Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Medal
„Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
	; Awers złotego medalu
	; Awers srebrnego medalu
	; Awers brązowego medalu
	; Awers miniatury brązowego medalu
	; Rewers srebrnego medalu
	; Baretka złotego medalu
	; Baretka srebrnego medalu
	; Baretka brązowego medalu
Ustanowiono	17 czerwca 2005
Kruszec	tombak pozłacany, posrebrzany lub brązowo patynowany
Projektant	Piotr Gawron
Powiązane	Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”, Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”
	Multimedia w Wikimedia Commons

Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (łac. chwała sztuce) – polskie odznaczenie resortowe, nadawane przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego osobie lub instytucji wyróżniającej się w dziedzinie twórczości artystycznej, działalności kulturalnej lub ochronie kultury i dziedzictwa narodowego.

Medal nadawany jest w oparciu o ustawę z dnia 17 czerwca 2005 r. o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz o zmianie ustawy o systemie oświaty. Zastąpił odznakę „Zasłużony Działacz Kultury”^[1].

Charakterystyka

Odznaczenie ma trzy stopnie:

I stopień – Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”,
II stopień – Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”,
III stopień – Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

Minister nadaje medal z własnej inicjatywy lub na wniosek innych ministrów lub kierowników urzędów centralnych, rektorów szkół wyższych, marszałków województw, wojewodów, władz statutowych ogólnopolskich organizacji społecznych lub stowarzyszeń prowadzących statutową działalność kulturalną, kierowników placówek dyplomatycznych lub konsularnych Rzeczypospolitej Polskiej.

Medal stopnia wyższego można otrzymać po upływie 5 lat od nadania medalu stopnia bezpośrednio niższego. W przypadkach uzasadnionych wybitnymi osiągnięciami kandydata można odstąpić od powyższego wymogu.

Autorem projektu medalu jest Piotr Gawron^[2].

Wygląd

Medal, wykonany z pozłacanego, posrebrzanego lub brązowo patynowanego tombaku, ma kształt kwiatu o nieregularnych płatkach, pokrytych na awersie zieloną, niebieską lub ciemnoczerwoną emalią, w zależności od stopnia. Na awersie znajduje się wizerunek orła w koronie, na rewersie głowa kobiety w wieńcu laurowym, nad którą widnieje półkolisty napis GLORIA ARTIS. Średnica odznaki Medalu Złotego wynosi 70 mm, Srebrnego 55 mm, a Brązowego 40 mm. Złoty medal jest noszony na wstędze na szyi, medal srebrny i brązowy po lewej stronie piersi na wstążce, wg starszeństwa za odznaczeniami państwowymi. Wstążka medalu złotego ma długość 680 mm i szerokość 50 mm, jest koloru ciemnozielonego z dwoma pionowymi paskami – białym i czerwonym szerokości 13 mm. Wstążka medalu srebrnego ma długość 60 mm i szerokość 35 mm, jest koloru niebieskiego z dwoma pionowymi paskami – białym i czerwonym szerokości 5 mm. Wstążka medalu brązowego ma długość 55 mm i szerokość 35 mm, jest koloru bordowego z dwoma pionowymi paskami – białym i czerwonym szerokości 5 mm.

Wyróżnione osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne otrzymują również miniaturę medalu, której odznaka jest jednostronnie tłoczona, patynowana. Ma średnicę 17 mm i przedstawia, w zależności od stopnia medalu, rewers medalu złotego, srebrnego lub brązowego, barwiony farbą żywiczną koloru właściwego dla danego stopnia medalu: zielonego, niebieskiego lub wiśniowego^[3].

Odznaczeni

Z tym tematem związana jest kategoria: Odznaczeni Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

Odmowy przyjęcia

W lutym 2015 Alina Cała odmówiła przyjęcia Brązowego Medalu z rąk Małgorzaty Omilanowskiej na znak protestu wobec sytuacji w Żydowskim Instytucie Historycznym, który jest – jej zdaniem – bardzo źle zarządzany^[4].

W lutym 2016 na ceremonii przyznawania medali przez ministra Piotra Glińskiego nie pojawili się Kazimierz Orłoś i Piotr Matywiecki (Złote Medale), Tomasz Łubieński, Iwona Smolka, Adriana Szymańska (Srebrne Medale), Maria Jentys-Borelowska i Grzegorz Kasdepke (Brązowe Medale)^[5].

Przypisy

↑ Ustawa z dnia 17 czerwca 2005 r. o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz o zmianie ustawy o systemie oświaty (Dz.U. z 2005 r. nr 131, poz. 1091)
↑ Zasłużony Kulturze Gloria Artis I Klasy, 2004. mennica.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-10-07)].. Kopia strony www Mennicy Polskiej
↑ Rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 5 stycznia 2012 w sprawie Medalu „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (Dz.U. z 2022 r. poz. 695 § 1 i 3)
↑ Minister kultury uhonorowała twórców Muzeum Historii Żydów Polskich. Radio Bydgoszcz, 2015-02-16. [dostęp 2015-09-02].
↑ Pisarze uhonorowani „Glorią Artis” – siedmioro nie odebrało medali. www.rp.pl. [dostęp 2016-02-19].

Linki zewnętrzne

Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis. gov.pl. [dostęp 2024-09-07].
Mennica Polska S.A.. [dostęp 2015-12-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-10-07)].
Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 20 lipca 2005 r. w sprawie nadawania Medalu „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (Dz.U. z 2005 r. nr 149, poz. 1235)
Rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 23 stycznia 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie nadawania Medalu „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (Dz.U. z 2006 r. nr 21, poz. 158)
Rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie Medalu „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (Dz.U. z 2012 r. poz. 695)

[1] Ustawa z dnia 17 czerwca 2005 r. o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz o zmianie ustawy o systemie oświaty (Dz.U. z 2005 r. nr 131, poz. 1091)

[2] Zasłużony Kulturze Gloria Artis I Klasy, 2004. mennica.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-10-07)].. Kopia strony www Mennicy Polskiej

[3] Rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 5 stycznia 2012 w sprawie Medalu „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (Dz.U. z 2022 r. poz. 695 § 1 i 3)

[4] Minister kultury uhonorowała twórców Muzeum Historii Żydów Polskich. Radio Bydgoszcz, 2015-02-16. [dostęp 2015-09-02].

[5] Pisarze uhonorowani „Glorią Artis” – siedmioro nie odebrało medali. www.rp.pl. [dostęp 2016-02-19].

[wojna-6] Ordery i odznaczenia nadawane w czasie wojny i do pięciu lat po niej, obecnie wstrzymane

[7] Odznaczenia nadawane do 16 października 1992, obecnie nadawanie zakończono

[do1999-8] Odznaczenia nadawane do 8 maja 1999, obecnie nadawanie zakończono

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[A]

[B]

[C]

II RP na obczyźnie^[B]	Krzyż Kampanii Wrześniowej Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino Medal Lotniczy Medal Morski Medal Morski Polskiej Marynarki Handlowej Medal Wojska
Organizacje PPP^[C]	Krzyż Armii Krajowej Krzyż Batalionów Chłopskich Krzyż Narodowego Czynu Zbrojnego
RP-PRL 1944–1989^[C]	Krzyż Bitwy pod Lenino Krzyż Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie Krzyż Oświęcimski Krzyż Partyzancki Krzyż za udział w Wojnie 1918–1921 Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk Medal za Warszawę 1939–1945 Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939” Śląski Krzyż Powstańczy Warszawski Krzyż Powstańczy Wielkopolski Krzyż Powstańczy

PRM	Odznaka Honorowa „Za zasługi w zapewnianiu bezpieczeństwa państwa poza granicami RP” Odznaka Honorowa za Zasługi dla Legislacji Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Wynalazczości” Odznaka honorowa „Zasłużony dla repatriacji” Odznaka honorowa za Zasługi dla Komunikacji Elektronicznej Odznaka Honorowa za Zasługi dla Polonii i Polaków za Granicą Odznaka Honorowa za Zasługi dla Służby Cywilnej
MAP	Odznaka honorowa „Zasłużony dla Górnictwa RP” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Łączności”
MEiN	Medal Komisji Edukacji Narodowej Medal „Zasłużony dla Nauki Polskiej Sapientia et Veritas”
MF	Odznaka „Zasłużony dla Krajowej Administracji Skarbowej” Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Finansów Publicznych RP”
MI	Odznaka honorowa „Zasłużony dla drogownictwa” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kolejnictwa” Odznaka honorowa „Zasłużony dla transportu RP” Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Morza”
MKiŚ	Odznaka Honorowa za Zasługi dla Energetyki Odznaka honorowa „Zasłużony dla Leśnictwa” Odznaka Honorowa za Zasługi dla Ochrony Środowiska i Klimatu Odznaka honorowa „Zasłużony dla polskiej geologii” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Przemysłu Naftowego i Gazowniczego”
MKiDN	Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” Odznaka „Za opiekę nad zabytkami”
MON	Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Medal Wojska Polskiego Wojskowa odznaka „Za Rany i Kontuzje”
MRiPS	Odznaka Honorowa Primus in Agendo Odznaka Honorowa Meritis pro Familia
MRiRW	Odznaka honorowa „Zasłużony dla Rolnictwa”
MRiT	Odznaka honorowa „Za zasługi dla budownictwa” Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Geodezji i Kartografii” Odznaka Honorowa za Zasługi dla Rozwoju Gospodarki RP
MSiT	Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Turystyki” Odznaka „Za Zasługi dla Sportu”
MSWiA	Medal za Zasługi dla Straży Granicznej Medal za Zasługi dla Policji Medal imienia podkomisarza Policji Andrzeja Struja Odznaka „Zasłużony Policjant” Odznaka „Zasłużony dla Ochrony Przeciwpożarowej” Odznaka Honorowa „Za zasługi w działaniach poza granicami RP” Odznaka Honorowa za Zasługi dla Samorządu Terytorialnego Odznaka okolicznościowa Medal Stulecia Utworzenia Policji Państwowej Odznaka okolicznościowa Medal 20-lecia Utworzenia Centralnego Biura Śledczego Odznaka okolicznościowa Medal Trzydziestolecia Powołania Straży Granicznej Odznaka Świętego Floriana „Za Zasługi dla Społeczności Lokalnej” Odznaka okolicznościowa Medal Stulecia Powołania Formacji Ochronnej
MSZ	Odznaka Honorowa „Bene Merito”
MS	Odznaka „Za zasługi dla więziennictwa” Odznaka Honorowa za Zasługi dla Wymiaru Sprawiedliwości
MZ	Odznaka „Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu” Odznaka honorowa „Za zasługi dla ochrony zdrowia” Odznaka „Dawca Przeszczepu”
inne organy i urzędy	Medal Honorowy za zasługi dla Żandarmerii Wojskowej Medal „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej” Medal „Reipublicae Memoriae Meritum” Medal „Pro Bono Poloniae” Medal „Pro Patria” Odznaka „Weteran Walk o Wolność i Niepodległość Ojczyzny” Krzyż Więźnia Politycznego Odznaka Honorowa „Za Rozminowanie Kraju” Odznaka Honorowa Służby Ochrony Państwa Odznaka Honorowa imienia gen. Stefana Roweckiego „Grota” Odznaka honorowa „Działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych” Odznaka Honorowa za Zasługi dla Ochrony Pracy Odznaka Honorowa za Zasługi dla Ochrony Praw Dziecka Odznaka Honorowa Zasłużonego dla Bezpieczeństwa w Górnictwie Odznaka honorowa „Za Zasługi dla bankowości RP” Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Ochrony Praw Człowieka” Odznaka honorowa „Za zasługi dla statystyki RP” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Systemu Badań i Certyfikacji” Odznaka honorowa „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi” Odznaka „Semper paratus”
wycofane	Medal za Wybitne Osiągnięcia Sportowe Odznaka „Mistrz Sportu” Odznaka „Zasłużony Mistrz Sportu” Medal „Pro Memoria” Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” Odznaka „Zasłużony dla Służby Celnej” Odznaka „Za zasługi dla transportu” Odznaka „Za zasługi w pracy penitencjarnej” Odznaka Honorowa Biura Ochrony Rządu Odznaka honorowa „Za wzorową pracę w służbie zdrowia” Odznaka honorowa „Wzorowy Kierowca” Odznaka „Wzorowego Sprzedawcy” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Energetyki” Odznaka honorowa „Zasłużony dla górnictwa” Odznaka honorowa „Zasłużony dla bankowości” Odznaka „Za zasługi dla celnictwa” Odznaka Honorowa za Zasługi dla Skarbowości RP Odznaka „Za Zasługi dla Obrony Cywilnej” Odznaka „Za zasługi w zwalczaniu powodzi” Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej”

Rodzaj odznaczenia	order krzyż medal gwiazda odznaka dystynktorium
Elementy insygniów	godło łańcuch orderowy gwiazda orderowa rozetka galonik okucie wstęga orderowa
Formy zredukowane	cywilna: miniaturka orderowa mundurowa: baretka
Lista odznaczeń w	Afryce Ameryce Południowej Ameryce Północnej i Środkowej Australii i Oceanii Azji Europie
Lista baretek w	Afryce Ameryce Południowej Ameryce Północnej i Środkowej Australii i Oceanii Azji Europie organizacjach międzynarodowych
Prawo	kapituła orderu odznaczenie państwowe order domowy order kobiecy
System odznaczeń w Polsce	Komisja Heraldyczna polski system orderowo-odznaczeniowy (lista) polskie odznaczenia resortowe polskie odznaczenia samorządowe