S-70 Ochotnik

S-70
	Dane podstawowe
Państwo	Rosja
Producent	Suchoj
Konstruktor	Siergiej Bibnikow
Typ	uderzeniowo-rozpoznawczy samolot bezzałogowy
	Historia
Data oblotu	3 sierpnia 2019 roku
	Dane techniczne
Napęd	1 x Silnik turbowentylatorowy AL-41F1
Ciąg	142 kN (z dopalaniem)
	Wymiary
Rozpiętość	19 m
Długość	14 m
	Masa
Startowa	25 000 kg
	Osiągi
Prędkość maks.	1400 km/h
Prędkość przelotowa	900 km/h
Pułap	10 500 m
Zasięg	6000 km
	Dane operacyjne
	Uzbrojenie
	2 800 kg
	Użytkownicy
	Rosja
	Multimedia w Wikimedia Commons

S-70 (ros.С-70 «Охотник») – prototypowy, rosyjski, ciężki, uderzeniowy samolot bezzałogowy (ang. unmanned combat aerial vehicle – UCAV) wybudowany w ramach programu Ochotnik (pol. myśliwy) przez wytwórnię Suchoj.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze informacje o pracach nad nowym bezzałogowym statkiem powietrznym zostały podane do wiadomości publicznej w 2009 r.^[1] W maju 2011 roku Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej ogłosiło informację o podpisaniu z wytwórnią Suchoj umowy na prowadzenie prac badawczych nad nowym bezzałogowym statkiem powietrznym^[2]. 14 października Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej złożyło w wytwórni Suchoj zamówienie na zaprojektowanie demonstratora uderzeniowo-rozpoznawczego systemu bezzałogowego Ochotnik (Udarno-Razwiedywatielnyj Bespiłotnyi Kompleks Ochotnik), oznaczonego jako S-70. Przystępując do prac projektowych demonstratora, Suchoj wykorzystał w jego konstrukcji elementy samolotu Su-57, również zaprojektowanego w Suchoju. Wśród nich znajduje się ten sam co w samolocie myśliwskim silnik AL-41F1. Wstępne wyniki prac nad nowym projektem ujawniono w 2014 roku. Głównym konstruktorem jest Siergiej Bibikow (ros. Сергей Бибиков)^[3].

W ramach badań do testów przystosowano trzeci prototyp Su-57, T-50-3. Badano na nim między innymi systemy autonomicznej nawigacji, automatycznego startu i lądowania. Za odbywającą się w latach 2016–2017 budowę prototypu odpowiadały Nowosybirskie Zjednoczenie Przemysłu Lotniczego. Pierwsze zdjęcia nowej maszyny pojawiły się w rosyjskiej prasie w 2017 roku^[4]. Zdjęcia ukończonego prototypu ukazały się po raz pierwszy pod koniec stycznia 2019 roku. S-70 sfotografowany został na przyzakładowym lotnisku w Nowosybirsku, gdzie przechodził próbne rozpędzanie na pasie startowym. 29 stycznia 2019 roku maszyna została przewieziona na pokładzie transportowego An-124 do 929 Państwowego Ośrodka Lotniczo-Doświadczalnego im. Czkałowa w Achtubinsku. Tam 3 sierpnia 2019 roku dokonano oblotu nowego samolotu. Start nastąpił o godzinie 12:20 czasu moskiewskiego. S-70 wzniósł się na wysokość 600 metrów i po 20 minutowym locie bezpiecznie wylądował^[5].

Wytwórnia zaprojektowała samolot w układzie latającego skrzydła. Misje uderzeniowe mają być realizowane dzięki znajdującemu się na pokładzie uzbrojeniu. Będzie ono przenoszone w dwóch wewnętrznych komorach o długości 4,5 m i szerokości 1 m. S-70 ma być zdolny do przenoszeni uzbrojenia dedykowanemu w pierwszej kolejności Su-57, wśród nich mogą się znaleźć cztery przeciwradiolokacyjne pociski Ch-58USzK, cztery bomby KAB-250 lub KAB-500M, cztery pociski powietrze-ziemia Ch-38M^[6]. Ponadto przewiduje się, że S-70 będzie mógł przenosić pocisk Ch-35 Uran przeznaczony do atakowania celów nawodnych oraz pocisk hiperdźwiękowy Ch-47M2 Kindżał^[2]. Dzięki zastosowaniu silnika AL-41F1 posiadającego dopalacz samolot ma być zdolny do lotu z prędkością ponaddźwiękową w locie na małej wysokości. Jest to wyjątkowa cecha, jako że podobne konstrukcje innych, zagranicznych producentów zwykle nie są zdolne do osiągania takiej prędkości. S-70 będzie prawdopodobnie mógł przekroczyć prędkość dźwięku w trakcie pokonywania pasa obrony przeciwlotniczej przeciwnika, a i to pewnie przez krótki okres. W ogólnej koncepcji użycia zakłada się, że S-70 utorują drogę bombowcom strategicznym, takim jak Tu-160 lub Tu-22M^[7].

Zdaniem niektórych analityków, S-70 ma umożliwić Rosji nawiązanie rywalizacji ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki w dziedzinie budowy bezzałogowych systemów uderzeniowych. S-70 ma być zdolny do realizacji zadań w ścisłej współpracy z Su-57. Idea takiego współdziałania, określana mianem lojalnego skrzydłowego (ang. loyal wingman), testowana jest przez amerykańskie samoloty Kratos XQ-58 Valkyrie i Boeing Airpower Teaming System^[5]^[8]^[6]. Przeprowadzono próbne loty w formacji S-70 i Su-57. Docelowo samolotem współpracującym z S-70 ma być dwumiejscowa wersja Su-57, która będzie zdolna do kontroli czterech bezzałogowych maszyn^[9].

Publiczna prezentacja miała miejsce podczas Międzynarodowego Salonu Lotniczo-Kosmicznego MAKS-2019 w Żukowskim, kiedy to Władimir Putin prezentował nową wersję S-70 z płaską dyszą prezydentowi Turcji Erdoğanowi^[10].

12 lutego 2021 roku rosyjska prasa poinformowała, iż w Nowosybirskich Zakładach Lotniczych im. Czkałowa trwa budowa kolejnych trzech maszyn prototypowych, które mają dołączyć do prób aparatu. Zebrane do tej pory doświadczenia, z eksploatacji pierwszego prototypu, zaowocowały wprowadzeniem zmian w konstrukcji drugiego samolotu oraz jego wyposażenia radioelektronicznego. Trzeci i czwarty egzemplarz budowany jest w docelowej konfiguracji seryjnej. W styczniu 2021 roku potwierdzono, iż S-70 wziął udział w próbach poligonowych, w trakcie których zbombardował cele naziemne niekierowanymi bombami swobodnie spadającymi o masie 500 kg, które przenoszone były w wewnętrznych komorach uzbrojenia aparatu^[11]. 5 sierpnia 2021 roku dron został zaprezentowany ministrowi obrony Siergiejowi Szojgu^[12].

Drugi ukończony prototyp został oficjalnie i uroczyście wytoczony (rollout) z wytwórni Nowosybirskich Zakładach Lotniczych im. Czkałowa 14 grudnia 2021 roku. W uroczystości wziął udział wiceminister obrony Federacji Rosyjskiej Aleksiej Kriworuczko. Od swojego poprzednika, drugi prototyp różni się między innymi wyraźnie spłaszczoną dyszą wylotową silnika. Wykonano ją z tytanu w technologii druku 3D. Płatowiec pozbawiony jest również zewnętrznych sond, wlotów powietrza do chłodzenia wewnętrznych instalacji oraz owiewek okrywających wewnętrzne systemy^[13]. Maszyna ma być również sterowana z nowej stacji kontroli naziemnej^[14].

Główny zakres prób w locie jest planowany na lata 2023-2024, w tym w wersji uderzeniowej z różnymi rodzajami uzbrojenia^[15].

Konstrukcja[edytuj | edytuj kod]

Bezzałogowy statek powietrzny zbudowany w układzie latającego skrzydła z wykorzystaniem materiałów kompozytowych. Podwozie trójpunktowe z podwójnym kółkiem przednim, chowane w locie. Napęd stanowi silnik turbowentylatorowy AL-41F1, który w przypadku awarii bądź uszkodzenia przełącza się na niskie obroty, co daje czas na dotarcie do celu^[16].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Lotnictwo i 3'2019 ↓, s. 23.
↑ ^a ^b Возможности и цели создания тяжелого ударного БПЛА «Охотник». RobotPortal.ru. [dostęp 2023-01-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-13)]. (ros.).
↑ Машина с секретом: как устроен российский «думающий» беспилотник С-70 «Охотник». ОАО «ТРК ВС РФ «ЗВЕЗДА». [dostęp 2023-01-14]. (ros.).
↑ Lotnictwo i 9'2017 ↓, s. 8.
↑ ^a ^b Lotnictwo i 9'2019 ↓, s. 7.
↑ ^a ^b Lotnictwo Aviation International i 2'2019 ↓, s. 31.
↑ "Охотник" выходит на охоту, америка вся в слезах. Дзен. [dostęp 2023-01-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-13)]. (ros.).
↑ Nowa Technika Wojskowa i 4'2019 ↓, s. 48.
↑ Lotnictwo i 9'2021 ↓, s. 5.
↑ Стелс беспилотник «Охотник» — самый мощный боевой дрон в России. Hi-News.ru. [dostęp 2023-01-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-13)]. (ros.).
↑ Lotnictwo i 3'2021 ↓, s. 6-7.
↑ Самый современный и самый мощный. Российский Стелс-беспилотник «Охотник» - будущее беспилотной авиации. ПАТРИОТ. [dostęp 2023-01-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-13)]. (ros.).
↑ Lotnictwo i 1'2022 ↓, s. 7.
↑ Russia rolls out stealthier Sukhoi S-70 Okhotnik UCAV, „Air Forces Monthly”, nr 2 (2022), s. 23, ISSN 0955-7091
↑ Пора на охоту: С-70 как ответ доминированию Запада. ПАТРИОТ. [dostęp 2023-01-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-14)]. (ros.).
↑ Описание С-70 и технические характеристики ударного беспилотника Охотник. Военный Обзор. [dostęp 2023-01-14]. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Rosyjski uderzeniowy bsl Ochotnik-B. „Lotnictwo”. 9/2017, wrzesień 2017. Warszawa: Magnum X Sp. z o. o.. ISSN 1732-5323. OCLC 749496804.
Tomasz Kwasek. Rosyjski przemysł lotniczy w 2018 roku. Dostawy samolotów i śmigłowców wojskowych dla własnych sił zbrojnych i na eksport. „Lotnictwo”. 3/2019, marzec 2019. Warszawa: Magnum X Sp. z o. o.. ISSN 1732-5323. OCLC 749496804.
Piotr Butowski. Ochotnik się ujawnił. „Lotnictwo Aviation International”. 2/2019, luty 2019. Warszawa: Zespół Badań i Analiz Militarnych. ISSN 2450-1298. OCLC 932174832.
Michał Gajzler. Bezzałogowi "lojalni skrzydłowi". „Nowa Technika Wojskowa”. 4/2019, kwiecień 2019. Warszawa: Lampart. ISSN 1230-1655. OCLC 749171931.
Rosyjski Ochotnik oblatany. „Lotnictwo”. 9/2019, wrzesień 2019. Warszawa: Magnum X Sp. z o. o.. ISSN 1732-5323. OCLC 749496804.
Postępy w pracach nad rosyjskimi bezzałogowcami. „Lotnictwo”. 3/2021, marzec 2021. Warszawa: Magnum X Sp. z o. o.. ISSN 1732-5323. OCLC 749496804.
Postępy w programie Su-57. „Lotnictwo”. 9/2021, wrzesień 2021. Warszawa: Magnum X Sp. z o. o.. ISSN 1732-5323. OCLC 749496804.
Drugi prototyp Suchoja S-70 ukończony. „Lotnictwo”. 1/2022, styczeń 2022. Warszawa: Magnum X Sp. z o. o.. ISSN 1732-5323. OCLC 749496804.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

С-70 "Охотник", dostęp: 2023-01-14
Выкатка первого лётного образца БЛА С-70 «Охотник», dostęp: 2023-01-14
Первый совместный полет БЛА «Охотник» и истребителя Су-57, dostęp: 2023-01-14
UCAV Sukhoi S-70 Okhotnik-B - Stealth Heavy Combat Drone, dostęp: 2023-01-14
Беспилотник С-70 Охотник: реальные перспективы или провал?, dostęp: 2023-01-14

[CITEREFLotnictwo3'201923-1] Lotnictwo i 3'2019 ↓, s. 23.

[woz-2] Возможности и цели создания тяжелого ударного БПЛА «Охотник». RobotPortal.ru. [dostęp 2023-01-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-13)]. (ros.).

[3] Машина с секретом: как устроен российский «думающий» беспилотник С-70 «Охотник». ОАО «ТРК ВС РФ «ЗВЕЗДА». [dostęp 2023-01-14]. (ros.).

[CITEREFLotnictwo9'20178-4] Lotnictwo i 9'2017 ↓, s. 8.

[CITEREFLotnictwo9'20197-5] Lotnictwo i 9'2019 ↓, s. 7.

[CITEREFLotnictwo_Aviation_International2'201931-6] Lotnictwo Aviation International i 2'2019 ↓, s. 31.

[7] "Охотник" выходит на охоту, америка вся в слезах. Дзен. [dostęp 2023-01-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-13)]. (ros.).

[CITEREFNowa_Technika_Wojskowa4'201948-8] Nowa Technika Wojskowa i 4'2019 ↓, s. 48.

[CITEREFLotnictwo9'20215-9] Lotnictwo i 9'2021 ↓, s. 5.

[10] Стелс беспилотник «Охотник» — самый мощный боевой дрон в России. Hi-News.ru. [dostęp 2023-01-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-13)]. (ros.).

[CITEREFLotnictwo3'20216-7-11] Lotnictwo i 3'2021 ↓, s. 6-7.

[12] Самый современный и самый мощный. Российский Стелс-беспилотник «Охотник» - будущее беспилотной авиации. ПАТРИОТ. [dostęp 2023-01-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-13)]. (ros.).

[CITEREFLotnictwo1'20227-13] Lotnictwo i 1'2022 ↓, s. 7.

[14] Russia rolls out stealthier Sukhoi S-70 Okhotnik UCAV, „Air Forces Monthly”, nr 2 (2022), s. 23, ISSN 0955-7091

[15] Пора на охоту: С-70 как ответ доминированию Запада. ПАТРИОТ. [dostęp 2023-01-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-14)]. (ros.).

[16] Описание С-70 и технические характеристики ударного беспилотника Охотник. Военный Обзор. [dostęp 2023-01-14]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

Samoloty myśliwskie	Jak-15 Jak-17 Jak-23 Jak-25 Jak-27 Jak-28 Ła-9 Ła-11 Ła-15 MiG-9 MiG-15 MiG-17 MiG-19 MiG-21 MiG-23 MiG-25 MiG-29 MiG-31 MiG-35 Su-9 Su-11 Su-15 Su-17/20/22 Su-27 Su-30 Su-33 Su-34 Su-35 Su-57 Tu-128
Samoloty bombowe	Ił-28 M-4 Su-24 Tu-4 Tu-12 Tu-14 Tu-16 Tu-22 Tu-22M Tu-95 Tu-142 Tu-160
Samoloty obserwacyjne rozpoznawcze i dowodzenia	A-50 A-100 An-30 An-71 Be-6 Be-10 Be-12 Be-42 Ił-20 Ił-38 Ił-80 Jak-12 Ka-31 Tu-126 Tu-142 Tu-214R
Samoloty szturmowe	Jak-38 MiG-27 Su-7 Su-17/20/22 Su-25 Su-34 Su-39
Samoloty szkolno-treningowe	Jak-11 Jak-18 Jak-52 Jak-130 MiG-AT
Samoloty transportowe i szybowce desantowe	An-2 An-8 An-12 An-22 An-26 An-34 An-72 An-124 An-140 An-225 C-25 Jak-14 Ił-14 Ił-76 Ił-112
Śmigłowce	Jak-24 Mi-1 Mi-2 Mi-4 Mi-6 Mi-8 Mi-10 Mi-14 Mi-24 Mi-26 Mi-28 Mi-38 Ka-25 Ka-27 Ka-50 Ka-52 Ka-60 Ka-62
Prototypy i konstrukcje doświadczalne	A-57 I-250 Ił-20 Ił-22 Ił-24 Ił-32 Ił-40 Ił-54 Ił-102 Jak-25 Jak-29 Jak-30 (1948) Jak-36 Jak-43 Jak-44 Jak-60 Jak-100 Jak-140 Jak-141 Jak-201 Ka-8 Ka-20 Ka-22 Ka-40 Ka-60 Ła-150 Ła-152 Ła-156 Ła-160 Ła-168 Ła-176 Ła-250 M-50 M-55 Mi-18 Mi-30 Mi-46 E-8 MiG 1-44 MiG-41 MiG-110 PAK DA P-42 S-70 Skat Su-9 Su-10 Su-11 Su-17 (R) Su-35BM Su-37 Su-47 Su-75 Tu-80 Tu-98 Tu-135 Tu-138 Tu-148 Tu-156 T-4 W-7 W-50 W-80 W-100 rozwój radzieckich myśliwców odrzutowych