Red Bull Racing

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Red Bull Racing
Ilustracja
Zespół podczas przedsezonowych testów na torze Barcelona-Catalunya (2019)
Pełna nazwa

Oracle Red Bull Racing (od 2022)

Aktywna

od 2005

Siedziba

Milton Keynes

Ważni ludzie
Założyciel

Dietrich Mateschitz

Dyrektor

Christian Horner (od 2005)

Dyrektor techniczny

Adrian Newey (od 2006)

Kierowcy

Sergio Perez (od 2021)
Max Verstappen (od 2016)

Kierowcy testowi

Sébastien Buemi (od 2012)[1]
Sérgio Sette Câmara (od 2020)[2]

Inne
Debiut

Grand Prix Australii 2005

Mistrzostwa
konstruktorów

6 (20102013, 2022, 2023)

Mistrzostwa
kierowców

6 (20102013, 2021, 2022)

Strona internetowa

Red Bull Racing (od 2022 Oracle Red Bull Racing[a])– zespół Formuły 1, powstały w 2005[3] roku na bazie Jaguar Racing, zespołu odkupionego od koncernu Ford pod koniec 2004 roku. Obok Scuderia AlphaTauri jest to jedna z dwóch ekip w stawce, będących w posiadaniu austriackiego producenta napojów energetycznych Red Bull[4]. Siedziba zespołu mieści się w Milton Keynes[3] w Wielkiej Brytanii, jednak zespół korzysta z austriackiej licencji[5].

Zespół zdobył sześciokrotnie mistrzostwo świata konstruktorów w sezonach 2010, 2011, 2012, 2013, 2022 oraz 2023. W klasyfikacji kierowców wygrywali Sebastian Vettel (cztery razy) i Max Verstappen (2 razy).

Szefem ekipy jest Brytyjczyk Christian Horner[6], który zarządza także zespołem Arden International, startującym w GP2 Series. Jednostki napędowe od 2007 do 2018 roku dostarczała firma Renault[7]. Od roku 2019 dostawcą silników jest Honda[8].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Korzenie zespołu[edytuj | edytuj kod]

Rubens Barrichello w wyścigu o Grand Prix Kanady 1999 w barwach Stewart Grand Prix
 Osobne artykuły: Stewart Grand PrixJaguar Racing.

Korzenie Red Bull Racing sięgają ekipy Stewart Grand Prix, założonej w 1996 roku przez trzykrotnego mistrza świata Jackiego Stewarta i jego syna Paula[9]. Zespół był mocno powiązany z Fordem, który zgodził się dostarczać nowej ekipie jednostki napędowe[9][10]. Zespół uczestniczył w 49 wyścigach, zdobywając łącznie 47 punktów[11]. Jedyne zwycięstwo dla zespołu zapewnił Johnny Herbert podczas Grand Prix Europy 1999[12]. To właśnie w 1999 team zanotował swój najlepszy rezultat, zajmując czwarte miejsce w klasyfikacji konstruktorów[13].

W czerwcu 1999, Ford nabył zespół za 100 milionów dolarów[14]. 14 września 1999 dr Wolfgang Rietzle, dyrektor Jaguara ogłosił, że zespół będzie startował od sezonu 2000 pod nazwą Jaguar Racing[15]. Celem amerykańskiego koncernu miała być walka o tytuł mistrzowski w sezonie 2001, jednak do tego nie doszło[16]. Jaguar Racing brał udział w 85 wyścigach, zdobywając 49 punktów[17]. Eddie Irvine zapewnił ekipie dwa trzecie miejsca – w Grand Prix Monako 2001 i Grand Prix Włoch 2002[18]. Zespół najwyżej był sklasyfikowany w sezonach 2002-2004, zajmując siódme miejsce[17].

Mark Webber w wyścigu o Grand Prix Stanów Zjednoczonych 2004 w barwach Jaguar Racing

Wycofanie się Jaguara i sprzedaż zespołu[edytuj | edytuj kod]

We wrześniu 2004 amerykański koncern motoryzacyjny Ford postanowił wystawić na sprzedaż zespół Jaguar Racing, tłumacząc swoją decyzję kłopotami finansowymi[19]. Dwa miesiące później, 15 listopada ogłoszono, że nowym właścicielem zespołu został Red Bull[20]. Szczegóły umowy nie zostały ujawnione, jednak brytyjski serwis BBC Sport podał, że szef firmy Red Bull Dietrich Mateschitz zapłacił za zespół jedynie symbolicznego 1 dolara, w zamian zobowiązując się zainwestować w ciągu trzech lat 400 milionów dolarów w ekipę z Milton Keynes[21].

Red Bull w Formule 1[edytuj | edytuj kod]

Po raz pierwszy marka Red Bull pojawiła się w Formule 1 w 1989 roku, kiedy koncern wspierał Gerharda Bergera[22]. W sezonie 1995 austriacki producent został tytularnym sponsorem Saubera. Współpraca ze szwajcarskim zespołem trwała do sprzedaży Jaguara[23]. Logo Red Bulla pojawiało się również na samochodach ekipy Arrows w sezonach 2001 i 2002, ze względu na to, że jednym z reprezentantów brytyjskiego zespołu był Enrique Bernoldi, wspierany przez Red Bulla[24].

Sezon 2005: debiut[edytuj | edytuj kod]

David Coulthard w bolidzie RB1 podczas Grand Prix Kanady 2005

Na początku istnienia zespołu stanowisko dyrektora sportowego objął Tony Purnell, który już wcześniej był związany z zespołem z Milton Keynes. Purnell nie rządził jednak długo zespołem – został zwolniony po niespełna dwóch miesiącach pracy razem ze swoim bliskim współpracownikiem Davidem Pitchforthem. Powodem zwolnienia miał być spór w kwestii obsadzenia stanowiska drugiego kierowcy zespołu[25]. Tym samym nowym dyrektorem sportowym został mianowany Christian Horner, który parę miesięcy wcześniej starał się o wykupienie zespołu Jordan Grand Prix[26]. Kilka dni później nowym dyrektorem technicznym został także Günther Steiner[27].

Pierwszy bolid Red Bull Racing został nazwany RB1. W sezonie 2005 zespół (podobnie jak wcześniej Jaguar Racing) korzystał z jednostek napędowych dostarczanych przez firmę Cosworth. Malowanie bolidu zostało zaprezentowane 7 lutego poprzez stronę internetową zespołu, a pierwsze testy odbyły się jeszcze tego samego dnia na torze w Jerez[28].

Pierwszym zakontraktowanym kierowcą został doświadczony Brytyjczyk David Coulthard[29], który dotychczas reprezentował zespół McLaren, zdobywając w jego barwach wicemistrzostwo świata w sezonie 2001. Pozycja drugiego kierowcy została natomiast podzielona pomiędzy dwóch kierowców programu rozwojowego Red Bull Junior Team – Christiana Kliena oraz Vitantonio Liuzziego. Sezon w kokpicie bolidu RB1 rozpoczął Austriak, podczas gdy Liuzzi otrzymał możliwość prowadzenia bolidu podczas piątkowych sesji treningowych[30]. W późniejszej części sezonu Ci dwaj kierowcy mieli wymieniać się swoimi rolami raz na cztery weekendy Grand Prix. Ostatecznie Red Bull Racing zadecydowało o tym, że Klien od Grand Prix Kanady powróci do bolidu na stałe, a Liuzzi został piątkowym testerem[31][32][33]. Także Amerykanin Scott Speed doczekał się swojego debiutu za kierownicą samochodu F1. Przypadła mu rola kierowcy podczas piątkowych treningów podczas Grand Prix Kanady i Stanów Zjednoczonych[34].

Zważywszy na fakt, iż pierwszy bolid Red Bull Racing był w dużej mierze zbudowany na podstawie zeszłorocznej konstrukcji Jaguara, debiutancki sezon austriackiego teamu w F1 można uznać za duży sukces. RB1 okazał się być bolidem znacznie bardziej konkurencyjnym od R5, używanego w sezonie 2004. Przez większość sezonu RBR plasowało się na szóstej lokacie w klasyfikacji konstruktorów, lecz ostatecznie zostało również pokonane przez szybko rozwijający się zespół BAR Honda. Sezon ekipa zakończyła z dorobkiem 34 punktów (24 zdobył Coulthard, 9 Klien, 1 Liuzzi).

Scott Speed w bolidzie STR - siostrzanego zespołu Red Bull Racing

Red Bull tworzy Toro Rosso[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Scuderia Toro Rosso.

Na przełomie sierpnia i września 2005 roku w serwisach internetowych pojawiła się informacja, jakoby firma Red Bull była jednym z siedmiu potencjalnych kupców włoskiego zespołu Minardi[35], który startował w F1 począwszy od sezonu 1985. Red Bull miałby wówczas szansę obsadzenia większej liczby miejsc na liście startowej, swoimi podopiecznymi z programu Red Bull Junior Team oraz innej juniorskiej ekipy Red Bull Team USA. Ostatecznie, 10 września Paul Stoddart, dotychczasowy właściciel Minardi potwierdził odsprzedanie zespołu firmie Red Bull GmbH[36].

Początkowo zespół miał się nazywać Squadra Toro Rosso[37] (wł. squadra – skład, zespół), jednak ostatecznie ekipa z Faenzy zadebiutowała jako Scuderia Toro Rosso (wł. scuderia – stajnia). Szefem teamu na początku jego istnienia został Austriak Franz Tost[38], zaś pierwszymi kierowcami mianowano Scotta Speeda i Vitantonio Liuzziego.

W lutym 2006 roku 50% udziałów w zespole wykupił były kierowca F1 Gerhard Berger[39]. Pozostał on z zespołem przez blisko trzy lata, jednak pod koniec 2008 roku zdecydował się on z powrotem odsprzedać swoją część akcji Dietrichowi Mateschitzowi[40].

W sezonie 2006 samochody Red Bull i Ferrari były napędzane identycznymi jednostkami V8

Sezon 2006: z silnikami Ferrari[edytuj | edytuj kod]

W kwietniu 2005 roku ekipa Red Bull Racing potwierdziła podpisanie umowy z Ferrari na dostarczanie jednostek napędowych[41]. Posunięcie to miało m.in. związek ze zmianą regulaminu technicznego i ograniczeniem pojemności silników do 2,4 l. W sezonie 2006 Red Bull i Ferrari używały dokładnie tej samej specyfikacji silnika oznaczonej symbolem 056.

Skład zespołu zmienił się jedynie nieznacznie. Kontrakty przedłużyli obaj dotychczasowi kierowcy zespołu z Milton Keynes – David Coulthard[42] i Christian Klien[43]. Do zespołu dołączył jednak nowy kierowca testowy – Holender Robert Doornbos[44], który dotychczas miał okazję reprezentować zespół Minardi.

Nastąpiły również drobne zmiany w kierownictwie zespołu. Kontrakt z Red Bull Racing podpisał jeden z najbardziej cenionych w F1 projektantów – Adrian Newey[45], który zaprojektował m.in. dwa zwycięskie bolidy McLarena, gdy zespół ten zwyciężał w mistrzostwach w roku 1998 i 1999 oraz bolidy Williams, które w ciągu lat 19911997 zwyciężyły w 58 wyścigach F1 i zapewniły ekipie 9 tytułów mistrzowskich (4 kierowców i 5 konstruktorów).

Bolid na sezon 2006 został oznaczony jako RB2 i zadebiutował 15 grudnia 2005 r. na torze Silverstone, natomiast oficjalna prezentacja samochodu odbyła się na dzień przed pierwszym wyścigiem sezonu w Bahrjanie[46].

Bolid RB2 podczas GP USA 2006

Już w pierwszym wyścigu Christian Klien zapewnił Red Bullowi punkty, finiszując na ósmej pozycji, podczas gdy jego partner Coulthard ukończył na 10. miejscu. Mimo wszystko samochód był bardzo zawodny – w ciągu pięciu rund dwa bolidy RB2 ukończyły wyścig 3 razy, zdobywając 2 punkty (Coulthard zdobył jeden punkt podczas GP Australii). Pierwszy sukces zespołu przyszedł podczas Grand Prix Monako, kiedy to brytyjski kierowca ukończył wyścig na trzeciej pozycji, zapewniając zespołowi pierwsze podium w historii. Poprzednicy Red Bull Racing – Jaguar oraz Stewart Grand Prix również osiągnęli swoje pierwsze podia podczas eliminacji rozgrywanej na ulicach Monte Carlo.

David Coulthard do końca sezonu punktował trzykrotnie (łącznie zdobywając 7 punktów), natomiast jego austriacki partner na punktowanej pozycji ukończył jeden wyścig. Austriak znalazł się w dość trudnej sytuacji, ponieważ w trakcie sezonu zespół z Milton Keynes ogłosił podpisanie umowy z Markiem Webberem, wedle której Australijczyk miał reprezentować RBR od sezonu 2007[47]. Wobec tego Red Bull zaoferował Klienowi szansę startów w serii DTM lub Champ Car[48]. Austriak nie zgodził się jednak na podpisanie kontraktu[49] i odszedł z zespołu na trzy wyścigi przed końcem sezonu. Jego miejsce w kokpicie zajął dotychczasowy kierowca testowy zespołu, Robert Dornboos[50], zaś szansę jazdy bolidem F1 podczas piątkowych treningów otrzymał dzięki temu Michael Ammermüller[51]. Red Bull nie zdobył jednak żadnych punktów podczas trzech ostatnich rund sezonu.

W ciągu całego sezonu zespół Red Bull Racing zgromadził na swoim koncie 16 punktów. Był to wynik o ponad połowę słabszy od rezultatu z sezonu 2005, jednak zespół z Milton Keynes utrzymał siódmą pozycję w klasyfikacji konstruktorów. David Coulthard zgromadził na swoim koncie 14 punktów i został sklasyfikowany na 13. pozycji wśród kierowców, zaś Christian Klien z dwoma punktami na koncie ukończył mistrzostwa pięć pozycji niżej od Brytyjczyka.

Od 2007 Do 2018: z silnikami Renault[edytuj | edytuj kod]

Max Verstappen podczas GP Włoch 2019 na torze Monza

Od sezonu 2007 bolidy zespołu są napędzane silnikami Renault. Skład zespołu został zmieniony w niewielkim stopniu: swoje stanowisko zachował David Coulthard, jego nowym partnerem był natomiast Australijczyk Mark Webber. W 2008 roku na trzeciego kierowcę zespołu został wybrany Szwajcar, Sébastien Buemi, wicemistrz Formuły 3 Euro Series w sezonie 2007 i wicemistrz serii GP2 Asia w roku 2008 (był to pierwszy rok rozgrywania tej azjatyckiej serii). Po sezonie 2008 David Coulthard postanowił zakończyć karierę w F1, pozostając kierowcą testowym RBR. Jego następcą został Niemiec Sebastian Vettel, najmłodszy w historii kierowca, który wygrał Grand Prix Formuły 1[52]. Podczas GP Chin 2009 Vettel zdobył pierwsze dla zespołu zwycięstwo w Formule 1[53]. Ten wynik powtórzył w Wielkiej Brytanii, Japonii oraz w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Natomiast Mark Webber wygrał dwa wyścigi w Niemczech i Brazylii. Ostatecznie zespół zakończył sezon na drugim miejscu przez drugie miejsce w klasyfikacji kierowców Sebastiana Vettela i czwarte Marka Webbera. W sezonie 2010 Vettel wygrał pięć wyścigów (Malezja, Walencja, Japonia, Brazylia, ZEA), zaś Webber wygrał cztery wyścigi (Hiszpania, Monako, Wielka Brytania, Węgry). Ostatecznie Sebastian Vettel został mistrzem świata w sezonie 2010, a Webber zajął trzecie miejsce. Red Bull Racing został także mistrzem świata w klasyfikacji konstruktorów w sezonach 2010, 2011, 2012 oraz 2013.

W 2018 Red Bull Racing poinformował o zakończeniu wieloletniej, trwającej 12 lat, współpracy z dostawcą silników Renault. Po zakończeniu okresu umowy, która zakończyła się wraz z zakończeniem sezonu 2018, nowym dostawcą jednostek napędowych została Honda, która dostarczy silniki na sezony 2019 i 2020[54]. Japoński producent już wcześniej współpracował z zespołem juniorskim Red Bull Racing, Scuderia Toro Rosso (aktualnie jako Scuderia AlphaTauri) od sezonu 2017[55].

Od 2019: z silnikami Hondy[edytuj | edytuj kod]

Po obiecującym sezonie Hondy z ekipą Toro Rosso, główny zespół rodziny Red Bulla podchodził do sezonu 2019 nie bez obaw. W kontrakcie młodej gwiazdy zespołu - Maxa Verstappena znalazła się klauzula, jeśli zespół do połowy sezonu nie będzie na podium klasyfikacji konstruktorów, Holender może zmienić barwy. Pierwszy wyścig był dla zespołu obiecujący - Max stanął na podium. Holender do letniej przerwy stanął na podium jeszcze 4 razy, w tym dwa razy wygrał. Zadowolenie zespołu psuła postawa drugiego kierowcy - Pierre Gasly spisywał się dużo słabiej. Ani razu nie zdobył podium i tylko raz ukończył wyścig przed Holendrem, zdarzało mu się zostać zdublowanym przez zespołowego partnera podczas wyścigu. Z tego powodu na drugą część sezonu Alexander Albon został promowany do Red Bulla a Gasly zdegradowany do Toro Rosso. Tam również nie zdobył ani razu podium, ale spisywał się dużo lepiej. Częściej walczył na torze z partnerem zespołowym, a podium w GP Brazylii odebrał mu Lewis Hamilton, który nieprzepisowo spowodował obrócenie się bolidu Albona. Max Verstappen w drugiej fazie sezonu nie stracił tempa, zdobył 3 podia w tym jedno zwycięstwo. Red Bull zakończył sezon 2019 na trzecim miejscu w klasyfikacji konstruktorów, a Verstappen na trzecim miejscu w klasyfikacji kierowców.

Na sezon 2020 zespół szykował się do walki o tytuł mistrzowski. Pierwszym wyścigiem sezonu było GP Austrii - jeden z ulubionych torów Maxa. Pierwszego wyścigu jednakże Holender nie ukończył z powodu awarii. Fenomenalną jazdą wykazał się Albon, jechał po podium gdy jednak ponownie, zderzył się z Hamiltonem. Finalnie na 17 wyścigów Verstappen zdobył 11 podiów, w tym 2 zwycięstwa. Albon stanął na najniższym stopniu podium dwukrotnie, Jednakże Taj po kolizji w pierwszym wyścigu nie odzyskał dawnego tempa. Wielokrotnie odstawał od Holendra, popełniał błędy i nie potrafił wykorzystać potencjału samochodu. Dlatego od sezonu 2021 zespół zdecydował się zatrudnić Sergio Pereza jako drugiego kierowcę[56]. 2 października 2020 na zespół spadła zła wiadomość, Honda ogłosiła wycofanie się z F1 po sezonie 2021[57]

Wyniki w Formule 1[edytuj | edytuj kod]

Źródło: Wyprzedź Mnie![58]

Sezon Nazwa Samochód Silnik Opony Kierowcy Punkty Msc.
2005 Wielka Brytania Red Bull Racing RB1 Cosworth TJ2005 3.0 V10 M Wielka Brytania David Coulthard
Austria Christian Klien
Włochy Vitantonio Liuzzi
34 7
2006 Wielka Brytania Red Bull Racing RB2 Ferrari 056 2.4 V8 M Wielka Brytania David Coulthard
Austria Christian Klien
Holandia Robert Doornbos
16 7
2007 Austria Red Bull Racing RB3 Renault RS27 2.4 V8 B Wielka Brytania David Coulthard
Australia Mark Webber
24 5
2008 Austria Red Bull Racing RB4 Renault RS27 2.4 V8 B Wielka Brytania David Coulthard
Australia Mark Webber
29 7
2009 Austria Red Bull Racing RB5 Renault RS27 2.4 V8 B Australia Mark Webber
Niemcy Sebastian Vettel
153,5 2
2010 Austria Red Bull Racing RB6 Renault RS27-2010 2.4 V8 B Niemcy Sebastian Vettel
Australia Mark Webber
498 1
2011 Austria Red Bull Racing RB7 Renault RS27-2011 2.4 V8 P Niemcy Sebastian Vettel
Australia Mark Webber
650 1
2012 Austria Red Bull Racing RB8 Renault RS27-2012 2.4 V8 P Niemcy Sebastian Vettel
Australia Mark Webber
460 1
2013 Austria Infiniti Red Bull Racing RB9 Renault RS27-2013 2.4 V8 P Niemcy Sebastian Vettel
Australia Mark Webber
596 1
2014 Austria Infiniti Red Bull Racing RB10 Renault Energy F1-2014 1.6 V6T P Niemcy Sebastian Vettel
Australia Daniel Ricciardo
405 2
2015 Austria Infiniti Red Bull Racing RB11 Renault Energy F1-2015 1.6 V6T P Australia Daniel Ricciardo
Rosja Daniił Kwiat
187 4
2016 Austria Red Bull Racing RB12 TAG Heuer 1.6 V6T P Australia Daniel Ricciardo
Rosja Daniił Kwiat
Holandia Max Verstappen
468 2
2017 Austria Red Bull Racing RB13 TAG Heuer 1.6 V6T P Australia Daniel Ricciardo
Holandia Max Verstappen
368 3
2018 Austria Aston Martin Red Bull Racing RB14 TAG Heuer 1.6 V6T P Australia Daniel Ricciardo
Holandia Max Verstappen
419 3
2019 Austria Aston Martin Red Bull Racing RB15 Honda RA619H 1.6 V6T P Francja Pierre Gasly
Tajlandia Alexander Albon
Holandia Max Verstappen
417 3
2020 Austria Aston Martin Red Bull Racing RB16 Honda RA620H 1.6 V6T P Tajlandia Alexander Albon
Holandia Max Verstappen
319 2
2021 Austria Red Bull Racing Honda RB16B Honda RA621H 1.6 V6T P Meksyk Sergio Pérez
Holandia Max Verstappen
559,5 2
2022 Austria Oracle Red Bull Racing RB18 RBPT RBPTH001 1.6 V6T P Holandia Max Verstappen
Meksyk Sergio Pérez
759 1
2023 Austria Oracle Red Bull Racing RB19 Honda RBPT RBPTH001 1.6 V6T P Holandia Max Verstappen
Meksyk Sergio Pérez
540* 1*

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Poprzednie oficjalne nazwy: Red Bull Racing (2005–2012, 2016–2017), Infiniti Red Bull Racing (2013–2015), Aston Martin Red Bull Racing (2018–2020), Red Bull Racing Honda (2021)[59]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Sebastian Buemi, Red Bull Racing [dostęp 2020-06-09] (ang.).
  2. Sergio Sette Camara, Red Bull Racing [dostęp 2020-06-09] (ang.).
  3. a b Home – Team. RedBullRacing.com. [dostęp 2013-01-22]. (ang.).
  4. CONSTRUCTORS: RED BULL RACING. grandprix.com. [dostęp 2013-02-06]. (ang.).
  5. Press Release – International Court of Appeal – 08/04/2009. fia.com, 2009-04-08. [dostęp 2013-01-22]. (ang.).
  6. Home – Management. redbullracing.com. [dostęp 2013-01-22]. (ang.).
  7. Marek Roczniak: Red Bull Racing potwierdza przedłużenie umowy z Renault. f1wm.pl, 2009-12-16. [dostęp 2009-12-29]. (pol.).
  8. Nelly Pluto-Prondzyńska: Red Bull Racing łączy siły z Hondą. www.redbull.com, 2018-06-19. [dostęp 2019-01-19]. (pol.).
  9. a b Constructors — Stewart Grand Prix. grandprix.com. [dostęp 2023-05-02]. (ang.).
  10. STEWART GRAND PRIX JOINS FORMULA ONE. atlasf1.autosport.com, 1996-01-05. [dostęp 2023-05-02]. (ang.).
  11. Stewart. statsf1.com. [dostęp 2023-05-02]. (fr.).
  12. Stewart — Victoires. statsf1.com. [dostęp 2023-05-02]. (ang.).
  13. Klasyfikacje generalne 1999. f1wm.pl. [dostęp 2023-05-02]. (pol.).
  14. Ian Gordon: Motor Racing: Stewart sells up for pounds 100m. independent.co.uk, 1999-06-10. [dostęp 2023-05-02]. (pol.).
  15. Jaguar Announces Formula One Plans. independent.co.uk, 1999-09-14. [dostęp 2023-05-02]. (pol.).
  16. Mariusz Karolak: Stewart Grand Prix - rodzinny biznes w szkockim wydaniu. f1wm.pl, 2011-12-29. [dostęp 2023-05-02]. (pol.).
  17. a b Jaguar. statsf1.com. [dostęp 2023-05-02]. (fr.).
  18. Jaguar — Podiums. statsf1.com. [dostęp 2023-05-02]. (ang.).
  19. Marek Roczniak: Jaguar wycofuje się z Formuły 1. f1wm.pl, 2004-09-17. [dostęp 2023-05-02]. (pol.).
  20. Marek Roczniak: Jaguar Racing i Cosworth sprzedane. f1wm.pl, 2004-11-15. [dostęp 2023-05-02]. (pol.).
  21. Red Bull snaps up Jaguar F1 team. news.bbc.co.uk, 2004-11-15. [dostęp 2009-12-29]. (ang.).
  22. Poznajcie historię Gerharda Bergera. redbull.com, 2019-06-27. [dostęp 2023-05-02]. (pol.).
  23. Marek Roczniak: Red Bull prezentuje wstępną wersję malowania swoich bolidów. f1wm.pl, 2004-11-16. [dostęp 2009-12-29]. (pol.).
  24. Red Bull’s first attempt to appear on the grid. unracedf1.com, 2020-03-13. [dostęp 2023-05-02]. (ang.).
  25. Marek Roczniak: Spór o drugiego kierowcę powodem zmiany kierownictwa w Red Bull?. f1wm.pl, 2005-01-10. [dostęp 2009-12-29]. (pol.).
  26. Marek Roczniak: Christian Horner mianowany dyrektorem sportowym Red Bull Racing. f1wm.pl, 2005-01-07. [dostęp 2009-12-29]. (pol.).
  27. The F1 axe falls at Red Bull Racing. grandprix.com, 2005-01-07. [dostęp 2012-04-04]. (ang.).
  28. Marek Roczniak: Red Bull Racing przedstawia wygląd nowego bolidu RB1. f1wm.pl, 2005-02-07. [dostęp 2009-12-29]. (pol.).
  29. Marek Roczniak: David Coulthard kierowcą Red Bull Racing w sezonie 2005. f1wm.pl, 2004-12-17. [dostęp 2009-12-30]. (pol.).
  30. Marek Roczniak: Christian Klien wystartuje w Australii obok Davida Coultharda. f1wm.pl, 2005-02-18. [dostęp 2009-12-30]. (pol.).
  31. Marek Roczniak: Liuzzi nie weźmie udziału w domowym wyścigu na Monzy. f1wm.pl, 2005-08-02. [dostęp 2010-01-01]. (pol.).
  32. Marek Roczniak: Klien wystartuje także w wyścigu o Grand Prix Belgii. f1wm.pl, 2005-09-05. [dostęp 2009-12-30]. (pol.).
  33. Marek Roczniak: Klien wystartuje także w trzech ostatnich wyścigach sezonu. f1wm.pl, 2005-09-13. [dostęp 2009-12-30]. (pol.).
  34. Marek Roczniak: Red Bull potwierdza udział Speeda w piątkowych treningach. f1wm.pl, 2005-06-04. [dostęp 2009-12-30]. (pol.).
  35. Marek Roczniak: Red Bull zainteresowany wykupieniem zespołu Minardi?. f1wm.pl, 2005-09-02. [dostęp 2009-12-31]. (pol.).
  36. Marek Roczniak: Minardi sprzedane Red Bull - wiadomość oficjalna!. f1wm.pl, 2005-09-10. [dostęp 2009-12-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (pol.).
  37. Marek Roczniak: Squadra Toro Rosso zamiast Minardi w sezonie 2006. f1wm.pl, 2005-10-14. [dostęp 2009-12-31]. (pol.).
  38. Marek Roczniak: Franz Tost szefem zespołu Squadra Toro Rosso. f1wm.pl, 2005-11-01. [dostęp 2009-12-31]. (pol.).
  39. Grzegorz Więcek: Berger kupuje 50% udziałów w Toro Rosso. f1wm.pl, 2006-02-09. [dostęp 2009-12-31]. (pol.).
  40. Marek Roczniak: Red Bull znowu posiada 100% udziałów w Toro Rosso. f1wm.pl, 2008-11-25. [dostęp 2009-12-31]. (pol.).
  41. Marek Roczniak: Ferrari będzie dostawcą silników dla Red Bull od 2006 roku. f1wm.pl, 2005-04-23. [dostęp 2010-01-01]. (pol.).
  42. Marek Roczniak: Coulthard przedłużył kontrakt z Red Bull na sezon 2006. f1wm.pl, 2005-07-05. [dostęp 2010-01-01]. (pol.).
  43. Marek Roczniak: Red Bull Racing potwierdza pełny skład kierowców na sezon 2006. f1wm.pl, 2005-12-06. [dostęp 2010-01-01]. (pol.).
  44. Marek Roczniak: Doornbos piątkowym testerem Red Bull Racing. f1wm.pl, 2005-11-29. [dostęp 2010-01-01]. (pol.).
  45. Marek Roczniak: Newey dołącza do Red Bull (wiadomość oficjalna). f1wm.pl, 2005-11-08. [dostęp 2010-01-01]. (pol.).
  46. Marek Roczniak: Coulthard zadowolony z debiutu bolidu RB2. f1wm.pl, 2005-12-16. [dostęp 2010-01-01]. (pol.).
  47. Marek Roczniak: Coulthard i Webber kierowcami Red Bull w sezonie 2007. f1wm.pl, 2006-08-07. [dostęp 2010-01-01]. (pol.).
  48. Mariusz Karolak: Red Bull oferuje Klienowi starty w Champ Car. f1wm.pl, 2006-08-10. [dostęp 2010-01-01]. (pol.).
  49. Maciej Czapiński: Klien odrzuca ofertę Red Bulla. f1wm.pl, 2006-09-09. [dostęp 2010-01-01]. (pol.).
  50. Marek Roczniak: Doornbos zastąpi Kliena począwszy od GP Chin (potwier.). f1wm.pl, 2006-09-10. [dostęp 2010-01-01]. (pol.).
  51. Marek Roczniak: Ammermuller poprowadzi trzeci bolid RBR w Chinach i Japonii. f1wm.pl, 2006-09-27. [dostęp 2010-01-01]. (pol.).
  52. Igor Szmidt, Maraz: Vettel potwierdzony w Red Bull Racing na sezon 2009. f1wm.pl, 2008-07-17. [dostęp 2009-12-13]. (pol.).
  53. Vettel leads Red Bull to maiden one-two victory in China. formula1.com, 2009-04-19. [dostęp 2009-12-13]. (ang.).
  54. Red Bull Racing łączy siły z Hondą, Red Bull [dostęp 2020-06-09] (pol.).
  55. DriveTribe, DriveTribe [dostęp 2020-06-09] (ang.).
  56. Sergio Perez oficjalnie w Red Bull Racing.
  57. Honda opuszcza Formułę 1!, 2 października 2020.
  58. Red Bull. f1wm.pl. [dostęp 2022-04-24]. (pol.).
  59. Red Bull – Entrant, chicanef1.com [dostęp 2022-04-24] (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]