Stanisław Gucwa

Stanisław Gucwa
Data i miejsce urodzenia	18 kwietnia 1919 ; Przybysławice
Data i miejsce śmierci	14 sierpnia 1994 ; Warszawa
	Zastępca przewodniczącego Rady Państwa
Okres	od 13 lutego 1971; do 28 marca 1972
Przynależność polityczna	Zjednoczone Stronnictwo Ludowe
	Marszałek Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
Okres	od 28 marca 1972; do 31 sierpnia 1985
Przynależność polityczna	Zjednoczone Stronnictwo Ludowe
Poprzednik	Dyzma Gałaj
Następca	Roman Malinowski
	Minister przemysłu spożywczego i skupu
Okres	od 11 kwietnia 1968; do 13 lutego 1971
Przynależność polityczna	Zjednoczone Stronnictwo Ludowe
Poprzednik	Feliks Pisula
Następca	Emil Kołodziej
	Prezes Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego
Okres	od 10 lutego 1971; do 7 maja 1981
Przynależność polityczna	Zjednoczone Stronnictwo Ludowe
Poprzednik	Czesław Wycech
Następca	Stefan Ignar
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Stanisław Jan Gucwa (ur. 18 kwietnia 1919 w Przybysławicach, zm. 14 sierpnia 1994 w Warszawie) – polski działacz ruchu ludowego, polityk i ekonomista. Poseł na Sejm PRL III, IV, V, VI, VII, VIII i IX kadencji, marszałek Sejmu VI, VII i VIII kadencji, minister przemysłu spożywczego i skupu w latach 1968–1971, następnie do 1972 zastępca przewodniczącego Rady Państwa. Budowniczy Polski Ludowej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie chłopskiej, jako syn Jana i Marii. Ukończył Szkołę Rolniczą w Wojniczu w 1936, Korespondencyjny Kurs im. Staszica w Warszawie w 1938, studia ekonomiczno-polityczne w Akademii Nauk Politycznych w Warszawie w 1948, a także kurs handlu zagranicznego w Szkole Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie w 1949. Od 1936 działał w Związku Młodzieży Wiejskiej RP „Wici” w Przybysławicach i Brzesku. Od 1936 do 1937 pracował w Spółdzielni Rolniczo-Handlowej w Brzesku. W okresie okupacji pracował w spółdzielczości i brał udział w ruchu oporu (Stronnictwo Ludowe „Roch”, Bataliony Chłopskie, używał pseudonimów Golec i Socha), dosłużył się stopnia majora rezerwy. Od 1945 członek satelickiego wobec PPR Stronnictwa Ludowego, w latach 1945–1948 prezes Powiatowej Spółdzielni Rolniczo-Handlowej w Radomiu.

Od 1949 członek Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, wybierany do organów kierowniczych Stronnictwa: w latach 1959–1984 członek Naczelnego Komitetu ZSL, w latach 1959–1981 członek Prezydium NK. W latach 1971–1981 był prezesem Naczelnego Komitetu ZSL (jego poprzednikiem na tym stanowisku był Czesław Wycech, a następcą Stefan Ignar).

W latach 1948–1951 wicedyrektor i dyrektor handlowy w Centralnym Zarządzie Polskich Zakładów Zbożowych, w okresie 1951–1956 dyrektor Centralnego Zarządu Przemysłu Młynarskiego, w latach 1956–1957 dyrektor generalny w Ministerstwie Skupu. W latach 1957–1968 był podsekretarzem stanu (wiceministrem) w Ministerstwie Rolnictwa, w latach 1968–1971 ministrem przemysłu spożywczego i skupu.

W latach 1971–1972 zastępca przewodniczącego Rady Państwa; od marca 1972 marszałek Sejmu VI, VII i VIII kadencji. Posłem na Sejm PRL był w latach 1961–1989 (III, IV, V, VI, VII, VIII i IX kadencji).

W latach 1971–1983 członek Prezydium Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu, w latach 1982–1983 członek Tymczasowej Rady Krajowej Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego, a od 1983 do 1985 członek RK PRON. Wieloletni członek Rady Naczelnej Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. 2 września 1982 na mocy decyzji Biura Politycznego KC PZPR wszedł w skład Komitetu Honorowego uroczystości żałobnych Władysława Gomułki^[2].

Jego żoną była Wiesława Maria z domu Podrygałło (1923–2004). Małżonkowie są pochowani Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A3 tuje-2-27)^[3].

Odznaczenia (lista niepełna)[edytuj | edytuj kod]

Order Budowniczych Polski Ludowej (1974)^[4]
Order Sztandaru Pracy I klasy
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1955)^[5]
Złoty Krzyż Zasługi (1951)^[6]
Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955)^[7]
Medal 30-lecia Polski Ludowej (1974)^[8].
Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1966)^[9]
Medal im. Georgi Dymitrowa (Bułgaria)^[10]
inne odznaczenia państwowe, resortowe, organizacyjne, regionalne i zagraniczne

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Z przerwami 19–25 marca 1976 i 21 marca–2 kwietnia 1980.
↑ „Trybuna Robotnicza”, nr 173, 3–5 września 1982, s. 1–2.
↑ Wyszukiwarka grobów w Warszawie. [dostęp 2019-11-18].
↑ Wręczenie odznaczeń w Belwederze, „Dziennik Polski”, 1974, nr 172, s. 3.
↑ M.P. z 1955 r. nr 52, poz. 561.
↑ M.P. z 1951 r. nr 80, poz. 1103.
↑ M.P. z 1955 r. nr 42, poz. 411.
↑ Medale 30-lecia dla czołowych działaczy partyjnych i państwowych, „Trybuna Robotnicza”, nr 170, 19 lipca 1974, s. 1.
↑ Nadzwyczajna sesja Sejmu, „Trybuna Robotnicza”, nr 172, 22 lipca 1966, s. 1.
↑ Kto jest kim w Polsce, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1984, s. 276.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

[1] Z przerwami 19–25 marca 1976 i 21 marca–2 kwietnia 1980.

[2] „Trybuna Robotnicza”, nr 173, 3–5 września 1982, s. 1–2.

[3] Wyszukiwarka grobów w Warszawie. [dostęp 2019-11-18].

[4] Wręczenie odznaczeń w Belwederze, „Dziennik Polski”, 1974, nr 172, s. 3.

[5] M.P. z 1955 r. nr 52, poz. 561.

[6] M.P. z 1951 r. nr 80, poz. 1103.

[7] M.P. z 1955 r. nr 42, poz. 411.

[8] Medale 30-lecia dla czołowych działaczy partyjnych i państwowych, „Trybuna Robotnicza”, nr 170, 19 lipca 1974, s. 1.

[9] Nadzwyczajna sesja Sejmu, „Trybuna Robotnicza”, nr 172, 22 lipca 1966, s. 1.

[10] Kto jest kim w Polsce, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1984, s. 276.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

Marszałek Sejmu	Stanisław Gucwa (ZSL)
Wicemarszałkowie	Halina Skibniewska Piotr Stefański (SD) Andrzej Werblan (PZPR) Zbigniew Gertych (PZPR) Jerzy Ozdowski

Marszałek Sejmu	Stanisław Gucwa (ZSL)
Wicemarszałkowie	Halina Skibniewska Piotr Stefański (SD) Andrzej Werblan (PZPR)

Marszałek Sejmu	Stanisław Gucwa (ZSL)
Wicemarszałkowie	Andrzej Benesz (SD) Halina Skibniewska Andrzej Werblan (PZPR)

Przewodniczący	Marian Spychalski (PZPR) Józef Cyrankiewicz (PZPR)
Zastępcy przewodniczącego	Mieczysław Klimaszewski Ignacy Loga-Sowiński (PZPR) Zygmunt Moskwa (PZPR) Bolesław Podedworny (ZSL) Bolesław Rumiński (PZPR) Stanisław Gucwa (ZSL)
Sekretarz	Ludomir Stasiak (ZSL)
Członkowie	Kazimierz Banach (ZSL) Konstanty Dąbrowski (PZPR) Władysław Gomułka (PZPR) Stefan Ignar (ZSL) Witold Jarosiński (PZPR) Eugenia Krassowska-Jodłowska (SD) Mieczysław Moczar (PZPR) Józef Ozga-Michalski (ZSL) Bolesław Rumiński (PZPR) Ryszard Strzelecki (PZPR) Jerzy Ziętek (PZPR) Henryk Szafrański (PZPR) Franciszek Gesing (ZSL) Bolesław Piasecki („Pax”)

II Rzeczpospolita (1918–1939)	Wojciech Trąmpczyński (1919–1922) Maciej Rataj (1922–1928) Ignacy Daszyński (1928–1930) Kazimierz Świtalski (1930–1935) Stanisław Car (1935–1938) Walery Sławek (1938) Wacław Makowski (1938–1939)
Polska Ludowa (1945–1989)	Władysław Kowalski (1947–1952) Jan Bohdan Dembowski (1952–1957) Czesław Wycech (1957–1971) Dyzma Gałaj (1971–1972) Stanisław Gucwa (1972–1985) Roman Malinowski (1985–1989) Mikołaj Kozakiewicz (1989–1991)
III Rzeczpospolita (od 1989)	Wiesław Chrzanowski (1991–1993) Józef Oleksy (1993–1995) Józef Zych (1995–1997) Maciej Płażyński (1997–2001) Marek Borowski (2001–2004) Józef Oleksy (2004–2005) Włodzimierz Cimoszewicz (2005) Marek Jurek (2005–2007) Ludwik Dorn (2007) Bronisław Komorowski (2007–2010) Grzegorz Schetyna (2010–2011) Ewa Kopacz (2011–2014) Radosław Sikorski (2014–2015) Małgorzata Kidawa-Błońska (2015) Marek Kuchciński (2015–2019) Elżbieta Witek (od 2019)