Hiroshi Amano
| |
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
11 września 1960 |
| Specjalność: fizyka | |
| Alma Mater | |
| Nagrody | |
Hiroshi Amano (jap. 天野 浩 Amano Hiroshi; ur. 11 września 1960 w Hamamatsu, w prefekturze Shizuoka) – japoński fizyk, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki w 2014 roku[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 11 września 1960 roku w Hamamatsu. Ukończył studia doktoranckie na Nagoya University, gdzie był również pracownikiem naukowym w latach 1988–1992. Od 1992 roku pracował w Meiji University, gdzie był adiunktem. W latach 1998–2002 był profesorem nadzwyczajnym na tejże uczelni, a w 2002 został profesorem. Od 2010 roku jest profesorem w Wyższej Szkole Inżynierii, Nagoya University[2].
W 2014 roku otrzymał wspólnie z Isamu Akasakim i Shūji Nakamurą Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki za wynalezienie wydajnej diody emitującej niebieskie światło, które umożliwiły stworzenie jasnych i energooszczędnych źródeł białego światła[3].
Żona jest wykładowcą języka japońskiego na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Komeńskiego w Bratysławie[4]
Nagrody i wyróżnienia[5]
[edytuj | edytuj kod]- 1994 – Specjalna Nagroda na Piątej Konferencji Optoelektroniki
- 1996 – Nagroda IEEE/LEOS za Osiągnięcia Inżynierskie
- 1998 – Nagroda Japońskiego Czasopisma Fizyki Stosowanej za najlepszy artykuł przeglądowy
- 1998 – Brytyjska Nagroda Rank Prize
- 2001 – Nagroda Akademicka Marubun
- 2002 – Nagroda Takedy
- 2003 – Nagroda SSDM
- 2004 – Pierwsza Nagroda Tokyo Tech P&I za Patent Roku
- 2008 – Nagroda za Artykuł, JACG, Japonia
- 2014 – Nagroda APEX/JJAP za Wkład Redakcyjny od Japońskiego Towarzystwa Fizyki Stosowanej
- 2014 – Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki[6]
- 2014 – Osobowość Kultury, Rząd Japonii
- 2014 – Order Kultury, Cesarz Japonii
- 2015 – Nagroda Kultury Chunichi
- 2015 – Nagroda Specjalna za Osiągnięcia, Instytut Elektroniki, Informacji i Komunikacji, Japonia
- 2015 – Nagroda za Nauki i Technologię (kategoria badawcza) od Ministra Edukacji, Kultury, Sportu, Nauki i Technologii Japonii
- 2015 – Nagroda Sangakukan za Wybitne Wkłady, Kancelaria Premiera Japonii
- 2015 – Nagroda Asia Game Changer[7]
- 2015 – Dziesiąta Nagroda za Osiągnięcia (Nagroda Isamu Akasaki), JACG, Japonia
- 2015 – Nagroda Maruhachikai
- 2016 – Nagroda za Osiągnięcia w Elektronice Półprzewodników Złożonych, Japońskie Towarzystwo Fizyki Stosowanej
- 2018 – Złoty Medal, Uniwersytet Komeńskiego, Słowacja
Doktoraty honoris causa
[edytuj | edytuj kod]- 2016 – Narodowy Uniwersytet Mongolii, Mongolia
- 2016 – Uniwersytet w Padwie, Włochy
- 2016 – Uniwersytet Blaise'a Pascala, Uniwersytet Clermont Auvergne, Francja
- 2017 – Uniwersytet Valle, Gwatemala
- 2017 – Uniwersytet w Linköping, Szwecja
- 2019 – Państwowy Uniwersytet w Nowosybirsku, Rosja
Regionalny tytuł honorowy
[edytuj | edytuj kod]- 2015 – Honorowe obywatelstwo prefektury Shizuoka
- 2015 – Honorowe obywatelstwo miasta Hamamatsu
- 2015 – Nagroda Akademicka prefektury Aichi
- 2015 – Nagroda Akademicka miasta Nagoya
- 2015 – Honorowe obywatelstwo prefektury Aichi
Członkostwo w towarzystwach naukowych
[edytuj | edytuj kod]- 2009 – Członek, Japońskie Towarzystwo Fizyki Stosowanej
- 2009 – Badacz NISTEP (Narodowy Instytut Polityki Naukowej i Technologicznej) z ramienia Ministerstwa Edukacji Japonii
- 2011 – Członek, Instytut Fizyki, Japonia
- 2015 – Honorowy Członek, Japońsko-Szwedzkie Towarzystwo
- 2016 – Członek zagraniczny, Narodowa Akademia Inżynierii USA
- 2019 – Członek zagraniczny, Chińska Akademia Inżynierii
- 2022 – Członek, Japońska Akademia Nauk
Praca naukowa
[edytuj | edytuj kod]W latach 80. i 90. Isamu Akasaki, Hiroshi Amano i Shuji Nakamura z powodzeniem wykorzystali trudny w obróbce półprzewodnik, jakim jest azotek galu, do stworzenia wydajnych niebieskich diod LED. Rozwój diod emitujących światło (LED) umożliwił stworzenie bardziej wydajnych źródeł światła. Aby uzyskać białe światło, które można wykorzystać do oświetlenia, konieczne jest połączenie światła czerwonego, zielonego i niebieskiego. Stworzenie niebieskich diod LED okazało się znacznie trudniejsze niż diod czerwonych i zielonych[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Hiroshi Amano - Facts [online], Nobelprize.org [dostęp 2014-10-07] (ang.).
- ↑ Hiroshi Amano [online], profs.provost.nagoya-u.ac.jp [dostęp 2014-10-07] (ang.).
- ↑ Isamu Akasaki, Hiroshi Amano i Shuji Nakamura laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki [online], Wiadomosci.onet.pl [dostęp 2014-10-07] (pol.).
- ↑ A Nobel Prize winner explains the use of LED lights [online], uniba.sk [dostęp 2024-12-10] (słow.).
- ↑ Hiroshi Amano, Awards and honors [online], Nagoya University, 2019 (ang.).
- ↑ The Nobel Prize in Physics 2014 [online], NobelPrize.org [dostęp 2024-12-10] (ang.).
- ↑ Chanda Kochhar among three Indians get Asia Game Changer awards, „The Economic Times”, 16 września 2015, ISSN 0013-0389 [dostęp 2024-12-10].
- ↑ Hiroshi Amano, Growth of GaN on Sapphire via Low-Temperature Deposited Bufer Layer and Realization of p-Type GaN by Mg Doping Followed by LowEnergy Electron Beam Irradiation [online], Department of Electrical Engineering and Computer Science, Venture Business Laboratory, Akasaki Research Center, Nagoya University, Japan., 8 grudnia 2014 [dostęp 2014-12-08] (ang.).
