614 żołnierzy, w tym 14 oficerów[6].
W 1923 roku batalion przekazał swój odcinek oddziałom Policji Państwowej i został rozwiązany[7].
Służba graniczna[edytuj | edytuj kod]
Do Ozdamicz 19 baon celny przybył 29 września i rozpoczął obejmowanie odcinka granicznego. Dowódca batalionu prosił Główną Komendę SG o pozostawienie sztabu batalionu w Ozdomiczach w związku z dogodniejszą komunikacje i łączność z pododdziałami[8].
Wykonując rozkaz Głównej Komendy Straży Granicznej nr 27 z 21 października 1922, w dniu 3 listopada komenda 19 batalionu SG została przeniesiona z Korotycz do Ozdamicz[9]. Z taką też datą wykonanie rozkazu zameldował komendant batalionu kpt. Sturomski[10]. Prawdopodobnie sztab batalionu nigdy w Korotyczch nie stacjonował.
Na podstawie rozkazu Komendy Wojewódzkiej SG w Łachwie, 15 kwietnia 1923 19 batalion SG przekazał 24 baonowi SG odcinek graniczny od m. Chutor Abatirz – nr słupa 47, do rejonu placówki Muśnia – nr słupa 84. Przekazaniu podlegały placówki w Lisiczynie, Kupielu i Budkach Sobieczyńskich[11].
Komendanci batalionu[edytuj | edytuj kod]
- p.o. kpt. Aleksander Sturomski (IX 1922[12] – )
Struktura organizacyjna i rozmieszczenie[edytuj | edytuj kod]
| Ordre de Bataille 19 batalionu Straży Granicznej w Ozdamiczach w styczniu 1923[13] | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| kompanie | 1. Kołki | 2. Maleszewo | 3. Wojtkowicze | 4. Lutki | k ckm Tereblicze |
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 25.
- ↑ Prengel-Boczkowska 2009 ↓, s. 5.
- ↑ Dominiczak 1992 ↓, s. 79.
- ↑ Materiały dyslokacyjne SG ↓, s. 49.
- ↑ Dominiczak 1997 ↓, s. 246.
- ↑ Dominiczak 1992 ↓, s. 82.
- ↑ Prochwicz i Kępa 2003 ↓, s. 19.
- ↑ Zmiany dyslokacyjne KW Poleskiej ↓, s. 16.
- ↑ Materiały dyslokacyjne SG ↓, s. 48.
- ↑ Zmiany dyslokacyjne KW Poleskiej ↓, s. 33.
- ↑ Materiały dyslokacyjne SG ↓, s. 272.
- ↑ Rozkazy organizacyjne KG SG 1922–1923 ↓, s. 10.
- ↑ OdeB 19 bSG ↓, s. 2-10.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Hubert Bereza, Kajetan Szczepański: Centralna Szkoła Podoficerska KOP. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 PSK, 2014. ISBN 978-83-938921-7-4.
- Henryk Dominiczak: Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10202-0.
- Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4.
- Teresa Prengel-Boczkowska: Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego „Straż Graniczna (1922−1923)”. Szczecin: Archiwum Straży Granicznej, 2009.
- Jerzy Prochwicz, Zbigniew Kępa. ABC formacji granicznych II Rzeczypospolitej. „Problemy Ochrony Granic”. 24, 2003. Ketrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej. ISSN 1505-1757.
- Materiały dotyczące spraw dyslokacyjnych:przeniesienia siedzib komend, baonów, obszary odcinków granicznych, 1922–1923 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Rozkazy organizacyjne Komendy Głównej Straży Granicznej 1922−1923 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Materiały dotyczące zmian w dyslokacji na odcinku Komendy Wojewódzkiej Poleskiej 1922−1923 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.