Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Jarosławiu
| |||||||||||||||
![]() | |||||||||||||||
kościół parafialny | |||||||||||||||
Bazylika Matki Bożej Bolesnej | |||||||||||||||
Państwo | ![]() | ||||||||||||||
Miejscowość | Jarosław | ||||||||||||||
Wyznanie | katolickie | ||||||||||||||
Kościół | rzymskokatolicki | ||||||||||||||
Wezwanie | Matki Bożej Bolesnej | ||||||||||||||
Wspomnienie liturgiczne | 15 września | ||||||||||||||
Przedmioty szczególnego kultu | |||||||||||||||
Relikwie | św. Jana Pawła II, św. Jacka, św. Dominika | ||||||||||||||
Cudowne wizerunki | cudowna pieta Matki Bożej Bolesnej | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
![]() | |||||||||||||||
Strona internetowa |
Bazylika mniejsza Matki Bożej Bolesnej i klasztor dominikanów, mieści się przy ul. Dominikańskiej 25 w Jarosławiu. Przy klasztorze funkcjonuje parafia. Obowiązki duszpasterskie pełnią od roku 1777 oo. dominikanie.
Spis treści
Historia kościoła[edytuj | edytuj kod]
Legenda[edytuj | edytuj kod]
Kościół jest miejscem związanym z legendą o cudownym pojawieniu się na polnej gruszy wizerunku Piety. Jarosław był wtedy małym miastem mieszczącym się w obrębie murów miejskich. Trzy drogi, biegnące na północ, południe i zachód otwierały go na ówczesny świat. Przy jednej z tych dróg, biegnącej w kierunku Krakowa, w sporej odległości od miasta, 20 sierpnia 1381 grupa pasterzy znalazła figurę Matki Boskiej trzymającej na rękach ciało zmarłego Chrystusa. Prosta figura wykonana przez nieznanego autora z drewna polnej gruszy zadziwiła pasterzy. Nie zastanawiając się długo zabrali ją i przenieśli do kościoła parafialnego w Jarosławiu. Jednak – jak podaje tradycja – w nocy, ku zdumieniu wszystkich, figura powróciła na miejsce skąd zabrali ją pasterze. Dla wszystkich był to znak, że tam ma pozostać.
Na „wzgórzu pobożności” – jak nazwano to miejsce – zbudowano drewnianą kapliczkę, w której umieszczono figurę Matki Bożej, zapewne już wówczas nazwanej Bolesną. Stała się ona celem licznych pielgrzymek, według tradycji modliła się tu m.in. królowa Jadwiga przed bitwą pod Stubnem w 1387. Liczni pielgrzymi mieli doświadczać tutaj wielu cudów zdziałanych przez wstawiennictwo Matki Bożej
Kościół[edytuj | edytuj kod]
W 1421 na miejscu drewnianej kapliczki stanął murowany kościółek gotycki. W 1629 przekazany został jezuitom, którzy przy kościele zbudowali kolegium zamiejskie z nowicjatem i przenieśli tam również nauczanie muzyki. Jezuici przebywali tutaj do momentu skasowania ich zakonu przez papieża Klemensa XIV w 1773. Cztery lata później przybyli oo. dominikanie (sprowadzeni z Bochni po pożarze ich klasztoru i kościoła), którzy prowadzą działalność duszpasterską do chwili obecnej.
W 1966 kościół otrzymał miano bazyliki mniejszej. W 1970 utworzono parafię. Na uwagę zasługują unikalne w skali kraju barokowe organy, na których do dnia dzisiejszego grają najwięksi muzycy.
W 2005 r. parafia przeżywała jubileusz 250-lecia koronacji cudownej Piety z udziałem m.in. kardynała Stanisława Nagiego z Krakowa oraz metropolity przemyskiego arcybiskupa Józefa Michalika. Przez kilka dni w sierpniu 2011 r. celebrowano uroczysty jubileusz 630-lecia znalezienia i obecności figury Matki Bożej Bolesnej z udziałem m.in. arcybiskupa Tadeusza Gocłowskiego z Gdańska oraz kardynała Henryka Gulbinowicza z Wrocławia. 16 października 2010 r. do Bazyliki uroczyście wprowadzono relikwie św. Jana Pawła II. Instalacji relikwii dokonał kard. Stanisław Dziwisz - metropolita krakowski. Relikwie zostały umieszczone w ołtarzu Relikwii św.
Grupy i duszpasterstwa przy bazylice M.B. Bolesnej[edytuj | edytuj kod]
- Dominikańskie Duszpasterstwo Młodzieży „Baszta”,
- Stowarzyszenie Rodzin Katolickich,
- III zakon św. Dominika – fraternia Matki Bożej Bolesnej,
- ministranci,
- Arybractwo Straży Honorowej Serca Pana Jezusa,
- BOS (Bank Otwartych Serc),
- Duszpasterstwo 20+
- grupa biblijno-dyskusyjna „Tymoteusz”.
Przeorowie klasztoru[edytuj | edytuj kod]
Lata | Przeorowie klasztoru | Uwagi |
---|---|---|
1777-1781 | Jan Ewangelista Prochaska | |
1781 –1783 | Wiktor Gartner | |
1783-1808 | Bazyli Kędzierski | |
1808-1810 | Albert Borowicz | |
1810-1812 | Grzegorz Jędrzejewski | |
1812-1815 | Chryzostom Dębski | |
1815-1819 | Augustyn Życiński | |
1819-1822 | Justyn Łykowski | |
1822-1823 | Mateusz Żmurczyński | |
1823-1828 | Jakub Grocholski | |
1828-1830 | Chryzostom Dębski | po raz 2 |
1830-1832 | Hipolit Przesłowski | |
1832-1834 | Kajetan Pawłowski | |
1834-1836 | Benedykt Panek | |
1836-1840 | Albert Smarzewski | |
1840-1844 | Klemens Krupiński | |
1844-1846 | Ambroży Waiss | |
1846-1855 | Jakub Grocholski | po raz 2 |
1855-1861 | Dalmacy Ufryjewicz | |
1861-1864 | Donat Piątkowski | |
1864-1867 | Aleksander Mozołowski | |
1867-1870 | Nikodem Glas | |
1870-1873 | Fabian Webelun | |
1873-1880 | Jan Konstantyn Skałuba | |
1880-1884 | Andrzej Górnisiewicz | |
1884-1890 | Jakub Maria Patlewicz | |
1890-1896 | Wincenty Maria Podlewski | Pamiętany za duży wkład w odnowienie świątyni oraz życia religijnego. |
1896-1897 | Jacek Majewski | |
1897-1907 | Wincenty Maria Podlewski | po raz 2 |
1907-1910 | Stanisław Markiewicz | |
1910-1911 | Tomasz Kosior | |
1911 | Florian Bielat | |
1911-1914 | Dominik Krzanowicz | |
1914-1915 | Tomasz Szpunarowicz | |
1915-1916 | Reginald Jadowski | |
1916-1918 | Stanisław Markiewicz | po raz 2 |
1918-1919 | Dominik Kuźnik | |
1919-1921 | Augustyn Peczek | |
1921-1923 | Gabriel Matysiak | |
1923-1925 | Marcin Stręciwlik | |
1925-1930 | Ambroży Komasa | |
1930-1933 | Justyn Spyrłak | |
1933-1937 | Cyryl Markiewicz | |
1937-1938 | Łucjan Józef Wołek | |
1938-1939 | Henryk Jakubiec | (1917).
Prowincjał dominikanów i przeor konwentu w 1938-1939. |
1940-1943 | Andrzej Gmurowski | |
1943-1946 | Łucjan Józef Wołek | po raz 2 |
1946-1949 | Edmund Sochacki | |
1949-1950 | Marian Łanocha | |
1950-1958 | Rajmund Góra | |
1958-1962 | Marek Kras | |
1962-1967 | Emil Nowak | |
1967-1969 | Stanisław Dobecki | |
1969-1972 | Urban Mieczysław Szeremet | |
1972-1981 | Emil Nowak | po raz 2 |
1981-1984 | Bogusław Golak | |
1984-1987 | Emil Nowak | po raz 3 |
1987-1990 | Eugeniusz Wawrzyniec Wawro | |
1990-1993 | Stanisław Repetowski | |
1993-1999 | Jakub Kruczek | (1962).
Działacz na rzecz dzieci i młodzieży z rodzin ubogich i zagrożonych
|
1999-2005 | Dariusz Kantypowicz | (1937).
Proboszcz parafii w latach 1993-2005. Syndyk prowincji dominikanów. |
2005-2007 | Jakub Kruczek | Po raz 2. W latach 1999-2005 przeor w Krakowie, od maja 2005 ponownie przeor jarosławskiego klasztoru. Od czerwca 2005 proboszcz parafii. |
2007-2013 | Jacek Skupień | świecenia kapłańskie przyjął 3 czerwca 2000 r. w Krakowie, Przeor konwentu od 22 lutego 2007 r. |
2013-2014 | Lucjan Sobkowicz | Pochodzi z Warszawy. W Zakonie od 2000 r. Świecenia kapłańskie przyjął w 2007 r. w Krakowie. Przez rok pracował w klasztorze św. Mikołaja w Gdańsku. W Jarosławiu od 2008 r. W Jarosławskim klasztorze pełnił funkcję subprzeora klasztoru, ekonoma i wikariusza parafii. Wybrany na przeora konwentu 6.03.2013 r. |
2014-
2017 |
Józef Zborzil | |
2017
- |
Jacek Skupień |
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie. 2018-09-30. [dostęp 2010-10-18].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Okoń E., Dzieje budowy kościoła jezuickiego na Polu w Jarosławiu [w] ACTA UNIVERSITATIS NICOLAI COPERNICI. Zabytkoznawstwo i konserwatorstwo XXVII — Nauki humanistyczno-społeczne, Toruń, 1996, zeszyt 298, s. 95-123.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Strona klasztoru Dominikanów w Jarosławiu
- Bazylika Matki Bożej Bolesnej w Jarosławiu
- Strona Dominikańskiego Duszpasterstwa Młodzieży „Baszta” w Jarosławiu
- Fundacja „Hereditas Pro Futuro” w Jarosławiu
- Opis kościoła na stronie Narodowego Instytutu Dziedzictwa
|
- Architektura I Rzeczypospolitej (województwo ruskie)
- Zabytkowe kościoły w Jarosławiu
- Bazyliki w Polsce
- Świątynie pod wezwaniem Matki Bożej Bolesnej
- Architektura barokowa w województwie podkarpackim
- Współczesne klasztory i konwenty dominikańskie
- Kościoły rzymskokatolickie w Jarosławiu
- Klasztory i kościoły dominikańskie w Polsce