Podział administracyjny Poznania

Podział administracyjny Poznania – podział miasta Poznania na jednostki administracyjne podległe władzom miasta. Od 1 stycznia roku 2011 są to 42 jednostki pomocnicze, zwane osiedlami.

Obecny podział administracyjny

Miasto Poznań oficjalnie podzielone jest wyłącznie na osiedla.

Funkcjonowanie osiedli

Sesja Rady Osiedla Piątkowo, 2011

Mieszkańcy każdej jednostki pomocniczej wybierają radę osiedla, która jest organem uchwałodawczym. Składa się ona z 15 lub 21 członków, w przypadku gdy osiedle zamieszkuje więcej niż 20 tys. mieszkańców. Organem wykonawczym jednostek jest zarząd osiedla, którego strukturę ustala każdorazowo rada osiedla. Na czele zarządu stoi przewodniczący zarządu osiedla.

Urząd Miasta Poznania powołał specjalnie Wydział Wspierania Jednostek Pomocniczych Miasta, który sprawuje nadzór nad ich działalnością oraz współdziała z osiedlami.

Obsługę administracyjną, finansowo-księgową i prawną organów osiedli zapewnia Prezydent Poznania.

Zadania osiedli

Osiedla reprezentują lokalne wspólnoty mieszkańców, gdzie mają tworzyć więzi lokalne obszaru osiedla. Do zadań osiedli należy prowadzenie działań dotyczących;

• funkcjonowania i rozwoju infrastruktury technicznej, lokalnych dróg, chodników i parkingów;
• rozwoju oświaty, kultury, sportu, rekreacji;
• troski o mienie miasta, ład przestrzenny, porządek i bezpieczeństwo na swoim obszarze;
• stanu środowiska i zieleni miejskiej;
• usług świadczonych przez jednostki organizacyjne miasta.

Osiedla Poznania

Podział administracyjny Poznania

Antoninek–
Zieliniec –
Kobylepole

Chartowo

Fabianowo-
Kotowo

Główna

Głuszyna

Górczyn

Grunwald
Południe

Jeżyce

Junikowo

Kiekrz

Krzesiny-
Pokrzywno-
Garaszewo

Krzyżowniki-
Smochowice

Os. Kwiatowe

Ławica

Morasko-Radojewo

Naramowice

Ogrody

Piątkowo

Podolany

Rataje

Sołacz

 Stare
Miasto

    Starołęka-
Minikowo-
Marlewo

Strzeszyn

Szczepankowo–
 Spławie–
  Krzesinki

   Stare
Winogrady

Świerczewo

  Św.
Łazarz

Umultowo

Wilda

  Warszawskie-
Pomet-
Maltańskie

Winiary

Wola

Żegrze

Zielony
Dębiec

1

2

3

4

5

6

7

1 → Grunwald Północ

2 → Stary Grunwald

3 → Ostrów Tumski-Śródka-Zawady-Komandoria

4 → Nowe Winogrady Północ

5 → Nowe Winogrady Wschód

6 → Nowe Winogrady Południe

7 → Piątkowo Północ

Osiedle Jeżyce

Osiedle Ostrów Tumski-Śródka-Zawady-Komandoria

Osiedle Rataje

Osiedle Sołacz

Osiedle Stare Miasto

Nazwa jednostki	Liczba mieszkańców (2012)	Powierzchnia [km²]	Gęstość zaludnienia [os./km²]
Antoninek-Zieliniec-Kobylepole	9884	20,54	481,20
Chartowo	24552	4,49	5468,15
Fabianowo-Kotowo	1718	7,1	241,97
Główna	4044	6,82	592,96
Głuszyna	3857	14,43	267,29
Górczyn	13154	4,33	3037,88
Grunwald Południe	25714	3,83	6713,84
Grunwald Północ	15013	0,76	19753,95
Piątkowo Północ	9961	0,79	12608,86
Jeżyce	24489	1,98	12368,18
Junikowo	8837	5,29	1670,51
Kiekrz	1728	10,25	168,59
Krzesiny-Pokrzywno-Garaszewo	2118	9,99	212,01
Krzyżowniki-Smochowice	7795	10,71	727,82
Kwiatowe	4496	2,31	1946,32
Ławica	6507	13,94	466,79
Morasko-Radojewo	1917	18,03	106,32
Naramowice	15128	7,21	2098,20
Nowe Winogrady Południe	15544	1,14	13635,09
Nowe Winogrady Północ	17427	1,14	15286,84
Nowe Winogrady Wschód	7231	0,47	15385,11
Ogrody	6598	1,95	3383,59
Ostrów Tumski-Śródka-Zawady-Komandoria	6281	3,36	1869,35
Piątkowo	36479	3,84	9499,74
Podolany	7203	5,30	1359,06
Rataje	40328	5,2	7755,38
Sołacz	5555	5,54	1002,71
Stare Miasto	30433	3,91	7783,38
Stare Winogrady	7467	3,48	2145,69
Starołęka-Minikowo-Marlewo	9669	13,48	717,28
Stary Grunwald	3545	0,63	5626,98
Strzeszyn	6935	12,00	577,92
Szczepankowo-Spławie-Krzesinki	6307	18,44	342,03
Świerczewo	14230	3,94	3611,68
Św. Łazarz	36351	3,70	9824,59
Umultowo	4120	6,12	673,20
Warszawskie-Pomet-Maltańskie	6997	5,85	1196,07
Wilda	29205	6,90	4232,61
Winiary	15991	2,17	7369,12
Wola	5372	3,27	1642,81
Zielony Dębiec	13777	4,12	3343,93
Żegrze	18388	3,15	5837,46

Alternatywne podziały miasta

W użyciu są także alternatywne podziały miasta, bazujące na obecnym oraz dawnym podziale administracyjnym, a także będące od niego niezależne. Dla przykładu Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Poznaniu oraz Urząd Skarbowy Poznań-Nowe Miasto wyznaczają swoje obszary działania korzystając z nazwy dawnej dzielnicy Nowe Miasto. Z kolei Sąd Rejonowy Poznań-Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, ma w obszarze właściwości łącznie dwie dawne dzielnice: Nowe Miasto, Wilda. Niektóre instytucje posługują się odmiennymi podziałami miasta. Przykładem jest Komisariat Policji „Północ”, którego nazwa nie odwołuje się do jakiegokolwiek z podziałów administracyjnych miasta. Pomimo tego, że delegatury urzędu miasta zostały zlikwidowane, dane statystyczne delegatur gminy miejskiej Poznań nadal przedstawia Główny Urząd Statystyczny m.in. w Krajowym Rejestrze Urzędowym Podziału Terytorialnego Kraju oraz w rejestrze REGON.

Reforma podziału administracyjnego 2010/2011

Reforma w roku 2010

Urząd miasta ocenił, że zbyt duże rozdrobnienie jednostek pomocniczych w Poznaniu na 69 osiedli oraz ich znaczne dysproporcje ludnościowe uniemożliwiają nadanie im tych samych zadań, praw, a w szczególności kompetencji decyzyjnych, w sposób jednakowy, sprawiedliwy i zapewniający racjonalność finansowania osiedli w ramach budżetu miasta. Zadecydowano o reformie funkcjonalnej, która doprowadziła do połączenia się osiedli w większe osiedla, adekwatne do planowanych nowych zadań i większych kompetencji, jakie zostaną przyznane jednostkom pomocniczym – reprezentującym lokalne wspólnoty mieszkańców Poznania. Łączenie osiedli uwzględniało stanowiska rady osiedla oraz konsultacje z mieszkańcami, a także zróżnicowane minimalne kryteria wielkościowe dla osiedli działających w poszczególnych strefach funkcjonalnych Poznania, szanujących charakter zabudowy, gęstość zaludnienia oraz położenie topograficzno-przestrzenne poszczególnych osiedli.

16 marca 2010 r. Rada Miasta Poznania przyjęła uchwałę tzw. reformy funkcjonalnej jednostek pomocniczych w Poznaniu. Utworzone 69 jednostek pomocniczych, podzielono na trzy grupy osiedli z uwagi na ich charakter zabudowy i położenie topograficzno-przestrzenne oraz przypisano dla każdej z grup osiedli minimalne progi ludnościowe:

1. osiedla z zabudową wielorodzinną (osiedla śródmiejskie oraz położone na terenie spółdzielni mieszkaniowych), gdzie minimalny próg ludności na obszarze każdego osiedla winien wynosić 15 tys. zameldowanych mieszkańców;
2. osiedla z zabudową mieszaną (z występującą w różnych proporcjach zabudową jedno- lub wielorodzinną), gdzie minimalny próg ludności na obszarze każdego osiedla winien wynosić 5 tys. zameldowanych mieszkańców;
3. osiedla peryferyjne (których jedna z granic stanowi jednocześnie granicę administracyjną Poznania), gdzie minimalny próg ludności na obszarze każdego osiedla winien wynosić 1 tys. zameldowanych mieszkańców.

Następnie sporządzono listę osiedli, które będą podlegać łączeniu. Rady tych osiedli (organy uchwałodawcze) miały przedstawić stanowisko z którym z sąsiednich osiedli zamierzałoby się połączyć, względnie z jaką inną grupą sąsiednich osiedli utworzyć nowe osiedle powstałe z ich połączenia. Następnie 9 lipca i 31 sierpnia 2010 Rada Miasta Poznania w oparciu o uchwałę reformy, stanowisko rad osiedli i konsultacje z mieszkańcami – podjęła uchwały o łączeniu, zmianach granic i nazw osiedli. Wskutek reformy zredukowano liczbę jednostek pomocniczych z 69 do 42 oraz przyłączono do niektórych osiedli tereny wcześniej nie przydzielone.

Mimo kryteriów istnienia osiedli, po dokonanych łączeniach nowo-utworzone Osiedle Stary Grunwald, powstałe z połączenia dwóch osiedli z zabudową mieszaną (Os. Jana Ostroroga i Os. Przybyszewskiego), nadal nie ma 5 tys. mieszkańców. Brak danych o dominującym charakterze zabudowy i położeniu topograficzno-przestrzennym nowo-utworzonych osiedli, które powstały z dwóch różnych grup. Dla przykładu:

• „Osiedle Jana III Sobieskiego i Marysieńki” powstałe z dużego osiedla z zabudową wielorodzinną i małego osiedla z zabudową mieszaną oraz
• Osiedle Nowe Winogrady Wschód powstałe z dwóch osiedli z zabudową wielorodzinną i małego osiedla z zabudową mieszaną

nadal nie mają 15 tys. mieszkańców.

Informacja o wyborach do Rady Osiedla Piątkowo 20 marca 2011 r.

Reforma w roku 2011

Drugim elementem reformy jest obowiązujące od 31 marca 2011 wprowadzenie szczegółowych zasad naliczania środków budżetowych na realizację zadań przez osiedla oraz szczegółowych uprawnień do prowadzenia gospodarki finansowej przez osiedla. Przy naliczaniu środków budżetowych na realizację zadań przez osiedla zostanie wprowadzone kryterium powierzchniowe (im większe osiedle tym więcej pieniędzy), a także udział osiedla w uzyskanym przez Poznań podatku od nieruchomości. Kryteria te będą stanowić podstawę do naliczania tzw. środków wolnych, które służyć mają osiedlom na pokrycie kosztów realizacji powierzonych im zadań statutowych i zaspakajanie potrzeb społeczności lokalnej tych osiedli.

Nowym rozwiązaniem jest także wprowadzenie kategorii tzw. środków celowych, przypisanych jednostkom organizacyjnym Miasta, na realizację ich zadań, w podziale na osiedla, gdzie organy osiedli będą określać hierarchizację ważności tych zadań i kolejność ich realizacji.

Przed reformą

Podział miasta na osiedla samorządowe do 31 grudnia 2010 r.

Na podstawie ustawy o samorządzie terytorialnym, a także statutu miasta oraz uchwały rady miejskiej miasta Poznania z 1991 r. w sprawie trybu powoływania samorządów pomocniczych powstała możliwość tworzenia jednostek pomocniczych, w związku z czym ustanowiono Osiedle Smochowice (19 listopada 1991). Później, dnia 7 stycznia 1992 roku, utworzono 4 kolejne jednostki: Osiedle Umultowo, Osiedle Stare Winogrady, Osiedle Plewiska, Osiedle Sołacz. W ciągu następnych kilkunastu lat tworzono nowe jednostki, łączono powstałe, zmieniano ich granice i nazwy. Finalnie część obszaru Poznania była podzielona na kilkadziesiąt osiedli, podczas gdy jego reszta nie była przydzielona do żadnego osiedla.

Nazwa jednostki	Liczba mieszkańców (2010-01-01)	Powierzchnia [km²]	Gęstość zaludnienia [os./km²]
28 Czerwca 1956r.	4737	2,95	1605,76
Antoninek Dolny	1283	0,48	2672,92
Antoninek-Zieliniec-Kobylepole	8490	7,74	1096,90
Chartowo	24237	2,48	9772,98
Dębiec	10953	3,98	2752,01
Dębina	2568	0,14	18342,86
Edwardowo	755	1,37	551,09
Fabianowo-Kotowo	1708	7,10	240,56
Główna	3900	6,82	571,85
Głuszyna	3885	14,37	270,35
Górczyn	9259	2,36	3923,31
Górczynek	2984	1,85	1612,97
Jana III Sobieskiego	9186	0,60	15310,00
Jeżyce	24265	1,98	12255,05
Junikowo	8457	3,41	2480,06
Kiekrz	1444	9,08	159,03
Komandoria-Podwale	3680	0,31	11870,97
Komandoria-Pomet	1447	0,80	1808,75
Kopernika-Raszyn	25284	3,47	7286,46
Kosmonautów	6304	0,40	15760,00
Krzesiny-Pokrzywno-Garaszewo	2047	9,99	204,90
Krzyżowniki-Smochowice	7612	10,71	710,74
Ks. Ignacego Skorupki	714	0,12	5950,00
Ks. Jerzego Popiełuszki	9643	0,44	21915,91
Kwiatowe (wcześniej Plewiska)	4489	2,31	1943,29
Lotników Wielkopolskich	677	0,88	769,32
Ławica	5635	6,75	834,81
Maltańskie	759	0,15	5060,00
Marysieńki	673	0,20	3365,00
Morasko	906	9,71	93,31
Naramowice	8883	3,57	2488,24
Ogrody	6796	1,74	3905,75
Jana Ostroroga	1830	0,39	4692,31
Ostrów Tumski-Śródka-Zawady	2382	2,67	892,13
Piątkowo-Zachód	36216	3,84	9431,25
Pod Lipami	4649	0,31	14996,77
Podolany	6856	5,30	1293,58
Powstań Śląskich	536	0,24	2233,33
Powstańców Warszawy	2695	0,14	19250,00
Poznań-Świerczewo	13500	3,70	3648,65
Przyjaźni	10735	0,84	12779,76
Radojewo	813	8,31	97,83
Rataje nad Wartą	9452	1,58	5982,28
Rataje Południowe	12540	0,90	13933,33
Rybaki-Piaski	7474	0,60	12456,67
Sołacz	5010	5,56	901,08
Stanisława Przybyszewskiego	1780	0,24	7416,67
Stare Winogrady	7086	2,81	2521,71
Starołęka Mała	2964	3,59	825,63
Starołęka-Minikowo-Marlewo	6458	9,48	681,22
Starówka	8992	0,89	10103,37
Strzeszyn	5479	12,11	452,44
Szczepankowo-Spławie-Krzesinki	6110	15,92	383,79
Śródmieście	7219	1,56	4627,56
Św. Łazarz	29190	2,28	12802,63
Święty Marcin	6228	0,85	7327,06
Świt	2569	0,33	7784,85
Targowe	7297	1,39	5249,64
Umultowo	3987	6,12	651,47
Warszawskie	4520	2,08	2173,08
Wichrowe Wzgórze	9843	0,58	16970,69
Wilczy Młyn	1210	0,21	5761,90
Wilda	24443	3,95	6188,10
Winiary	12221	2,03	6020,20
Wola	4672	2,39	1954,81
Zagroda	477	0,06	7950,00
Zielone Rataje	12028	0,82	14668,29
Zwycięstwa	7803	0,56	13933,93
Żegrze	18549	3,15	5888,57

Podział administracyjny miasta na przestrzeni lat

Przed 1954 rokiem

Pierwszy powojenny podział wprowadzono prawdopodobnie około 1948 roku – miasto podzielono na 11 nienazwanych okręgów, wewnątrz których utworzono 36 dzielnic oraz obwody znajdujące się w większości dzielnic. Został on zniesiony około 1951 roku.

Okręg	Dzielnica	Obwody
I	1 – ŚW. MARCIN	1a – Zygmuntów 1b – Plac Wolności 1c – Piekary
	2 – ŚW. WOJCIECH	2a – Przepadek 2b – Grochowe Łąki
	3 – STARE MIASTO	3a – Stary Rynek 3b – Dominikany 3c – Kolegiata
	4 – PIASKI	4a – Rybaki 4b – Grobla
II	5 – GRÓD	5a – Śródka 5b – Berdychowo 5c – Ostrów Tumski 5d – Chwaliszewo
	6 – MIŁOSTOWO	6a – Zawady 6b – Nadolnik 6c – Karolin 6d – Główna
	7 – MALTA	7a – Komandoria 7b – Warszawskie 7c – Czekalskie
	8 – ANTONIN	8a – Zieliniec 8b – Antoninek
III	9 – WILDA	9a – Wierzbięcice 9b – Dolna Wilda 9c – Łęgi Dębińskie 9d – Dąbrówka 9e – Górna Wilda 9f – Spytków
	10 – DĘBIEC	10a – Malinów 10b – Dębinek
	11 – ŚWIERCZEWO	brak obwodów
IV	12 – GÓRCZYNEK	12a – Kałki 12b – Kopanina
	13 – GÓRCZYN	13a – Poświątne 13b – Sądkowo 13c – Pęcław 13d – Zatorze
	14 – GRUNWALD	14a – Palaczewo 14b – Pogodno 14c – Gospoda
	15 – ŚW. ŁAZARZ	15a – Janowo 15b – Park Wilsona 15c – Targi 15d – Wenetowo 15e – Rynek 15f – Wymykowo
V	16 – JEŻYCE	16a – Seganka 16b – Twardowo 16c – Zwierzyniec 16d – Staszyców 16e – Koszary
	17 – BUKOWO	17a – Ostroróg 17b – Świt
	18 – WYŻYNY	18a – Ogrody 18b – Radiostacja 18c – Strzelnica
	19 – WOLA	19a – Fort VII 19b – Sytkowo 19c – Wyścigi
VI	20 – GOLĘCIN	brak obwodów
	21 – PODOLANY	brak obwodów
	22 – SOŁACZ	22a – Wierzbak 22b – Niestachów 22c – Bonin
	23 – WINIARY	23a – Sokołów 23b – Dunin
	24 – WINOGRADY	24a – Cytadela 24b – Czarna Rola
	25 – NARAMOWICE	brak obwodów
VII	26 – RATAJE	26a – Obrzyca 26b – Św. Roch
	27 – OLSZAK	27a – Chartowo 27b – Kobylepole
	28 – ŻEGRZE	brak obwodów
VIII	29 – ORŁOWO	29a – Garaszewo 29b – Pokrzywno 29c – Krzesiny 29d – Krzesinki 29e – Piotrowo
	30 – ŁANOWO	30a – Franowo 30b – Szczepankowo 30c – Darzybór 30d – Michałowo 30e – Spławie
IX	31 – STAROŁĘKA	31a – Głuszyna 31b – Minikowo 31c – Starołączka
X	32 – GLINKI	32a – Kotowo 32b – Fabianowo 32c – Rudnicze
	33 – JUNIKOWO	brak obwodów
	34 – ŁAWICA	34a – Wydmy 34b – Lotnisko 34c – Edwardowo 34d – Marcelin
XI	35 – WYRAJ	35a – Krzyżowniki 35b – Psarskie 35c – Smochowice
	36 – STRZESZYN	brak obwodów

1954–1976

W 1954 roku Prezydium Rządu dokonało podziału Poznania na 5 dzielnic: Stare Miasto, Nowe Miasto, Wilda, Grunwald, Jeżyce. Ustawa z 28 maja 1975 o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa oraz o zmianie Ustawy o radach narodowych zniosła podział miasta na dzielnice. Dzielnice zostały formalnie uchylone w 1976 r.

Lata 80.

Podział Poznania na dzielnice w latach 1987–1990 (po zmianach granic miasta)

W 1984 roku podział na 5 dzielnic ponowiła Rada Ministrów w granicach wyznaczonych przez Wojewódzką Radę Narodową w Poznaniu. Dzielnice zwiększały swoją powierzchnię na skutek przyłączania do miasta okolicznych wsi np. w 1987 r. Kiekrz do dzielnicy Jeżyce.

Dzielnica	Liczba mieszkańców (2009 r.)	Powierzchnia (1990 r.)	% powierzchni miasta
Grunwald	118 415	36,2 km²	13,8%
Jeżyce	79 981	57,9 km²	22,2%
Nowe Miasto	140 853	105,1 km²	40,2%
Stare Miasto	153 880	47,1 km²	18,0%
Wilda	61 092	15,0 km²	5,8%

Po 1990 r.

W 1990 ustawodawca podtrzymał utrzymał dotychczasowy podział na dzielnice w Poznaniu z jednoczesnym przekazaniem tamtejszej radzie miejskiej kompetencji do jego ewentualnej zmiany. Nie można wskazać konkretnego aktu prawa miejscowego wprost znoszącego podział miasta Poznania na dzielnice. Faktycznie nastąpiło to poprzez przyjęcie przez Radę Miejską Poznania 29 czerwca 1991 r. Statutu Miasta Poznania podczas XXXIII sesji. W Statucie wskazano, że „wspólnotą samorządową mieszkańców części Poznania jest samorząd osiedlowy”. Po 1990 roku dzielnice zostały zlikwidowane, jednak Urząd Miasta Poznania przydzielił ich dawne obszary do swoich pięciu delegatur, w których znajdowało się część wydziałów urzędu. Granice dawnych dzielnic zostały wykorzystane w celu organizacji pracy urzędu miasta. Biura delegatur prowadziły także obsługę administracyjną osiedli samorządowych.

W 1997 r. utworzono jednostkę pomocniczą Osiedle Winiary, którego obszar znajdował się w zakresie działania delegatur UM Poznań-Jeżyce i UM Poznań-Stare Miasto. Teren osiedla należący do obszaru działania delegatury Poznań-Jeżyce zamieszkiwało ponad 1400 osób, natomiast należący do delegatury Poznań-Stare Miasto ponad 720 osób. Obsługę administracyjną organów osiedla z uwagi na liczbę mieszkańców i obszar sprawowała delegatura UM Poznań-Jeżyce.

Po 2000 r. delegatury urzędu miasta zostały zlikwidowane, jednakże dane statystyczne delegatur gminy miejskiej Poznań nadal przedstawia także Główny Urząd Statystyczny m.in. w Krajowym Rejestrze Urzędowym Podziału Terytorialnego Kraju oraz w rejestrze REGON.

Linki zewnętrzne

• Samorządy pomocnicze Urząd Miasta Poznania