Komenda Wojewódzka Straży Granicznej w Białymstoku
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1922 |
| Rozformowanie |
1923 |
| Komendanci | |
| Pierwszy | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość |
Główna Komenda SG |
Komenda Wojewódzka Straży Granicznej w Białymstoku – organ dowodzenia Straży Granicznej w II Rzeczypospolitej w latach 1922 – 1923.
Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]
Wykonując postanowienia uchwały Rady Ministrów z 23 maja 1922 roku o powołaniu Straży Granicznej, Minister Spraw Wewnętrznych z dniem 1 września 1922 wprowadził w formacji nową organizację wewnętrzną[1]. Ostatecznie nazwę „Baony Celne” na „Straż Graniczną” zmieniono rozkazem Ministra Spraw Wewnętrznych z 9 listopada 1922 roku. Granicę wschodnią podzielono na odcinki wojewódzkie. Komendy wojewódzkie Straży Granicznej przyjęły nazwy województw. Komendant podlegał w sprawach służby granicznej wojewodzie, a pod względem dyscyplinarnym, administracyjnym i regulaminowym głównemu komendantowi Straży Granicznej. Komendantom wojewódzkim za pośrednictwem komend powiatowych podlegały wszystkie bataliony Straży Granicznej stacjonujące w obrębie województwa[2]. Komenda Główna Straży Granicznej wyznaczyła z dniem 1 września 1922 roku obsadę personalną Komendy Wojewódzkiej Straży Granicznej w Białymstoku[3].
Zgodnie z rozkazem GK SG L.5893/tj. z 2 października 1922[4], z dniem 6 października 1922 komenda Wojewódzka SG przeniesiona została z Białegostoku do Grodna[5].
Komenda Wojewódzka Straży Granicznej „Białystok” z siedzibą w Grudnie została zlikwidowana 11 lipca 1923 po uprzednim protokolarnym przekazaniu granicy komendantowi okręgowemu Policji Państwowej w Białymstoku[6].
Służba graniczna[edytuj | edytuj kod]
W drugiej połowie 1922 Komendzie Wojewódzkiej SG „Białystok" z siedzibą w Grodnie podporządkowany został 27 szwadron kordonowej żandarmerii polowej rozmieszczony początkowo w Grodnie, a od listopada w Grandziczach. Szwadron wystawiał własne posterunki oraz prowadził rozpoznanie pogranicza za pomocą „płytkiego wywiadu”. Dodatkowym zadaniem realizowanym przez żandarmerię była kontrola żołnierzy Straży Granicznej podczas pełnienia służby granicznej[7].
Kadra komendy wojewódzkiej[edytuj | edytuj kod]
Stan na dzień 1 września 1922[8]:
- komendant – płk rez. pow. do sł. cz. Antoni Jastrzębski
- zastępca komendanta – mjr Karol Baczyński
- oficer do specjalnych zleceń – ppor. Stefan Boratyński
- oficer ordynansowy – ppor. Stefan Pieńkowski
Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]
Dyslokacja według stanu na dzień 1 grudnia 1922[9][10]
- Komenda wojewódzka w Białymstoku
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Prengel-Boczkowska 2009 ↓, s. 5.
- ↑ Dominiczak 1997 ↓, s. 244.
- ↑ Rozkazy organizacyjne KG SG 1922–1923 ↓, s. 50.
- ↑ Zmiany dyslokacyjne KW Poleskiej ↓, s. 3.
- ↑ Materiały dyslokacyjne SG ↓, s. 81.
- ↑ Ochał 2017 ↓, s. 128.
- ↑ Ochał 2017 ↓, s. 120.
- ↑ Rozkazy organizacyjne KG SG 1922–1923 ↓, s. 2.
- ↑ Dominiczak 1992 ↓, s. 79,81,82.
- ↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 28.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Hubert Bereza, Kajetan Szczepański: Centralna Szkoła Podoficerska KOP. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 PSK, 2014. ISBN 978-83-938921-7-4.
- Henryk Dominiczak: Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10202-0.
- Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4. OCLC 37244743. (pol.).
- Artur Ochał: Na litewskiej rubieży Brygada KOP Grodno (1929-1939). Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2017. ISBN 978-83-8098-148-5.
- Teresa Prengel-Boczkowska: Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego „Straż Graniczna (1922−1923)”. Szczecin: Archiwum Straży Granicznej, 2009.
- Materiały dotyczące spraw dyslokacyjnych:przeniesienia siedzib komend, baonów, obszary odcinków granicznych, 1922–1923 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Rozkazy organizacyjne Komendy Głównej Straży Granicznej 1922−1923 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Materiały dotyczące zmian w dyslokacji na odcinku Komendy Wojewódzkiej Poleskiej 1922−1923 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.