Echt Stonsdorfer: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Miro59 (dyskusja | edycje)
m brak litery "f" w nazwie producenta po prawej stronie
m poprawiono kilka literówek i styl
Linia 40: Linia 40:


== Historia ==
== Historia ==
Historia [[likier]]u rozpoczęła się w 1801 r. kiedy do posiadłości [[Książę Henryk XXXVIII von Reuss|księcia Henryka XXXVIII von Reuss]] w [[Staniszów|Staniszowie]] [[Język niemiecki|niem.]] ''Stonsdorf'' położonej w [[Kotlina Jeleniogórska|Kotlinie Jeleniogórskiej]] przybył z [[Paryż]]a [[gorzelnik]] i [[piwowar]] Christian Gottlieb Korner, w którym poznał najnowsze metody [[Destylacja|destylacji]] najlepszych paryskich likierów<ref>[http://www.nasz-staniszow.pl/files/rozdzial-ii.pdf Reuss’owie w Staniszowie]</ref>. W pałacowym browarze w Staniszowie (Stonsdorf) gorzelnik C. G. Korner opracowywał [[Receptura (przepis)|recepturę]] regionalnego trunku . Eksperymentował z wysokoprocentowymi alkoholami, które doprawiał ziołami z pobliskich gór. Prawdopodobnie korzystał z doświadczeń [[Karkonoscy laboranci|karkonoskich laborantów]] i zbieraczy [[Zioła|ziół]] oraz tajemnic [[znachor]]ów produkujących lecznicze [[macerat]]y i [[leki ziołowe]]. W wyniku badań i eksperymentów w 1810 roku opracował własny likier ziołowy o znakomitym smaku i [[Aromat|aromacie]]. W 1810 r. Korner w wynajętych od dziedzica pomieszczeniach [[browar]]u zakłada wytwórnię likierów, w której produkuje likier o nazwie "Stonsdorfer" tak jak nazwa miejscowości. Browar w Staniszowie zasłynął z produkcji ziołowego likieru "Echt Stonsdorfer Likör" produkowanego z [[Sudety|sudeckich]] ziół wg oryginalnej miejscowej receptury. „Echt Stonsdorfer” sprzedawano we wszystkich schroniskach, reklamę zamieszczano na mapach i przewodnikach turystycznych. „Echt Stonsdorfer Kräuter-Bitter”staje się hitem o światowej marce. W 1868 roku syn Koernera Wilhelm wybudował nową wytwórnię w miejscowości Cunnersdorf (Kunice pomiędzy [[Jelenia Góra|Jelenią Górą]] a [[Cieplice Śląskie-Zdrój|Cieplicami]]), obecnie dzielnica Jeleniej Góry. W latach 80. XIX wieku wytwórnia została wyróżniona tytułem "Dostawcy Dworu Cesarskiego", co przyczyniło się do większego zainteresowania tym lokalnym, karkonoskim napojem alkoholowym. Zakład "W. Koerner & Co. Hirschberg – Cunnersdorf", produkował w tym okresie około 7.000 litrów likieru dziennie. Wprowadzono wówczas zastrzeżony kształt butelki i etykiety. W 1900 roku przedsiębiorstwo nabył Otto Stabrin, który zajął się rozwojem zakładu i pracował nad europejskim rozgłosem markowego likieru. Przedsiębiorstwo prosperowało bardzo dobrze i w niezmienionym kształcie funkcjonowało do maja 1945 roku. W pierwszych dniach maja 1945 roku podczas zajmowania Jeleniej Góry przez radzieckie wojska, w nieznanych bliżej okolicznościach, zginął mistrz fabryczny, który był jedynym ze znających recepturę likieru „Echt Stonsdorfer”. Z zapasów fabrycznych firmy „Koerner & Co.” zachowało się tylko kilka butelek trunku. [[II wojna światowa|Druga wojna światowa]] zmusiła braci Ottona i Herberta Stabrin do poszukiwania nowej ojczyzny dla "Gorzelni Staniszewskiej". W 1950 roku [[Wysiedlenia Niemców po II wojnie światowej|przesiedlili]] się z Kunic do [[Hamburg]]a, a w bagażu mieli tylko drogocenny, strzeżony tajemnicą przepis na "Echt Stonsdorfera". W 1957 roku założyli w [[Szlezwik-Holsztyn|szlezwicko-holsztyńskim]] w [[Norderstedt|Harksheide]] nową "Gorzelnię Staniszewską, "W. Koerner GmbH & Co" i rozpoczęli produkcję likieru według starej receptury Koernera. Nie jest to już jednak ten sam likier, gdyż jako składników używa się ziół alpejskich. Trunek „Prawdziwy Staniszowski” nie zniknął z rynku. Marka "Echt Stonsdorfer" jest prawnie chroniona.
Historia [[likier]]u rozpoczęła się w 1801 r. kiedy do posiadłości [[Książę Henryk XXXVIII von Reuss|księcia Henryka XXXVIII von Reuss]] w [[Staniszów|Staniszowie]] [[Język niemiecki|niem.]] ''Stonsdorf'' położonej w [[Kotlina Jeleniogórska|Kotlinie Jeleniogórskiej]] przybył z [[Paryż]]a [[gorzelnik]] i [[piwowar]] Christian Gottlieb Korner, w którym poznał najnowsze metody [[Destylacja|destylacji]] najlepszych paryskich likierów<ref>[http://www.nasz-staniszow.pl/files/rozdzial-ii.pdf Reuss’owie w Staniszowie]</ref>. W pałacowym browarze w Staniszowie (Stonsdorf) gorzelnik C. G. Korner opracowywał [[Receptura (przepis)|recepturę]] regionalnego trunku . Eksperymentował z wysokoprocentowymi alkoholami, które doprawiał ziołami z pobliskich gór. Prawdopodobnie korzystał z doświadczeń [[Karkonoscy laboranci|karkonoskich laborantów]] i zbieraczy [[Zioła|ziół]] oraz tajemnic [[znachor]]ów produkujących lecznicze [[macerat]]y i [[leki ziołowe]]. W wyniku badań i eksperymentów w 1810 roku opracował własny likier ziołowy o znakomitym smaku i [[Aromat|aromacie]]. W 1810 r. Korner w wynajętych od dziedzica pomieszczeniach [[browar]]u zakłada wytwórnię likierów, w której produkuje likier o nazwie "Stonsdorfer" tak jak nazwa miejscowości. Browar w Staniszowie zasłynął z produkcji ziołowego likieru "Echt Stonsdorfer Likör" produkowanego z [[Sudety|sudeckich]] ziół wg oryginalnej miejscowej receptury. „Echt Stonsdorfer” sprzedawano we wszystkich schroniskach, reklamę zamieszczano na mapach i przewodnikach turystycznych. „Echt Stonsdorfer Kräuter-Bitter”staje się hitem o światowej marce. W 1868 roku syn Koernera Wilhelm wybudował nową wytwórnię w miejscowości Cunnersdorf (Kunice pomiędzy [[Jelenia Góra|Jelenią Górą]] a [[Cieplice Śląskie-Zdrój|Cieplicami]]), obecnie dzielnica Jeleniej Góry. W latach 80. XIX wieku wytwórnia została wyróżniona tytułem "Dostawcy Dworu Cesarskiego", co przyczyniło się do większego zainteresowania tym lokalnym, karkonoskim napojem alkoholowym. Zakład "W. Koerner & Co. Hirschberg – Cunnersdorf", produkował w tym okresie około 7.000 litrów likieru dziennie. Wprowadzono wówczas zastrzeżony kształt butelki i etykiety. W 1900 roku przedsiębiorstwo nabył Otto Stabrin, który zajął się rozwojem zakładu i pracował nad europejskim rozgłosem markowego likieru. Przedsiębiorstwo prosperowało bardzo dobrze i w niezmienionym kształcie funkcjonowało do maja 1945 roku. W pierwszych dniach maja 1945 roku podczas zajmowania Jeleniej Góry przez radzieckie wojska, w nieznanych bliżej okolicznościach, zginął mistrz fabryczny, który był jedynym ze znających recepturę likieru „Echt Stonsdorfer”. Z zapasów fabrycznych firmy „Koerner & Co.” zachowało się tylko kilka butelek trunku. [[II wojna światowa|Druga wojna światowa]] zmusiła braci Ottona i Herberta Stabrin do poszukiwania nowej ojczyzny dla "Gorzelni Staniszowskiej". W 1950 roku [[Wysiedlenia Niemców po II wojnie światowej|przesiedlili]] się z Kunic do [[Hamburg]]a, a w bagażu mieli tylko drogocenny, strzeżony tajemnicą przepis na "Echt Stonsdorfera". W 1957 roku założyli w [[Szlezwik-Holsztyn|szlezwicko-holsztyńskim]] [[Norderstedt|Harksheide]] nową "Gorzelnię Staniszowską, "W. Koerner GmbH & Co" i rozpoczęli produkcję likieru według starej receptury Koernera. Nie jest to już jednak ten sam likier, gdyż jako składników używa się ziół alpejskich. Trunek „Prawdziwy Staniszowski” nie zniknął z rynku. Marka "Echt Stonsdorfer" jest prawnie chroniona.


== Produkcja i receptura ==
== Produkcja i receptura ==
Śląski likier "Stonsdorfer" wytwarzany był na bazie mieszanki różnorodnych [[Zioła|ziół]] i [[Borówka czarna|borówek leśnych]] rosnących dziko w lasach [[Karkonosze|karkonoskich gór]], które wcześniej zasłynęły w całej niemal [[Europa|Europie]] dzięki działalności [[Karkonoscy laboranci|karkonoskich laborantów]] wyrabiających z nich lekarstwa. Mieszanka ziół i borówek dobrana według pilnie strzeżonej receptury, poddawana jest kilku tygodniowej [[Maceracja (farmacja)|maceracji]] w spirytusie z wodą, potem dodawany jest karmel i sok jagodowy wyciskany ze świeżych [[Borówka czarna|leśnych borówek]], który trunkowi nadaje rubinowy kolor. Specyficzny smak i aromat trunku osiągnął Koerner przez czopowanie [[Retorta (laboratorium)|retorty]] [[Destylacja|destylacyjnej]] ciastem z czarnej mąki, co zapobiegało ulatnianiu się wszelkich substancji lotnych. Następnie przed rozlaniem do butelek trunek leżakuje w dębowych beczkach, w ten sposób dojrzewa do uzyskania odpowiedniego niepowtarzalnego aromatu. Nie ma w nim żadnych sztucznych domieszek ani konserwantów.
Śląski likier "Stonsdorfer" wytwarzany był na bazie mieszanki różnorodnych [[Zioła|ziół]] i [[Borówka czarna|borówek leśnych]] rosnących dziko w lasach [[Karkonosze|karkonoskich gór]], które wcześniej zasłynęły w całej niemal [[Europa|Europie]] dzięki działalności [[Karkonoscy laboranci|karkonoskich laborantów]] wyrabiających z nich lekarstwa. Mieszanka ziół i borówek dobrana według pilnie strzeżonej receptury, poddawana jest kilku tygodniowej [[Maceracja (farmacja)|maceracji]] w spirytusie z wodą, potem dodawany jest karmel i sok jagodowy wyciskany ze świeżych [[Borówka czarna|leśnych borówek]], który trunkowi nadaje rubinowy kolor. Specyficzny smak i aromat trunku osiągnął Koerner przez czopowanie [[Retorta (laboratorium)|retorty]] [[Destylacja|destylacyjnej]] ciastem z czarnej mąki, co zapobiegało ulatnianiu się wszelkich substancji lotnych. Następnie, przed rozlaniem do butelek, trunek leżakuje w dębowych beczkach - w ten sposób dojrzewa do uzyskania odpowiedniego, niepowtarzalnego aromatu. Nie ma w nim żadnych sztucznych domieszek ani konserwantów.


== Współczesność ==
== Współczesność ==
Obecnie "Echt Stonsdorfer" produkuje duży niemiecki koncern alkoholowy "Berentzen". Trunek cieszy się dużą popularnością i trafia na rynki aż 40 krajów świata na przykład: Chin, Indii, Brazylii, USA i Australii. Likier ziołowy "Echt Stonsdorfero" mocy 32% jest w pierwszej dziesiątce najlepiej sprzedawanych likierów na świecie.
Obecnie "Echt Stonsdorfer" produkuje duży niemiecki koncern alkoholowy "Berentzen". Trunek cieszy się dużą popularnością i trafia na rynki aż 40 krajów świata - na przykład: Chin, Indii, Brazylii, USA i Australii. Likier ziołowy "Echt Stonsdorfer" o mocy 32% jest w pierwszej dziesiątce najlepiej sprzedawanych likierów na świecie.


== Ciekawostki ==
== Ciekawostki ==
* Likier "Echt Stonsdorfer Bitter" ''(Prawdziwy Staniszowski Gorzki)'' o wytrawnym gorzkawym smaku jest najbardziej znanym do dziś produktem firmy<ref>[http://www.wiadomosci24.pl/artykul/najslyniejszy_likier_ziolowy_echte_stonsdorfer_191535.html Najsłynniejszy likier ziołowy]</ref>.
* Likier "Echt Stonsdorfer Bitter" ''(Prawdziwy Staniszowski Gorzki)'' o wytrawnym gorzkawym smaku jest najbardziej znanym do dziś produktem firmy<ref>[http://www.wiadomosci24.pl/artykul/najslyniejszy_likier_ziolowy_echte_stonsdorfer_191535.html Najsłynniejszy likier ziołowy]</ref>.
* Na etykiecie butelki "Echt Stonsdorfer " przedstawiony jest wizerunek dawnej jeleniogórskiej wytwórni trunku w Cunnersdorfie na tle [[Karkonosze|Karkonoszy]] ze [[Śnieżka|Śnieżką]] przypominając, że jej zasoby zielne są sprawcą powstania wyśmienitego trunku. W górnej części etykiety w ozdobnym medalionie, przedstawiony jest [[portret]] Christiana Gottlieba Koernera założyciela wytwórni. Kształt butelki i etykieta nie zmieniły się do obecnych czasów
* Na etykiecie butelki "Echt Stonsdorfer " przedstawiony jest wizerunek dawnej jeleniogórskiej wytwórni trunku w Cunnersdorfie na tle [[Karkonosze|Karkonoszy]] ze [[Śnieżka|Śnieżką]] przypominając, że jej zasoby zielne są sprawcą powstania wyśmienitego trunku. W górnej części etykiety w ozdobnym medalionie, przedstawiony jest [[portret]] założyciela wytwórni - Christiana Gottlieba Koernera. Kształt butelki i etykieta nie zmieniły się do obecnych czasów
* W przeszłości napełnione butelki likierem zamykane były zaprawą z mąki.
* W przeszłości napełnione likierem butelki zamykane były zaprawą z mąki.
* W Polsce powstał trunek "Likier karkonoski" bazujący na tradycji "Stonsdorfera", którego pomysłodawcą i autorem receptury jest: mgr inż. chemii, Tomasz Łuszpiński, przewodnik turystyczny górski sudecki.
* W Polsce powstał trunek "Likier karkonoski" bazujący na tradycji "Stonsdorfera", którego pomysłodawcą i autorem receptury jest: mgr inż. chemii - Tomasz Łuszpiński - sudecki, górski przewodnik turystyczny.


== Zobacz ==
== Zobacz ==

Wersja z 11:09, 7 lip 2019

Echt Stonsdorfer
likier
{{{alt grafiki}}}
Inne nazwy

Echt Stonsdorfer Bitter

Rodzaj

ziołowy

Data i miejsce wprowadzenia

1810
Staniszowie niem. Stonsdorf

Producent "W. Koerner & Co. Hirschberg – Cunnersdorf" obecnie koncern alkoholowy "Berentzen".
Składniki

woda, alkohol, naturalny cukier, macerat z mieszanki górskich ziół, sok z borówek leśnych.

Uwagi
  • kolor: rubinowy
  • smak: gorzki
Wartość odżywcza
(100 g)
Etanol 32 g
Echt Stonsdorfer
Echt Stonsdorfer

Echt Stonsdorfer – ziołowy likier z Niemiec o specyficznym gorzkawym smaku. Został wyprodukowany w 1810 roku w Staniszowie niem. Stonsdorf.

Skład

Zawiera około 32% alkoholu, wodę, naturalny cukier, macerat z mieszanki górskich ziół, sok z leśnych jagód. Likier pije się schłodzony, zazwyczaj sam, ale można także dodawać go do różnych drinków.

Historia

Historia likieru rozpoczęła się w 1801 r. kiedy do posiadłości księcia Henryka XXXVIII von Reuss w Staniszowie niem. Stonsdorf położonej w Kotlinie Jeleniogórskiej przybył z Paryża gorzelnik i piwowar Christian Gottlieb Korner, w którym poznał najnowsze metody destylacji najlepszych paryskich likierów[1]. W pałacowym browarze w Staniszowie (Stonsdorf) gorzelnik C. G. Korner opracowywał recepturę regionalnego trunku . Eksperymentował z wysokoprocentowymi alkoholami, które doprawiał ziołami z pobliskich gór. Prawdopodobnie korzystał z doświadczeń karkonoskich laborantów i zbieraczy ziół oraz tajemnic znachorów produkujących lecznicze maceraty i leki ziołowe. W wyniku badań i eksperymentów w 1810 roku opracował własny likier ziołowy o znakomitym smaku i aromacie. W 1810 r. Korner w wynajętych od dziedzica pomieszczeniach browaru zakłada wytwórnię likierów, w której produkuje likier o nazwie "Stonsdorfer" tak jak nazwa miejscowości. Browar w Staniszowie zasłynął z produkcji ziołowego likieru "Echt Stonsdorfer Likör" produkowanego z sudeckich ziół wg oryginalnej miejscowej receptury. „Echt Stonsdorfer” sprzedawano we wszystkich schroniskach, reklamę zamieszczano na mapach i przewodnikach turystycznych. „Echt Stonsdorfer Kräuter-Bitter”staje się hitem o światowej marce. W 1868 roku syn Koernera Wilhelm wybudował nową wytwórnię w miejscowości Cunnersdorf (Kunice pomiędzy Jelenią Górą a Cieplicami), obecnie dzielnica Jeleniej Góry. W latach 80. XIX wieku wytwórnia została wyróżniona tytułem "Dostawcy Dworu Cesarskiego", co przyczyniło się do większego zainteresowania tym lokalnym, karkonoskim napojem alkoholowym. Zakład "W. Koerner & Co. Hirschberg – Cunnersdorf", produkował w tym okresie około 7.000 litrów likieru dziennie. Wprowadzono wówczas zastrzeżony kształt butelki i etykiety. W 1900 roku przedsiębiorstwo nabył Otto Stabrin, który zajął się rozwojem zakładu i pracował nad europejskim rozgłosem markowego likieru. Przedsiębiorstwo prosperowało bardzo dobrze i w niezmienionym kształcie funkcjonowało do maja 1945 roku. W pierwszych dniach maja 1945 roku podczas zajmowania Jeleniej Góry przez radzieckie wojska, w nieznanych bliżej okolicznościach, zginął mistrz fabryczny, który był jedynym ze znających recepturę likieru „Echt Stonsdorfer”. Z zapasów fabrycznych firmy „Koerner & Co.” zachowało się tylko kilka butelek trunku. Druga wojna światowa zmusiła braci Ottona i Herberta Stabrin do poszukiwania nowej ojczyzny dla "Gorzelni Staniszowskiej". W 1950 roku przesiedlili się z Kunic do Hamburga, a w bagażu mieli tylko drogocenny, strzeżony tajemnicą przepis na "Echt Stonsdorfera". W 1957 roku założyli w szlezwicko-holsztyńskim Harksheide nową "Gorzelnię Staniszowską, "W. Koerner GmbH & Co" i rozpoczęli produkcję likieru według starej receptury Koernera. Nie jest to już jednak ten sam likier, gdyż jako składników używa się ziół alpejskich. Trunek „Prawdziwy Staniszowski” nie zniknął z rynku. Marka "Echt Stonsdorfer" jest prawnie chroniona.

Produkcja i receptura

Śląski likier "Stonsdorfer" wytwarzany był na bazie mieszanki różnorodnych ziół i borówek leśnych rosnących dziko w lasach karkonoskich gór, które wcześniej zasłynęły w całej niemal Europie dzięki działalności karkonoskich laborantów wyrabiających z nich lekarstwa. Mieszanka ziół i borówek dobrana według pilnie strzeżonej receptury, poddawana jest kilku tygodniowej maceracji w spirytusie z wodą, potem dodawany jest karmel i sok jagodowy wyciskany ze świeżych leśnych borówek, który trunkowi nadaje rubinowy kolor. Specyficzny smak i aromat trunku osiągnął Koerner przez czopowanie retorty destylacyjnej ciastem z czarnej mąki, co zapobiegało ulatnianiu się wszelkich substancji lotnych. Następnie, przed rozlaniem do butelek, trunek leżakuje w dębowych beczkach - w ten sposób dojrzewa do uzyskania odpowiedniego, niepowtarzalnego aromatu. Nie ma w nim żadnych sztucznych domieszek ani konserwantów.

Współczesność

Obecnie "Echt Stonsdorfer" produkuje duży niemiecki koncern alkoholowy "Berentzen". Trunek cieszy się dużą popularnością i trafia na rynki aż 40 krajów świata - na przykład: Chin, Indii, Brazylii, USA i Australii. Likier ziołowy "Echt Stonsdorfer" o mocy 32% jest w pierwszej dziesiątce najlepiej sprzedawanych likierów na świecie.

Ciekawostki

  • Likier "Echt Stonsdorfer Bitter" (Prawdziwy Staniszowski Gorzki) o wytrawnym gorzkawym smaku jest najbardziej znanym do dziś produktem firmy[2].
  • Na etykiecie butelki "Echt Stonsdorfer " przedstawiony jest wizerunek dawnej jeleniogórskiej wytwórni trunku w Cunnersdorfie na tle Karkonoszy ze Śnieżką przypominając, że jej zasoby zielne są sprawcą powstania wyśmienitego trunku. W górnej części etykiety w ozdobnym medalionie, przedstawiony jest portret założyciela wytwórni - Christiana Gottlieba Koernera. Kształt butelki i etykieta nie zmieniły się do obecnych czasów
  • W przeszłości napełnione likierem butelki zamykane były zaprawą z mąki.
  • W Polsce powstał trunek "Likier karkonoski" bazujący na tradycji "Stonsdorfera", którego pomysłodawcą i autorem receptury jest: mgr inż. chemii - Tomasz Łuszpiński - sudecki, górski przewodnik turystyczny.

Zobacz

Likier

Przypisy

Bibliografia

  • Marek Staffa – "Słownik geografii turystycznej Sudetów (T.6 i 7)