Europ

Europ
	samar ← europ → gadolin
	Wygląd
	srebrzystobiały
	; Widmo emisyjne europu
	Ogólne informacje
Nazwa, symbol, l.a.	europ, Eu, 63
Grupa, okres, blok	–, 6, f
Stopień utlenienia	II, III
Właściwości metaliczne	lantanowiec
Właściwości tlenków	średnio zasadowe
Masa atomowa	151,96 ± 0,01
Stan skupienia	stały
Gęstość	5244 kg/m³
Temperatura topnienia	822 °C
Temperatura wrzenia	1596 °C
Numer CAS	7440-53-1
PubChem	23981
Właściwości atomowe
Promień; • atomowy	; 185 (obl. 231) pm
Konfiguracja elektronowa	[Xe]4f76s2
Zapełnienie powłok	2, 8, 18, 25, 8, 2; (wizualizacja powłok)
Elektroujemność; • w skali Paulinga; • w skali Allreda	; 1,20; 1,01
Potencjały jonizacyjne	I 547,1 kJ/mol; II 1085 kJ/mol; III 2404 kJ/mol
Właściwości fizyczne
Ciepło parowania	143,5 kJ/mol
Ciepło topnienia	9,21 kJ/mol
Ciśnienie pary nasyconej	144 Pa (1345 K)
Konduktywność	1,12×106 S/m
Ciepło właściwe	180 J/(kg·K)
Przewodność cieplna	13,9 W/(m·K)
Układ krystalograficzny	regularny przestrzennie centrowany
Twardość; • w skali Mohsa	; 1,5
Objętość molowa	28,97×10−6 m³/mol
Najbardziej stabilne izotopy
Niebezpieczeństwa
	Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2011-10-04]
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Na podstawie podanej karty charakterystyki
Niebezpieczeństwo
Zwroty H	H250, EUH014
Zwroty P	P222, P231, P422
	NFPA 704
Na podstawie; podanego źródła	0 0 1 W
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; warunków normalnych (0 °C, 1013,25 hPa)
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Europ (Eu, łac. europium) – pierwiastek chemiczny, lantanowiec, srebrzystobiały metal^[5]. Nazwa pochodzi od nazwy kontynentu – Europy. W technice jądrowej uważany za truciznę reaktorową, z uwagi na duży przekrój czynny pochłaniania neutronów^[5].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Bryłka europu (ok. 300 g). Żółty kolor jest związany z utlenieniem powierzchni.

Europ występuje w skorupie ziemskiej w ilości 2,1 ppm. Odkryty (1892) i wyizolowany (w 1901, w postaci tlenku) przez Demarçaya^[5]. Najważniejszymi minerałami europu są:

monacyt (Ce,La,Th,Nd,Y,Pr)PO₄, zwany także piaskiem monacytowym;
bastnezyt (Ce,La,Nd,Y,Pr)CO₃F, dużo rzadszy niż monacyt.

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Podana wartość stanowi przybliżoną standardową względną masę atomową (ang. abridged standard atomic weight) publikowaną wraz ze standardową względną masą atomową, która wynosi 151,964 ± 0,001 (patrz: Thomas Prohaska i inni, Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 94 (5), 2021, s. 573–600, DOI: 10.1515/pac-2019-0603 (ang.)). Znane są próbki geologiczne, w których pierwiastek ten ma skład izotopowy odbiegający od występującego w większości źródeł naturalnych. Masa atomowa pierwiastka w tych próbkach może więc różnić się od podanej w stopniu większym niż wskazana niepewność (patrz: Thomas Prohaska i inni, Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 94 (5), 2021, s. 573–600, DOI: 10.1515/pac-2019-0603 (ang.)).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b David R.D.R. Lide David R.D.R. (red.), CRC Handbook of Chemistry and Physics, wyd. 90, Boca Raton: CRC Press, 2009, s. 4-13, ISBN 978-1-4200-9084-0 (ang.).
↑ Europium (nr 261092) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2011-10-04]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
↑ ThomasT. Prohaska ThomasT. i inni, Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 94 (5), 2021, s. 573–600, DOI: 10.1515/pac-2019-0603 (ang.).
↑ P. Belli, R. Bernabei, F. Cappella i in.. Search for α decay of natural Europium. „Nuclear Physics A”. 789, s. 15–29, 2007. DOI: 10.1016/j.nuclphysa.2007.03.001.
↑ ^a ^b ^c Ryszard Szepke: 1000 słów o atomie i technice jądrowej. Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982. ISBN 83-11-06723-6. (pol.).

[3] Podana wartość stanowi przybliżoną standardową względną masę atomową (ang. abridged standard atomic weight) publikowaną wraz ze standardową względną masą atomową, która wynosi 151,964 ± 0,001 (patrz: Thomas Prohaska i inni, Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 94 (5), 2021, s. 573–600, DOI: 10.1515/pac-2019-0603 (ang.)). Znane są próbki geologiczne, w których pierwiastek ten ma skład izotopowy odbiegający od występującego w większości źródeł naturalnych. Masa atomowa pierwiastka w tych próbkach może więc różnić się od podanej w stopniu większym niż wskazana niepewność (patrz: Thomas Prohaska i inni, Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 94 (5), 2021, s. 573–600, DOI: 10.1515/pac-2019-0603 (ang.)).

[CRC-1] David R.D.R. Lide David R.D.R. (red.), CRC Handbook of Chemistry and Physics, wyd. 90, Boca Raton: CRC Press, 2009, s. 4-13, ISBN 978-1-4200-9084-0 (ang.).

[Aldrich-US-2] Europium (nr 261092) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2011-10-04]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

[CIAAW-4] ThomasT. Prohaska ThomasT. i inni, Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 94 (5), 2021, s. 573–600, DOI: 10.1515/pac-2019-0603 (ang.).

[decay-5] P. Belli, R. Bernabei, F. Cappella i in.. Search for α decay of natural Europium. „Nuclear Physics A”. 789, s. 15–29, 2007. DOI: 10.1016/j.nuclphysa.2007.03.001.

[Szepke-6] Ryszard Szepke: 1000 słów o atomie i technice jądrowej. Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982. ISBN 83-11-06723-6. (pol.).

[7] Alternatywnie do skandowców zalicza się często nie lutet i lorens, lecz lantan, aktyn oraz hipotetyczny unbiun.

[8] Budowa 8. okresu jest przedmiotem badań teoretycznych i dokładne umiejscowienie pierwiastków tego okresu w ramach układu okresowego jest niepewne.

[a]

[3]

[1]

[4]

[2]

[5]

[i]

[ii]