Marek Borowski
Marek Borowski (2006) | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej | |
Okres |
od 19 października 2001 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Wiceprezes Rady Ministrów, minister finansów | |
Okres |
od 26 października 1993 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Przewodniczący Socjaldemokracji Polskiej | |
Okres |
od 26 marca 2004 |
Przynależność polityczna | |
Następca |
Bartosz Dominiak (p.o.) |
Odznaczenia | |
Marek Stefan Borowski (ur. 4 stycznia 1946 w Warszawie) – polski polityk i ekonomista. Wicepremier i minister finansów w latach 1993–1994, wicemarszałek Sejmu w latach 1996–2001, marszałek Sejmu w latach 2001–2004, poseł na Sejm I, II, III, IV i VI kadencji, senator VIII i IX kadencji.
Biografia
Okres PRL
Urodził się w rodzinie polsko-żydowskiej. Jest synem Wiktora Borowskiego, przedwojennego działacza Komunistycznej Partii Polski, a po II wojnie światowej dziennikarza (m.in. redaktora naczelnego „Życia Warszawy”)[2], oraz Janiny[3], bratankiem Bronisława Bermana.
W 1967 wstąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, jednak po roku, z powodu zaangażowania w protesty marca 1968 został z niej usunięty. Spowodowało to krótkie przerwanie nauki na uczelni, a władze dodatkowo zastosowały wobec niego sankcje w postaci zakazu pracy w kierunku, w jakim się kształcił, oraz zabroniły wyjazdów za granicę. Nadal pozostawał członkiem Związku Młodzieży Socjalistycznej. Ostatecznie został absolwentem Wydziału Handlu Zagranicznego Szkoły Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie – kierunek: międzynarodowe stosunki gospodarcze z tytułem zawodowym magistra ekonomii. Odbył również podyplomowe studia w Szkole Głównej Planowania i Statystyki (finanse).
W 1968 rozpoczął swoją pierwszą pracę jako sprzedawca w Domach Towarowych „Centrum”. W Domu Towarowym „Junior” przez rok był sprzedawcą odzieży. W 1973 wyjechał na staż do francuskich domów towarowych. W 1975 ponownie został przyjęty do PZPR, pozostając w tej partii aż do jej rozwiązania. W 1982 skończył pracować w DT jako główny specjalista do spraw ekonomicznych.
W 1982 został zastępcą, a później dyrektorem departamentu ekonomicznego w Ministerstwie Rynku Wewnętrznego. Był reprezentantem ministerstwa w pracach nad reformami ekonomicznymi, którymi kierował początkowo profesor Władysław Baka, a następnie profesor Zdzisław Sadowski. W 1989 wstąpił do Ruchu 8 Lipca, określanego mianem tzw. reformatorskiej grupy wewnątrz PZPR.
III Rzeczpospolita
Lata 1989–2001
W 1989 został mianowany na stanowisko wiceministra rynku wewnętrznego w rządzie Tadeusza Mazowieckiego, a w 1990 w rządzie Jana Krzysztofa Bieleckiego. Do jego zadań należała prywatyzacja handlu i turystyki. Stanowisko opuścił w 1991. W styczniu 1990 był jednym z założycieli Socjaldemokracji Rzeczpospolitej Polskiej, w której objął funkcję wiceprzewodniczącego. W październiku 1991 został po raz pierwszy wybrany posłem. Jako pierwszy zaproponował przekształcenie koalicji SLD w partię polityczną[4]. W 1999, po rozwiązaniu się SdRP, został członkiem i wiceprzewodniczącym Sojuszu Lewicy Demokratycznej, którym pozostał do 2004.
Od 26 października 1993 do 8 lutego 1994 sprawował funkcję wiceprezesa Rady Ministrów oraz ministra finansów w rządzie Waldemara Pawlaka. Przyczynami podania się do dymisji ze stanowiska wicepremiera i ministra finansów było niekonsultowane z nim odwołanie przez Waldemara Pawlaka wiceministra finansów Stefana Kawalca, obarczanego odpowiedzialnością za rzekome nieprawidłowości przy prywatyzacji Banku Śląskiego. Do pracy w rządzie powrócił w 1995, obejmując na okres roku stanowisko ministra-szefa Urzędu Rady Ministrów w rządzie premiera Józefa Oleksego.
Po dymisji rządu w lutym 1996 został jednym z wicemarszałków Sejmu, wybranym z ramienia Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Funkcję sprawował do końca II i przez całą III kadencję Sejmu, tj. do października 2001.
Lata 2001–2005
19 października 2001 został wybrany na urząd Marszałka Sejmu IV kadencji stosunkiem głosów: 377 – za, 77 – przeciw, 1 – wstrzymującym się. Po złożonej rezygnacji został odwołany przez Sejm (370:5:1) 20 kwietnia 2004.
26 marca 2004 wraz z liczącą około 30 osób grupą dotychczasowych działaczy i parlamentarzystów Sojuszu Lewicy Demokratycznej (m.in. Izabella Sierakowska, Jolanta Banach, Andrzej Celiński) oraz Unii Pracy (m.in. Tomasz Nałęcz), niezadowolonych z działania rządu Leszka Millera i partii koalicyjnych, utworzył nową lewicową formację polityczną o nazwie Socjaldemokracja Polska. W wyborach parlamentarnych w 2005 nie uzyskał mandatu poselskiego, gdyż SDPL nie przekroczyła progu wyborczego.
1 maja 2005 wyraził zamiar kandydowania w wyborach prezydenckich jako kandydat Socjaldemokracji Polskiej. 6 czerwca tego samego roku jego komitet wyborczy został zatwierdzony przez Państową Komisję Wyborczą. Dodatkowo poparcia politycznego udzieliły mu partie Unia Pracy, Zieloni 2004 oraz po wycofaniu się Włodzimierza Cimoszewicza Sojusz Lewicy Demokratycznej. Poparły go również Federacja Młodych Unii Pracy i Stowarzyszenie Młoda Socjaldemokracja. Szefem sztabu wyborczego został Tomasz Nałęcz, który jednak zrezygnował z tej funkcji i przeszedł do sztabu Włodzimierza Cimoszewicza po jego deklaracji uczestnictwa w wyborach. Przewodniczącym komitetu wyborczego Marka Borowskiego był deputowany do Parlamentu Europejskiego Dariusz Rosati.
Swój udział w wyborach Marek Borowski zakończył w I turze. Po wycofaniu się Włodzimierza Cimoszewicza poparcia udzielił mu odchodzący prezydent Aleksander Kwaśniewski. Na byłego marszałka Sejmu zagłosowało 1 544 642 wyborców (10,33%), co wystarczyło do zajęcia czwartego miejsca. W II turze wyborów udzielił swojego poparcia Donaldowi Tuskowi.
Działalność od 2005
Po wyborczej porażce jako przewodniczący SDPL uczestniczył w 2006 w tworzeniu koalicji Lewica i Demokraci celem wspólnego udziału w wyborach samorządowych. W tych wyborach bezskutecznie ubiegał się o stanowisko Prezydenta Warszawy z ramienia nowej koalicji, zajmując trzecie miejsce (przegrywając z Kazimierzem Marcinkiewiczem i Hanną Gronkiewicz-Waltz), zdobywając 22,61% poparcia (159 043 głosów)[5]. 17 listopada poinformował na konferencji prasowej, że nie popiera żadnego z kandydatów. Jednak tydzień później, w przeddzień ciszy wyborczej, zapowiedział oddanie głosu na kandydatkę PO[6].
W tych samych wyborach uzyskał mandat radnego sejmiku mazowieckiego, obejmując w nim funkcję przewodniczącego liczącego cztery osoby klubu radnych Lewicy i Demokratów.
W wyborach parlamentarnych w 2007 ponownie uzyskał mandat poselski, otrzymując w okręgu warszawskim 75 493 głosy. 22 kwietnia 2008 został przewodniczącym Koła Poselskiego SDPL-Nowa Lewica (od września 2009 działającym bez członu „Nowa Lewica” w nazwie). W 2008 zrezygnował także z kierowania Socjaldemokracją Polską, zostając przewodniczącym jej rady politycznej. W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2009 kandydował z listy komitetu Porozumienie dla Przyszłości – CentroLewica, który nie osiągnął progu wyborczego.
W wyborach parlamentarnych w 2011 uzyskał mandat senatora w warszawskim okręgu wyborczym obejmującym dzielnice: Praga-Północ, Praga-Południe, Targówek, Rembertów i Wesoła, zdobywając 104 238 głosów (50,26%)[7]. Jego kandydaturę popierały SLD i Platforma Obywatelska. 20 grudnia 2011 przystąpił do Koła Senatorów Niezależnych. W wyborach w 2015 z powodzeniem ubiegał się o reelekcję, poparły go 124 264 osoby (konkurował jedynie z kandydatem PiS)[8]. Ponownie przystąpił do KSN.
Ordery, odznaczenia i wyróżnienia
- Order Krzyża Ziemi Maryjnej I klasy (Estonia, 2002)[9]
- Honorary Companion of Honour Narodowego Orderu Zasługi (Malta, 2002)[10]
- Krzyż Wielki Orderu „Za Zasługi dla Litwy” (Litwa, 2005)[11]
- Oficer Legii Honorowej (Francja, 2014)[12]
- Order Uśmiechu (2002)
- Tytuł honorowego obywatela Piły (2002)[13]
Życie prywatne
Marek Borowski jest żonaty, ma syna Jakuba. Jest kolekcjonerem korkociągów[14].
- ↑ Jerzy Osiatyński zajmował jedynie stanowisko ministra finansów
- ↑ Nie będą mieli mnie z głowy. Wywiad z Markiem Borowskim. „Życie Warszawy” (marekborowski.pl), 21 czerwca 2005. [dostęp 29 marca 2011].
- ↑ Dane osoby z wykazu osób publicznych. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 28 listopada 2013].
- ↑ Tomczak 2006 ↓, s. 58.
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2006. [dostęp 29 marca 2011].
- ↑ Borowski zagłosuje na Gronkiewicz-Waltz. dziennik.pl, 24 listopada 2006. [dostęp 29 marca 2011].
- ↑ Dz.U. z 2011 r. nr 218, poz. 1295
- ↑ Znamy już wszystkich senatorów. tvn24.pl, 26 października 2015. [dostęp 2015-10-26].
- ↑ Eesti Vabariigi teenetemärgid. president.ee. [dostęp 9 grudnia 2014]. (est.).
- ↑ Past Recipients of Honorary Honours Awards. opm.gov.mt. s. 2. [dostęp 9 grudnia 2014]. (ang.).
- ↑ Apdovanotų asmenų duomenų bazė. prezidente.lt. [dostęp 9 grudnia 2014]. (lit.).
- ↑ Wręczenie odznaczeń: Marcinowi Zaborowskiemu, Markowi Borowskiemu i Danucie Hübner. 10 listopada 2014. [dostęp 12 listopada 2014].
- ↑ Honorowi Obywatele. pila.pl. [dostęp 10 września 2014].
- ↑ Człowiek o jednej twarzy – Sylwetka Marka Borowskiego. „Angora” (marekborowski.pl), 7 stycznia 2007. [dostęp 29 marca 2011].
Bibliografia
- Łukasz Tomczak: Sojusz Lewicy Demokratycznej – od koalicji do partii, od rządu do opozycji. W: Krzysztof Kowalczyk, Jerzy Sielski: Partie i ugrupowania parlamentarne III RP. Toruń: Dom wydawniczy DUET, 2006, s. 58–95. ISBN 83-89706-84-9.
- Strona sejmowa posła VI kadencji. [dostęp 29 marca 2011].
Linki zewnętrzne
- Marek Borowski – strona prywatna. [dostęp 29 marca 2011].
- Absolwenci Szkoły Głównej Handlowej
- Działacze PZPR
- Działacze Związku Młodzieży Socjalistycznej
- Honorowi obywatele Piły
- Kandydaci na urząd Prezydenta RP
- Marszałkowie Sejmu III RP
- Ministrowie finansów III RP
- Ministrowie-członkowie Rady Ministrów III RP
- Polacy odznaczeni Orderem Narodowym Zasługi (Malta)
- Odznaczeni Orderem Uśmiechu
- Polacy odznaczeni Orderem „Za Zasługi dla Litwy”
- Osoby pozbawione członkostwa w Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej
- Polacy - Oficerowie Legii Honorowej
- Polacy odznaczeni Orderem Krzyża Ziemi Maryjnej
- Politycy SdRP i SLD
- Politycy Socjaldemokracji Polskiej
- Polscy ekonomiści
- Posłowie z okręgu Warszawa
- Radni sejmiku województwa mazowieckiego
- Senatorowie z województwa mazowieckiego (od 2001)
- Szefowie Urzędu Rady Ministrów
- Uczestnicy wydarzeń Marca 1968
- Wicemarszałkowie Sejmu III RP
- Wiceministrowie i urzędnicy III Rzeczypospolitej
- Wiceministrowie i urzędnicy PRL
- Wicepremierzy III RP
- Urodzeni w 1946