Juliusz III: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Wczesne życie: Ort. Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) |
m poprawiam przekierowania |
||
Linia 43: | Linia 43: | ||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
||
=== Wczesne życie === |
=== Wczesne życie === |
||
Był synem prawnika{{r|Kelly}}, Vincenza Ciocchi del Monte i jego żony, Cristofory Saracini{{r|FIU}}. Został wychowany przez swojego wuja, [[Antonio Maria Ciocchi del Monte]] i od niego także otrzymał wykształcenie{{r|FIU}}. Jan Maria został szambelanem papieża [[Juliusz II|Juliusza II]]{{r|Kelly}}. W 1513 mianowany został [[arcybiskup]]em [[Siponto]], którym pozostał do 1544{{r|Wollpert}}{{r|FIU}}. Pełnił funkcję wicelegata i gubernatora w Perugii 1513-1517{{r|FIU}}. W latach 1521-1530 i ponownie od 1544 był biskupem [[Pawia |
Był synem prawnika{{r|Kelly}}, Vincenza Ciocchi del Monte i jego żony, Cristofory Saracini{{r|FIU}}. Został wychowany przez swojego wuja, [[Antonio Maria Ciocchi del Monte]] i od niego także otrzymał wykształcenie{{r|FIU}}. Jan Maria został szambelanem papieża [[Juliusz II|Juliusza II]]{{r|Kelly}}. W 1513 mianowany został [[arcybiskup]]em [[Siponto]], którym pozostał do 1544{{r|Wollpert}}{{r|FIU}}. Pełnił funkcję wicelegata i gubernatora w Perugii 1513-1517{{r|FIU}}. W latach 1521-1530 i ponownie od 1544 był biskupem [[Pawia|Pawii]]{{r|FIU}}. W 1527 był jednym z zakładników wziętych do niewoli przez wojska cesarskie podczas [[sacco di Roma]]{{r|FIU}}. Po uwolnieniu, był kolejno gubernatorem w Rzymie (1529-1532) i Bolonii (1534 do sierpnia 1536){{r|FIU}}{{r|Kelly}}. Od sierpnia do grudnia 1536 był audytorem Kamery Apostolskiej{{r|FIU}}. |
||
22 grudnia 1536 został kreowany kardynałem prezbiterem, otrzymując kolejno kościoły tytularne S. Vitale (1537) i S. Prassede (1542){{r|FIU}}. Następnie był legatem w Parmie i Piacenzy (1537-1539) oraz w Romanii (1540-1542){{r|FIU}}. W 1543 został promowany do rangi [[Biskup Palestriny|kardynała biskupa Palestriny]]{{r|Kelly}}. Przez krótki czas (1540-1541) był administratorem apostolskim diecezji Polignano{{r|FIU}}. |
22 grudnia 1536 został kreowany kardynałem prezbiterem, otrzymując kolejno kościoły tytularne S. Vitale (1537) i S. Prassede (1542){{r|FIU}}. Następnie był legatem w Parmie i Piacenzy (1537-1539) oraz w Romanii (1540-1542){{r|FIU}}. W 1543 został promowany do rangi [[Biskup Palestriny|kardynała biskupa Palestriny]]{{r|Kelly}}. Przez krótki czas (1540-1541) był administratorem apostolskim diecezji Polignano{{r|FIU}}. |
Wersja z 15:19, 7 maj 2017
Giovanni Maria Ciocchi del Monte | ||
Papież | ||
| ||
Data i miejsce urodzenia | ||
---|---|---|
Data i miejsce śmierci | ||
Miejsce pochówku | ||
Papież | ||
Okres sprawowania |
7 lutego 1550 – 23 marca 1555 | |
Wyznanie | ||
Kościół | ||
Diakonat |
? | |
Prezbiterat |
? | |
Nominacja biskupia |
18 marca 1513 | |
Sakra biskupia |
12 listopada 1514 | |
Kreacja kardynalska |
22 grudnia 1536 | |
Kościół tytularny |
S. Vitale (15 stycznia 1537) | |
Pontyfikat |
7 lutego 1550 |
Juliusz III (łac. Iulius III, właśc. Giovanni Maria Ciocchi del Monte; ur. 10 września 1487 w Rzymie, zm. 23 marca 1555 tamże[1]) – papież w okresie od 7 lutego 1550 do 23 marca 1555[2].
Życiorys
Wczesne życie
Był synem prawnika[1], Vincenza Ciocchi del Monte i jego żony, Cristofory Saracini[3]. Został wychowany przez swojego wuja, Antonio Maria Ciocchi del Monte i od niego także otrzymał wykształcenie[3]. Jan Maria został szambelanem papieża Juliusza II[1]. W 1513 mianowany został arcybiskupem Siponto, którym pozostał do 1544[2][3]. Pełnił funkcję wicelegata i gubernatora w Perugii 1513-1517[3]. W latach 1521-1530 i ponownie od 1544 był biskupem Pawii[3]. W 1527 był jednym z zakładników wziętych do niewoli przez wojska cesarskie podczas sacco di Roma[3]. Po uwolnieniu, był kolejno gubernatorem w Rzymie (1529-1532) i Bolonii (1534 do sierpnia 1536)[3][1]. Od sierpnia do grudnia 1536 był audytorem Kamery Apostolskiej[3].
22 grudnia 1536 został kreowany kardynałem prezbiterem, otrzymując kolejno kościoły tytularne S. Vitale (1537) i S. Prassede (1542)[3]. Następnie był legatem w Parmie i Piacenzy (1537-1539) oraz w Romanii (1540-1542)[3]. W 1543 został promowany do rangi kardynała biskupa Palestriny[1]. Przez krótki czas (1540-1541) był administratorem apostolskim diecezji Polignano[3].
Od 1542 należał do komisji przygotowującej sobór powszechny i w 1544 został mianowany jednym z trzech legatów na sobór, zwołany do Trydentu[3]. 6 lutego 1545 otworzył obrady soboru trydenckiego[2]. W marcu 1547 zrezygnował z przewodniczenia obradom soboru ze względu na zły stan zdrowia[3]. W lipcu 1548 został legatem w Bolonii[3].
Wybór na papieża
Podczas konklawe, ukształtowały się silne podziały pomiędzy frakcjami procesarskimi i profrancuskimi[1]. Z tego powodu obrady trwały aż dziesięć tygodni. Bardzo bliski elekcji był wówczas angielski kardynał, Reginald Pole, któremu ostatecznie zabrakło jednego głosu[1]. Kompromis pomiędzy kardynałami z rodu Farnese, a frakcją profrancuską doprowadził do wyboru kardynała del Monte[1].
Pontyfikat
Wkrótce po objęciu Stolicy Piotrowej Juliusz postanowił reaktywować sobór trydencki (co zobowiązał się zrobić składając kapitulacje wyborcze)[1]. Dokonał tego 14 listopada 1550, kiedy to wydał bullę ogłaszającą powrót soboru do Trydentu[2]. Rozpoczął się on 1 maja 1551 i odbył kilka sesji, jednak król Francji Henryk II odmówił udziału jego kraju w soborze, co doprowadziło do sporu pomiędzy Walezjuszami, a Habsburgami[1]. Do konfliktu przyczyniła się także żądanie króla oddania Francji, lenna papieskiego – Parmy, gdzie urzędował Ottavio Farnese, wnuk Pawła III[1]. Interwencja zbrojna nie rozstrzygnęła tej kwestii, więc Juliusz został zmuszony oddać Parmę Francji i zawrzeć niekorzystny dla siebie pokój[1]. Usiłował później doprowadzić do pokoju pomiędzy zwaśnionymi władcami, lecz jego nadgorliwa neutralność wzbudzała niechęć z obu stron[1].
W spawach wewnętrznych nie wykazywał nadzwyczajnych inicjatyw, z wyjątkiem założenia rzymskiego Collegium Germanicum i reformy zakazującej kumulowaniu beneficjów hierarchom kościelnym[1]. 21 lipca 1550 zatwierdził konstytucję Towarzystwa Jezusowego. Za jego pontyfikatu, doszło do krótkotrwałej obediencji Stolicy Apostolskiej w Anglii – w 1553 roku na tron wstąpiła Maria Katoliczka, a kardynał Pole, został legatem papieskim z dużymi uprawnieniami[1]. W listopadzie tego samego roku Pole przewodniczył synodowi, który uwolnił Anglię od schizmy[1].
Juliusz był mecenasem sztuki i nauki; praktykował nepotyzm. W 1555 roku wysłał do Polski pierwszego nuncjusza apostolskiego, Alojzego Lippomano. Zreformował Uniwersytet Rzymski, mianował Michała Anioła głównym architektem przy budowie nowej bazyliki św. Piotra. Ufundował kościół św. Andrzeja i luksusową Villa di Papa Giulia w Porta del Popolo, gdzie rezydował w ostatnich latach swojego życia.
Zmarł na podagrę[1]. Został pochowany w Porta del Popolo[4].
Życie prywatne
W czasach, gdy był kardynałem, del Monte spotkał w Parmie chłopca o imieniu Innocenzo, którego następnie adoptował i kreował kardynałem[3]. Charakter relacji między Innocenzo a jego patronem, Juliuszem III, niemal od samego początku był przedmiotem kontrowersji. Zdaniem niektórych autorów[5][6], nadzwyczajna hojność Juliusza III dla mało uzdolnionego chłopca, która w krótkim czasie uczyniła go jednym z najbogatszych ludzi w Europie, świadczy, że była to relacja homoseksualna, a wniosek ten dodatkowo opierają na następujących świadectwach z epoki:
- ambasador wenecki Matteo Dandolo w liście do cesarza Karola V napisanym niedługo po mianowaniu Innocenzo kardynałem podał, że Juliusz III, będąc jeszcze kardynałem, zabierał go do swojej komnaty i do łóżka,
- współczesny autor Johannes Sleidanus podał, że Juliusz III i Innocenzo byli jak "Jupiter i Ganimedes", wprost nawiązując do homoseksualnego wątku z mitologii greckiej; podobnego porównania użył w jednym ze swych utworów poetyckich z 1558 roku Joachim du Bellay,
- zachowało się kilka paszkwili jeszcze sprzed wyboru kardynała Giovanniego del Monte na papieża, które wprost lub w dorozumiany sposób zarzucały mu uprawianie sodomii; Onofrio Panvinio (1531–1568), autor żywotów papieży, w żywocie Juliusza III podał, że ten przed wyborem na papieża był "uwikłany w miłość do chłopców" (puerorum amoribus implicitus)[5][7].
Konkluzja powyższa nie jest jednak podzielana przez wszystkich historyków. Ludwig von Pastor odrzucił zarzuty o niemoralność względem Juliusza III, jednak poza ogólnikową uwagą o powszechności rzucania tego rodzaju oskarżeń na przeciwników w dobie renesansu i reformacji i odwołaniem do opinii kilku wcześniejszych autorów nie uzasadnił szerzej swego stanowiska[7]. Francis Burkle-Young i Michael Leopoldo Doerer, autorzy biografii Innocenzo, doszli do wniosku, że Innocenzo i Juliusz III nie byli kochankami, podając następujące argumenty[8]:
- Sleidanus był protestantem o radykalnie antypapieskim nastawieniu i nie był w ogóle obecny w Rzymie w omawianym okresie; jego świadectwa nie można traktować jako wiarygodnej relacji o prywatnym życiu Juliusza III i Innocenzo,
- fragment listu Matteo Dandolo o zabieraniu Innocenzo do łóżka przez przyszłego papieża jest błędnie interpretowany na skutek wyrwania go z kontekstu; analizując całość listu stwierdzili oni, że ambasador Wenecji bynajmniej nie sugerował homoseksualnego związku, wręcz przeciwnie, wskazywał jednoznacznie na quasi-ojcowskie uczucia Juliusza III względem chłopca; zdanie mówiące o zabieraniu do komnaty i łóżka zinterpretowali w ten sposób, że Innocenzo był sługą sprawującym opiekę i asystującym przy łóżku przyszłego papieża podczas jego częstych chorób,
- kardynał Giovanni Maria Ciocchi del Monte nigdy nie krył swego głębokiego przywiązania do chłopca, wręcz przeciwnie, doprowadził do jego oficjalnego adoptowania do rodziny Ciocchi del Monte; zdaniem Doerera i Burkle-Younga, jest niezwykle mało prawdopodobne, że zdominowane już wówczas przez zwolenników reform Kolegium Kardynalskie mogłoby wybrać go na papieża, gdyby ta powszechnie znana relacja była rzeczywiście homoseksualna;
- wiadomo, że Juliusz III, jeszcze jako kardynał del Monte, cieszył się dużą popularnością wśród pospólstwa, szczególnie w regionach północnych Włoch (Bolonia, Parma, Piacenza); zdaniem Doerera i Burkle-Younga, jest mało prawdopodobne, by darzyło ono takimi uczuciami człowieka mającego reputację pederasty.
Wspomniany wyżej list Matteo Dandolo, wskazuje, że opinia publiczna w Rzymie uważała Innocenzo za nieślubnego syna Juliusza, a nie kochanka. Zdaniem Doerera i Burkle-Younga, dowodzi to, że wśród współczesnych papieżowi bynajmniej nie było jednomyślności w kwestii domniemanych upodobań seksualnych Juliusza III i wielu (prawdopodobnie większość) przypisywało mu heteroseksualne skłonności. W związku z tym, okazjonalnie formułowane w paszkwilach zarzuty o uprawianie sodomii czy satyryczne porównania w utworach poetyckich du Bellaya nie mają zbyt dużej wartości dowodowej[8][9]. W konkluzji Doerer i Burkle-Young stwierdzili, że relacje między Juliuszem III a jego adoptowanym bratankiem przypominały raczej relacje dziadka z wnukiem[8].
Nawet historycy odrzucający tezę o homoseksualnym charakterze relacji Juliusza i Innocenzo przyznają jednak, że Juliusz III sam swą nadzwyczajną hojnością i pobłażliwością wobec chłopaka dał pretekst do formułowania tego rodzaju zarzutów[9]. Niektórzy autorzy ograniczają się do zrelacjonowania kontrowersji wokół tych relacji, nie wypowiadając własnego stanowiska[10].
Nominacje kardynalskie
- Osobny artykuł:
Juliusz III mianował dwudziestu kardynałów na czterech konsystorzach[3].
Przypisy
Bibliografia
- Pope Julius III. Catholic Encyclopedia. [dostęp 2013-05-18]. (ang.).
- ISNI: 000000006128022X
- VIAF: 160149066599265601888
- ULAN: 500433813
- LCCN: n85216481
- GND: 118955314
- LIBRIS: rp36dpq9324qtpj
- BnF: 11683411g
- SUDOC: 09366964X
- SBN: SBLV061765
- NKC: mzk2008430610
- BNE: XX1255040
- NTA: 072482761
- BIBSYS: 13039032
- PLWABN: 9810611249305606
- NUKAT: n2006078156
- J9U: 987007263503005171
- CANTIC: a10429694
- CONOR: 298920803
- LIH: LNB:yMs;=CJ
- RISM: people/41024497
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwieKelly
BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b c d Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwieWollpert
BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwieFIU
BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwieGryczyński
BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwieOrto
BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwieNoel
BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwiePastor72
BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b c Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwieBurkle-Young
BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwiePastor71
BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwieDBI
BŁĄD PRZYPISÓW