Lista najwyższych budynków w Katowicach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Widok na Katowice z d. wieży KWK „Prezydent” w Chorzowie w 2023 roku; od lewej widoczne m.in.: Pierwsza Dzielnica, Górnik I, Atal Olimpijska, Gwiazdy, biurowce .KTW, Dolarowce, Dębowe Tarasy, Superjednostka, Altus, Hapeerowiec, Chorzowska 50, Sokolska 30 Towers, Katowice Business Point, Craft, Stalexport, Face2Face Business Campus, Global Office Park i Silesia Business Park
Widok na katowickie wieżowce w 2010 roku; widoczne na zdjęciu są: Katowice Business Point, Altus, Hapeerowiec, Chorzowska 50, Superjednostka i Ślizgowiec

Lista najwyższych budynków w Katowicach – lista budynków położonych w granicach miasta Katowice, których wysokość całkowita wynosi co najmniej 55 m[a].

W Katowicach według stanu z połowy 2023 roku znajduje się ponad 60 budynków o wysokości co najmniej 50 metrów lub 16 kondygnacji, w tym około 50 budynków nie niższych niż 60 metrów. Są też drugim po Warszawie miastem w Polsce pod względem liczby wysokościowców[1].

W całych Katowicach dominuje zabudowa średniowysoka, w dzielnicach peryferyjnych miasta, zwłaszcza w rejonie południowo-zachodnich, niska. Budynki wysokie (25–55 m) i wysokościowe (ponad 55 m) skupione są głównie w Śródmieściu oraz w kilkunastu osiedlach mieszkaniowych na terenie miasta[2]. Rozciągają się one w osi równoleżnikowej wzdłuż Rawy (ulica Chorzowska i aleja W. Roździeńskiego), tworząc kilka „wysp”: osiedle W. Roździeńskiego, rejon ronda gen. J. Ziętka oraz osiedle Tysiąclecia. Południowe i północne zamknięcie Śródmieścia tworzą dominanty przy autostradzie A4 (ulice Wita Stwosza i Francuska; odpowiednio biurowce Wojewódzki i Francuska 70) oraz na Koszutce (plac Gwarków i ulica Katowicka; odpowiednio GIG Office Point i Górnik I)[3].

Znaczną wysokością całkowitą w Katowicach wyróżnia się też szereg obiektów sakralnych, w tym: kościół śś. Piotra i Pawła (86 m) kościół Mariacki (71 m) czy katedra Chrystusa Króla (69 m)[2][4], a spośród budowli niebędących budynkami do najwyższych należą m.in.: wieża wodna w Borkach (68 m), wieże szybowe kopalń węgla kamiennego (około 55 m) i kominy ciepłowni przy d. kopalniach „Wieczorek” i „Wujek” (ponad 100 m)[3].

Wysokościowce Katowic powstały w różnych okresach historycznych i prezentują różne nurty architektoniczne XX i XXI wieku[1].

Lista ukończonych najwyższych budynków w Katowicach[edytuj | edytuj kod]

Stan na kwiecień 2024 roku. Z uwagi na rozbieżności w źródłach odnośnie ilości kondygnacji i wysokościach niektórych budynków, w tabeli podano maksymalne podawane wartości.

Lp. Nazwa budynku Adres Dzielnica Rodzaj Wys.
całk.
[m] 		Liczba
kond.
nadz. 		Rok
ukończ.
budowy 		Architekt Źr.
1 .KTW II al. Roździeńskiego 1 Koszutka biurowy 134[b] 31 2022 P. Łukasik; Ł. Zagała [5][6][7]
2 Altus ul. Uniwersytecka 13 Śródmieście biurowy 125[c] 30 2003 D. Paleta [3][8][9][10]
3 Global Office Park A1 ul. Zabrska 17 Śródmieście biurowy 109[d] 25[e] 2022 Cavatina Holding [11][12][13]
4 Global Office Park A2 ul. Zabrska 19 Śródmieście biurowy 109[d] 25[e] 2022 Cavatina Holding [11][12][14]
5 Wojewódzki ul. Stwosza 31 Śródmieście biurowy 105[d] 24[f] 1985 K. Pielawa, E. Raczek [3][6][15][16]
6 Stalexport A ul. Mickiewicza 29 Śródmieście biurowy 99[g] 22[h] 1981 Đ. Grujičić [3][17][18][19][20]
7 Stalexport B ul. Mickiewicza 29 Śródmieście biurowy 92 20[i] 1982 Đ. Grujičić [3][17][18][19][21]
8 Global Apartments ul. Zabrska 15 Śródmieście mieszkalny 90 25 2024 Cavatina Holding [11][12][22]
9 Kukurydza 1 ul. Z. Czarnego 4 Os. Tysiąclecia mieszkalny 90[j] 27 1988 H. Buszko; A. Franta [3][23][24]
10 Kukurydza 3 ul. Z. Czarnego 10 Os. Tysiąclecia mieszkalny 87[k] 26 1991 H. Buszko; A. Franta [3][23][25]
11 Kościół śś. Piotra i Pawła ul. Mikołowska Śródmieście sakralny 86 – 1902 J. Ebers [4][26]
12 Kukurydza 2 ul. Z. Czarnego 6 Os. Tysiąclecia mieszkalny 85[l] 26 1989 H. Buszko; A. Franta [3][23][27]
13 Hapeerowiec ul. Sokolska 33 Śródmieście mieszkalny 83[m] 24 1970 J. Jarecki; M. Skałkowski [3][6][28][29][30]
14 Gwiazda 1 al. Roździeńskiego 86 Zawodzie mieszkalny 81[n] 27[o] 1978[p] Buszko; Franta; Szewczyk [3][31]
15 Gwiazda 2 al. Roździeńskiego 86a Zawodzie mieszkalny 81[n] 27[o] 1978[p] Buszko; Franta; Szewczyk [3][31]
16 Gwiazda 3 al. Roździeńskiego 88 Zawodzie mieszkalny 81[n] 27[o] 1978[p] Buszko; Franta; Szewczyk [3][31]
17 Gwiazda 4 al. Roździeńskiego 90 Zawodzie mieszkalny 81[n] 27[o] 1978[p] Buszko; Franta; Szewczyk [3][31]
18 Gwiazda 5 al. Roździeńskiego 96 Zawodzie mieszkalny 81[n] 27[o] 1978[p] Buszko; Franta; Szewczyk [3][31]
19 Gwiazda 6 al. Roździeńskiego 98 Zawodzie mieszkalny 81[n] 27[o] 1978[p] Buszko; Franta; Szewczyk [3][31]
20 Gwiazda 7 al. Roździeńskiego 100 Zawodzie mieszkalny 81[n] 27[o] 1978[p] Buszko; Franta; Szewczyk [3][31]
21 Bazylika św. Szczepana ul. Markiefki Bogucice sakralny 80 – 1894 P. Jackisch [32][33]
22 Francuska 70 ul. Francuska 70 Os. Pad.-Much. biurowy 73[q] 16[r] 1965 ? [3][34]
23 Kościół Mariacki ul. Mariacka Śródmieście sakralny 71 – 1870 A. Langer [3][35][36][37]
24 Arch. Chrystusa Króla ul. Plebiscytowa Śródmieście sakralny 69[s] – 1955 Z. Gawlik; F. Mączyński [38][39][40]
25 Chorzowska 50 ul. Chorzowska 50 Śródmieście biurowy 68[t] 13 2001 Biuro Architektoniczne MAT [3][41][42]
26 Kościół św. A. z Padwy al. Niepodległości Dąbrówka Mała sakralny 68[u] – 1912 J. Meyers; R. Fischer [43]
27 .KTW I al. Roździeńskiego 1 Koszutka biurowy 66 14 2018 P. Łukasik; Ł. Zagała [5][6]
28 GIG Office Point al. Korfantego 79 Koszutka biurowy 65[v] 13 1971[w] ? [3][44][45]
29 Kościół św. Józefa ul. Gliwicka Załęże sakralny 64 – 1900 L. Schneider [46]
30 Sokolska 30 Towers A ul. Sokolska 30 Śródmieście mieszkalny 63 18 2021 W. Wojciechowski [6][47]
31 Sokolska 30 Towers B ul. Sokolska 30 Śródmieście mieszkalny 63 18 2021 W. Wojciechowski [6][47]
32 Drapacz Chmur ul. Żwirki i Wigury 15 Śródmieście mieszkalny 62[x] 14 1934 T. Kozłowski; S. Bryła [3][48][49]
33 Górnik I ul. Katowicka 65 Koszutka mieszkalny 62[y] 19[z] 1965[aa] M. Król [3][6][50][51]
34 Chrobrego 2 ul. Chrobrego 2 Os. Tysiąclecia mieszkalny 62[ab] 19 1982[ac] Buszko; Franta; Dziewoński; Szewczyk [3][52][53][54]
35 Piastów 9 ul. Piastów 9 Os. Tysiąclecia mieszkalny 62[ab] 19 1982[ac] Buszko; Franta; Dziewoński; Szewczyk [3][52][53][55]
36 Tysiąclecia 78 ul. Tysiąclecia 78 Os. Tysiąclecia mieszkalny 62[ad] 19 1982[ac] Buszko; Franta; Dziewoński; Szewczyk [52][53][56]
37 Tysiąclecia 88 ul. Tysiąclecia 88 Os. Tysiąclecia mieszkalny 62[ad] 19 1982[ac] Buszko; Franta; Dziewoński; Szewczyk [52][53][57]
38 Tysiąclecia 90 ul. Tysiąclecia 90 Os. Tysiąclecia mieszkalny 62[ad] 19 1982[ac] Buszko; Franta; Dziewoński; Szewczyk [52][53][58]
39 Tysiąclecia 92 ul. Tysiąclecia 92 Os. Tysiąclecia mieszkalny 62[ad] 19 1982[ac] Buszko; Franta; Dziewoński; Szewczyk [52][53][59]
40 Ułańska 5 ul. Ułańska 5 Os. Tysiąclecia mieszkalny 62[ab] 19 1982[ac] Buszko; Franta; Dziewoński; Szewczyk [3][52][53][60]
41 Ułańska 7 ul. Ułańska 7 Os. Tysiąclecia mieszkalny 62[ab] 19 1982[ac] Buszko; Franta; Dziewoński; Szewczyk [3][52][53][61]
42 Ułańska 9 ul. Ułańska 9 Os. Tysiąclecia mieszkalny 62[ab] 19 1982[ac] Buszko; Franta; Dziewoński; Szewczyk [3][52][53][62]
43 Ułańska 11 ul. Ułańska 11 Os. Tysiąclecia mieszkalny 62[ab] 19 1982[ac] Buszko; Franta; Dziewoński; Szewczyk [3][52][53][63]
44 Ułańska 16 ul. Ułańska 16 Os. Tysiąclecia mieszkalny 62[ab] 19 1982[ac] Buszko; Franta; Dziewoński; Szewczyk [3][52][53][64]
45 Superjednostka al. Korfantego 16-32 Śródmieście mieszkalny 61[ae] 18[af] 1970[ag] M. Król [3][65][66][67][68]
46 Nowe Tysiąclecie A1 ul. Tysiąclecia 24 Os. Tysiąclecia mieszkalny 60 17 2019[ah] L. Moska; M. Rachuba [69][70]
47 Nowe Tysiąclecie A2 ul. Tysiąclecia 18 Os. Tysiąclecia mieszkalny 60 17 2019[ah] L. Moska; M. Rachuba [69][70]
48 Nowe Tysiąclecie B1 ul. Tysiąclecia 22 Os. Tysiąclecia mieszkalny 60 17 2019[ah] L. Moska; M. Rachuba [69][70]
49 Nowe Tysiąclecie B3 ul. Tysiąclecia 16 Os. Tysiąclecia mieszkalny 60 17 2019[ah] L. Moska; M. Rachuba [69][70]
50 Ślizgowiec al. Korfantego 8 Śródmieście mieszkalny 60[71] 20[ai] 1968[aj] S. Kwaśniewicz; T. Krzysztofiak [3][65][72][73]
51 Tysiąclecia 1 ul. Tysiąclecia 1 Os. Tysiąclecia mieszkalny 60[ak] 19 1982[ac] Buszko; Franta; Dziewoński; Szewczyk [53][74]
52 Kukurydza 4 ul. Z. Czarnego 2 Os. Tysiąclecia mieszkalny 56 18 1999 H. Buszko; A. Franta [6][23][75]
53 Kukurydza 5 ul. Z. Czarnego 9 Os. Tysiąclecia mieszkalny 56 18 2000 H. Buszko; A. Franta [6][23][76][77]
54 Craft ul. Chorzowska 105 Dąb biurowy 55 14 2023 Czora&Czora [6][77]
55 DL Tower al. Korfantego 138 Wełnowiec-Józef. biurowy 55 13 2022 Ostrowscy Architekci [78][79]
56 Face2Face II ul. Żelazna 2 Dąb biurowy 55 14 2020 Grupa 5 Architekci [77][80][81]
57 Kościół św. Anny pl. Wyzwolenia Janów-Nikiszowiec sakralny 55 – 1927 E. i G. Zillmannowie [3][82]
58 Silesia Business Park A ul. Chorzowska 152 Dąb biurowy 55 12 2018 P. Łukasik; Ł. Zagała [77][83]
59 Silesia Business Park B ul. Chorzowska 150 Dąb biurowy 55 12 2018 P. Łukasik; Ł. Zagała [77][83]
60 Silesia Business Park C ul. Chorzowska 148 Dąb biurowy 55 12 2018 P. Łukasik; Ł. Zagała [77][83]
61 Silesia Business Park D ul. Chorzowska 146 Dąb biurowy 55 12 2018 P. Łukasik; Ł. Zagała [77][83]

Budynki wysokie i wysokościowce w budowie[edytuj | edytuj kod]

Stan na kwiecień 2024 roku.

Lp. Nazwa budynku Adres Dzielnica Rodzaj Wys.
całk.
[m] 		Liczba
kond.
nadz. 		Plan. rok
ukończ.
budowy 		Architekt Źr.
1 Atal Olimpijska B ul. Olimpijska Bogucice mieszkalny 128 36 2025 W. Wojciechowski [6]
2 Atal Sky+ A al. Korfantego Koszutka mieszkalny 121 35 2026 HRA Architekci [6]
3 Atal Olimpijska A ul. Olimpijska Bogucice mieszkalny 60 18 2025 W. Wojciechowski [6]
4 Atal Olimpijska C ul. Olimpijska Bogucice mieszkalny 60 18 2025 W. Wojciechowski [6]

Budynki wysokie i wysokościowce wyburzone[edytuj | edytuj kod]

Stan na kwiecień 2024 roku.

Lp. Nazwa budynku Adres Dzielnica Rodzaj Wys.
całk.
[m] 		Liczba
kond.
nadz. 		Rok
ukończ.
budowy 		Rok
rozb. 		Architekt Źr.
1 Bud. DOKP al. Roździeńskiego 1 Koszutka biurowy 90[al] 18[84] 1974[am] 2015 J. Gottfried [17][3][85][86][87][88]

Historia[edytuj | edytuj kod]

Lata międzywojenne[edytuj | edytuj kod]

Gmach Izby Skarbowej (tzw. Drapacz Chmur) na pocztówce z przełomu lat 20. i 30. XX wieku

Początki pierwszych wieżowców w Katowicach sięgają lat międzywojennych. Miasto po włączeniu w 1922 roku do II Rzeczypospolitej stały się stolicą autonomicznego województwa śląskiego, a wraz z tym wzrosło znaczenie miasta jako ośrodka decyzyjnego[89]. Rozwój urbanistyczny Katowic w tym okresie nakierowano na południe, a pierwsze plany nowej urbanistyki miasta opracowano w latach 1924 i 1930. W 1925 roku został rozpisany konkurs na urbanistyczną regulację i przebudowę Katowic. Wybrany projekt Władysława Czarneckiego i Mariana Spychalskiego, który został zrealizowany częściowo, zakładał m.in. promowanie budownictwa wysokiego – wieżowców[90]. Okres tez zbiegł się wraz z rozwojem w Europie nurtów sztuki nowoczesnej awangardy[89].

Jedną z pierwszych prób wprowadzenia wysokiej zabudowy w Katowicach był ośmiokondygnacyjny dom dla pracowników Śląskich Technicznych Zakładów Naukowych projektu Eustachego Chmielewskiego[91]. Budynek ten, znajdujący się przy ulicy Wojewódzkiej 23, został oddany do użytku w 1931 roku[92] i do czasu wybudowania Drapacza Chmur był najwyższym budynkiem w mieście[92]. Dom profesorów ŚTZN uznawany jest za pierwszy wieżowiec wybudowany w czasach II Rzeczypospolitej[92]. Wcześniej niż dom profesorów ŚTZN w ówczesnej Polsce istniały jedynie: powstały w 1908 roku, 51,5-metrowy wysokościowiec PAST-y w Warszawie[92] i 35-metrowy, oddany do użytku w 1911 roku hotel „Savoy” w Łodzi[93].

W 1934 roku oddano do użytku wieżowiec Urzędu Skarbowego przy ulicy Żwirki i Wigury, zwany „Drapaczem Chmur”. Powstał on według projektu Tadeusza Kozłowskiego i Stefana Bryły, a jego formuła wyrastała z doświadczeń Bauhausu i Le Corbusiera[48]. Drapacz Chmur był w momencie ukończenia budowy drugim najwyższym budynkiem w przedwojennej Polsce (wyższy był tylko wieżowiec Prudential o kilka metrów[92]). Powstały w 1933 roku warszawski wieżowiec mierzył wówczas 66 metrów[1]. Do 1939 roku wybudowano jeszcze w Katowicach kilka wysokich budynków, w tym ukończony w 1939 roku wielobryłowy budynek w kwartale ulic: H. Jordana, M. Skłodowskiej-Curie i PCK. Wyższa część tego gmachu ma 9 kondygnacji i 32,9 m wysokości[94].

Już w latach międzywojennych wysokościowce stały się symbolami Katowic[95], a w latach 30. XX wieku miasto było nazywane „Polskim Chicago”[1]. Budynki miały te także charakter propagandowy – miały pokazać siłę województwa śląskiego w pozostałych częściach Polski oraz za granicą, przede wszystkim w Niemczech, by pokazać że polski Górny Śląsk radzi sobie lepiej pod względem gospodarczym i społecznym[96]. Katowice w tym okresie wraz z Warszawą były głównymi miastami, w których przez II wojną światową wznoszono wieżowce. W tych też miastach toczyła się rywalizacja o posiadanie najwyższego budynku w Polsce[92].

Okres Polski Ludowej[edytuj | edytuj kod]

Fragment Katowic w 2011 roku i widoczne na zdjęciu wysokościowce z czasów Polski Ludowej: wieżowce „Stalexportu”, Ślizgowiec, Superjednostka i Hapeerowiec

W początkowym okresie Polski Ludowej, pod koniec lat 40. XX wieku narzucono w architekturze doktrynę socrealizmu[97], negując charakterystyczny w latach międzywojennych w Katowicach funkcjonalizm. Epizod ten jednak trwał krótko[98]. Po 1956 roku zmieniła się koncepcja Śródmieścia Katowic. W miejsce obrzeżnych i stosunkowo niskich budynków przyjęto zasadę wznoszenia luźnej zabudowy o zróżnicowanej kubaturze, z licznymi wysokościowcami stanowiącymi dominanty i oraz symbolizującymi wielkomiejskość Katowic[99]. W okresie Polski Ludowej, w ówczesnej prasie bardzo często akcentowano symboliczną funkcję katowickich wysokościowców. Podkreślano również praktyczny wymiar takiej zabudowy, gdyż umożliwiała ona oszczędne gospodarowanie terenem pod zabudowę[15].

Ogłoszony w 1954 roku konkurs na ukształtowanie katowickiego Śródmieścia wyłonił koncepcję Wiktora Lipowczana, Zygmunta Majerskiego, Ernesta Szarego i Adama Woźniaka. Koncepcja ta lokowała centrum miasta wokół przestrzeni Rynku połączonej z wytyczonym w 1965 roku rondem wiążącym trasy przelotowe w kierunku Chorzowa, Siemianowic Śląskich i Sosnowca oraz rozległą arterię komunikacyjną (późniejszą aleję W. Korfantego). Z biegiem czasu aleja ta wzbogaciła się o nowoczesną zabudową[100].

Budowa Hapeerowca w 1968 roku

W latach 1966–1968[72] wzniesiono pierwszy po wojnie dwudziestokondygnacyjny wysokościowiec zaprojektowany przez Stanisława Kwaśniewicza i Tadeusza Krzysztofiaka – Ślizgowiec. Układ architektoniczny zachodniej strony alei W. Korfantego zamknął budowany w latach 1961–1970 gmach mieszkalny zwany Superjednostką. Zaprojektowany przez Mieczysława Króla wysokościowiec nawiązywał do Jednostki Marsylskiej Le Corbusiera[65]. W 1970 roku zasiedlono pierwszy budynek w Katowicach o liczbie pięter przekraczającej 20 – był nim Hapeerowiec[101].

Szczególne znaczenie urbanistyczne Katowic zyskała w latach 60. i 70. przestrzeń wokół ronda im. gen. J Ziętka[102]. Powstało tam w sąsiedztwie hali „Spodek”, zaprojektowany przez Jerzego Gottfrieda wieżowiec Śląskiej Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych, który korespondował horyzontalnie ze „Spodkiem”. Budynek ten w zamierzeniu architekta stanowił nawiązanie do kompleksu budynków Kongresu Narodowego w Brasília(inne języki) projektu Oskara Niemeyera[17].

Fragment osiedla Tysiąclecia Górnego (rejon ulicy Tysiąclecia)

Budynki wzdłuż strefy Rondo–Rynek wyróżniają się swoją wartością na tle masowo realizowanego w tym okresie budownictwa. Powszechnie realizowano program taniego budownictwa mieszkaniowego na bazie budownictwa wielkopłytowego. W latach 60. i 70. XX wieku powstały m.in. zespoły budynków osiedla „Kopalniana” czy też osiedle I.J. Paderewskiego. Indywidualizmem twórczym wyróżnia się zaś osiedle Tysiąclecia zaprojektowane przez Henryka Buszkę, Aleksandra Frantę, Mariana Dziewońskiego i Tadeusza Szewczyka. Projekt przewidywał zabudowę wysokościową, dochodzącą do 25 kondygnacji. Na osiedlu powstał też zespół pięciu wysokościowców, których bryły o wklęsło-wypukłych powierzchniach stanowiły metaforę kolb kukurydzy, stąd też ich nazwa – „Kukurydze”. Forma budynków nawiązywała do powstałych wcześniej bliźniaczych wieżowców Marina City w Chicago[53]. Pierwszą Kukurydzę oddano do użytku w 1988 roku[6]. Ten sam zespół architektów zaprojektował powstałe w latach 1970–1978 przy alei. W. Roździeńskiego osiedle W. Roździeńskiego, zwane też osiedlem „Gwiazdy”. Jest to zespół siedmiu mieszkalnych wieżowców powstałych na planie ośmioramiennej gwiazdy[53].

Lata 80. XX wieku w architekturze Katowic odznaczały się odwrotem od zasad funkcjonalizmu i konstruktywizmu na rzecz idei postmodernistycznych sięgających do tradycji zróżnicowanych formalnie brył budowli. Pierwsze odznaki tych trendów widoczne były w 1981 roku, kiedy to oddano do użytku wieżowce „Stalexportu”, które zaprojektował Đorđe Grujičić z biura KMG Trudbenik w Belgradzie[17][18]. Wieżowce Stalexportu to trzonolinowce, które stosunkowo rzadko były budowane w Europie. Pierwowzorem wieżowców „Stalexportu” był Torres de Colón w Madrycie[1]. W latach 80. XX wieku, w 1985 roku powstał w Katowicach jeszcze jeden wieżowiec – położny przy ulicy W. Stwosza biurowiec Wojewódzki[16].

Okres po 1989 roku[edytuj | edytuj kod]

Schemat najwyższych budynków w Katowicach w 2006 roku; na czerwono planowane wówczas Millenium Rondo i Silesia Towers

W latach 90. XX wieki nastąpiło zahamowanie rozwoju miasta, a więc także i budowy wieżowców. Dokończono jednak budowę ostatnich Kukurydz oraz powstało kilka niższych budynków. Na kolejny boom budowlany trzeba było czekać do przełomu XX i XXI wieku. W tym też czasie miasto włączyło się w trend trwający w głównych polskich miastach wzmożonej budowy budynków wysokościowych. Wydział Budownictwa Urzędu Miasta Katowice zatwierdziło do realizacji wiele projektów, które miały zmienić krajobraz architektoniczno-urbanistyczny miasta, a centralnym punktem katowickiego city miały być tereny wokół ronda gen. J. Ziętka. Planowano m.in. budowę dwóch wieżowców biurowych przy Silesia City Center – Silesia Towers o wysokościach 165 i 135 m, a przy ulicy Sokolskiej 18 miał stanąć opracowany przez Wojciecha Wojciechowskiego 27-piętrowy wieżowiec biurowo-mieszkalny Jupiter Plaza[103].

Budowa wieżowca.KTW II w sierpniu 2020 roku

W Strategii Rozwoju Miasta Katowice, uchwalonej w 2005 roku, za priorytetowe działania na rzecz dalszego dynamicznego rozwoju miasta przyjęto m.in. kształtowanie wielkomiejskiej zabudowy oraz bram miasta[104]. W 2006 roku rozstrzygnięto konkurs na koncepcję nowoczesnego centrum Katowic, w którym zwyciężył projekt Tomasza Koniora. Zakładał on zmniejszenie przestrzeni alei W. Korfantego poprzez zabudowanie terenów po stronie zachodniej[103]. W marcu 2008 roku Urząd Lotnictwa Cywilnego zatwierdził dla Katowic tzw. studium aeronautyczne, którego opracowanie było konieczne dla planowanej dalszej zabudowy wysokościowej miasta z uwagi na położone blisko centrum miasta lotnisko na Muchowcu[103]. Uchwalone w 2012 roku Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Katowice zakładało realizację nowych dominant architektonicznych w rejonie ulicy Chorzowskiej i alei W. Korfantego[3].

W latach 2002–2003 przy ulicy Uniwersyteckiej powstał najwyższy wówczas budynek biurowo-usługowy w południowej Polsce – Altus. Gmach liczący 125 m ukształtowany został z trzech połączonych ze sobą brył połączonych w przyziemiu czterokondygnacyjnym atrium. Głównym architektem budynku był Dietera Paleta[8]. Altus był też pierwszym w województwie śląskim budynkiem o wysokości przekraczającej 120 m[1]. W latach 2018–2021 wzniesiono kompleks dwóch wysokościowców Sokolska 30 Towers, a w latach 2018–2020 Face2Face Business Campus[6]. Pod koniec 2020 roku rozpoczęła się budowa położonego w sąsiedztwie Silesia City Center budynku Craft[6]. Oddany do użytku w lutym 2022 roku wyższy, 134-metrowy wieżowiec. KTW stał się w momencie otwarcia najwyższym wieżowcem Katowic. Dla architektów z Medusa Group pierwowzorem kompleksu. KTW był budynek De Rotterdam poprzez zastosowanie przesuniętych względem siebie prostopadłościanów[1].

W 2021 roku cieszyńska spółka Atal rozpoczęła budowę dwóch kompleksów wysokościowców: Atal Sky+ i Atal Olimpijska[6].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Lista obejmuje budynki o wysokości 55 m, czyli górną granicę wysokości budynków wysokich i powyżej tej wartości – wysokościowce. Dz.U. z 2022 r. poz. 1225.
  2. ↑ Wysokość do dachu: 117 m; inne źródła podają też następujące wartości: 133 m.
  3. ↑ Wysokość do dachu: 106 m.
  4. ↑ a b c Wysokość do dachu: 90 m.; inne źródła podają też następujące wartości: 104 m.
  5. ↑ a b Niektóre źródła podają też 29 kondygnacji, lecz brak jest tego potwierdzenia na stronie internetowej inwestora.
  6. ↑ Inne źródła podają też następujące wartości: 22.
  7. ↑ Wysokość do dachu: 97 m.
  8. ↑ Inne źródła podają też następujące wartości: 21.
  9. ↑ Inne źródła podają też następujące wartości: 19.
  10. ↑ Wysokość do dachu: 85 m.
  11. ↑ Wysokość do dachu: 82 m.
  12. ↑ Wysokość do dachu: 82 m.
  13. ↑ Inne źródła podają też następujące wartości: 72 m, 80 m (do dachu).
  14. ↑ a b c d e f g Inne źródła podają też następujące wartości: 75 m.
  15. ↑ a b c d e f g W tym 24 użytkowe.
  16. ↑ a b c d e f g Data ukończenia całego osiedla W. Roździeńskiego.
  17. ↑ Wysokość do dachu: 68 m.
  18. ↑ Inne źródła podają też następujące wartości: 14.
  19. ↑ Wysokość do dachu: 64 m.
  20. ↑ Wysokość do dachu: 60 m.
  21. ↑ Bez wysokości hełmu.
  22. ↑ Wysokość do dachu: 56 m.
  23. ↑ Podawana też jest inna data zakończenia: 1973.
  24. ↑ Wysokość do dachu: 60 m.
  25. ↑ Inne źródła podają też następujące wartości: 51 m, 60 m.
  26. ↑ Inne źródła podają też następujące wartości: 18.
  27. ↑ W niektórych źródłach podawana też jest inna data zakończenia: 1972.
  28. ↑ a b c d e f g Wysokość do dachu: 60 m; inne źródła podają też następujące wartości: 57 m.
  29. ↑ a b c d e f g h i j k l Data ukończenia osiedla Tysiąclecia.
  30. ↑ a b c d Wysokość do dachu: 60 m.
  31. ↑ Inne źródła podają też następujące wartości: 51 m, 56 m, 58 m (wysokość do dachu).
  32. ↑ Inne źródła podają też następujące wartości: 15.
  33. ↑ Data zakończenia prac; inne źródła podają następujące daty: 1968.
  34. ↑ a b c d Rok ukończenia całego zespołu budynków.
  35. ↑ Inne źródła podają też następujące wartości: 18, 19.
  36. ↑ Podawana też jest inna data zakończenia: 1969.
  37. ↑ Wysokość do dachu: 55 m.
  38. ↑ Inne źródła podają też następujące wartości: 72 m, 80 m (wysokość do dachu), 83 m (wysokość strukturalna).
  39. ↑ Według A. Borowik budynek został oddany do użytku w 1972 roku.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g Wojciech Fudala: W Katowicach popatrz w górę. Stylistyka tutejszych wieżowców ma międzynarodowe korzenie. slazag.pl, 2023-05-04. [dostęp 2023-06-10]. (pol.).
  2. ↑ a b Studium... 2012 ↓, s. 20.
  3. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai Studium... 2012 ↓, s. 21.
  4. ↑ a b Kościół św. Piotra i Pawła, Katowice – SkyscraperPage.com [online], skyscraperpage.com [dostęp 2023-06-10].
  5. ↑ a b Grzegorek, Bulsa i Witaszczyk 2016 ↓, s. 275.
  6. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r Tomasz Chochowski: Drapacze chmur w Katowicach. Wśród nich Skyline. Najwyższe budynki wyglądają imponująco i robią wrażenie!. dziennikzachodni.pl, 2023-01-18. [dostęp 2023-06-10]. (pol.).
  7. ↑ Biurowce.KTW Katowice Roździeńskiego 1 – inwestycja TDJ Estate [online], urbanity.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  8. ↑ a b Barciak, Chojecka i Fertacz 2012 ↓, s. 75.
  9. ↑ Bulsa, Grzegorek i Witaszczyk 2013 ↓, s. 255.
  10. ↑ Altus Katowice Uniwersytecka 13 [online], urbanity.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  11. ↑ a b c Global Office Park – Cavatina [online], cavatina.pl [dostęp 2023-06-10].
  12. ↑ a b c Global Office Park Katowice – inwestycja Cavatina Holding [online], urbanity.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  13. ↑ Global Office Park – Wieża Biurowa A1 – Katowice – Biura do Wynajęcia | www.biura.info [online], biura.info | Baza biur, którą pokochali najemcy [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  14. ↑ Global Office Park – Wieża Biurowa A2 – Katowice – Biura do Wynajęcia | www.biura.info [online], biura.info | Baza biur, którą pokochali najemcy [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  15. ↑ a b Borowik 2019 ↓, s. 326.
  16. ↑ a b Biurowiec Wojewódzki Katowice Wita Stwosza 31 [online], urbanity.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  17. ↑ a b c d e Barciak, Chojecka i Fertacz 2012 ↓, s. 72.
  18. ↑ a b c Borowik 2019 ↓, s. 278.
  19. ↑ a b Bulsa, Grzegorek i Witaszczyk 2013 ↓, s. 230.
  20. ↑ Stalexport I Katowice Mickiewicza 29 [online], urbanity.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  21. ↑ Stalexport II Katowice Mickiewicza 29 [online], urbanity.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  22. ↑ Katarzyna Pachelska, W Katowicach wyrosła nowa Superjednostka, ale w pionie. Kompleks Global Office Park już gotowy [online], www.slazag.pl, 19 kwietnia 2024 [dostęp 2024-04-24] (pol.).
  23. ↑ a b c d e Bulsa, Grzegorek i Witaszczyk 2013 ↓, s. 218.
  24. ↑ Kukurydza 1 Katowice Zawiszy Czarnego 4 [online], urbanity.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  25. ↑ Kukurydza 3 Katowice Zawiszy Czarnego 10 [online], urbanity.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  26. ↑ Bulsa, Grzegorek i Witaszczyk 2013 ↓, s. 73, 75.
  27. ↑ Kukurydza 2 Katowice Zawiszy Czarnego 6 [online], urbanity.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  28. ↑ Borowik 2019 ↓, s. 172.
  29. ↑ Bulsa, Grzegorek i Witaszczyk 2013 ↓, s. 207.
  30. ↑ Haperowiec Katowice Sokolska 33 [online], urbanity.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  31. ↑ a b c d e f g Bulsa, Grzegorek i Witaszczyk 2013 ↓, s. 217.
  32. ↑ Bulsa, Grzegorek i Witaszczyk 2013 ↓, s. 49.
  33. ↑ Church of St. Szczepan, Katowice – SkyscraperPage.com [online], skyscraperpage.com [dostęp 2023-06-10].
  34. ↑ Biurowiec Francuska 70 Katowice Francuska 70 [online], urbanity.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  35. ↑ Bulsa, Grzegorek i Witaszczyk 2013 ↓, s. 24.
  36. ↑ Bulsa, Grzegorek i Witaszczyk 2013 ↓, s. 27.
  37. ↑ Church of the Holy Virgin Mary, Katowice – SkyscraperPage.com [online], skyscraperpage.com [dostęp 2023-06-10].
  38. ↑ Bulsa, Grzegorek i Witaszczyk 2013 ↓, s. 137, 141.
  39. ↑ Archikatedra Chrystusa Króla Katowice Plebiscytowa 49a [online], urbanity.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  40. ↑ Archcathedral of Christ the King, Katowice – SkyscraperPage.com [online], skyscraperpage.com [dostęp 2023-06-10].
  41. ↑ Bulsa, Grzegorek i Witaszczyk 2013 ↓, s. 249.
  42. ↑ Biurowiec Chorzowska 50 Katowice Chorzowska 50 [online], urbanity.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  43. ↑ Grzegorek i Tabaczyński 2014 ↓, s. 103.
  44. ↑ Borowik 2019 ↓, s. 381.
  45. ↑ Biurowiec GIG Katowice Korfantego 79 [online], urbanity.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  46. ↑ Bulsa, Grzegorek i Witaszczyk 2013 ↓, s. 64–65.
  47. ↑ a b Sokolska 30 Towers Katowice Sokolska 30 – inwestycja Atal [online], urbanity.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  48. ↑ a b Barciak, Chojecka i Fertacz 2012 ↓, s. 50.
  49. ↑ Drapacz Chmur Katowice Żwirki i Wigury 15 [online], urbanity.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  50. ↑ Borowik 2019 ↓, s. 380.
  51. ↑ Wieżowiec Katowicka Katowice Katowicka 65 [online], urbanity.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  52. ↑ a b c d e f g h i j k T. Skupiewski, Katowickie wieżowce – Katowice – Wieżowce Katowic [online], wiezowce.katowice.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  53. ↑ a b c d e f g h i j k l m n Barciak, Chojecka i Fertacz 2012 ↓, s. 68.
  54. ↑ Wiezowiec Chrobrego 2, Katowice – SkyscraperPage.com [online], skyscraperpage.com [dostęp 2023-06-10].
  55. ↑ Wiezowiec Piastow 9, Katowice – SkyscraperPage.com [online], skyscraperpage.com [dostęp 2023-06-10].
  56. ↑ Wiezowiec Tysiaclecia 78, Katowice – SkyscraperPage.com [online], skyscraperpage.com [dostęp 2023-06-10].
  57. ↑ Wiezowiec Tysiaclecia 88, Katowice – SkyscraperPage.com [online], skyscraperpage.com [dostęp 2023-06-10].
  58. ↑ Wiezowiec Tysiaclecia 90, Katowice – SkyscraperPage.com [online], skyscraperpage.com [dostęp 2023-06-10].
  59. ↑ Wiezowiec Tysiaclecia 92, Katowice – SkyscraperPage.com [online], skyscraperpage.com [dostęp 2023-06-10].
  60. ↑ Wiezowiec Ulanska 5, Katowice – SkyscraperPage.com [online], skyscraperpage.com [dostęp 2023-06-10].
  61. ↑ Wiezowiec Ulanska 7, Katowice – SkyscraperPage.com [online], skyscraperpage.com [dostęp 2023-06-10].
  62. ↑ Wiezowiec Ulanska 9, Katowice – SkyscraperPage.com [online], skyscraperpage.com [dostęp 2023-06-10].
  63. ↑ Wiezowiec Ulanska 11, Katowice – SkyscraperPage.com [online], skyscraperpage.com [dostęp 2023-06-10].
  64. ↑ Wiezowiec Ulanska 16, Katowice – SkyscraperPage.com [online], skyscraperpage.com [dostęp 2023-06-10].
  65. ↑ a b c Barciak, Chojecka i Fertacz 2012 ↓, s. 67.
  66. ↑ Borowik 2019 ↓, s. 148.
  67. ↑ Bulsa, Grzegorek i Witaszczyk 2013 ↓, s. 205.
  68. ↑ Superjednostka Katowice Korfantego 16/32 [online], urbanity.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  69. ↑ a b c d Osiedle Nowe Tysiąclecie Katowice – inwestycja J.W. Construction [online], urbanity.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  70. ↑ a b c d J.W. Construction, Nowe Tysiąclecie, Katowice [online], korter.com.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  71. ↑ Inne źródła podają też następujące wartości: 56,93 m.
  72. ↑ a b Borowik 2019 ↓, s. 141.
  73. ↑ Ślizgowiec Katowice Korfantego 8 [online], urbanity.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  74. ↑ Tysiaclecia 1, Katowice – SkyscraperPage.com [online], skyscraperpage.com [dostęp 2023-06-10].
  75. ↑ Kukurydza 4 Katowice Zawiszy Czarnego 2 [online], urbanity.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  76. ↑ Kukurydza 5 Katowice Zawiszy Czarnego 9 [online], urbanity.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  77. ↑ a b c d e f g Urząd Miasta Katowice: Miejski System Zarządzania-Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej. emapa.katowice.eu. [dostęp 2023-06-02]. (pol.).
  78. ↑ DL Tower Katowice Korfantego 138 – inwestycja DL Invest Group [online], urbanity.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  79. ↑ Nowy, duży najemca zajmie cztery piętra w biurowcu DL Tower w Katowicach [online], investmap.pl, 9 czerwca 2022 [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  80. ↑ Face2Face Business Campus Katowice – inwestycja Echo Investment [online], urbanity.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  81. ↑ Katowicki Face2Face Business Campus z wiechą po raz drugi – Echo Investment [online], echo.com.pl, 2 lipca 2020 [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  82. ↑ Grzegorek, Bulsa i Witaszczyk 2016 ↓, s. 160.
  83. ↑ a b c d Silesia Business Park Katowice – inwestycja Skanska Property Poland [online], urbanity.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  84. ↑ Inne źródła podają też następujące wartości: 17.
  85. ↑ Borowik 2019 ↓, s. 233.
  86. ↑ Borowik 2019 ↓, s. 238.
  87. ↑ Bulsa, Grzegorek i Witaszczyk 2013 ↓, s. 227.
  88. ↑ Biurowiec TDJ Estate Katowice Roździeńskiego 1 – inwestycja TDJ Estate [online], urbanity.pl [dostęp 2023-06-10] (pol.).
  89. ↑ a b Barciak, Chojecka i Fertacz 2012 ↓, s. 41.
  90. ↑ Barciak, Chojecka i Fertacz 2012 ↓, s. 42.
  91. ↑ Chojecka 2004 ↓, s. 330.
  92. ↑ a b c d e f Wieżowce przedwojennej Polski. Niebotyczna rywalizacja Warszawy z Katowicami. historia.org.pl, 2022-02-13. [dostęp 2023-06-10]. (pol.).
  93. ↑ Hotel Savoy. Łódź, ulica Traugutta 6.. baedekerlodz.blogspot.com, 2012-09-12. [dostęp 2023-06-10]. (pol.).
  94. ↑ Bulsa, Grzegorek i Witaszczyk 2013 ↓, s. 179.
  95. ↑ Borowik 2019 ↓, s. 325.
  96. ↑ Bulsa, Grzegorek i Witaszczyk 2013 ↓, s. 157.
  97. ↑ Barciak, Chojecka i Fertacz 2012 ↓, s. 63.
  98. ↑ Barciak, Chojecka i Fertacz 2012 ↓, s. 64.
  99. ↑ Borowik 2019 ↓, s. 37.
  100. ↑ Barciak, Chojecka i Fertacz 2012 ↓, s. 66.
  101. ↑ Bulsa, Grzegorek i Witaszczyk 2013 ↓, s. 206.
  102. ↑ Barciak, Chojecka i Fertacz 2012 ↓, s. 71.
  103. ↑ a b c Barciak, Chojecka i Fertacz 2012 ↓, s. 77.
  104. ↑ Barciak, Chojecka i Fertacz 2012 ↓, s. 584.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Katowickie wysokościowce powyżej 60 m wysokości
Istniejące
W budowie
Nieistniejące
Najwyższe budynki w Polsce
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lista_najwyższych_budynków_w_Katowicach&oldid=73596625”