Tramwaje w Poznaniu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Poz man (dyskusja | edycje) o 17:31, 26 kwi 2010. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Tramwaje w Poznaniu
{{{nazwa oryginalna}}}
[[{{{typ systemu}}}]]
UWAGA: Błąd parametru
{{{typ systemu}}}={{{typ systemu}}}
Ten parametr może przyjmować jedynie wartości:
  • autobus
  • bus rapid transit
  • car-sharing
  • kolej
  • kolej aglomeracyjna
  • kolej drezynowa
  • kolej jednoszynowa
  • kolej linowo-terenowa
  • kolej pneumatyczna
  • kolej wąskotorowa
  • metro
  • mikrobus
  • omnibus
  • premetro
  • publiczny system wypożyczania rowerów
  • publiczny transport zbiorowy
  • szybka kolej miejska
  • szybki tramwaj
  • tramwaj
  • tramwaj dwusystemowy
  • tramwaj konny
  • tramwaj linowy
  • tramwaj wodny
  • prom
  • trolejbus
  • winda
[[Plik:{{{logo}}}|150x150px|alt=Logotyp|]]
{{{opis logo}}}
Ilustracja
{{{opis grafiki}}}
Państwo {{{państwo}}}
Lokalizacja

Poznań, Polska

Organizator

{{{organizator}}}

Operator

MPK Poznań

Liczba linii

{{{liczba linii}}}

Lata funkcjonowania

{{{lata funkcjonowania}}}

Dzienna
liczba pasażerów

{{{dzienna liczba pasażerów}}}

Roczna
liczba pasażerów

{{{roczna liczba pasażerów}}}

Infrastruktura
[[Plik:{{{schemat}}}|240x240px|alt=Schemat sieci|]]
{{{opis schematu}}}
Długość sieci

{{{długość sieci}}}

Rozstaw szyn

{{{rozstaw szyn}}}

Napięcie zasilania

{{{napięcie zasilania}}}

Liczba stacji

{{{liczba stacji}}}

Liczba zajezdni

{{{liczba zajezdni}}}

Liczba przystanków

{{{liczba przystanków}}}

Tabor
Liczba pojazdów

{{{liczba pojazdów}}}

[[commons:{{{commons}}}|Multimedia w Wikimedia Commons]]
[{{{www}}} Strona internetowa]

Tramwaje w Poznaniu (z gwary bimby, liczba pojedyncza – bimba) należą do Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego sp. z o.o. Obecnie jest to 19 linii dziennych i jedna nocna oraz jedna linia turystyczna obsługiwana przez zabytkowy tabor kursująca w weekendy. Tramwaje poruszają się po torach o rozstawie 1435 mm i łącznej długości torowiska 157,695 km (tor pojedynczy z torami zajezdniowymi i na pętlach)[1].

Historia

Pomysł tramwaju w Poznaniu zrealizowało dwóch berlińskich przedsiębiorców: Otto Reymer i Otto Masch, którzy po otrzymaniu koncesji od miasta zainaugurowali 30 lipca 1880 w Poznaniu przejazdy tramwaju konnego. Pierwsza regularna linia ruszyła następnego dnia, 31 lipca 1880, przewożąc pasażerów spod Dworca Głównego, Świętym Marcinem, Rycerską (dziś Ratajczaka), Pl. Wilhelmowskim (dziś pl. Wolności) na Stary Rynek. W dość krótkim czasie trasę tę wydłużono prowadząc tory przez Butelską (dziś Woźną), Garbarami przez Chwaliszewo na Ostrów Tumski. Powstała też odnoga biegnąca przez ul. Wiktorii (dziś Gwarna i Mielżyńskiego), pl. Królewski (dziś pl. Cyryla Ratajskiego), Fryderykowską (dziś 23 Lutego), Al. Wilhelmowskimi (dziś Al. Marcinkowskiego), Seekta (dziś ul. Solna) następnie Wolnicą, Małymi Garbarami, Szewską, Szeroką (dziś Wielka) do Wielkich Garbar (dziś Garbar), gdzie łączyła się z linią główną.

Wagon konny Herbrand B3/H0
Zabytkowy Konstal 4N+4ND
Zabytkowy Konstal 102N
Zabytkowy Konstal 102Na
Historyczno-liniowy Konstal 105N
Konstal 105Na+105NaD
Konstal 105NaDK
Konstal/HCP 105N2 (115N)
Düwag GT8
Düwag GT8ZR
Beijnes 3G
Moderus Alfa
Najnowsze "dziecko" zakładów HCP. Tramwaj 118N Puma
Tatra/HCP RT6N1
Zabytkowa hala główna zajezdni przy ul. Gajowej
Wnętrze hali zajezdni przy ul. Głogowskiej
4N1 przebudowany na wóz techniczny
Tatra RT6N1 na estakadzie ponad Bogdanką, linia PST
Stary bilet komunikacji miejskiej, ok. 1986
Schemat przebiegu linii tramwajowych

Pomimo, że w mieście było zapotrzebowanie na tego typu usługi berlińczycy po kilku tygodniach znaleźli się na skraju bankructwa. Miało to związek z niefortunnym przebiegiem odnogi, a także brakiem napisów w języku polskim, co wywołało bojkot wśród Polaków. Zniechęceni przedsiębiorcy odsprzedali linię Poznańskiemu Towarzystwu Kolei Konnej (niem. Posener Pferde-Eisenbahn-Gesellschaft), które uzyskało monopol na rozbudowę i eksploatację miejskiej sieci tramwajowej. Wówczas tabor liczył 20 wagonów. We wrześniu 1880 Towarzystwo wykupiło cześć terenów po starym dworcu kolejowym na Jeżycach, gdzie powstała zajezdnia, która jest dziś najstarszą używaną w kraju. W 1896 powstały kolejne dwie trasy: pierwsza biegnąca od Starego Rynku przez ul. Wrocławską, pl. Piotra (dziś pl. Wiosny Ludów), Półwiejską do nieistniejącej dzisiaj Bramy Wildeckiej oraz druga od zajezdni przez Zwierzyniecką, Jadwigi (dziś Kraszewskiego) do rynku Jeżyckiego, po roku przedłużona przez ul. Wielką Berlińską (dziś Dąbrowskiego) do fabryk chemicznych przy ul. Polnej. Obie trasy budowano już z cięższych szyn, planując ruch tramwajów elektrycznych.

6 marca 1898 tramwaj konny zastąpiony został tramwajem elektrycznym. Kursowały wówczas trzy linie:

  • oznaczona kolorem białym – po trasie starego tramwaju konnego od Dworca Głównego przez Stary Rynek na Ostrów Tumski
  • oznaczona kolorem czerwonym – z Rynku Jeżyckiego, ul. Jadwigi (dziś. ul. Kraszewskiego), Zwierzyniecką, św. Marcinem i starą trasą tramwaju konnego, a od Starego Rynku do Bramy Wildeckiej
  • oznaczona kolorem żółtym – z Dworca Głównego, trasą identyczną jak "biała", ale tylko do skrzyżowania ul. Wielkiej i Wielkich Garbar

W ciągu następnego miesiąca uruchomiono czwartą linię:

  • oznaczoną kolorem zielonym – ze Starego Rynku, Św. Marcinem i nową trasą do wsi Górczyn (dzisiejsze skrzyżowanie ul. Głogowskiej i Kosynierskiej).

Ceny za pierwsze przejazdy wynosiły 10 bądź 20 fenigów, a po godzinie 23:00 należało uiścić podwójną opłatę.

W 1899 położono drugi tor na Starym Rynku i Wielkiej Berlińskiej (obecnie ul. Dąbrowskiego).

Przed I wojną światową rozbudowano sieć linii, która teraz docierała także na Garbary (do Rzeźni Miejskiej), na pl. Sapieżyński (dziś pl. Wielkopolski) do Bramy Dębińskiej (obecnie skrzyżowanie ul. Strzeleckiej i Krakowskiej), Śródkę, Sołacz i Dębiec (do fabryki Cegielskiego). Zwiększyła się również ilość torów w śródmieściu. Powstały nowe trasy przez wiadukty nad torami kolejowymi: Most Teatralny i Most Dworcowy. W dwudziestoleciu międzywojennym tramwaj zaczął docierać na Golęcin, Dębiec (przedłużenie trasy), Dębinę (do kąpieliska warciańskiego), Ogrody, Grunwald i Winiary, jednocześnie zlikwidowano część linii na wąskich uliczkach Starego Miasta. Nie udało się wybudować linii do Głównej, gdzie wprowadzono w 1930 r. komunikację trolejbusową.

Podczas walk o Poznań większość taboru i część infrastruktury została zniszczona. W związku z tym dopiero w 1947 r. wznowiono większość przedwojennych połączeń tramwajowych, poza tymi na prawym brzegu Warty i uliczkach Starego Miasta na wschód od Rynku. Wówczas powstała nowa trasa do Garbar omijająca Stary Rynek od południa, przez pl. Bernardyński. Na prawy brzeg Warty tramwaje powróciły w 1952 r., po oddaniu do użytku nowego mostu Juliana Marchlewskiego (dziś Królowej Jadwigi).

W kolejnych latach wybudowano nowe trasy pozwalające na szybkie przemieszczanie się pomiędzy dzielnicami z pominięciem centrum:

oraz linie peryferyjne:

Zupełną rewolucją było oddanie do użytku w 1997 liczącego 6,1 km odcinka Poznańskiego Szybkiego Tramwaju nazwanego przez poznaniaków "Pestką". Obecnie trwa wiele inwestycji związanych z modernizacją i rozbudową sieci, gdyż według planu zagospodarowania przestrzennego z 1994 tramwaj ma stanowić podstawę komunikacji w mieście. Od tego momentu podczas wymiany sygnalizacji na skrzyżowaniach tramwaje uzyskują bezwzględne pierwszeństwo.

14 sierpnia 2007 otwarto drugi odcinek (jeśli przyjąć, że pierwszym jest odcinek od ul. Jana Pawła II do pętli na os. Lecha) Ratajskiego Szybkiego Tramwaju łączący plac Wiosny Ludów przez ul. Podgórną, Dowbora Muśnickiego, Mostową, Most św. Rocha i Kórnicką z ul. Jana Pawła II.

Tabor

Obsługujący regularne linie:

Obsługujące linie wahadłowe podczas remontów (a także zwykłe linie w okresach, kiedy nie są prowadzone remonty):

Zabytkowy[potrzebny przypis]:

  • wagon konny Herbrand B3/H0 z 1880 roku (kilkakrotnie przebudowywany)
  • Konstal N przebudowany na wzór Konstal 4NJ (z podobnie przebudowaną doczepką Konstal ND)
  • Konstal 102N
  • Konstal 13N(odstawiony ze względu na zły stan techniczny)

Na renowację oczekuje[3]:

Tramwaje zamówione[potrzebny przypis]:

Linie tramwajowe

Linia
Trasa
Linie dzienne
1 JUNIKOWO – Grunwaldzka – Rondo Nowaka-Jeziorańskiego – Reymonta – Hetmańska – Rondo Starołęka – Hetmańska – Rondo Żegrze – Żegrze – Chartowo – Piaśnicka – Trasa Kórnicka – Jana Pawła II – Rondo Śródka – Podwale – ZAWADY


Na czas budowy ul. Nowe Zawady: ... – Rondo Śródka – Warszawska - MIŁOSTOWO

2 OGRODY – Dąbrowskiego – Kraszewskiego – Zwierzyniecka – Rondo Kaponiera – Św. Marcin – Al. Marcinkowskiego – Podgórna – Pl. Wiosny Ludów – Strzelecka – Królowej Jadwigi – Górna Wilda – 28 Czerwca 1956 – DĘBIEC


W przeciwnym kierunku: ... – Al. Marcinkowskiego – Pl. Wolności – 27 Grudnia – Gwarna – Św. Marcin – ...

3 WILCZAK – Przełajowa – Winogrady – Pułaskiego – Roosevelta – Most Teatralny – Fredry – Gwarna – św. Marcin – Al. Marcinkowskiego – Podgórna – Pl. Wiosny Ludów – Strzelecka – Królowej Jadwigi – Bolesława Krzywoustego – Rondo Rataje – Zamenhofa – Rondo Starołęka – Starołęcka – STAROŁĘKA


W przeciwnym kierunku: ... – Al. Marcinkowskiego – Pl. Wolności – 27 Grudnia – Fredry – ...
Linia 3 kursuje tylko w dni robocze w godz. 6:30 – 19:30 co 20 minut

4 POŁABSKA – Al. Solidarności – Rondo Solidarności – Murawa – Winogrady – Pułaskiego – Roosevelta – Most Teatralny – Fredry – Mielżyńskiego – Pl. C. Ratajskiego – 23 Lutego – Pl. Wielkopolski – Wolnica – Małe Garbary – Estkowskiego – Wyszyńskiego – Rondo Śródka – Jana Pawła II – Rondo Rataje – Zamenhofa – Rondo Starołęka – Starołęcka – STAROŁĘKA


Dzieląc częściowo trasę z linią 3 kursuje w dni robocze co 20 minut

5 GÓRCZYN – Głogowska – Roosevelta – Rondo Kaponiera – Św. Marcin – Al. Marcinkowskiego – Podgórna – plac Bernardyński – Dowbora-Muśnickiego – Mostowa – most św. Rocha – Kórnicka – Trasa Kórnicka – Piaśnicka – Chartowo – Żegrze – Rondo Żegrze – Hetmańska – Rondo Starołęka – Starołęcka – STOMIL


W przeciwnym kierunku: ... – Al. Marcinkowskiego – Pl. Wolności – 27 Grudnia – Gwarna – Św. Marcin – ...

6 BUDZISZYŃSKA – Grunwaldzka – Rondo Nowaka-Jeziorańskiego – Grunwaldzka – Bałtyk – Roosevelta – Most Dworcowy – Królowej Jadwigi – Bolesława Krzywoustego – Rondo Rataje – Jana Pawła II – Rondo Śródka – Warszawska – MIŁOSTOWO
7 OGRODY – Dąbrowskiego – Przybyszewskiego – Rondo Nowaka-Jeziorańskiego – Reymonta – Hetmańska – Rondo Starołęka – Zamenhofa – Rondo Rataje – Jana Pawła II – Rondo Śródka – Podwale – ZAWADY


Na czas budowy ul. Nowe Zawady: ... – Jana Pawła II - Trasa Kórnicka - OSIEDLE LECHA

8 GÓRCZYN – Głogowska – Roosevelta – Rondo Kaponiera – Roosevelta – Most Teatralny – Fredry – Mielżyńskiego – Pl. C. Ratajskiego – 23 Lutego – Pl. Wielkopolski – Wolnica – Małe Garbary – Estkowskiego – Wyszyńskiego – Rondo Śródka – Warszawska – MIŁOSTOWO
9 PIĄTKOWSKA – Winiarska – Wołyńska – Małopolska – Al. Wielkopolska – Pułaskiego – Most Teatralny – Fredry – Gwarna – Św. Marcin – Al. Marcinkowskiego – Podgórna – Pl. Wiosny Ludów – Strzelecka – Królowej Jadwigi – Górna Wilda – 28 Czerwca 1956 – DĘBIEC


W przeciwnym kierunku: ... – Al. Marcinkowskiego – Pl. Wolności – 27 Grudnia – Fredry – Most Teatralny – ...

10 POŁABSKA – Al. Solidarności – Rondo Solidarności – Murawa – Winogrady – Pułaskiego – Roosevelta – Rondo Kaponiera – Roosevelta – Most Dworcowy – Wierzbięcice – 28 Czerwca 1956 r. -DĘBIEC
11 PIĄTKOWSKA – Winiarska – Wołyńska – Małopolska – Al. Wielkopolska – Pułaskiego – Roosevelta – Rondo Kaponiera – Roosevelta – Most Dworcowy – Królowej Jadwigi – Bolesława Krzywoustego – Rondo Rataje – Trasa Kórnicka – Piaśnicka – OS. LECHA
12 OS. JANA III SOBIESKIEGO – PST – Roosevelta – Rondo Kaponiera – Roosevelta – Most Dworcowy – Królowej Jadwigi – Bolesława Krzywoustego – Rondo Rataje – Zamenhofa – Rondo Starołęka – Starołęcka – STAROŁĘKA
13 JUNIKOWO – Grunwaldzka – Rondo Nowaka-Jeziorańskiego – Grunwaldzka – Bałtyk – Roosevelta – Rondo Kaponiera – Św. Marcin – Al. Marcinkowskiego – Podgórna – plac Bernardyński – Dowbora-Muśnickiego – Mostowa – Most św. Rocha – Kórnicka – Jana Pawła II – Rondo Rataje – Zamenhofa – Rondo Starołęka – Starołęcka – STAROŁĘKA


W przeciwnym kierunku: ... – Al. Marcinkowskiego – Pl. Wolności – 27 Grudnia – Fredry – Most Teatralny – Roosevelta – Rondo Kaponiera – ...

14 OS. JANA III SOBIESKIEGO – PST – Roosevelta – Rondo Kaponiera – Roosevelta – Głogowska – GÓRCZYN
15 OS. JANA III SOBIESKIEGO – PST – Roosevelta – Rondo Kaponiera – Roosevelta – Bałtyk – Grunwaldzka – Rondo Nowaka-Jeziorańskiego – Grunwaldzka – BUDZISZYŃSKA


W weekendy i święta kursuje w godz. 9 – 17 do pętli JUNIKOWO

16 OS. JANA III SOBIESKIEGO – PST – Most Teatralny – Fredry – Gwarna – Św. Marcin – Al. Marcinkowskiego – Podgórna – plac Bernardyński – Dowbora-Muśnickiego – Mostowa – most św. Rocha – Kórnicka – Trasa Kórnicka – OS. LECHA


W przeciwnym kierunku: ... – Al. Marcinkowskiego – Pl. Wolności – 27 Grudnia – Fredry – ...

17 OGRODY – Dąbrowskiego – Most Teatralny – Fredry – Mielżyńskiego – Pl. C. Ratajskiego – 23 Lutego – Pl. Wielkopolski – Wolnica – Małe Garbary – Estkowskiego – Wyszyńskiego – Rondo Śródka – Jana Pawła II – Kórnicka – Piaśnicka – Chartowo – Żegrze – Rondo Żegrze – Hetmańska – Rondo Starołęka – Starołęcka – STAROŁĘKA
18 OGRODY – Dąbrowskiego – Roosevelta – Rondo Kaponiera – Roosevelta – Głogowska – Hetmańska – Rondo Starołęka – Starołęcka – STAROŁĘKA


Kursuje co 20 minut. Nie kursuje w lipcu i sierpniu.

26 OS. JANA III SOBIESKIEGO – PST – Most Teatralny – Fredry – GWARNA – Święty Marcin – Rondo Kaponiera – Roosevelta – PST – OS. JANA III SOBIESKIEGO


Kursuje w dni robocze w godzinach porannego i popołudniowego szczytu. Nie kursuje w lipcu i sierpniu.
Do 30 listopada 2009 r. linia 26 kursuje:
· w godz. 6.30-8.30 kursy co 5 minut
· w godz. 8.30-10.00 oraz 14.30-18.30 kursy co 10 minut.

Linia nocna
N21 OS. JANA III SOBIESKIEGO – PST – Roosevelta – Rondo Kaponiera – Św. Marcin – AL. MARCINKOWSKIEGO – 27 Grudnia – Gwarna – Św. Marcin – Rondo Kaponiera – Roosevelta – PST – OS. JANA III SOBIESKIEGO


Linia N21 nie kursuje w nocy z poniedziałku na wtorek z powodu przerw konserwacyjnych.

Linia turystyczna

0

13:00 i 15:00:GAJOWA – Zwierzyniecka – Rondo Kaponiera – Roosevelta – Głogowska – GŁOGOWSKA/MUZEUM – Głogowska – Hetmańska – Reymonta – Rondo Jana Nowaka Jeziorańskiego – Przybyszewskiego – Dąbrowskiego – Kraszewskiego – Zwierzyniecka – GAJOWA

14:00 i 16:00:GAJOWA – ... – ZAJEZDNIA MADALIŃSKIEGO – 28 Czerwca 1956 – Górna Wilda – Królowej Jadwigi – Bolesława Krzywoustego – Rondo Rataje – Jana Pawła II – Most Św. Rocha – Mostowa – Dowbora-Muśnickiego – Plac Bernardyński – Podgórna – Al. Marcinkowskiego – 27 Grudnia – Fredry – Roosevelta – Zwierzyniecka – GAJOWA

17:00:GAJOWA – Zwierzyniecka – Rondo Kaponiera – Roosevelta – Głogowska – GŁOGOWSKA/MUZEUM – Głogowska – Hetmańska – 28 Czerwca 1956 – Górna Wilda – Królowej Jadwigi – Bolesława Krzywoustego – Rondo Rataje – Jana Pawła II – Most Św. Rocha – Mostowa – Dowbora-Muśnickiego – Plac Bernardyński – Podgórna – Al. Marcinkowskiego – 27 Grudnia – Fredry – Roosevelta – Zwierzyniecka – GAJOWA
Kursuje w każdą niedzielę pomiędzy 20 kwietnia do 14 października 2008.

Przejazdy specjalne
19
20
21
22
23
24
25

Podczas przejazdów specjalnych, zarówno tych zamkniętych jak i otwartych tramwaje często korzystają z tablic linii które zostały zlikwidowane – nie są to jednak oficjalnie zatwierdzone numery linii. Oznaczenia te noszą również linie dodatkowe podczas niektórych dni np. Wszystkich Świętych.

Linie dodatkowe
D

Linie dodatkowe uruchamiane dla wzmocnienia linii regularnych w niektóre dni o zwiększonych przewozach np. z okazji imprez kulturalnych lub sportowych.

Linie wahadłowe
W1
W2
itd.

Podczas remontu torowisk, głównie skrzyżowań, wahadłowo kursują tramwaje dwukierunkowe od miejsca remontu do najbliższego węzła przesiadkowego.

Spis pętli tramwajowych

Ogrody
Osiedle Jana III Sobieskiego
Rynek Wildecki

Używane liniowo

Pętle uliczne używane liniowo

  • ul. Gwarna linia 26
  • Rondo Kaponiera linia N21

Pętle używane okazyjnie

Pętle (końcówki) nieistniejące

Planowana rozbudowa

Obecnie w Poznaniu planuje się znaczącą rozbudowę sieci torowisk, należy jednak pamiętać, że wiele z tych propozycji nie wyszło jeszcze z fazy koncepcji:

  • przedłużenie trasy tramwajowej z pętli "os. Lecha" wzdłuż ul. Piaśnickiej do Centrum Handlowego M1- "Franowo" wraz z budową zajezdni tramwajowej, tzw. Ratajski Szybki Tramwaj[4]
  • przedłużenie trasy tramwajowej z pętli "Ogrody" na ul. Dąbrowskiego do al. Polskiej i budowa nowego dworca autobusowo-tramwajowego "aleja Polska" (ulicą Nowina)
  • przedłużenie Poznańskiego Szybkiego Tramwaju od mostu Teatralnego do Dworca Głównego PKP w wykopie, w którym obecnie biegną tory kolejowe, z wyjazdem na ul. Głogowską za Dworcem Zachodnim[5]
  • przedłużenie trasy tramwajowej z pętli "Zawady" przez ul. Zawady i Główną do stacji kolejowej "Poznań Wschód"[6]
  • przedłużenie trasy tramwajowej z pętli "Dębiec" przez ul. 28 Czerwca 1956 r. do projektowanej pętli "os.Dębina"
  • przedłużenie trasy tramwajowej z pętli "Górczyn" przez ul. Głogowską do Fabianowa
  • budowa trasy przez ul. Ratajczaka, pl. Cyryla Ratajskiego, ul. Solną i ul.Nowowiejskiego z dworcem autobusowo-tramwajowym "Grudzieniec" przy skrzyżowaniu ul. Pułaskiego z al. Wielkopolską
  • budowa trasy do os. Kopernika w ciągu ulic Arciszewskiego i Pogodnej oraz trasy w ciągu Szpitalnej i Grochowskiej
  • budowa trasy od ronda Żegrze do ul. Falistej
  • budowa trasy tramwajowej wzdłuż ul. Garbary, Szelągowskiej i Naramowickiej do Naramowic z połączeniem z istniejącą już trasą przy ul. Wilczak

Zobacz też

  1. ↑ MPK Poznań – Raport roczny 2008
  2. ↑ Lech Bojarski: Nowe tramwaje mocno spóźnione. [dostęp 2 września 2008].
  3. ↑ Klub Miłośników Pojazdów Szynowych: Tabor historyczny przeznaczony do odbudowy
  4. ↑ ePoznan.pl: Trasa tramwajowa os. Lecha – Franowo do 2012
  5. ↑ Polska - Głos Wielkopolski: Tramwaj w letnim stylu
  6. ↑ ZDM: Trwa budowa wiaduktu nad projektowaną ulicą Nowe Zawady

Linki zewnętrzne

Systemy tramwajowe w Polsce
Funkcjonujące
1435 mm
1000 mm
900 mm
Zlikwidowane
Niezrealizowane
Szybkie tramwaje


 

Szablon:Tramwaje w Poznaniu

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tramwaje_w_Poznaniu&oldid=21350472”