Pawieł Czerenkow
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Pawieł Aleksiejewicz Czerenkow (ros. Павел Алексеевич Черенков; ur. 15 lipca?/ 28 lipca 1904 w miejscowości Nowaja Czigła koło Woroneża, zm. 6 stycznia 1990[1] w Moskwie) – fizyk rosyjski, noblista.
Od 1930 roku był pracownikiem Instytutu Fizyki Akademii Nauk ZSRR, a od 1953 roku jako profesor fizyki eksperymentalnej[2] Instytutu Inżynieryjno-Fizycznego w Moskwie(ang.); od 1951 członek Akademii Nauk ZSRR.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W 1935 został starszym pracownikiem naukowym Instytutu Fizyki im. Lebiediewa w Moskwie, 1936 obronił pracę kandydacką, 1941-1943 pracował w Kazaniu, dokąd ewakuowano instytut, 1944-1947 był sekretarzem naukowym Instytutu Fizyki, 1946 został przyjęty do WKP(b). W 1940 otrzymał tytuł doktora, a w 1953 profesora, w latach 1959-1988 kierował laboratorium Instytutu, w 1970 został członkiem rzeczywistym (akademikiem) Akademii Nauk ZSRR[3].
Badając luminescencję roztworów soli uranu pod działaniem promieni gamma odkrył w roku 1934 promieniowanie, nazwane później promieniowaniem Czerenkowa (jego naturę opisali w roku 1937 Ilja Frank i Igor Tamm). Czerenkow pracował wówczas pod kierownictwem Siergieja Wawiłowa, dlatego w Rosji promieniowanie określane jest często mianem Czerenkowa-Wawiłowa[4]. W roku 1958 otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki (wraz z I. Frankiem i I. Tammem)[5]. Był również laureatem m.in. Nagrody Stalinowskiej (dwukrotnie, w 1946 i 1951) oraz Nagrody Państwowej ZSRR (1977).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Czerenkow Pawieł A., [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2022-09-16].
- ↑ Piotr Amsterdamski, Bolesław Orłowski, Małgorzata Yamazaki, Słownik uczonych, Warszawa: Horyzont, 2002, s. 134, ISBN 83-7311-430-0, OCLC 52743550 [dostęp 2022-02-18].
- ↑ Герой Социалистического Труда Черенков Павел Алексеевич :: Герои страны, www.warheroes.ru [dostęp 2017-11-25].
- ↑ Milena Ratajczak: Kosmos. Teleskopy czerenkowskie. T. 59. Poznań: Amermedia Sp. z o.o., 2012, s. 15. ISBN 978-83-252-1912-3.
- ↑ Pavel A. Cherenkov - Facts. [w:] The Nobel Prize in Physics 1958 > Pavel A. Cherenkov, Il´ja M. Frank, Igor Y. Tamm [on-line]. Nobel Media AB. [dostęp 2014-02-22]. (ang.)., Biographical, Nobel Lecture, December 11, 1958, Radiation of Particles Moving at a Velocity Exceeding That of Light, and Some of the Possibilities for Their Use in Experimental Physics
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Bohaterowie Pracy Socjalistycznej
- Członkowie Rosyjskiej Akademii Nauk
- Laureaci Nagrody Państwowej ZSRR
- Laureaci Nagrody Stalinowskiej
- Odznaczeni Orderem Czerwonego Sztandaru Pracy
- Odznaczeni Orderem Lenina
- Odznaczeni Orderem „Znak Honoru”
- Rosyjscy nobliści – fizyka
- Rosyjscy fizycy XX wieku
- Urodzeni w 1904
- Zmarli w 1990
- Pochowani na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie