Louis Gossett Jr.

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Louis Gossett Jr.
Ilustracja
Louis Gossett Jr. (2008)
Imię i nazwisko

Louis Cameron Gossett Jr.

Data i miejsce urodzenia

27 maja 1936
Nowy Jork

Data i miejsce śmierci

29 marca 2024
Santa Monica

Zawód

aktor, producent, reżyser, wokalista folkowy

Współmałżonek

Hattie Glascoe
(1967–1968; anulowano)
Christina Mangosing
(1973–1975; rozwód)
Cyndi James-Reese
(1987–1992; rozwód)

Lata aktywności

1953–2024

Multimedia w Wikimedia Commons

Louis Cameron Gossett Jr. (ur. 27 maja 1936 w Nowym Jorku, zm. 29 marca 2024 w Santa Monica[1]) – amerykański aktor, producent, reżyser i wokalista folkowy.

Zdobywca najważniejszych nagród filmowych – Oscara[2], dwóch Złotych Globów[2], dwóch Emmy[3], dwóch NAACP Image Awards[3], Czarnej Szpuli[3] i Satelity[3].

20 maja 1992 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 7000 Hollywood Boulevard[4][5].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Wczesne lata[edytuj | edytuj kod]

Urodził się na Coney Island w nowojorskim okręgu Brooklyn[6]. Jego matka, Hellen Rebecca (z domu Wray), pracowała jako pielęgniarka, a ojciec, Louis Gossett Sr., był tragarzem[7][8]. Jego ojciec zmarł zmagając się z chorobą alkoholową[9]. Uczęszczał do Mark Twain Intermediate School 239[8]. W 1954 ukończył Abraham Lincoln High School[8], a następnie uczęszczał na Uniwersytet Nowojorski, odmawiając stypendium sportowego. Choroba Heinego-Medina opóźniła ukończenie studiów. Okazał się utalentowanym koszykarzem, znajdował się w orbicie zainteresowań New York Knicks, jednak kontuzja sportowa doprowadziła do decyzji o zapisaniu się na zajęcia aktorskie. W wieku 17 lat wystąpił w szkolnym przedstawieniu You Can’t Take It with You[10].

Kariera[edytuj | edytuj kod]

Jego nauczyciel angielskiego zachęcił go do udziału w castingu na Broadwayu[9]. Gossett pokonał 445 innych kandydatów[9]. W 1953 zadebiutował na Broadwayu w roli Spencera Scotta w produkcji Zbyt gigantyczny krok[11], a w 1956 na Off-Broadwayu[12]. Powrócił na Broadway w roli Kenny’ego w komedii Biuro na tranzystorach (1955)[11] i jako George Murchison w sztuce Lorraine Hansberry Rodzynek w słońcu (1959)[11] u boku Sidneya Poitiera. Stał się stałym bywalcem Actors Studio[9].

We wczesnych latach 60. XX wieku Gossett był uważany za utalentowanego muzyka ludowego, a jego karierze wokalnej pomogło pojawienie się w lokalu Folk City w Nowym Jorku[13]. Podpisany przez Powertree Records singiel Gossetta „Hooka 'Dooka', Green Green” / „Goodmornin' Captain” został wydany na początku 1964. Później w maju ukazał się „Red Rosy Bush” / „See See Rider”[14]. W 1967 piosenka „Handsome Johnny” ukazała się na albumie Mixed Bag Richiego Havensa[14]. We wrześniu 1967 jego singiel „Where Have All the Flowers Gone?” / „Just a Girl” został wydany w Warner Brothers 7078. W 1970 jego album From Me to You został wydany przez BT Puppy Records BTPS-1013. Zawierała ona niektóre z jego własnych kompozycji[15].

Jego kariera doprowadziła do Hollywood i występów w dziesiątkach filmów i seriali telewizyjnych, w tym serialu NBC Wielka historia (The Big Story, 1957), dramacie ABC Syndrom Łazarza (The Lazarus Syndrome, 1979) jako kardiolog, który ma wiele problemów w życiu osobistym z powodu poświęcenia się karierze, ale serialu fantastycznonaukowym NBC Moce Matthew Stara (The Powers of Matthew Star, 1982–1983) z Peterem Bartonem. Za rolę Fiddlera w serialu ABC Korzenie (1977) otrzymał nagrodę Emmy dla najlepszego aktora pierwszoplanowego za pojedynczy występ w serialu dramatycznym lub komediowym[3], a jako Anwar as-Sadat w miniserialu Sadat (1983) był nominowany do Złotego Globu dla najlepszego aktora w miniserialu lub filmie telewizyjnym[3].

Jego pierwszą kinową rolą była postać George’a Murchisona w dramacie Daniela Petrie’ego Rodzynek w słońcu (1961) u boku Sidneya Poitiera. W komediodramacie przygodowym George’a Cukora Podróże z moją ciotką (1972) został obsadzony w roli afrykańskiego wróżbity Zachary’ego Wordswortha, kochanka głównej bohaterki (Maggie Smith). W filmie przygodowym Petera Yatesa Głębia (1977) zagrał postać haitańskiego handlarza narkotyków Henriego Cloche’a.

Kreacja szkolącego pilotów starszego sierżanta Emila Foleya w melodramacie Taylora Hackforda Oficer i dżentelmen (1982) została uhonorowana Złotym Globem dla najlepszego aktora drugoplanowego[2], NAACP Image Awards[3] i Oscarem dla najlepszego aktora drugoplanowego w 1983. Przeszedł wówczas do historii jako trzeci czarnoskóry aktor nagrodzony tą statuetką (wcześniej nagrodę otrzymali Hattie McDaniel i Sidney Poitier)[16].

Rola Draca w dramacie fantastycznonaukowym Wolfganga Petersena Mój własny wróg (1985) przyniosła mu nominację do nagrody Saturn w kategorii najlepszy aktor[3]. W sensacyjnym dreszczowcu wojennym Sidneya J. Furiego Żelazny Orzeł (1986) wcielił się w postać płk. Charlesa „Chappy’ego” Sinclaira. Za postać Calvina Boucharda w dreszczowcu Szczęki 3 (1983) był nominowany Złotej Maliny jako najgorszy aktor drugoplanowy[3]. W komedii sensacyjno–przygodowej J. Lee Thompsona Słoneczny wojownik (1986) z Chuckiem Norrisem zagrał najemnika Leo Portera. Jako Mathu w dramacie Volkera Schlöndorffa Stara wiara (A Gathering of Old Men, 1987) otrzymał kolejną nominację do nagrody Emmy[3].

W telewizyjnym westernie komediowym HBO El Diablo (1990) zagrał cynicznego rewolwerowca Thomasa Van Leeka. W dramacie sensacyjnym Daniela Petrie’ego Szkoła wyrzutków (Toy Soldiers, 1991) był nauczycielem męskiej szkoły z internatem przejętej przez terrorystów. Za kreację Sidneya Williamsa w telewizyjnym dramacie biograficznym HBO Historia Josephine Baker (The Josephine Baker Story, 1991) zdobył Złoty Glob dla najlepszego aktora drugoplanowego w serialu, miniserialu lub filmie telewizyjnym[3]. Jako Anderson Walker w serialu CBS Dotyk anioła (1997) odebrał NAACP Image Awards[3] i był nominowany do Emmy[3]. W dramacie telewizyjnym Hallmark Channel W butach swojego ojca (In His Father’s Shoes, 1997) został obsadzony w dwóch rolach – ojca i dziadka 15–letniego Claya[17] (nominacja do Emmy[3]); Gossett jako producent wykonawczy otrzymał nagrodę Emmy za wybitną specjalną realizację dla dzieci, młodzieży lub rodziny[3]. Był reżyserem telewizyjnej noweli Piosenka miłosna dla mistrza z filmu romantycznego Love Songs (1999)[18], gdzie za rolę Reubena w noweli Piosenka miłosna dla taty otrzymał Czarną Szpulę[3]. Wystąpił jako William Reeves w serialu HBO Go Watchmen (2019).

W 2002 powrócił na Broadway w roli sprytnego prawnika Billy’ego Flynna w musicalu Chicago[19].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Był trzykrotnie żonaty i trzykrotnie rozwiedziony. W sierpniu 1964 zawarł związek małżeński z Hattie Glascoe, małżeństwo zostało anulowane[7]. 21 sierpnia 1973 poślubił Christinę Mangosing, z którą ma syna Satiego (ur. 1974). W 1975 doszło do rozwodu[7]. 25 grudnia 1987 ożenił się z Cindy James Reese, z którą zaadoptował syna Sharrona Anthony’ego (ur. 1977)[7]. W 1992 rozwiedli się[7].

9 sierpnia 1969 Gossett bawił się z członkami The Mamas & the Papas, kiedy wszyscy zostali zaproszeni na imprezę w domu Sharon Tate w Los Angeles. Gossett poszedł do domu, aby wziąć prysznic i przebrać się, i już miał wyjść, gdy zobaczył w telewizji wiadomość, że Tate została zamordowana przez Charlesa Mansona i jego współpracowników[20].

9 lutego 2010 Gossett ogłosił, że ma raka prostaty. Dodał, że choroba została zdiagnozowana we wczesnym stadium[21]. Pod koniec grudnia 2020 Gossett trafił do szpitala w stanie Georgia z powodu COVID-19[22].

Zmarł 29 marca 2024 w ośrodku rehabilitacyjnym w Santa Monica w Kalifornii w wieku 87 lat[23].

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Filmy[edytuj | edytuj kod]

Seriale TV[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Beth Harris, Louis Gossett Jr., 1st Black man to win supporting actor Oscar, dies at 87 [online], AP News, 29 marca 2024 [dostęp 2024-03-29] (ang.).
  2. ↑ a b c Louis Gossett Jr. Awards. AllMovie. [dostęp 2023-08-06]. (ang.).
  3. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Louis Gossett Jr. Awards. FamousFix.com. [dostęp 2023-08-06]. (ang.).
  4. ↑ Louis Gossett Jr.. Walk of Fame. [dostęp 2023-08-06]. (ang.).
  5. ↑ Nicky Loomis: Hollywood Star Walk: Louis Gossett Jr.. „Los Angeles Times”, 2010-06-30. [dostęp 2023-08-06]. (ang.).
  6. ↑ Louis Gossett Jr.. Rotten Tomatoes. [dostęp 2023-08-06]. (ang.).
  7. ↑ a b c d e Louis Gossett Jr. Biography (1936–). FilmReference.com. [dostęp 2023-08-06]. (ang.).
  8. ↑ a b c Louis Gossett Jr. Ethnicity of Celebs. EthniCelebs.com, 2017-03-29. [dostęp 2023-08-05]. (ang.).
  9. ↑ a b c d Glenn Collins: Lou Gossett Jr. Battles the Hollywood Stereotype. „The New York Times”, 1989-02-19. [dostęp 2023-08-06]. (ang.).
  10. ↑ Michael Martin: Lou Gossett Jr., Tells Of Harsh Introduction To Hollywood. National Public Radio, 2010-07-14. [dostęp 2023-08-07]. (ang.).
  11. ↑ a b c Louis Gossett Jr.. Internet Broadway Database. [dostęp 2023-08-06]. (ang.).
  12. ↑ Louis Gossett Jr.. Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2023-08-06]. (ang.).
  13. ↑ David Hinckley: Greenwich Village and the birth of the folk movement. „Daily News (Nowy Jork)”, 2017-08-14. [dostęp 2016-12-08]. (ang.).
  14. ↑ a b Louis Gossett Jr. Songs. AllMusic. [dostęp 2023-08-07]. (ang.).
  15. ↑ Louis Gossett Jr. w bazie Discogs.com (ang.)
  16. ↑ Louis Gossett Jr. Biography. AllMovie. [dostęp 2023-08-06]. (ang.).
  17. ↑ In His Father’s Shoes (1997). Encyclopedia.com. [dostęp 2023-08-06]. (ang.).
  18. ↑ Love Songs (1999) w bazie IMDb (ang.)
  19. ↑ Kenneth Jones: Louis Gossett Jr. Leaves „Chicago” for Health Reasons. Playbill, 2002-02-26. [dostęp 2023-08-06]. (ang.).
  20. ↑ Beth Harris: Louis Gossett Jr., 1st Black man to win supporting actor Oscar, dies at 87. Associated Press, 2024-03-29. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-30)]. (ang.).
  21. ↑ Natalie Abrams: Louis Gossett Jr. Diagnosed with Cancer. „TV Guide”, 2010-02-09. [dostęp 2023-08-06]. (ang.).
  22. ↑ Carmel Dagan: Louis Gossett Jr. Hospitalized with COVID, But Left Out of Fear. TMZ, 2020-12-31. [dostęp 2024-03-30]. (ang.).
  23. ↑ Carmel Dagan: Louis Gossett Jr., ‘An Officer and a Gentleman’ Oscar Winner, Dies at 87. „Variety”, 2024-03-29. [dostęp 2024-03-30]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Rafał Wilkusz. Telegwiazda: Louis Gossett Jr. – Nie taki groźny. „Film”. nr 28/1992 (2243), s. 21, 1992-07-12. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 
  • Louis Gossett Jr., Phyllis Karas: An Actor and a Gentleman. Wiley, 2010-05-03. ISBN 978-0470574713.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Nagroda Akademii Filmowej dla najlepszego aktora drugoplanowego
1936–1939
1940–1959
1960–1979
1980–1999
2000–2019
2020–2039
Złoty Glob dla najlepszego aktora drugoplanowego
1940–1959
1960–1979
1980–1999
2000–2019
2020–2039

Złoty Glob dla najlepszego aktora drugoplanowego w serialu, miniserialu lub filmie telewizyjnym
1970–1979
1980–1999
2000–2019
2020–2039

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Louis_Gossett_Jr.&oldid=73413351”