Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Michel Gustave Édouard Mayor (ur. 12 stycznia 1942 w Échallens [1] ) – szwajcarski astronom , profesor na wydziale astronomii na Uniwersytecie Genewskim . Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki w 2019 roku.
Studiował fizykę na Uniwersytecie w Lozannie , w 1971 roku uzyskał stopień doktora astronomii na Uniwersytecie w Genewie . Pracował w licznych ośrodkach astronomicznych, m.in. Europejskim Obserwatorium Południowym .
W 1995 roku odkrył, wraz z Didierem Quelozem , pozasłoneczną planetę 51 Pegasi b , pierwszą planetę okrążającą podobną do Słońca gwiazdę 51 Pegasi .
W 2007 roku wchodził w skład grupy badawczej, która odkryła Gliese 581 c . W 2009 roku kierował zespołem astronomów, który dokonał odkrycia Gliese 581 e , najlżejszej znanej wówczas planety pozasłonecznej .
W 1998 roku przyznano mu nagrodę Prix Jules-Janssen . W 2005 roku został laureatem Nagrody Shawa , a w 2010 roku otrzymał Medal Karla Schwarzschilda [2] .
W 2015 roku został uhonorowany Złotym Medalem Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego . W tym samym roku został też laureatem Nagrody Kioto w dziedzinie nauk podstawowych[3] .
8 października 2019 roku, wspólnie z Didierem Quelozem , został laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki za odkrycie egzoplanety orbitującej wokół gwiazdy typu słonecznego. Otrzymali za to połowę nagrody, druga połowa przypadła Jamesowi Peeblesowi [4] .
XIX wiek
XX wiek
XXI wiek
2004: James Peebles
2005: Geoffrey Marcy , Michel Mayor
2006: Saul Perlmutter , Adam Riess , Brian Schmidt
2007: Peter Goldreich
2008: Reinhard Genzel
2009: Frank Hsia-San Shu
2010: Charles L. Bennett , Lyman Page , David Spergel
2011: Enrico Costa , Gerald Fishman
2012: David Jewitt , Jane Luu
2013: Steven Balbus , John F. Hawley
2014: Daniel Eisenstein , Shaun Cole , John A. Peacock
2015: William J. Borucki
2016: Rainer Weiss , Kip Thorne , Ronald Drever
2017: Simon White
2018: Jean-Loup Puget
2019: Edward C. Stone
2020: Roger D. Blandford
2021: Victoria M. Kaspi , Chryssa Kouveliotou
2022: Lennart Lindegren , Michael Perryman
2023: Matthew Bailes , Duncan Lorimer , Maura McLaughlin
2024: Shrinivas R. Kulkarni
2001: Hermann Bondi , Henry Rishbeth
2002: Leon Mestel , J. A. Jacobs
2003: John Bahcall , David Gubbins
2004: Jeremiah Ostriker , Grenville Turner
2005: Margaret Burbidge , Geoffrey Burbidge , Carole Jordan
2006: Simon White , Steven Cowley
2007: John L. Culhane , Nigel O. Weiss
2008: Joseph Silk , B. Kennett
2009: David Williams , Eric Priest
2010: Douglas Gough , John Woodhouse
2011: Richard Ellis , Eberhard Gruen
2012: Andy Fabian , John Brown
2013: Roger Blandford , Chris Chapman
2014: Carlos Frenk , John Zarnecki
2015: Michel Mayor , Mike Lockwood
2016: John D. Barrow , Philip England
2017: Nick Kaiser , Michele Dougherty
2018: James Hough , Robert White
2019: Robert Kennicutt , Margaret Kivelson
2020: Sandra Moore Faber , Yvonne Elsworth
2022: George Efstathiou
XX wiek
1978: Chien-Shiung Wu
1979: George Eugene Uhlenbeck , Giuseppe Occhialini
1980: Michael E. Fisher , Leo P. Kadanoff , Kenneth G. Wilson
1981: Freeman J. Dyson , Gerardus ’t Hooft , Victor F. Weisskopf
1982: Leon Max Lederman , Martin Perl
1983/1984: Erwin L. Hahn , Peter B. Hirsch , Theodore H. Maiman
1984/1985: Conyers Herring , Philippe Nozieres
1986: Mitchell J. Feigenbaum , Albert J. Libchaber
1987: Herbert Friedman , Bruno B. Rossi , Riccardo Giacconi
1988: Roger Penrose , Stephen Hawking
1989: nie przyznano
1990: Pierre-Gilles de Gennes , David J. Thouless
1991: Maurice Goldhaber , Valentine L. Telegdi
1992: Joseph H. Taylor Jr.
1993: Benoît Mandelbrot
1994/1995: Witalij Ginzburg , Yoichiro Nambu
1995/1996: nie przyznano
1997: John Archibald Wheeler
1998: Jakir Aharonow , sir Michael V. Berry
1999: Dan Szechtman
2000: Raymond Davis , Masatoshi Koshiba
XXI wiek
2001: nie przyznano
2002/3: Bertrand I. Halperin , Anthony J. Leggett
2004: Robert Brout , Francois Englert , Peter W. Higgs
2005: Daniel Kleppner
2006/2007: Albert Fert , Peter Grünberg
2008/2009: nie przyznano
2010: John Clauser , Alain Aspect , Anton Zeilinger
2011: Maximilian Haider , Harald Rose , Knut Urban
2012: Ja’akow Bekenstein
2013: Peter Zoller , Ignacio Cirac
2014: nie przyznano
2015: James D. Bjorken , Robert P. Kirshner
2016: Josef Imry
2017: Michel Mayor , Didier Queloz
2018: Charles Henry Bennett , Gilles Brassard
2019: nie przyznano
2020: Rafi Bistritzer , Pablo Jarillo-Herrero , Allan MacDonald
2021: Giorgio Parisi
2022: Ferenc Krausz , Paul Corkum , Anne L’Huillier
2024: Martin Rees
XX wiek
1901: Röntgen
1902: Lorentz , Zeeman
1903: Becquerel , P. Curie , M. Curie
1904: Rayleigh
1905: Lenard
1906: Thomson
1907: Michelson
1908: Lippmann
1909: Marconi , Braun
1910: van der Waals
1911: Wien
1912: Dalén
1913: Kamerlingh Onnes
1914: von Laue
1915: W.L. Bragg , W.H. Bragg
1917: Barkla
1918: Planck
1919: Stark
1920: Guillaume
1921: Einstein
1922: N. Bohr
1923: Millikan
1924: Siegbahn
1925: Franck , Hertz
1926: Perrin
1927: Compton , Wilson
1928: Richardson
1929: de Broglie
1930: Raman
1932: Heisenberg
1933: Schrödinger , Dirac
1935: Chadwick
1936: Hess , Anderson
1937: Davisson , Thomson
1938: Fermi
1939: Lawrence
1943: Stern
1944: Rabi
1945: Pauli
1946: Bridgman
1947: Appleton
1948: Blackett
1949: Yukawa
1950: Powell
1951: Cockcroft , Walton
1952: Bloch , Purcell
1953: Zernike
1954: Born , Bothe
1955: Lamb , Kusch
1956: Shockley , Bardeen , Brattain
1957: Yang , T.D. Lee
1958: Czerenkow , Frank , Tamm
1959: Segrè , Chamberlain
1960: Glaser
1961: Hofstadter , Mössbauer
1962: Landau
1963: Wigner , Goeppert-Mayer , J. Hans D. Jensen
1964: Townes , Basow , Prochorow
1965: Tomonaga , Schwinger , Feynman
1966: Kastler
1967: Bethe
1968: Alvarez
1969: Gell-Mann
1970: Alfvén , Néel
1971: Gabor
1972: Bardeen , Cooper , Schrieffer
1973: Esaki , Giaever , Josephson
1974: Ryle , Hewish
1975: A. Bohr , Mottelson , Rainwater
1976: Richter , Ting
1977: Anderson , Mott , van Vleck
1978: Kapica , Penzias , Wilson
1979: Glashow , Salam , Weinberg
1980: Cronin , Fitch
1981: Bloembergen , Schawlow , Siegbahn
1982: Wilson
1983: Chandrasekhar , Fowler
1984: Rubbia , van der Meer
1985: von Klitzing
1986: Ruska , Binnig , Rohrer
1987: Bednorz , Müller
1988: Lederman , Schwartz , Steinberger
1989: Ramsey , Dehmelt , Paul
1990: Friedman , Kendall , Taylor
1991: de Gennes
1992: Charpak
1993: Hulse , Taylor
1994: Brockhouse , Shull
1995: Perl , Reines
1996: D. Lee , Osheroff , Richardson
1997: Chu , Cohen-Tannoudji , Phillips
1998: Laughlin , Störmer , Tsui
1999: 't Hooft , Veltman
2000: Ałfiorow , Kroemer , Kilby
XXI wiek
2001: Cornell , Ketterle , Wieman
2002: Davis Jr. , Koshiba , Giacconi
2003: Abrikosow , Ginzburg , Leggett
2004: Gross , Politzer , Wilczek
2005: Glauber , Hall , Hänsch
2006: Mather , Smoot
2007: Fert , Grünberg
2008: Nambu , Kobayashi , Maskawa
2009: Kao , Boyle , Smith
2010: Gejm , Nowosiołow
2011: Perlmutter , Schmidt , Riess
2012: Haroche , Wineland
2013: Englert , Higgs
2014: Akasaki , Amano , Nakamura
2015: Kajita , McDonald
2016: Thouless , Haldane , Kosterlitz
2017: Weiss , Barish , Thorne
2018: Ashkin , Mourou , Strickland
2019: Peebles , Mayor , Queloz
2020: Penrose , Genzel , Ghez
2021: Manabe , Hasselmann , Parisi
2022: Aspect , Clauser , Zeilinger
2023: Agostini , Krausz , L’Huillier
2024: Hinton , Hopfield
Identyfikatory zewnętrzne: