Bazylika św. Marii Magdaleny i św. Stanisława w Szczepanowie
50°00′19″N 20°39′18″E/50,005278 20,655000 nr rej. A-321 z 2 marca 1989[1]
| |||||||||
| Bazylika mniejsza | |||||||||
 Bazylika mniejsza św. Marii Magdaleny i św. Stanisława w Szczepanowie | |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||
| Miejscowość | |||||||||
| Adres |
św. Stanisława, 32-823 Szczepanów | ||||||||
| Wyznanie | |||||||||
| Kościół | |||||||||
| Parafia | |||||||||
| Wezwanie | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie gminy Brzesko  | |||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |||||||||
Położenie na mapie powiatu brzeskiego  | |||||||||
| 50°00′19″N 20°39′18″E/50,005278 20,655000
| |||||||||
| Strona internetowa | |||||||||
Bazylika św. Marii Magdaleny i św. Stanisława – sanktuarium znajdujące się w Szczepanowie, k. Tarnowa, które 20 czerwca 2003 roku zostało ogłoszone bazyliką mniejszą.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwotnie kościół w Szczepanowie został wzniesiony w 1470 roku, z inicjatywy ówczesnego proboszcza Jana Długosza, który był również kanonikiem krakowskim. Według tradycji wybudowany wówczas kościółek stanął na miejscu drewnianego, wzniesionego na polecenie rodziców Św. Stanisława.
Obecny kościół został wzniesiony w latach 1911–1914 z inicjatywy proboszcza ks. prałata Szczepana Kosseckiego. Został on dobudowany do istniejącej Długoszowej świątyni, która stała się nawą boczną nowego kościoła. Nowy kościół został wybudowany według projektu architekta Jana Sas-Zubrzyckiego. Przy budowie rozebrana została stara dzwonnica, która stała oddzielnie, oraz nawa boczna dobudowana w XVII wieku.
W 1914 roku, niedługo po ukończeniu prac budowlanych wybuchła I wojna światowa. W wyniku działań wojennych 23 listopada 1914 roku w kościele wybuchł pożar, który objął starą część świątyni. Uszkodzeniu uległ dach oraz drewniany strop, a także zabytkowe wyposażenie wnętrza. Świątynię odbudowano w latach 1925–1927, pod kierownictwem ks. Marcina Dybca przy współpracy Komitetu Restauracyjnego. 26 maja 1930 bp Edwarda Komara konsekrował kościół[2].
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Nowy kościół został wybudowany w stylu neogotyckim, murowany, nietynkowany. Wieża jest pięciokondygnacyjna, strzelista, z dwoma dzwonami: jeden z 1519, a drugi z 1534 roku. Z zewnątrz budowla ozdobiona jest elementami architektury neogotyckiej i eklektycznej. Przy wejściu do zakrystii znajduje się XVII wieczny kamienny portal, ozdobiony herbami Ostoja oraz Dębno. Sklepienia są krzyżowo-żebrowe.
Wnętrze
[edytuj | edytuj kod]Ołtarz główny wykonano według projektu Jana Sas-Zubrzyckiego. W centralnej części ołtarza znajduje się obraz św. Stanisława, obok figury św. Piotra i Pawła. Nad obrazem widnieje orzeł piastowski, a po bokach sceny z życia św. Stanisława. W podstawie mensy ołtarza widoczne są cztery sceny biblijne, przedstawiające składanie ofiar Bogu. Malowidła ścienne wykonane zostały przez M. Makarewicza w latach 1959–1961. Między prezbiterium, a nawą główną znajduje się ambona, ozdobiona płaskorzeźbami czterech ewangelistów. W lewej nawie umieszczono neobarokowy ołtarz Serca Pana Jezusa. W prawej nawie (stary kościółek) znajduje się późnobarokowy ołtarz matki Boskiej Nieustającej Pomocy[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024.
- ↑ Grzegorz Polak, Święte, świętsze, najświętsze. Przewodnik po sanktuariach w Polsce. AGORA S.A. Warszawa 2013. str. 317; ISBN 978-83-268-1242-2
- ↑ Sanktuarium św. Stanisława BM. [dostęp 2016-04-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-23)].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Parafia Szczepanów: Sanktuarium św. Stanisława BM. [dostęp 2009-02-12]. (pol.).
- Diecezja Tarnowska: Sanktuarium św. Stanisława - bazyliką mniejszą. [dostęp 2009-02-12]. (pol.).
- Bazyliki w Polsce
- Świątynie pod wezwaniem św. Marii Magdaleny
- Świątynie pod wezwaniem św. Stanisława Biskupa Męczennika
- Architektura neogotycka w województwie małopolskim
- Zabytkowe kościoły w powiecie brzeskim (województwo małopolskie)
- Kościoły rzymskokatolickie w Szczepanowie (województwo małopolskie)
- Budynki w Polsce oddane do użytku w 1914
- Budynki projektu Jana Sas-Zubrzyckiego