Nanker

Nanker Jan Kołda
Data i miejsce urodzenia	ok. 1270 Kamień
Data i miejsce śmierci	8 kwietnia 1341 Nysa
Miejsce pochówku	Archikatedra św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu
biskup krakowski
Okres sprawowania	1320–1326
biskup wrocławski
Okres sprawowania	1326–1341
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Sakra biskupia	1320

Wyklęcie Jana Luksemburskiego. Płaskorzeźba w katedrze wrocławskiej

Nanker, Nankier, właściwie Jan Kołda herbu Oksza (ur. ok. 1270 w Kamieniu, obecnie dzielnicy Piekar Śląskich, zm. 8 kwietnia 1341 w Nysie) – w latach 1320–1326 biskup krakowski, w latach 1326–1341 biskup wrocławski.

Imię Nanker przyjął, zgodnie z ówczesnym zwyczajem, po desygnowaniu na godność biskupią.

Życiorys

W 1304 roku był archidiakonem sandomierskim. Lata 1305–1307 spędził w Bolonii, studiując prawo kanoniczne na tamtejszym uniwersytecie. Był zwolennikiem polityki Władysława I Łokietka i arcybiskupa gnieźnieńskiego Jakuba Świnki. W 1318 roku został mianowany przez króla kanclerzem sieradzkim, proboszczem kościoła Mariackiego w Krakowie i dziekanem kapituły krakowskiej. Jako biskup krakowski wydał statuty diecezjalne krakowskie i zainicjował budowę katedry gotyckiej na Wawelu. Na skutek zatargu o zwrot zabranego biskupstwu krakowskiemu Biecza został przeniesiony przez króla Władysława I Łokietka na biskupstwo do Wrocławia, gdzie sprzyjał obrońcom polskości na Śląsku. W 1337 roku wyklął króla Jana Luksemburskiego. Stał się gorliwym zwolennikiem realizacji polityki papieskiej. Zmarł w opinii świętości, został pochowany w Katedrze pw. św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu, w 1952 roku wznowiony został proces beatyfikacyjny Nankera, rozpoczęty w 1719 roku. W kulturze popularnej postać Nankera funkcjonuje dzięki filmowi fabularnemu Kazimierz Wielki. Nankera zagrał Tadeusz Fijewski.

Bibliografia

• Tadeusz Silnicki: Biskup Nanker. wyd. Warszawa, 1953.

Linki zewnętrzne

• Trudne dzieje biskupa Nankiera