Stanisław Gucwa
| |
| Data i miejsce urodzenia |
18 kwietnia 1919 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
14 sierpnia 1994 |
| Zastępca przewodniczącego Rady Państwa | |
| Okres |
od 13 lutego 1971 |
| Przynależność polityczna | |
| Marszałek Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej | |
| Okres |
od 28 marca 1972 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Minister przemysłu spożywczego i skupu | |
| Okres |
od 11 kwietnia 1968 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Prezes Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego | |
| Okres |
od 10 lutego 1971 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
     
| |
Stanisław Jan Gucwa (ur. 18 kwietnia 1919 w Przybysławicach, zm. 14 sierpnia 1994 w Warszawie) – polski działacz ruchu ludowego, polityk i ekonomista. Poseł na Sejm PRL III, IV, V, VI, VII, VIII i IX kadencji, marszałek Sejmu VI, VII i VIII kadencji, minister przemysłu spożywczego i skupu w latach 1968–1971, następnie do 1972 zastępca przewodniczącego Rady Państwa. Budowniczy Polski Ludowej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w rodzinie chłopskiej, jako syn Jana i Marii. Ukończył Szkołę Rolniczą w Wojniczu w 1936, Korespondencyjny Kurs im. Staszica w Warszawie w 1938, studia ekonomiczno-polityczne w Akademii Nauk Politycznych w Warszawie w 1948, a także kurs handlu zagranicznego w Szkole Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie w 1949. Od 1936 działał w Związku Młodzieży Wiejskiej RP „Wici” w Przybysławicach i Brzesku. Od 1936 do 1937 pracował w Spółdzielni Rolniczo-Handlowej w Brzesku. W okresie okupacji pracował w spółdzielczości i brał udział w ruchu oporu (Stronnictwo Ludowe „Roch”, Bataliony Chłopskie, używał pseudonimów Golec i Socha), dosłużył się stopnia majora rezerwy. Od 1945 członek satelickiego wobec PPR Stronnictwa Ludowego, w latach 1945–1948 prezes Powiatowej Spółdzielni Rolniczo-Handlowej w Radomiu.
Od 1949 członek Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, wybierany do organów kierowniczych Stronnictwa: w latach 1959–1984 członek Naczelnego Komitetu ZSL, w latach 1959–1981 członek Prezydium NK. W latach 1971–1981 był prezesem Naczelnego Komitetu ZSL (jego poprzednikiem na tym stanowisku był Czesław Wycech, a następcą Stefan Ignar).
W latach 1948–1951 wicedyrektor i dyrektor handlowy w Centralnym Zarządzie Polskich Zakładów Zbożowych, w okresie 1951–1956 dyrektor Centralnego Zarządu Przemysłu Młynarskiego, w latach 1956–1957 dyrektor generalny w Ministerstwie Skupu. W latach 1957–1968 był podsekretarzem stanu (wiceministrem) w Ministerstwie Rolnictwa, w latach 1968–1971 ministrem przemysłu spożywczego i skupu.
W latach 1971–1972 zastępca przewodniczącego Rady Państwa; od marca 1972 marszałek Sejmu VI, VII i VIII kadencji. Posłem na Sejm PRL był w latach 1961–1989 (III, IV, V, VI, VII, VIII i IX kadencji).
W latach 1971–1983 członek Prezydium Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu, w latach 1982–1983 członek Tymczasowej Rady Krajowej Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego, a od 1983 do 1985 członek RK PRON. Wieloletni członek Rady Naczelnej Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. 2 września 1982 na mocy decyzji Biura Politycznego KC PZPR wszedł w skład Komitetu Honorowego uroczystości żałobnych Władysława Gomułki[2].
W 1974 odznaczony Orderem Budowniczych Polski Ludowej (1974)[3]. Otrzymał także Order Sztandaru Pracy I klasy, Krzyż Komandorski i Kawalerski (1955)[4] Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi (1951)[5] oraz Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955)[6].
Jego żoną była Wiesława Maria z domu Podrygałło (1923–2004). Małżonkowie są pochowani Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A3 tuje-2-27)[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Z przerwami 19–25 marca 1976 i 21 marca–2 kwietnia 1980.
- ↑ „Trybuna Robotnicza”, nr 173, 3–5 września 1982, s. 1–2.
- ↑ Wręczenie odznaczeń w Belwederze, „Dziennik Polski”, 1974, nr 172, s. 3.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 52, poz. 561.
- ↑ M.P. z 1951 r. nr 80, poz. 1103.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 42, poz. 411.
- ↑ Wyszukiwarka grobów w Warszawie. [dostęp 2019-11-18].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Nota biograficza na stronie Wszechnicy Sejmowej
- Profil na stronie Biblioteki Sejmowej
- Informacje w BIP IPN
- kursywa – ministrowie odwołani przed końcem istnienia rządu
- kursywa – ministrowie odwołani przed końcem istnienia rządu
- od 1918 (po odzyskaniu niepodległości)
| II Rzeczpospolita (1918–1939) |
|
|---|---|
| Polska Ludowa (1945–1989) |
|
| III Rzeczpospolita (od 1989) |
|
- Absolwenci Szkoły Głównej Handlowej
- Członkowie Prezydium Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu
- Członkowie Rady Państwa PRL
- Członkowie Stronnictwa Ludowego „Roch”
- Członkowie ZBoWiD
- Członkowie Rady Krajowej PRON
- Członkowie Tymczasowej Rady Krajowej PRON
- Członkowie Związku Młodzieży Wiejskiej RP Wici
- Ludzie związani z Brzeskiem
- Marszałkowie Sejmu Polski Ludowej
- Ministrowie przemysłu spożywczego i skupu PRL
- Odznaczeni Medalem 10-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Orderem Budowniczych Polski Ludowej
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy I klasy
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Politycy Stronnictwa Ludowego (1944–1949)
- Polscy działacze spółdzielczy
- Polscy ekonomiści
- Posłowie z Listy Krajowej (PRL)
- Prezesi Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego
- Wiceministrowie i urzędnicy PRL
- Żołnierze Batalionów Chłopskich
- Urodzeni w 1919
- Zmarli w 1994