Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Jarosławiu

Bazylika Matki Bożej Bolesnej w Jarosławiu
A-19 z dnia 24.11.1948
kościół parafialny
Bazylika Matki Bożej Bolesnej
Państwo	Polska
Miejscowość	Jarosław
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Wezwanie	Matki Bożej Bolesnej
Wspomnienie liturgiczne	15 września
Przedmioty szczególnego kultu
Relikwie	św. Jana Pawła II, św. Jacka, św. Dominika
Cudowne wizerunki	cudowna pieta Matki Bożej Bolesnej
Historia Data zakończenia budowy 1421; 1698-1713 (przebudowa) Data poświęcenia 13 września 1713 r.
Dane świątyni Świątynia • materiał bud. • cegła Wieża kościelna • liczba wież 3 Ołtarz • liczba ołtarzy 10 Liczba naw 3 Dzwonnica • typ dzwonnicy dzwony znajdują się w południowej wieży
Położenie na mapie Jarosławia Bazylika Matki Bożej Bolesnej w Jarosławiu
Położenie na mapie powiatu jarosławskiego Bazylika Matki Bożej Bolesnej w Jarosławiu
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Bazylika Matki Bożej Bolesnej w Jarosławiu
Położenie na mapie Polski Bazylika Matki Bożej Bolesnej w Jarosławiu
50°00′59,4″N 22°39′56,4″E
Strona internetowa

Kościół i klasztor Dominikanów – widok od południa

Bazylika mniejsza Matki Bożej Bolesnej i klasztor dominikanów, mieści się przy ul. Dominikańskiej 25 w Jarosławiu. Przy klasztorze funkcjonuje parafia. Obowiązki duszpasterskie pełnią od roku 1777 oo. dominikanie.

Historia kościoła

Legenda

Kościół jest miejscem związanym z legendą o cudownym pojawieniu się na polnej gruszy wizerunku Piety. Jarosław był wtedy małym miastem mieszczącym się w obrębie murów miejskich. Trzy drogi, biegnące na północ, południe i zachód otwierały go na ówczesny świat. Przy jednej z tych dróg, biegnącej w kierunku Krakowa, w sporej odległości od miasta, 20 sierpnia 1381 grupa pasterzy znalazła figurę Matki Boskiej trzymającej na rękach ciało zmarłego Chrystusa. Prosta figura wykonana przez nieznanego autora z drewna polnej gruszy zadziwiła pasterzy. Nie zastanawiając się długo zabrali ją i przenieśli do kościoła parafialnego w Jarosławiu. Jednak – jak podaje tradycja – w nocy, ku zdumieniu wszystkich, figura powróciła na miejsce skąd zabrali ją pasterze. Dla wszystkich był to znak, że tam ma pozostać.

Na „wzgórzu pobożności” – jak nazwano to miejsce – zbudowano drewnianą kapliczkę, w której umieszczono figurę Matki Bożej, zapewne już wówczas nazwanej Bolesną. Stała się ona celem licznych pielgrzymek, według tradycji modliła się tu m.in. królowa Jadwiga przed bitwą pod Stubnem w 1387. Liczni pielgrzymi mieli doświadczać tutaj wielu cudów zdziałanych przez wstawiennictwo Matki Bożej

Kościół

W 1421 na miejscu drewnianej kapliczki stanął murowany kościółek gotycki. W 1629 przekazany został jezuitom, którzy przy kościele zbudowali kolegium zamiejskie z nowicjatem i przenieśli tam również nauczanie muzyki. Jezuici przebywali tutaj do momentu skasowania ich zakonu przez papieża Klemensa XIV w 1773. Cztery lata później przybyli oo. dominikanie (sprowadzeni z Bochni po pożarze ich klasztoru i kościoła), którzy prowadzą działalność duszpasterską do chwili obecnej.

W 1966 kościół otrzymał miano bazyliki mniejszej. W 1970 utworzono parafię. Na uwagę zasługują unikalne w skali kraju barokowe organy, na których do dnia dzisiejszego grają najwięksi muzycy.

W 2005 r. parafia przeżywała jubileusz 250-lecia koronacji cudownej Piety z udziałem m.in. kardynała Stanisława Nagiego z Krakowa oraz metropolity przemyskiego arcybiskupa Józefa Michalika. Przez kilka dni w sierpniu 2011 r. celebrowano uroczysty jubileusz 630-lecia znalezienia i obecności figury Matki Bożej Bolesnej z udziałem m.in. arcybiskupa Tadeusza Gocłowskiego z Gdańska oraz kardynała Henryka Gulbinowicza z Wrocławia. 16 października 2010 r. do Bazyliki uroczyście wprowadzono relikwie św. Jana Pawła II. Instalacji relikwii dokonał kard. Stanisław Dziwisz - metropolita krakowski. Relikwie zostały umieszczone w ołtarzu Relikwii św.

Grupy i duszpasterstwa przy bazylice M.B. Bolesnej

• Dominikańskie Duszpasterstwo Młodzieży „Baszta”,
• Stowarzyszenie Rodzin Katolickich,
• III zakon św. Dominika – fraternia Matki Bożej Bolesnej,
• ministranci,
• Arybractwo Straży Honorowej Serca Pana Jezusa,
• BOS (Bank Otwartych Serc),
• Duszpasterstwo 20+
• grupa biblijno-dyskusyjna „Tymoteusz”.

Przeorowie klasztoru

Lata	Przeorowie klasztoru	Uwagi
1777-1781	Jan Ewangelista Prochaska
1781 –1783	Wiktor Gartner
1783-1808	Bazyli Kędzierski
1808-1810	Albert Borowicz
1810-1812	Grzegorz Jędrzejewski
1812-1815	Chryzostom Dębski
1815-1819	Augustyn Życiński
1819-1822	Justyn Łykowski
1822-1823	Mateusz Żmurczyński
1823-1828	Jakub Grocholski
1828-1830	Chryzostom Dębski	po raz 2
1830-1832	Hipolit Przesłowski
1832-1834	Kajetan Pawłowski
1834-1836	Benedykt Panek
1836-1840	Albert Smarzewski
1840-1844	Klemens Krupiński
1844-1846	Ambroży Waiss
1846-1855	Jakub Grocholski	po raz 2
1855-1861	Dalmacy Ufryjewicz
1861-1864	Donat Piątkowski
1864-1867	Aleksander Mozołowski
1867-1870	Nikodem Glas
1870-1873	Fabian Webelun
1873-1880	Jan Konstantyn Skałuba
1880-1884	Andrzej Górnisiewicz
1884-1890	Jakub Maria Patlewicz
1890-1896	Wincenty Maria Podlewski	Pamiętany za duży wkład w odnowienie świątyni oraz życia religijnego.
1896-1897	Jacek Majewski
1897-1907	Wincenty Maria Podlewski	po raz 2
1907-1910	Stanisław Markiewicz
1910-1911	Tomasz Kosior
1911	Florian Bielat
1911-1914	Dominik Krzanowicz
1914-1915	Tomasz Szpunarowicz
1915-1916	Reginald Jadowski
1916-1918	Stanisław Markiewicz	po raz 2
1918-1919	Dominik Kuźnik
1919-1921	Augustyn Peczek
1921-1923	Gabriel Matysiak
1923-1925	Marcin Stręciwlik
1925-1930	Ambroży Komasa
1930-1933	Justyn Spyrłak
1933-1937	Cyryl Markiewicz
1937-1938	Łucjan Józef Wołek
1938-1939	Henryk Jakubiec	(1917). Prowincjał dominikanów i przeor konwentu w 1938-1939. W 1939 został aresztowany przez Niemców.
1940-1943	Andrzej Gmurowski
1943-1946	Łucjan Józef Wołek	po raz 2
1946-1949	Edmund Sochacki
1949-1950	Marian Łanocha
1950-1958	Rajmund Góra
1958-1962	Marek Kras
1962-1967	Emil Nowak
1967-1969	Stanisław Dobecki
1969-1972	Urban Mieczysław Szeremet
1972-1981	Emil Nowak	po raz 2
1981-1984	Bogusław Golak
1984-1987	Emil Nowak	po raz 3
1987-1990	Eugeniusz Wawrzyniec Wawro
1990-1993	Stanisław Repetowski
1993-1999	Jakub Kruczek	(1962). Działacz na rzecz dzieci i młodzieży z rodzin ubogich i zagrożonych – twórca przyklasztornej kawiarenki oraz świetlicy. Laureat honorowej nagrody burmistrza Jarosławia (1998).
1999-2005	Dariusz Kantypowicz	(1937). Proboszcz parafii w latach 1993-2005. Syndyk prowincji dominikanów.
2005-2007	Jakub Kruczek	Po raz 2. W latach 1999-2005 przeor w Krakowie, od maja 2005 ponownie przeor jarosławskiego klasztoru. Od czerwca 2005 proboszcz parafii.
2007-2013	Jacek Skupień	świecenia kapłańskie przyjął 3 czerwca 2000 r. w Krakowie, Przeor konwentu od 22 lutego 2007 r.
2013-2014	Lucjan Sobkowicz	Pochodzi z Warszawy. W Zakonie od 2000 r. Świecenia kapłańskie przyjął w 2007 r. w Krakowie. Przez rok pracował w klasztorze św. Mikołaja w Gdańsku. W Jarosławiu od 2008 r. W Jarosławskim klasztorze pełnił funkcję subprzeora klasztoru, ekonoma i wikariusza parafii. Wybrany na przeora konwentu 6.03.2013 r.
2014- 2017	Józef Zborzil
2017 -	Jacek Skupień

Bibliografia

• Okoń E., Dzieje budowy kościoła jezuickiego na Polu w Jarosławiu [w] ACTA UNIVERSITATIS NICOLAI COPERNICI. Zabytkoznawstwo i konserwatorstwo XXVII — Nauki humanistyczno-społeczne, Toruń, 1996, zeszyt 298, s. 95-123.

Linki zewnętrzne

• Strona klasztoru Dominikanów w Jarosławiu
• Bazylika Matki Bożej Bolesnej w Jarosławiu
• Strona Dominikańskiego Duszpasterstwa Młodzieży „Baszta” w Jarosławiu
• Fundacja „Hereditas Pro Futuro” w Jarosławiu
• Opis kościoła na stronie Narodowego Instytutu Dziedzictwa