7 Armia (ZSRR)
| ||
 Lekkie czołgi T-26 należące do 7. Armii podczas natarcia na Finlandię, 2 grudnia 1939 roku | ||
| Historia | ||
| Państwo |  ZSRR
| |
| Sformowanie | 14 września 1939 | |
| Rozformowanie | 18 grudnia 1944 | |
| Dowódcy | ||
| Pierwszy | Wsiewołod Jakowlew | |
| Ostatni | Władimir Głuzdowski | |
| Działania zbrojne | ||
| II wojna światowa | ||
| Organizacja | ||
| Rodzaj sił zbrojnych | wojska lądowe | |
| Rodzaj wojsk | piechota, artyleria, wojska pancerne | |
| Podległość | Front Północny, Front Karelski | |
| Skład | kilka korpusów | |
7 Armia – związek operacyjny Armii Czerwonej podczas II wojny światowej.
7. Armia została utworzona 14 września 1939 roku w Leningradzkim Okręgu Wojskowym. Pierwszym działaniem wojennym, w którym 7. Armia wzięła udział była wojna zimowa przeciwko Finlandii w latach 1939–1940. W listopadzie 1939 roku, tuż przed radzieckim atakiem na Finlandię, armia składała się z 19. Korpusu Strzeleckiego (24., 43., 70. i 123. Dywizja Strzelecka), 50. Korpusu Strzeleckiego (49., 90. i 142. Dywizja Strzelecka), 10. Korpusu Pancernego, 138. Dywizji Strzeleckiej i samodzielnej brygady pancernej[1]. Armia była wpierw dowodzona przez komandarma II rangi Wsiewołoda Jakowlewa, jednak został on usunięty z dowództwa i powrócił do Leningradu. Dowódca operacji wojskowych Kiriłł Mierieckow został odwołany ze stanowiska dowódcy 7. Armii z powodu powtarzających się porażek i ciężkich strat oraz zastąpiony przez Jakowlewa na tym stanowisku[2].
7. Armia została ponownie sformowana w drugiej połowie wiosny 1940 roku w Leningradzkim Okręgu Wojskowym. Przed rozpoczęciem się niemieckiej operacji "Barbarossa" armia ta ochraniała pewien odcinek granicy ZSRR na północ od jeziora Ładoga. Od 24 czerwca 1941 roku armia posiadała w swoim składzie 54., 71., 168. i 237. Dywizję Strzelecką, 26. Rejon Umocniony i kilka jednostek artyleryjskich, lotniczych i inżynieryjnych, a cała armia wchodziła w skład Frontu Północnego, później Karelskiego, i przeprowadzała operacje obronne w Karelii, jednakże wycofała się z niej pod naporem armii fińskiej pomiędzy lipcem a sierpniem 1941 roku. 25 września 1941 roku została przemianowana na 7. Oddzielną Armię, stając się całkowicie podporządkowaną Stawce i pozostawała pod jej dowództwem do lutego 1944 roku. Od połowy października 1941 do czerwca 1944 roku armia ta broniła linii rzeki Świr pomiędzy jeziorami Onega a Ładoga.
Od czerwca do sierpnia 1944 roku armia, składająca się tym razem z 37., 4., 94. i 99. Korpusu Strzeleckiego Gwardii, 150. i 162. Rejonu umocnionego oraz pewnej ilości jednostek artyleryjskich, pancernych, inżynieryjnych i innych, wchodząc w skład Frontu Karelskiego, brała udział w operacji świrsko-pietrozawodzkiej. 7. Armia została rozwiązana na początku stycznia 1945 roku. Na podstawie jej dowództwa 18 grudnia 1944 roku stworzono 9. Armię Gwardii wojsk powietrznodesantowych[3].
Dowódcy[edytuj | edytuj kod]
- komandarm II rangi Wsiewołod Jakowlew
- gen. Kiriłł Mierieckow (od 7 grudnia 1939)
- komandarm II rangi Wsiewołod Jakowlew
- gen. por. Filipp Danilowicz Gorielenko (styczeń – wrzesień 1941 i listopad 1941 – czerwiec 1942)
- gen. Kiriłł Mierieckow (wrzesień – listopad 1941)
- gen. por. Siergiej Trofimienko (lipiec 1942 – styczeń 1943[4])
- gen. mjr Aleksiej Krutikow (styczeń 1943 – sierpień 1944, awansowany do gen. por. pod koniec kwietnia 1943)
- gen. por. Władimir Głuzdowski (sierpień – grudzień 1944)
Skład podczas wojny zimowej[edytuj | edytuj kod]
- 19 Korpus Strzelecki – dowódca: komdiw Filipp N. Starikow:
- 24 Dywizja Strzelecka,
- 43 Dywizja Strzelecka,
- 70 Dywizja Strzelecka,
- 123 Dywizja Strzelecka,
- 40 Brygada Pancerna;
- 50 Korpus Strzelecki – dowódca: komdiw Filipp D. Gorielenko:
- 49 Dywizja Strzelecka,
- 90 Dywizja Strzelecka,
- 142 Dywizja Strzelecka,
- 35 Brygada Pancerna;
- 10 Korpus Pancerny – dowódca: komdiw Prokofij Ł. Romanienko:
- 1 Brygada Pancerna,
- 13 Brygada Pancerna;
- odwód:
- 138 Dywizja Strzelecka,
- 136 Dywizja Strzelecka (w trakcie transportu),
- 150 Dywizja Strzelecka (w trakcie transportu),
- 20 Brygada Pancerna,
- 101 pułk artylerii Odwodu Naczelnego Dowództwa (OND),
- 136 pułk artylerii OND,
- 301 pułk artylerii OND,
- 302 pułk artylerii OND,
- 311 pułk artylerii OND,
- 316 dywizjon artylerii OND,
- 317 dywizjon artylerii OND;
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dane Armii Czerwonej w wojnie zimowej, OOB (ang.)
- ↑ Edwards 2006, str. 125.
- ↑ Dyskusja na Axis History Forum (ang.)
- ↑ Generals.dk, Sergiej Gieorgiewicz Trofimenko, data dostępu: 16 stycznia 2012.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Bolszaja Sowietskaja Encykłopedija Moskwa 1978.
- Encyklopedia II wojny światowej MON 1975.
- A. A. Greczko, Siły zbrojne państwa radzieckiego, Warszawa 1975.
- Keith E. Bonn: Slaughterhouse: The Handbook of the Eastern Front. Bedford: Aberjona Press, 2005.
- Mała Encyklopedia Wojskowa MON 1967.
- Robert Edwards: White Death: Russia's War on Finland 1939–40. London: Weidenfeld & Nicolson, 2006. ISBN 978-0-297-84630-2.
.svg){kind=small}
