Śluza Różanka
51°07′57″N 17°01′34″E/51,132500 17,026111.jpg) widok z Mostu Osobowickiego | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Droga wodna | |
| Dane techniczne | |
| Długość |
193,0 m |
| Szerokość |
9,6 m |
| Różnica poziomów |
2,30 m |
| Wrota |
górne: zamknięcie segmentowe |
| Rodzaj napędu |
elektryczny |
Położenie na mapie Wrocławia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
| 51°07′57″N 17°01′34″E/51,132500 17,026111
| |
Śluza Różanka (Rosentaler Schleusse[1]) – śluza wodna, komorowa, zlokalizowana na rzece Odrze. Śluza położona jest we Wrocławiu na osiedlu Różanka. Stanowi ona jeden z elementów stopnia wodnego nazywanego Stopniem Wodnym Różanka[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Śluza została wybudowana w 1916 r.[a], w ramach inwestycji z zakresu hydrotechniki[b][2][3] polegającej na budowie nowej drogi wodnej przeprowadzonej przez miasto w ramach Wrocławskiego Węzła Wodnego, tzw. Wrocławskiego Szlaku Głównego[4] (Północnego).
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Śluza zlokalizowana jest na Kanale Różanka. Lewy brzeg stanowi grobla rozdzielająca Kanał Różanka od kanału Starej Odry[c]. Na prawym brzegu kanału znajduje się zabudowa osiedla Różanka[d]. Za wałem przeciwpowodziowym przebiega Ulica Osobowicka. Tuż powyżej śluzy przerzucona jest przeprawa mostowa – Mosty Osobowickie[e][1][4].
Śluza ma wymiary: długość – 193,0 m, szerokość 9,6 m, głębokość na progu dolnym 4,00 m. Śluza spełnia wymagania Europejskiej klasyfikacji śródlądowych dróg wodnych żeglownych, według EKG ONZ – 1992 r. dla III klasy dróg wodnych żeglownych, natomiast dla Polskiej klasyfikacji śródlądowych dróg wodnych, spełnia wymagania stawiane IV klasie dróg wodnych[f]. Poprzednia śluza na szklaku wodnym: Śluza Zacisze, odległość 3,92 km; następna: Śluzy Rędzin, odległość 6,49 km[1][4]. Poziom wody górnej kształtowany jest na śluzie przez Jaz Różanka; normalny poziom piętrzenia wynosi 112,30 m n.p.m. Poziom wody dolnej kształtowany jest na Stopniu Wodnym Rędzin; normalny poziom wody dolnej 110,30 m n.p.m. Komora śluzy wykonana jest w konstrukcji betonowej. Ściany komory zostały oblicowane cegłą. Zamknięcie górne komory – segmentowe, zamknięcie dolne – wrota wsporne. W głowie dolnej zastosowano krótkie kanały obiegowe z zamknięciami segmentowymi[1].
Niecodziennym rozwiązaniem technicznym zastosowanym na tej śluzie jest zamknięcie górne komory: jest to stalowy segment wahadłowy, o żebrowych elementach nośnych, nitowany, obracany na łożyskach ślizgowych. Posiada on żeliwne przeciwwagi zamocowane na kratowych wysięgnikach. Segment napędzany jest jednostronnie za pomocą wycinka koła zębatego o średnicy około 4 m. Koło zębate napędzane jest za pomocą wału z maszynowni, która mieści się w niewielkim, dwukondygnacyjnym budynku przy śluzie. Wał napędzany jest silnikiem elektrycznym, za pośrednictwem odpowiednio dobranego układu przekładni[1].
Przy śluzie oprócz budynku maszynowni znajduje się drugi, bliźniaczy budynek sterowni oraz budynek administracyjny przy ul. Osobowickiej 2[1].
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Wrocławski Węzeł Wodny
- Odrzańska Droga Wodna
- Drogi wodne we Wrocławiu
- Stopnie wodne we Wrocławiu
- Śluzy wodne we Wrocławiu
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Do eksploatacji przekazana 25 października 1917 r.
- ↑ Tzw. II kanalizacja Odry, przeprowadzona w latach 1913–1917.
- ↑ Na południe od śluzy.
- ↑ Na północ od śluzy.
- ↑ W ciągu Ulicy Władysława Reymonta i dalej Ulicy Bałtyckiej.
- ↑ Dla Odrzańskiej Drodze Wodnej powyżej śluz Rędzin – a więc począwszy od Śluzy Różanka, nie są spełnione parametry obowiązujących w europie zachodniej dla IV klasy drogi wodnej, bowiem szerokość śluz wynosi 9,6 m, wobec wymaganych 12 m – jednostki o standardowej w Europie szerokości mają 11,40 m.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g wrosystem.um.wroc.pl: Fundacja Otwartego Muzeum Techniki, Wrocław 2007, Budowle hydrotechniczne Wrocławskiego Węzła Wodnego (dostęp 2009-12-07).
- ↑ Strona www.wroclaw.pl o Wrocławskim Węźle Wodnym (dostęp 2009-12-07).
- ↑ Małgorzata Książkiewicz, Grzegorz Bakuliński, Stanisław Januszewski, Ryszard Majewicz, Trasa turystyczna Pomniki Wrocławskiego Węzła Wodnego, Prosto z pokładu nr 55, rok IV, Marzec 2008 r. do pobrania ze strony Fundacji Otwartego Muzeum Techniki (dostęp 2009-12-07).
- ↑ a b c Zespół autorski: dr inż. kpt. ż.s. Jacek Trojanowski – kierownik pracy, dr kpt. ż.s. Krzysztof Wos, dr inż. Anna Galor, dr inż. Bogusz Wisnicki, mgr inż. Marcin Breitsprecher, Analiza potrzeb inwestycyjnych w zakresie żeglugi śródlądowej na rzece Odrze w latach 2007–2013. bip.transport.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]., AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE, INSTYTUT INŻYNIERII TRANSPORTU, Zakład Żeglugi Śródlądowej i Gospodarki Wodnej, SZCZECIN 2006 (dostęp 2009-12-07).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Śluza Różanka w Wikimapii (dostęp 2009-12-07)
- Śluza Różanka stronie Wratislaviae Amici (dostęp 2009-12-07)
- Mosty Osobowickie na stronie Wratislaviae Amici (dostęp 2009-12-07)
