Stambuł: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Nie podano opisu zmian |
|||
Linia 25: | Linia 25: | ||
{{flaga|KAZ}} [[Ałmaty]] ([[Kazachstan]])<br /> |
{{flaga|KAZ}} [[Ałmaty]] ([[Kazachstan]])<br /> |
||
{{flaga|JOR}} [[Amman]] ([[Jordania]])<br /> |
{{flaga|JOR}} [[Amman]] ([[Jordania]])<br /> |
||
{{flaga|GRC}} [[Ateny]] ([[Grecja]])<br /> |
|||
{{flaga|ESP}} [[Barcelona]] ([[Hiszpania]])<br /> |
{{flaga|ESP}} [[Barcelona]] ([[Hiszpania]])<br /> |
||
{{flaga|LBN}} [[Bejrut]] ([[Liban]])<br /> |
{{flaga|LBN}} [[Bejrut]] ([[Liban]])<br /> |
Wersja z 10:29, 25 paź 2008
Szablon:Miasto zagranica infobox
Stambuł lub Istambuł, tur. İstanbul) – największe miasto Turcji i jedno z największych miast świata, największa aglomeracja w Europie. Stolica prowincji (il) İstanbul. Rozwinięty ośrodek przemysłowy, wytwarzający około ¼ produkcji kraju. Główne centrum finansowe Turcji, siedziba kilkudziesięciu banków i giełdy papierów wartościowych. Siedziba 5 uniwersytetów, z których najstarszy - Uniwersytet Stambulski - został założony w 1453. Stambuł jest jedynym miastem na świecie położonym na dwóch kontynentach. Stambuł jest siedzibą prawosławnych patriarchów Konstantynopola. Katedra patriarsza mieści się w dzielnicy Fanar. Dzielnica ta jest największym skupiskiem ludności greckiej w mieście. Ze względu na lokalizację siedziby patriarchatu zamieszkujący Fanar Grecy nie zostali wysiedleni do Grecji w latach 20.XX wieku wraz z całą pozostałą grecką ludnością Turcji. W Stambule w 1855 roku zmarł Adam Mickiewicz. NazwaPierwsza nazwa miasta- Bizancjum (miasto), pochodziła od imienia swojego założyciela Byzasa. W III wieku n.e. miasto nosiło nazwę Augusta Antonina, na cześć syna Septymiusza Sewera - Antoniusza. Cesarz Konstantyn I Wielki zmienił nazwę miasta na Nova Roma, czyli Nowy Rzym, jednocześnie gruntownie przebudowując miasto. Inne nazwy z tego okresu to: Wschodni Rzym, Drugi Rzym, Roma Constantinopolitana. Nazwa Konstantynopol, czyli "Miasto Konstantyna", została po raz pierwszy użyta przez cesarza Teodozjusza II i stała się oficjalną nazwą miasta przez cały okres bizantyjski, używaną również w czasach Imperium Osmańskiego. W roku 1930 rząd turecki wystąpił z apelem do państw zachodnich o zaprzestanie używania formy Konstantynopol a używanie tylko jednej nazwy - a mianowicie Istanbul. W Imperium Osmańskim oraz w świecie arabskim miasto to istniało również pod nazwą Kostantiniyye. Nazwa Stambuł (İstanbul) pochodzi podobno od zniekształconego w ustach Turków wyrażenia greckiego εἰς τὴν πόλιν eis ten polin, co znaczy do miasta. Prawdopodobnie nazwa ta jest skutkiem pomyłki językowej. Być może zapytany przez Turków o nazwę miasta jakiś Grek nie zrozumiawszy pytania, odpowiedział tak, jak gdyby pytano go, dokąd idzie. "Miastem" nazywali Bizantyjczycy stolicę cesarstwa, w czasach Konstantyna Wielkiego najludniejsze miasto świata. Frazą eis ten polin ludy wschodu (Ormianie, Persowie, a za nimi Turcy) określały kierunek podróży do Konstantynopola od wielu wieków. Ewoluowanie nazwyObecna nazwa İstanbul pochodzi z greki, zdanie is ten poli oznaczało "do miasta", w starożytności Bizancjum (stgr. Βυζάντιον Byzantion), później Konstantynopol (gr. Κωνσταντινούπολις Konstantinupolis, łac. Constantinopolis, nowogr. Κωνσταντινούπολη Konstantinupoli - miasto Konstantyna), w krajach słowiańskich dawniej Carogród – kolonia grecka założona w 660 p.n.e. w europejskiej części Bosforu, w 330 n.e. został stolicą Cesarstwa Wschodniorzymskiego, 324-1930 Konstantynopol, 1453-1930 nazwy Konstantynopol i Stambuł używane zamiennie, od 18 marca 1930 oficjalna nazwa Stambuł - miasto nad Cieśniną Bosfor łączącą Morze Marmara z Morzem Czarnym. HistoriaPierwsze ślady osadnictwa w okolicach Stambułu pochodzą z epoki kamienia i znajdują się w części azjatyckiej miasta. Pierwsza zorganizowana osada istniała w epoce brązu na terenie dzisiejszego pałacu Topkapı. Około 680 p.n.e. uciekinierzy z greckiej Megary założyli kolonię Chalkedon w azjatyckiej części. Około 660 p.n.e. inna grupa Greków pod przewodnictwem Byzasa założyła po stronie europejskiej pierwszą większą miejscowość- obecnie Sarayburunu, czyli "Cypel Pałacu" na Historycznym Półwyspie.[1]. Dzięki korzystnemu położeniu geograficznemu miasto bardzo szybko się rozwijało. W 513 p.n.e. miasto zostało zdobyte przez wojska perskie. Od 407 p.n.e. miasto należało do Aten, a od 405 p.n.e. do Sparty. W 227 p.n.e. po azjatyckiej stronie miasta zaczęli się osiedlać Galowie. W 146 p.n.e. został zawarty związek z Cesarstwem Rzymskim. W 196 roku cesarz Septymiusz Sewer włączył miasto do Cesarstwa. Cesarz Konstantyn I Wielki przebudował miasto i w 330 roku nadał mu nową nazwę- Konstantynopol. Po podziale Cesarstwa Rzymskiego po śmierci Teodozjusza I, stolicą Cesarstwa Wschodniorzymskiego został Konstantynopol. W V wieku miasto otoczono nowymi murami. Za rządów cesarza Justyniana wybudowano Kościół Hagia Sofia. W latach 673-677 i 717-718 oblegane przez Arabów. W 1054 roku Konstantynopol stał się centrum kościoła prawosławnego. W 1096 roku miasto odwiedzili Krzyżowcy, nie czyniąc szkód. Napływali również handlarze z Wenecji i Genui- powstała wtedy dzielnica Galata. Po zdobyciu i złupieniu 13 kwietnia 1204 przez krzyżowców, w latach 1204–1261 Konstantynopol był stolicą stworzonego przez nich Cesarstwa Łacińskiego. Odzyskany przez Michała VIII Paleologa, stracił jednak dawne znaczenie. Kolonia Galata przejęła zyski z handlu. Konstantynopol pustoszał, liczba ludności malała, budowle ulegały ruinie. Pod koniec XIV wieku pod mury miasta po raz pierwszy podeszli Osmanowie i zajęli okolice miasta. W 1390 roku wojska Bajazyda I oblegały miasto, następne oblężenie miało miejsce w 1422 roku pod dowództwem Murada II. Miasto zostało zdobyte przez Turków pod wodzą Mehmeda II 29 maja 1453 i stało się stolicą imperium osmańskiego. Gdy w 1517 roku Osmanowie podbili Egipt i kalifat został przeniesiony do Stambułu, miasto stało się centrum islamskiego świata. W XVI-XVIII wieku miasto ozdabiano pałacami, meczetami, kompleksami architektonicznymi. W XIX wieku, kiedy państwo czyniło próby europeizacji, zrezygnowano z tradycyjnej osmańskiej architektury, zastępując ją barokiem i rokoko. Po I wojnie światowej 15 marca 1919 roku do miasta wkroczyły wojska alianckie. W 1923 stolicę Republiki Tureckiej przeniesiono do Ankary. 18 marca 1930 roku miasto zostało oficjalnie nazwane Stambułem dla potrzeb kontaktów międzynarodowych. GeografiaStambuł położony jest nad cieśniną Bosfor i Morzem Marmara. Jako jedyne miasto na świecie na dwóch kontynentach: Europie i Azji. Zachodnia część miasta znajduje się w Europie, wschodnia natomiast w Azji. Powierzchnia Stambułu wynosi 1 539 km kwadratowych, zaś cała prowincja: 6 220 km kwadratowych. Miasto tworzą trzy części: część azjatycka, oraz po stronie europejskiej Półwysep leżący na południe od Złotego Rogu oraz dzielnica Galata z tzw. Nowym Miastem. W części europejskiej znajdują się instytucje handlowe, zaś część azjatycka ma charakter dzielnicy mieszkaniowej.Obszar Półwyspu odpowiada położeniu XV-wiecznemu Konstantynopolowi, dzisiaj znajdują się tu dzielnice Eminönü oraz Fatih. Półwysep otacza od południa Morze Marmara, a od wschodu cieśnina Bosfor. Na Półwyspie znajdują się największe kościoły, najwspanialsze meczety i największe muzea. Na dwóch z siedmiu wzgórz, na których leży Stambuł zbudowano Pałac Topkapı i Meczet Sultanahmet. Tu znajduje się również Hipodrom, Hagia Sofia. Stare miasto jest otoczone murami miejskimi pochodzącymi z IV i V n.e. Mają kilka części: część nadmorska leży nad Morzem Marmara, lądowa ciągnie się od Yedikule aż do Złotego Rogu. Na północ od Złotego Rogu znajdują się historyczne dzielnice Beyoğlu i Beşiktaş, z pałacami sułtańskimi, willami: Ortaköy, Bebek położonymi nad brzegiem cieśniny. Na brzegu Bosforu, zarówno po stronie europejskiej jak i azjatyckiej, bogaci Stambulczycy budowali luksusowe wille, zwane yalı, służące za letnie rezydencje. Dystrykty Üsküdar, i Kadıköy znajdujące się w azjatyckiej części miasta, początkowo były niezależnymi miastami (podobnie jak Beyoğlu po europejskiej stronie). KlimatMiasto posiada klimat śródziemnomorski: ciepłe i wilgotne lato, zimną, deszczową oraz często śnieżną zimę. Roczna suma opadów wynosi średnio 640 mm. Zimą często występują opad śniegu, zwłaszcza od grudnia do marca. Od czerwca do sierpnia temperatura wynosi średnio 28°C. Najcieplejszym miesiącem jest czerwiec ze średnią temperaturą 23.37°C, najchłodniejszym styczeń z temperaturą 5.6°C. Miasto jest wietrzne, średnia prędkość wiatru wynosi 17 km/h. GeologiaStambuł jest usytuowany w pobliżu uskoku północnoanatolijskiego, który biegnie z północnej Anatolii do Morze Marmara. Dwie płyty tektoniczne: Afrykańska i Eurazjatycka stykają się tutaj ze sobą. Uskok ten był przyczyną wielu dużych trzęsień ziemi: w 1509 roku trzęsienie ziemi spowodowało tsunami, które przedarło się za mury miejskie, niszcząc ponad 100 meczetów i zabijając 10 000 ludzi. W 1894 roku trzęsienie ziemi spowodowało zawalenie się części Krytego Bazaru. Trzęsienie ziemi 17 sierpnia 1999 roku z epicentrum w Izmicie zabiło 18 000 ludzi. AdministracjaMerem Stambułu i równocześnie gubernatorem miasta i prowincji stambulskiej jest obecnie Kadir Topbaş. Podział administracyjny miasta został ustalony w 1930 roku i przetrwał do 2008. 974 97km² miasta znajduje się po europejskiej stronie, 855 95 km² po stronie anatolijskiej. W kwietniu 2008 roku do Stambułu zostało dodane osiem nowych dystryktów[2]. Metropolia jest podzielona na dystrykty i miasta. W samym Stambule znajduje się dwadzieścia siedem dystryktów, cztery niezależne dystrykty w metropolii (Büyükçekmece, Çatalca, Silivri i Şile) oraz jeden nienależący do metropolii (Sultanbeyli). Dystrykty w Stambule:
Miasta wchodzące w skład metropolii: Alemdağ, Arnavutköy, Bahçeköy, Bahçeköy z okolicami, Boğazköy, Bolluca, Çavuşbaşı, Çekmeköy, Göktürk, Haracci, Orhanlı, Ömerlı, Samandıra, Sarıgazi, Sultançiftliği, Taşoluk, Yenidoğan Mer metropolii. Wybierany jest raz na pięć lat. Rada Municypalna. Rada dyskutuje i zatwierdza decyzje dotyczące Metropolii i poszczególnych dystryktów. Składa się z 1/2 członków rad dystryktów i niższych organów wchodzących w skład Metropolii, oraz ich merów. Radzie przewodniczy mer metropolii. Kadencja trwa 5 lat. Metropolitalny Komitet Wykonawczy jest organem ustawodawczym i wykonawczym oraz doradczym. Jedynym wybieralnym członkiem komitetu jest mer. Komitetowi przewodniczy mer lub osoba przez niego desygnowana. Obowiązki komitetu: kontrola budżetu stworzonego przez mera, sprawy finansowe miasta. [4] Każdy dystrykt ma własnego mera i radę której członkowie wybierani są raz na pięć lat. Jedna piąta członków tych rad reprezentuje swój dystrykt w Radzie Municypalnej. Dystrykty mają własne budżety i dochody. Ważnymi instytucjami w Metropolii Stambulskiej jest ISKI oraz IETT. ISKI zarządza wodą pitną w mieście, IETT zarządza systemem komunikacyjnym. DemografiaW 2008 populacja Stambułu wynosi 12 573 836 osób[5] i miasto jest jednym z największych obecnie w Europie. Liczba mieszkańców nieustannie rośnie wskutek migracji ludności z obszarów wiejskich. Co roku przybywa około 500 000 mieszkańców, dobudowując nowe ulice- około 1000 rocznie [6] Gęstość zaludnienia wynosi 1 700 na kilometr². Stambuł rozciąga się na powierzchni 150 km na 50 km. Religia w StambuleW Stambule znajduje się 2691 czynnych meczetów, 123 czynnych kościołów, 26 czynnych synagog. 109 cmentarzy muzułmańskich oraz 57 niemuzułmańskich. Mniejszości religijne obejmują: wyznawców Cerkwi prawosławnej, Kościoła Ormiańskiego, Kościoła katolickiego oraz Żydów sefardyjskich. Ormianie zamieszkują głównie Kumkapı w dystrykcie Eminönü. W dzielnicy Balat w dystrykcie Fatih mieszka wielu Żydów, w dzielnicy Fener Grecy, a w Nişantaşı i Beyoğlu lewantyńczycy.IslamPierwszy meczet w Stambule został wybudowany w Kadıköy po azjatyckiej stronie miasta, która została zdobyta przez Państwo Osmańskie w 1353. Pierwszym meczetem po europejskiej stronie był meczet wybudowany w Rumeli Hisarı w 1452. Pierwszym dużym meczetem wybudowanym już za panowania Turków mieście był Meczet Sultan Eyüp wybudowany w 1458, natomiast pierwszym meczetem w Stambule był Meczet Fatih (1470), wybudowany na miejscu ważnego bizantyjskiego Kościoła Świętych Apostołów. Stambuł był siedzibą Kalifatu w latach 1517-1924. W Pałacu Topkapı i Meczecie Eyüp Sułtan znajdują się przedmioty należące do Mahometa i pierwszych Kalifów. Sułtan dzierżył klucze do Mekki. ChrześcijaństwoSiedzibą Patriarchy Konstantynopola jest dystrykt Fener. W Stambule ma swoją siedzibę również Apostolski Kościół Ormiański i Naczelny Rabin Turcji. Po zdobyciu Konstantynopola sułtan Mehmed II ustanowił system Milletów, zgodnie z którymi ludność na terenie Konstantynopola i całego Imperium została podporządkowana do grup według przynależności religijnej a nie etnicznej. I tak Mehmed II założył w 1461 nie istniejący wcześniej Ormiański Patriarchat Konstantynopola. W epoce Bizancjum, Kościół Ormiański był uważany za herezję i nie pozwalano Ormianom posiadać swojego kościoła wewnątrz murów miejskich. Kilku ormiańskich świętych, takich jak Święty Nerses, było wygnanych i uwięzionych na Adalar w pobliżu Konstantynopola na Morzu Marmara. W momencie wprowadzenia systemu milletów wiele spraw wewnątrz społeczności przeszło pod zarząd zwierzchników religijnych danych społeczności: Patriarchy Konstantynopola dla wyznawców prawosławia, Ormiańskiego patriarchy Konstantynopola dla Ormian (oraz przejściowo dla chrześcijan syryjskich), oraz Naczelnego Rabina dla Żydów. Od końca XIX w. liczebność mniejszości ormiańskiej i greckiej w Stambule zmniejszała się. W 1923 doszło do wymiany ludności między Grecją a Turcją. Jednakże Greckim mieszkańcom Stambułu oraz wysp Imbros i Tenedos pozwolono pozostać w swoich domach w zamian za co w greckiej Tracji Wschodniej mogła pozostać miejscowa społeczność Turecka. Pomimo tego w latach '30 XX w. wprowadzono dyskryminujące ustawodawstwo, które zabraniało Grekom wykonywania około 30 zawodów od krawca czy cieśli po zawody medyczne i prawnicze. W 1942 wprowadzono dodatkowe podatki dochodowe, które miały służyć zebraniu funduszy na obronę kraju w razie ewentualnego przystąpienia Turcji do drugiej wojny światowej. Szczególnie boleśnie dotknęły one ludność niemuzułmańską (chrześcijan, Żydów), wciąż kontrolującą znaczną część tureckiej gospodarki. Dodatkowo w 1955 Pogrom Stambulski spowodował dalszą, liczną emigrację Greków. W 1964 roku wszyscy Grecy nieposiadający tureckiego obywatelstwa (było to około 100 000) zostali deportowani. Obecnie większość Greków i Ormian w Turcji oraz Lewantyńczyków zamieszkuje okolice Stambułu. Znajduje się tu również pewna liczba Niemców Bosforskich. W okolicach Stambułu znajdują się osiedla zamieszkane przez ludność obcego pochodzenia. Nabardziej znane to:Arnavutköy (wioska albańska), Polonezköy (polska wioska) oraz Yeni Bosna (Nowa Bośnia). Na początku XX w. w Stambule znajdowało się ponad 40 000 Katolików pochodzenia włoskiego (potomkowie kupców z Genui i Wenecji osiadłych tu w czasach Bizancjum i Imperium Osmańskiego oraz włoskich robotników przybyłych tu w XIX w.). W Stambule przebywał Giuseppe Garibaldi oraz Giuseppe Mazzini. Wpływy włoskie widać w Stambule w architekturze dzielnic Galata, Beyoğlu i Nişantaşı. JudaizmŻydzi sefardyjscy zamieszkiwali miasto od ponad 500 lat. Wraz z Arabami uciekli z Półwyspu Iberyjskiego w 1492 przed hiszpańską inkwizycją, która zmuszała ich do przejścia na Chrześcijaństwo. Sułtan osmański Bajazyd II wysłał do Hiszpanii flotę pod dowództwem Kemala Reisa by ocalić torturowanych i zabijanych Arabów i Żydów. Ponad 200 000 hiszpańskich Żydów uciekło do Tangieru, Algierii, Genuy i Marsylii, a następnie do Salonik i Stambułu. Sułtan nadał obywatelstwo osmańskie ponad 93 000 sefardyjskim Żydom. Kolejna duża grupa Żydów sefardyjskich przybyła z południowej Italii, która była wówczas pod kontrolą Hiszpanii. Synagoga Włoska w Stambule w dzielnicy Galata została wybudowana właśnie przez potomków italskich Żydów. Pierwsza maszyna drukarska w Stambule została utworzona przez Sefardyjskiego Żyda w 1493. Żydowska rodzina Camondo była znaną rodziną bankierską. Znane 'Schody Camondo' na Bankalar Caddesi, to przykład secesji zostały wybudowane przez bankiera Salomona Camondo. Znajdują się one w Karaköy (Galata). Obecnie ponad 20 000 Żydów sefardyjskich mieszka w Stambule. Mieszka tu od XIX w. również mniejsza liczebnie grupa Żydów aszkenazyjskich. Synagoga austriacka (Avusturya Sinagogu , Aşkenaz Sinagogu) jest jedna z najbardziej znanych synagog w mieście. . W latach trzydziestych i czterdziestych XX w. do Stambułu napłynęła druga fala Aszkenazyjczyków z centralnej i wschodniej Europy.Obecnie w Stambule znajduje się ponad 26 aktywnych synagog. Najważniejsze z nich to Synagoga Neve Shalom założona w 1951 roku, w dzielnicy Beyoğlu. Naczelnym Rabinem Stambułu jest obecnie Ishak Haleva. Po ustanowieniu niepodległego Izraela w 1948 wielu Żydów wyjechało do Izraela, przyczyniając się jednocześnie do ustanowienia silnych relacji między oboma krajami. David Ben-Gurion, Icchak Ben-Zwi oraz Mosze Szarett studiowali w szkołach stambulskich takich jak liceum Galatasaray czy Uniwersytet Stambulski. Zabytki i muzeaPomimo zniszczeń miasto obfituje w wiele cennych zabytków z okresów bizantyjskiego i osmańskiego.
Kultura i sztukaImprezy i koncentry odbywają się w wielu miejscach w Stambule, między innymi w Hagia Eirene, Rumeli Hisarı, Yedikule, Pałacu Topkapı, Parku Gülhane, również w Centrum Kultury Atatürka (AKM) na placu Taksim czy w Sali Koncentrowej im. Cemala Reşita. W mieście znajduje się wiele nocnych klubów, restauracji i barów. Rejony w okolicy ulicy Istiklal oraz Nişantaşı są pełne kafejek, restauracji, pubów i klubów, a również galerii sztuki, teatrów i kin.Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Stambule jest jednym z najważniejszych festiwali w Turcji. Innym znanym jest Biennale w Stambule- impreza artystyczna odbywająca się od 1987, na której wystawiane są dzieła sztuki współczesnej. Muzeum Pera oraz Muzeum Sakıp Sabancı wystawiały dzieła takich artystów jak Picasso, Rodin czy Rembrandt. Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Stambule nad Bosforem mieści kolekcję dzieł sztuki współczesnej, wystawiane są dzieła czołówki awangardowych twórców tureckich. Znajdują się tu kino i biblioteka. Muzeum Rahmi M. Koça nad Złotym Rogiem jest prywatnym muzeum poświęconym transportowi, przemysłowi i komunikacji. MediaPierwsza turecka gazeta została wydrukowana 1 sierpnia 1831. Większość gazet o zasięgu ogólnokrajowym ma swoją siedzibę w Stambule, z równoległymi wydaniami w Ankarze i Izmirze.
KomunikacjaLotniskaW Stambule znajdują się dwa międzynarodowe lotniska:
KolejStambuł posiada dwa główne dworce kolejowe: po stronie europejskiej jest to Dworzec Kolejowy Şirkeci (tu kończą bieg wszystkie pociągi przyjeżdżające z Europy), po azjatyckiej Dworzec Kolejowy Haydarpaşa (obsługujący pociągi odjeżdżające w kierunku wschodnim i południowym, w tym na Bliski Wschód).Sieć kolejowa między europejską a anatolijską stroną miasta jest połączona za pomocą promów kolejowych. Wkrótce będą one zastąpione przez tunel Marmaray pod Bosforem (dł. 1,4 km). Tunel Marmara ma również połączyć metro po obu stronach Bosforu. Plan zakończenia robót planuje się na 2009.
W Stambule od 2000 roku działa system metra uruchomiony po europejskiej stronie miasta, obecnie trwają zaawansowane prace nad rozbudową istniejącego odcinka. Istnieją trzy linie metra. Pierwsza biegnie od Kabataş do Eminönü i do Zeytinburnu przez Aksaray, druga z Aksaray do Portu lotniczego Atatürk przez Yenibosna. Trzecia łączy Taksim z 4. Levent poprzez Sisli.
Kolej łączy Kabataş z Taksim.
Kolej podmiejska, zwana Banliyö Treni kursuje od Sirkeci na europejskiej stronie oraz od Haydarpaşa po anatolijskiej stronie miasta. ŻeglugaW Stambule znajduje się największy port w Turcji. Stary port na Złotym Rogu służy obecnie prywatnym statkom, natomiast porty Karaköy i Eminönü są używane przez duże statki rejsowe kursujące do portów na Morzu Czarnym i Morzu Śródziemnym. Główny port przeładunkowy w Stambule znajduje się w dystrykcie Harem w okręgu Üsküdar po azjatyckiej stronie miasta. Przez Bosfor kursują IDO (İstanbul Deniz Otobüsleri)- tradycyjne białe promy, oraz prywatne Tur Yol. Kursują regularnie, podróż jest o wiele szybsza i tańsza niż przedostanie się na drugą stronę Bosforu mostami, stąd są bardzo popularne wśród mieszkańców Stambułu. Podróżować można również katamaranem zwanym "morskim autobusem" (między portem promowymYenikapı po europejskiej stronie a portem promowym Pendik. Po Bosforze kursują również araba vapuru(między Sirkeci a Haremem) oraz motorówki (Kadıköy-Eminönü-Kadıköy, Beşiktaş-Üsküdar-Beşiktaş, Karaköy-Üsküdar-Karaköy). Komunikacja drogowa
Brzegi Bosforu łączą dwa mosty:
Przez przejazd przez mosty z europejskiej strony na anatolijską pobierane są opłaty. Złoty Róg spinają obecnie trzy mosty:
Zobacz też
|