5 Armia Pancerna (ZSRR)

5 Armia Pancerna

5-я танковая армия

Historia
Państwo	ZSRR
Sformowanie	czerwiec 1942
Rozformowanie	kwiecień 1943
Dowódcy
Pierwszy	generał major Aleksandr Liziukow
Ostatni	generał porucznik Iwan Szlomin
Działania zbrojne
II wojna światowa bitwa stalingradzka
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	wojska lądowe
Rodzaj wojsk	wojska pancerne

5 Armia Pancerna (ros. 5-я танковая армия) – związek operacyjny Armii Czerwonej z okresu II wojny światowej.

I formowanie

Sformowana 5 czerwca 1942 pod dowództwem generała majora Aleksandra Liziukowa w składzie:

• 2 Korpus Pancerny,
• 7 Korpus Pancerny (od lipca 1942),
• 11 Korpus Pancerny,
• 340 Dywizja Strzelecka,
• 19 Samodzielna Brygada Pancerna,
• 66 Samodzielny Gwardyjski Pułk Moździerzy (BM-13),
• oddziały armijne. Przy Armii działała jedna samodzielna kompania karna.

5 Armia Pancerna została praktycznie zniszczona w rejonie Kastornoje-Woroneż przez dywizje niemieckiej 2 Armii w pierwszej połowie lipca 1942.

II formowanie

Armia odtworzona we wrześniu 1942 pod dowództwem generała majora Pawła Rybałki w składzie:

• 1 Korpus Pancerny,
• 22 Korpus Pancerny,
• 26 Korpus Pancerny,
• 119 Dywizja Strzelecka,
• oddziały armijne

W czasie walk w rejonie Stalingradu w pierwszym dniu natarcia zniszczyła 2 dywizje rumuńskie ( 5 DP i 14 DP), nie wszystkie jednak pododdziały 5 APanc. wykonały zaplanowane dla nich zadania. Rozformowana 20 kwietnia 1943.

Dowódcy

• generał major Aleksandr Liziukow (VI-VII 1942),
• generał major Pawieł Rybałko (VII-X 1942),
• generał major Prokofij Romanienko (XI-XII 1942),
• generał porucznik Markian Popow (XII 1942-I 1943),
• generał major/generał porucznik (od marca 1943) Iwan Szlomin (I-IV 1943).

Bibliografia

• Wasilij Iwanowicz Czujkow: Początek drogi. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1963.brak strony w książce
• Igor Drogowoz: Czerwona nawałnica. T. 1: Przygotowania. Warszawa: Wydawnictwo Militaria, 2000.brak strony w książce
• Igor Drogowoz: Czerwona nawałnica. T. 2: Wojna. Warszawa: Wydawnictwo Militaria, 2001.brak strony w książce
• Andrej Antonowicz Grieczko: Siły zbrojne państwie radzieckiego. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.brak strony w książce
• Andrej Antonowicz Grieczko: Historia drugiej wojny światowej 1939 – 1945 w dwunastu tomach. T. 4-10. Warszawa: 1976-1983.brak strony w książce
• Wincenty Iwanowski: Operacje okrążające II wojny światowej. Warszawa: 1971.
• Izmienenija v organizacji tankovogo korpusa v gody VOV
• Michał Kazakow: Nad mapą minionych bitew. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967.brak strony w książce
• Kniak A., Armii RKKA
• Kniak A., Kavalerijskije divizii RKKA
• Kniak A., Tankovyje divizii RKKA
• Mikołaj Popiel: Czołgi ruszyły na zachód. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1963, s. 404.
• Potapov Valeri, The Structure and Organization of the Red Army’s Tank Forces. battlefield.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2004-12-14)].,
• Franciszek Skibiński: The Structure and Organization of the Red Army’s Tank Forces. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982.brak strony w książce,
• Svirin M., Quantity and condition of tanks in Red Army. battlefield.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2004-12-13)].
• Michaił Kozłow: Великая Отечественная война 1941-1945: энциклопедия. Moskwa: 1985.brak strony w książce
• Fryderyk Zbiniewicz: Armia radziecka w wojnie z hitlerowskimi Niemcami. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1988.brak strony w książce