65 Armia (ZSRR)
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1942 |
| Rozformowanie |
1946 |
| Tradycje | |
| Kontynuacja | |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
gen. płk Paweł Batow |
| Działania zbrojne | |
| II wojna światowa Operacja Uran Operacja bobrujska Operacja brzesko-lubelska Operacja wiślańsko-odrzańska Operacja mławsko-elbląska Operacja berlińska | |
| Organizacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Podległość |
Front Doński |
65 Armia (ros. 65-я армия) – związek operacyjny Armii Czerwonej z okresu II wojny światowej i tuż powojennego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
65 Armia (65 A) została sformowana w 1942. Wchodząc w skład Frontu Dońskiego brała udział w bitwie stalingradzkiej oraz w operacji Uran (19.11.1942-02.02.1943) mającej za zadanie okrążenie wojsk niemieckich pod Stalingradem[2]. W tym czasie tworzyły ją następujące jednostki: 27 Gwardyjska Dywizja Piechoty, 304 Dywizja Piechoty, 321 Dywizja Piechoty i 91 Brygada Pancerna[3]. W czasie walk na łuku kurskim zajmowała odcinek frontu Seleno-Litiż, naprzeciw niemieckiego XX Korpusu Armijnego[4].
Następnie w składzie Frontu Centralnego i 1 Frontu Białoruskiego. Uczestniczyła w operacji bobrujskiej i operacji brzesko-lubelskiej.
Pod koniec 1943 roku gen. Paweł Batow, dowodzący 65 Armią otrzymał tytuł Bohatera Związku Radzieckiego, wraz z nim tytuł ten nadano jeszcze 183 żołnierzom z 65 Armii[5]. Podczas Operacji Bagration prowadzonej przez Armię Czerwoną od 22 czerwca 1944, 65 Armia zdobyła Bobrujsk, eliminując z dalszej walki około 70 000 żołnierzy niemieckich[6]. W czasie wybuchu powstania warszawskiego (1 sierpnia 1944) toczyła walki z oddziałami niemieckimi około 100 km na wschód i północny wschód od Warszawy[7].
Od 1945 w składzie 2 Frontu Białoruskiego prowadziła działania ofensywne w ramach operacji wiślańsko-odrzańskiej, w tym operację mławsko-elbląską[8]. W dniu rozpoczęcia operacji berlińskiej (16 kwietnia 1945) w skład 65 Armii wchodził 18 Korpus Piechoty, 46 Korpus Piechoty i 105 Korpus Piechoty[9]. W 1945 została przeformowana w 7 Armię Zmechanizowaną[10].
Dowództwo armii[edytuj | edytuj kod]
Dowódca:
- gen. lejtn./gen. płk Paweł Batow (22.10.1942-1945)
Członkowie rady wojennej:
- gen. mjr Nikołaj Radeckij
- płk Grigorij Griszko
Szef sztabu:
- gen. mjr Michaił Bobkow[11]
Intendent:
- gen. mjr Antoni Sakowicz, zastępca dowódcy armii do spraw tyłów.
Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]
- 18 Korpus Strzelecki
- 46 Korpus Strzelecki — gen. por. K. Erastow
- 105 Korpus Strzlecki — gen. por. Dmitrij Aleksiejew
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Sobczak (red.) 1975 ↓, s. 144.
- ↑ Pospiełow (red.) 1969 ↓, s. 235-241.
- ↑ Iwanowski 1971 ↓, s. 193.
- ↑ Iwanowski 1971 ↓, s. 192,193.
- ↑ Plikus (kier.) 1968 ↓, s. 472.
- ↑ Forczyk 2020 ↓, s. 439.
- ↑ Zbiniewicz 1988 ↓, s. 167.
- ↑ Sommerville 1992 ↓, s. 282.
- ↑ Bahm 2015 ↓, s. 247.
- ↑ 7-я танковая краснознаменная армия
- ↑ Dolata 1971 ↓, s. 592.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Karl Bahm: Berlin 1945. Warszawa: 2015.
- Bolesław Dolata: Wyzwolenie Polski 1944-1945. Warszawa: 1971.
- Robert Forczyk: Wojna pancerna na froncie wschodnim 1943-1945. Czerwony walec. Łódź: 2020. ISBN 978-83-7731-255-1.
- Andriej Grieczko: Siły zbrojne państwa radzieckiego. Warszawa: 1975.
- Wincenty Iwanowski: Operacje okrążające II wojny światowej. Warszawa: 1971.
- Mała Encyklopedia Wojskowa. Warszawa: 1967.
- Piotr Pospiełow (red.): Wielka wojna narodowa Związku Radzieckiego 1941-1945. Warszawa: 1969.
- Mikołaj Plikus (kier.): 50 lat Armii Radzieckiej. Mała kronika. Warszawa: 1968.
- Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
- Donald Sommerville: Kronika II wojny światowej. Kraków: 1992.
- Fryderyk Zbiniewicz: Armia Radziecka w wojnie z hitlerowskimi Niemcami 1941-1945. Warszawa: 1988.