Beata Tyszkiewicz
| ||
 Beata Tyszkiewicz (2015) | ||
| Imię i nazwisko | Beata Maria Tyszkiewicz-Kalenicka | |
| Data i miejsce urodzenia | 14 sierpnia 1938 Wilanów | |
| Zawód | aktorka | |
| Współmałżonek | 1. Andrzej Wajda (rozwód) 2. Witold Orzechowski (rozwód) 3. Jacek Padlewski | |
| Lata aktywności | 1956–2018 | |
| Odznaczenia | ||
      
| ||
| Strona internetowa | ||
Beata Maria Tyszkiewicz-Kalenicka (ur. 14 sierpnia 1938 w Wilanowie) – polska aktorka filmowa i telewizyjna, w latach 1994–1998 prezes Fundacji Kultury Polskiej, przewodnicząca rady Fundacji Dzieciom „Zdążyć z Pomocą”.
Spis treści
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Dzieciństwo i edukacja[edytuj | edytuj kod]
Urodziła się 14 sierpnia 1938 w Wilanowie, jest córką Krzysztofa Marii Tyszkiewicza(lit.) i Barbary z Rechowiczów. Ma młodszego o cztery lata brata Krzysztofa(lit.) i przyrodniego Janusza. Pochodzi z arystokratycznej rodziny pieczętującej się herbem Leliwa II (Tyszkiewiczowie)[1].
Podczas II wojny światowej rodzina się rozpadła, a ojciec wyemigrował do Anglii. Z córką spotkał się dopiero, gdy była dorosła.
Była uczennicą szkoły podstawowej w Jeleniej Górze. Po szkole podstawowej miała problemy z przyjęciem do gimnazjum (wówczas była to szkoła dająca tzw. małą maturę) w Karpaczu ze względu na pochodzenie arystokratyczne. Przyjęto ją dopiero po interwencji matki w Ministerstwie Kultury i Sztuki[2]. Po przeprowadzce wraz z matką do Lasek pod Warszawą uczęszczała do Liceum im. Narcyzy Żmichowskiej w Warszawie[3]. Praca nad debiutanckim filmem źle wpłynęła na jej wyniki w nauce (obsadę filmu zaczęto kompletować już w 1954 roku), dlatego została przeniesiona do liceum zakonu sióstr urszulanek szarych w Milanówku, a następnie sióstr niepokalanek w Szymanowie[4]. Maturę zdała za drugim razem.
W latach 1957–1958 studiowała w PWST w Warszawie, po czym podjęła pracę w TVP jako inspicjentka. W 1973 roku Ministerstwo Kultury i Sztuki przyznało jej – bez egzaminu – uprawnienia aktorskie.
Kariera[edytuj | edytuj kod]
W filmie zadebiutowała jeszcze jako uczennica, w następnych dekadach zagrała w niemal stu filmach. Debiutowała w 1957 w ekranizacji Zemsty w reżyserii Antoniego Bohdziewicza, wcielając się w postać Klary. Film, nakręcony w 1956 roku, miał premierę 30 września 1957 roku.
Jest członkinią Narodowej Rady Kultury 1. i 2. kadencji oraz Fundacji Kultury Polskiej wspomagającej kulturę polską w kraju i za granicą, w której od 1994 roku pełni funkcję prezesa zarządu. Jest autorką pomysłu i współautorką cyklu programów „Raport w sprawie dzieci niczyich”.
W latach 2005–2010 była jednym z jurorów dwunastu edycji programu TVN Taniec z gwiazdami. W 2014 roku powróciła do roli jurorki tanecznego formatu, tym razem emitowanego w telewizji Polsat pod nazwą Dancing with the Stars. Taniec z gwiazdami. W 2018 roku ogłoszono, że z powodów zdrowotnych odchodzi z programu[5].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
W latach 1967–1969 była żoną Andrzeja Wajdy, z którym ma córkę, Karolinę. Była także żoną Witolda Orzechowskiego i Jacka Padlewskiego, z którym ma córkę Wiktorię. W maju 2017 roku przeżyła rozległy zawał mięśnia sercowego.
Odznaczenia i nagrody[edytuj | edytuj kod]
Jej wkład do polskiej kinematografii został nagrodzony wieloma prestiżowymi odznaczeniami i nagrodami.
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1975)
- Order Przyjaźni Narodów (1987, ZSRR)
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1989)
- Krzyż Kawalerski Orderu Sztuki i Literatury (1991, Francja)
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1997)[6]
- Krzyż Kawalerski Orderu Legii Honorowej (1997, Francja)
- Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2008)
Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni (FPFF):
- 1991 nominacja Złoty Lew Gdański Najlepsza drugoplanowa rola kobieca za Śmierć dziecioroba (1990)
- 1996 wygrana Nagroda Indywidualna Najlepsza drugoplanowa rola kobieca za Niemcy (1997)
Filmografia[edytuj | edytuj kod]
Publikacje[edytuj | edytuj kod]
Autorka książki Nie wszystko na sprzedaż (ISBN 83-912785-3-0)[7], która została wybrana książką Marca Warszawskiej Premiery Literackiej 2004[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Beata Maria hr. Tyszkiewicz-Łohojska h. Leliwa (M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego)
- ↑ Hrabina herbu Leliwa (pol.). Styl.pl, Życie na gorąco 40/2011. [dostęp 2015-12-26].
- ↑ Beata Tyszkiewicz dla Faktu: Nie zdałam matury (pol.). fakt.pl, 26.03.2008 04:41. [dostęp 2015-12-26].
- ↑ Beata Tyszkiewicz. Dama z pałacu (pol.). Gala.pl. [dostęp 2015-12-26].
- ↑ „Taniec z gwiazdami”. Beata Tyszkiewicz odchodzi z jury programu. Znamy powody (pol.). W: Plejada.pl [on-line]. plejada.pl. [dostęp 2018-01-19].
- ↑ M.P. z 1997 r. nr 57, poz. 554
- ↑ Księgarnia Gandalf.
- ↑ „Podróże z Herodotem” Książką Roku 2004 / Wydarzenia / Instytut Książki, www.instytutksiazki.pl, 18 listopada 2005 [dostęp 2016-03-06].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Beata Tyszkiewicz w bazie IMDb (ang.)
- Beata Tyszkiewicz w bazie Filmweb
- Beata Tyszkiewicz w bazie filmpolski.pl
- Sylwetka w culture.pl
- Rozmowa z aktorką, rozmawiał Krzysztof Feusette, Rzeczpospolita, 28 sierpnia 2003
- Rozmowa z aktorką, rozmawiała Jolanta Ciosek, Dziennik Polski, 22 grudnia 2015
- Beata Tyszkiewicz na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
- Najlepsze aktorki drugoplanowe na FPFF
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1944–1989)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1944–1989)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- Osobowości telewizyjne związane z TVN
- Osobowości telewizyjne związane z Polsatem
- Polacy – Kawalerowie Legii Honorowej
- Polacy – Kawalerowie Orderu Sztuki i Literatury
- Polacy odznaczeni Orderem Przyjaźni Narodów
- Polskie aktorki filmowe
- Tyszkiewiczowie herbu Leliwa
- Urodzeni w 1938
- Ludzie urodzeni w Warszawie
