Kamzičí vrch
| ||
![]() Widok ze stoku góry Sokol na górę Kamzičí vrch | ||
Państwo | ![]() | |
Położenie | Vrbno pod Pradědem | |
Pasmo | Wysoki Jesionik (cz. Hrubý Jeseník) (Sudety) | |
Wysokość | 1173 m n.p.m. | |
Wybitność | 6 m | |
![]() |
Kamzičí vrch (historyczna nazwa niem. Königskuppe[1]) – szczyt (góra) o wysokości 1173 m n.p.m. (podawana jest też wysokość 1169 m n.p.m. lub 1170 m n.p.m.) w paśmie górskim Wysokiego Jesionika (cz. Hrubý Jeseník), w północno-wschodnich Czechach, w Sudetach Wschodnich, na Śląsku, w obrębie gminy Vrbno pod Pradědem, oddalony o około 2,5 km na północ od szczytu góry Pradziad (cz. Praděd)[2][3][4].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Lokalizacja[edytuj | edytuj kod]

Kamzičí vrch jest górą trudno rozpoznawalną o wypłaszczonej połaci szczytowej, „doczepioną” od wschodu do stoku góry Malý Děd (podobnie jak np. góra Žalostná do góry Keprník). Jedynie od strony południowo-wschodniej jest w miarę dobrze widoczna m.in. z sąsiednich szczytów gór Prostřední vrch i Sokol. Znajduje się w części (mikroregionie) Wysokiego Jesionika o nazwie Masyw Pradziada i Wysokiej Holi (cz. Pradědská hornatina), a jednocześnie przy granicy z sąsiednim mikroregionem o nazwie Masyw Orlíka (cz. Medvědská hornatina). Masyw góry ma lekko łukowaty grzbiet, położony blisko osady Vidly oraz towarzyszącej jej przełęczy Videlské sedlo, przy drodze nr 450 Bělá pod Pradědem – Bruntál, na bocznej gałęzi grzbietu głównego (grzebieniu) góry Pradziad, ciągnącego się od przełęczy Červenohorské sedlo do przełęczy Skřítek[2].
Jest szczytem pojedynczym[2]. Górę ograniczają: od zachodu mało wybitna przełęcz o wysokości 1167 m n.p.m. w kierunku góry Malý Děd, od północy dolina potoku (cz. Česnekový p. (2)[a]), od wschodu mało wybitna przełęcz o wysokości 850 m n.p.m. w kierunku szczytu o nazwie Nad Kapličkou i od południa dolina potoku Środkowa Opawa (cz. Střední Opava)[5][2].
W otoczeniu góry znajdują się nieliczne szczyty: od północnego wschodu Osikový vrch i Mrazový vrch, od wschodu Nad Kapličkou, od południowego wschodu Sokol, od południowego zachodu Malý Děd i od północnego zachodu Nad Vodopádem[2].
Stoki[edytuj | edytuj kod]
Stoki o nierównomiernych i zróżnicowanych nachyleniach są gęsto zalesione w większości lasem świerkowym[6], z domieszką drzew liściastych[b], szczególnie w niższych partiach stoków. Na stoku południowo-zachodnim góry występują pojedyncze skaliska i grupy skalne[7] oraz inne skalisko na stoku północno-wschodnim o nazwie (cz. Jelení stráň)[2]. Ponadto na stokach w okolicach niektórych skalisk znajdują się nieliczne ogołocenia, natomiast brak jest większych przerzedzeń[2].
Poza wytyczonymi szlakami turystycznymi stoki pokryte są siecią nieoznakowanych, krzyżujących się dróżek i ścieżek, m.in. (cz. Pradědská cesta), biegnąca blisko doliny potoku Środkowej Opawy[2]. Przemierzając je zaleca się korzystanie ze szczegółowych map, z uwagi na zawiłości ich przebiegu, znaczne odległości oraz zorientowanie w terenie. Ponadto u podnóża góry, blisko doliny potoku (cz. Česnekový p. (2)[a]) biegnie asfaltowa droga nr 450[2].
Szczyt góry[edytuj | edytuj kod]
Przez połać szczytową góry przebiega w przecince ścieżka główna. Blisko niej wśród zalesienia znajduje się szczyt góry, który z tego powodu nie jest punktem widokowym. Obok niego ustawiono swego czasu funkcjonującą niegdyś niewielką, drewnianą altankę widokową[6], która z biegiem czasu uległa zniszczeniu. Zdemontowane pozostałości po niej w postaci spróchniałych części, widoczne są m.in. na zdjęciach lotniczych[2]. Z miejsca tego rozpościera się perspektywa w kierunku wieży na górze Pradziada. W odległości około 70 m na północny wschód od szczytu znajduje się punkt geodezyjny o wysokości 1169,65 m n.p.m.[8] z widocznym koło niego czerwono białym stalowym słupkiem na którym umieszczono w górnej części ostrzegający napis przed jego zniszczeniem (cz. Státní triangulace Poškození se trestá)[c]. Wysokość punktu geodezyjnego podawana jest często na mapach jako szczyt góry.

Dojście na szczyt następuje z niebieskiego szlaku turystycznego , oraz skrzyżowania turystycznego o nazwie (cz. Černík) z podaną na tablicy informacyjnej wysokością 1200 m[9], która przymocowana jest do pnia drzewa. Przechodząc z tego skrzyżowania szlakiem odcinek około 450 m w kierunku skrzyżowania o nazwie (cz. Střední Opava)[10] dojdziemy do zlokalizowanej blisko szczytu przełęczy oraz widocznej po lewej stronie tego szlaku, chaty o nazwie (cz. Silonova chata lub Chata Jiřího[d])[11]. Przechodząc od niej już nieoznakowaną ścieżką kolejny odcinek o długości około 300 m, skręcając w prawo, idąc dalej ścieżką główną góry dojdziemy do połaci szczytowej.
Geologia[edytuj | edytuj kod]
Pod względem geologicznym masyw góry Kamzičí vrch należy do jednostki określanej jako kopuła Desny[12] i zbudowany jest ze skał metamorficznych, głównie: blasto-mylonitów i fyllonitów (biotytów, chlorytów i muskowitów) oraz skał osadowych, głównie: meta-arkoz[13].
Wody[edytuj | edytuj kod]
Wszystkie stoki góry należą do zlewni Morza Bałtyckiego do którego płyną wody m.in. z dorzecza Odry, będącej przedłużeniem płynących (wymienionych wcześniej) górskich potoków: Česnekowego (2) i Środkowej Opawy[5], zlokalizowanych w jej pobliżu[2].
Ochrona przyrody[edytuj | edytuj kod]
Cała góra znajduje się w obrębie wydzielonego obszaru objętego ochroną o nazwie Obszar Chronionego Krajobrazu Jesioniki (cz. Chráněná krajinná oblast (CHKO) Jeseníky), a utworzonego w celu ochrony utworów skalnych, ziemnych i roślinnych oraz rzadkich gatunków zwierząt.
Na obszarze góry Kamzičí vrch występują sprowadzone w lutym 1913 roku z Alp, kozice[14]. Z licznego ich występowania w przeszłości na tym terenie wzięła nazwę góra (cz. Kamzík – pol. Kozica). Szacuje się, że obecnie w całym Wysokim Jesioniku żyje około kilkaset sztuk tego gatunku[14].
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Szczyt góry Kamzičí vrch znajduje się w odległości około 1,6 km na północny wschód od najstarszego schroniska turystycznego w Wysokim Jesioniku o nazwie Švýcárna, położonego na stoku sąsiedniej góry Malý Děd[2]. Ponadto góra położona jest blisko osady Vidly ze znajdującym się w niej górskim hotelem Vidly[15] oraz parkingu na przełęczy Videlské sedlo, skąd biegnie żółty szlak turystyczny [2]. Do bazy turystycznej w okolicy góry Pradziad jest od szczytu około 2,5 km w kierunku południowym. Znajdują się tam następujące hotele górskie i schroniska turystyczne[2]:
- na wieży Pradziad: hotel Praděd[16] oraz na stoku góry Pradziad hotele górskie: Kurzovní chata[17] i schronisko Barborka[18],
- na stoku góry Petrovy kameny hotele górskie: Ovčárna i Figura[19] oraz schronisko Sabinka[20].
Na przełęczy w kierunku góry Malý Děd, w odległości około 270 m na zachód od szczytu, na wysokości około 1164 m n.p.m. położona jest wspomniana wcześniej chata o nazwie (cz. Silonova ch.), ale nie ma ona charakteru typowego schroniska turystycznego, zalicza się ją do tzw. chat łowieckich[11]. Dojście do niej następuje z niebieskiego szlaku turystycznego [2].
Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]
Kluczowym punktem turystycznym góry jest wspomniane wcześniej skrzyżowanie turystyczne o nazwie (cz. Černík)[9], znajdujące się na stoku sąsiedniej góry Malý Děd, położone przy skrzyżowaniu obu szlaków turystycznych, leżące w odległości około 600 m na północny zachód od szczytu[2]. Bezpośrednio na szczyt nie prowadzi żaden szlak turystyczny, natomiast przez stoki przechodzą dwa szlaki na trasach[2]:
Bělá pod Pradědem – góra Nad Borovým – góra Zaječí hora – góra Jelení loučky-Z – góra Lysý vrch – szczyt Klanke – Rezerwat przyrody Vysoký vodopád – wodospad Vysoký vodopád – góra Malý Děd – schronisko Švýcárna – góra Kamzičí vrch – dolina potoku Środkowa Opawa – Vidly – Bílý Potok – Hutě,
Rejvíz – Narodowy rezerwat przyrody Rejvíz – góra Přední Jestřábí – góra Přední Jestřábí-JZ – szczyt Zadní Jestřábí – szczyt Kazatelny – przełęcz Kristovo loučení – góra Medvědí louka – góra Ostruha-JV – góra Jelení loučky – góra Děrná – góra Jelení loučky-Z – góra Lysý vrch – góra Osikový vrch – przełęcz Videlské sedlo – góra Kamzičí vrch – góra Malý Děd – schronisko Švýcárna.
Szlaki rowerowe[edytuj | edytuj kod]
W obrębie góry nie wytyczono żadnych szlaków rowerowych, natomiast drogą nr 450 biegnie jedyny szlak w jej pobliżu na trasie[2]:
Vidly – przełęcz Videlské sedlo – góra Osikový vrch – góra Lysý vrch – góra Jelení loučky-Z – góra Děrná – góra Ostruha-JV – góra Ostruha – przełęcz Kristovo loučení – przełęcz Prameny Opavice – góra Příčný vrch – góra Lysý vrch – Zlaté Hory[21].
Ponadto droga nr 450 jest podjazdem z Videl na przełęcz Videlské sedlo, chętnie pokonywanym m.in. przez rowerzystów:
podjazd z miejscowości Vrbno pod Pradědem drogami nr 451 i 450 (długość: 11,0 km, różnica wysokości: 379 m, średnie nachylenie: 3,4%, 2 pętlice drogowe)[22].
Trasy narciarskie[edytuj | edytuj kod]
Na obszarze góry Kamzičí vrch nie wytyczono żadnej trasy narciarstwa biegowego, ani żadnej trasy narciarstwa zjazdowego[2].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Oznaczenie indeksowane w odróżnieniu od znajdującego się w tym samym paśmie innego potoku o tej samej nazwie Česnekový p. (1), płynącego ze stoku góry Pradziad.
- ↑ Drzewostan całego Obszaru Chronionego Krajobrazu Jesioniki obejmuje: świerk pospolity 84%, buk zwyczajny 10%, modrzew europejski 1,5%, klon jawor 1,1%, brzoza 1%, olsza czarna 0,8%, kosodrzewina 0,4%, olsza szara 0,3% (jodła pospolita, jesion wyniosły i lipa) 0,2%, sosna zwyczajna 0,1%, pozostałe (sosna błotna, dąb, grab, klon zwyczajny, wiąz, jarząb, olsza zielona, topola osika, topola i wierzba iwa) 0,2% (→ Analýza vlivu lesního hospodaření na lesní ekosystémy v CHKO Jeseníky. hnutiduha.cz ↓).
- ↑ W języku polskim: Państwowa sieć triangulacyjna. Uszkodzenie podlega karze.
- ↑ Chaty Jiřího nie należy mylić z inną chatą o tej samej nazwie Chatą Jiřího, która jest schroniskiem turystycznym na stoku góry Šerák.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Kamzičí vrch (Königskuppe) (1173 m) 1:12 000 (cz.). mapy.cz. [dostęp 2017-02-24].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Kamzičí vrch (1173 m) (Turistická mapa) 1:12 000 (cz.). mapy.cz. [dostęp 2016-10-18].
- ↑ Kamzičí vrch 1173 m n.m. (cz.). geocaching.com. [dostęp 2016-10-18].
- ↑ Kamzičí vrch – Jeseníky (cz.). zajimavamista.cz. [dostęp 2016-10-18].
- ↑ a b Střední Opava. (Řeka, Hrubý Jeseník) (cz.). turistika.cz. [dostęp 2016-10-18].
- ↑ a b Kamzičí vrch (VV 26c; 1173 m). tisicovky.cz ↓.
- ↑ Kozie Skały (pol.). W: Góry bliskie sercu [on-line]. sudeckiedrogi.wordpress.com, 2013-08-18. [dostęp 2016-10-18].
- ↑ TB 2622-18 Kamzičí vrch (ang.). waymarking.com. [dostęp 2016-10-18].
- ↑ a b Černík (cz.). turistika.cz. [dostęp 2016-10-18].
- ↑ Střední Opava. (Rozcestí, Hrubý Jeseník) (cz.). turistika.cz. [dostęp 2016-10-18].
- ↑ a b Zdeňka Jordanová: Lovecké chaty v Jeseníkách. Chata Jiřího (Silonova chata) (cz.). lovecke-chaty-v-jesenikach.webnode.cz. [dostęp 2016-10-18].
- ↑ Cymerman 1998 ↓, s. 531 (mapa).
- ↑ Geologická mapa. (lokalita 13, 994, 1020 i 1025) ↓.
- ↑ a b Černík – Kamzík horský – Jeseničtí kamzíci (cz.). W: CHKO Jeseníky [on-line]. m.taggmanager.cz. [dostęp 2016-10-18].
- ↑ Horský Hotel Vidly (cz.). vidly.cz. [dostęp 2016-10-18].
- ↑ Hotel Praděd (cz.). hotelpradedvysilac.cz. [dostęp 2016-10-18].
- ↑ Sporthotel Kurzovní (cz.). kurzovni.eu. [dostęp 2016-10-18].
- ↑ Chata Barborka. Jeseníky. Praděd (cz.). barborka-praded.cz. [dostęp 2016-10-18].
- ↑ Horský hotel Figura (cz.). figura.cz. [dostęp 2016-10-18].
- ↑ Chata Sabinka (cz.). chatasabinka.cz. [dostęp 2016-10-18].
- ↑ Popis cyklotras značených terénním (turistickým) způsobem (Trasa č. 6074/24,5 km) (cz.). vrbensko-jeseniky.cz. [dostęp 2016-10-18].
- ↑ Videlské sedlo z Vrbno pod Pradědem (Czechy) (939 m n.p.m.). (pol.). altimetr.pl. [dostęp 2016-10-18].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Piotr Banaszkiewicz, Jerzy Parzewski: Jesioniki, Góry Opawskie. Mapa turystyczna: skala 1:50 000. Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo Kartograficzne „Compass”, 2019. ISBN 978-83-7605-941-9. OCLC 1150586280. (pol. • cz.)
- Waldemar Brygier, Adam Gałęcki, Rafał Jońca, Monika Sibielec, Dariusz Wojciechowski: Jesioniki. Pradziad, Jeseník: skala 1:40 000. Wyd. 4. Wrocław: Studio Plan, 2017. ISBN 978-83-65689-75-7. OCLC 1036547484. (pol. • cz.)
- Chráněná Krajinná Oblast Jeseníky sever. Turistická a cykloturistická mapa 1:25 000. Wyd. 1. Česká Lípa: Geodézie On Line, 2010, seria: Eurocart. ISBN 978-80-87380-17-8. OCLC 865043841. (cz.)
- Zbigniew Cymerman. Spory o podział geologiczny Sudetów. (PDF). „Przegląd Geologiczny”. 46 nr 6, s. 530–536, 1998. ISSN 0033-2151. OCLC 995455330.
- Geologická mapa 1:50 000 (cz.). W: Česká geologická služba [on-line]. mapy.geology.cz.
- Hnutí DUHA a přátelé Jeseníků: Analýza vlivu lesního hospodaření na lesní ekosystémy v CHKO Jeseníky (PDF) (cz.). hnutiduha.cz, marzec 2002.
- Hrubý Jeseník (Turistická mapa) 1:12 000 (cz.). mapy.cz.
- Hrubý Jeseník (mapa) (JPEG) (cz.). dudisoft.eu. [zarchiwizowane z tego adresu].
- Jeseníky – Praděd, Králický Sněžník. Turistická mapa 1:40 000. Zádveřice: SHOCart, 2018. ISBN 978-80-7224-736-3. OCLC 1103831608. (cz.)
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Kamzičí vrch (VV 26c; 1173 m) (cz.). tisicovky.cz. [dostęp 2016-10-18].
|