Przejdź do zawartości

Reprezentacja San Marino w piłce nożnej mężczyzn

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Reprezentacja San Marino w piłce nożnej mężczyzn
Ilustracja
Przydomek

La Serenissima

Związek

FSGC

Sponsor techniczny

Erreà

Trener

Fabrizio Costantini

Skrót FIFA

SMR

Ranking FIFA

210. (741.61 pkt.)[a]

Zawodnicy
Kapitan

Davide Simoncini

Najwięcej występów

Matteo Vitaioli (76)

Najwięcej bramek

Andy Selva (8)

Stroje
domowe
Stroje
wyjazdowe
Mecze
Pierwszy mecz
San Marino San Marino 0–4 Szwajcaria 
(Serravalle, San Marino; 14.11.1990)
Najwyższe zwycięstwo
San Marino San Marino 1–0 Liechtenstein 
(Serravalle, San Marino; 28.04.2004)

San Marino San Marino 1–0 Liechtenstein 
(Serravalle, San Marino; 05.09.2024)

Najwyższa porażka
San Marino San Marino 0–13 Niemcy 
(Serravalle, San Marino; 06.09.2006)
Strona internetowa
  1. Stan aktualny na 15 lutego 2024.

Reprezentacja San Marino w piłce nożnej mężczyzn (wł. Nazionale di calcio di San Marino) – drużyna sportowa piłki nożnej złożona z obywateli legitymujących się obywatelstwem sanmaryńskim, która reprezentuje Republikę San Marino w rozgrywkach międzynarodowych.

Piłkarska reprezentacja San Marino występuje pod przydomkiem La Serenissima (wł. najjaśniejsza)[1][2]. Za jej funkcjonowanie odpowiada bezpośrednio Federazione Sammarinese Giuoco Calcio (FSGC)[3]. Funkcję selekcjonera pełni Fabrizio Costantini[4].

Informacje ogólne

[edytuj | edytuj kod]

San Marino jest członkiem FIFA i UEFA od 1988 roku[5][6]. W 1990 roku zadebiutowało w oficjalnych rozgrywkach, którymi były eliminacje Mistrzostw Europy 1992 w Szwecji[6]. Piętnastokrotnie brało udział w kwalifikacjach do mistrzostw świata i mistrzostw Europy, we wszystkich kampaniach eliminacyjnych zajmując ostatnie miejsce w grupie.

Czuję dumę zakładając koszulkę reprezentacji San Marino. Mimo iż jest to mały kraj, wcale nie jest mniej ważny od tych większych

San Marino na płaszczyźnie sportowej jest jedną z najsłabszych reprezentacji narodowych w historii piłki nożnej[8][9][10][11]. Nigdy nie wygrało meczu w eliminacjach mistrzostw świata i mistrzostw Europy[12]. Jedynym sukcesem La Serenissima jest 8 spotkań, w których reprezentacja nie poniosła porażki: zwycięstwo 1:0 odniesione nad reprezentacją Liechtensteinu (mecz towarzyski w 2004), drugie zwycięstwo 1:0 odniesione nad reprezentacją Liechtensteinu (Liga Narodów 2024/2025), oraz 6 wyników remisowych, kolejno: 0:0 z Turcją (eliminacje MŚ 1994), 1:1 z Łotwą (eliminacje MŚ 2002), 2:2 z Liechtensteinem (mecz towarzyski w 2003), 0:0 z Estonią (eliminacje ME 2016) oraz 0:0 z Liechtensteinem i Gibraltarem (Liga Narodów UEFA 2020/21)[12][13]. Bezbramkowy remis z Liechtensteinem w Lidze Narodów jest jedynym wyjazdowym spotkaniem w historii, w którym San Marino nie straciło gola[14]. San Marino ogółem od 1990 roku sześciokrotnie przegrało mecz tracąc co najmniej 10 bramek[12]. Najwyższa porażka miała miejsce we wrześniu 2006 roku, gdy w Serravalle Sanmaryńczycy przegrali w eliminacjach Mistrzostw Europy 2008 0:13 z Niemcami[15][16]. W latach 2004–2014 reprezentacja zanotowała serię 61 przegranych spotkań z rzędu[17]. 15 reprezentacji osiągnęło w meczach przeciwko San Marino najwyższe w historii zwycięstwa: Azerbejdżan, Belgia, Białoruś, Chorwacja, Cypr, Czarnogóra, Czechy, Finlandia, Holandia, Gibraltar, Polska, Rosja, Słowacja, Ukraina i Wyspy Owcze.

Gdyby nie futbol, to być może wszyscy myśleliby, że San Marino to jakaś wysepka gdzieś pośrodku Morza Śródziemnego

San Marino zajmuje przedostatnie miejsce w UEFA pod względem liczebności populacji (32 tysiące obywateli), co stanowi strukturalny problem w stworzeniu reprezentującej odpowiedni w Europie poziom drużyny narodowej[19][20][21]. Liczba zarejestrowanych piłkarzy wynosi około 1,5 tysiąca, zaś liczba zarejestrowanych klubów piłkarskich 17[19][22]. Wskutek tego od zawodników występujących w reprezentacji nie wymaga się osiągania sukcesów na arenie międzynarodowej[23][24]. Władze FSGC za priorytet uznają honorowe uczestnictwo w międzynarodowych rozgrywkach i pokazanie przez to niezależności Republiki San Marino jako odrębnego państwa[7][25]. Za duży sukces uchodzi zdobycie jednej bramki; zwycięstwo bądź remis w oficjalnym meczu zyskuje rangę wydarzenia historycznego i sensacji w europejskich mediach sportowych[26][27][28][29].

Stadion

[edytuj | edytuj kod]
San Marino Stadium w 2011 roku

Reprezentacja San Marino rozgrywa swoje mecze na San Marino Stadium w Serravalle (do 2014 roku Stadion Olimpijski w Serravalle). Wybudowany został w 1969 roku, jego oficjalna inauguracja nastąpiła rok później[30]. W 1985 roku nadano mu miano obiektu olimpijskiego z okazji rozegranych tu pierwszych Igrzysk Małych Państw Europy pod patronatem Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego[31][32].

San Marino Stadium oficjalnie ma pojemność wynoszącą 5115 widzów, docelowo jest jednak w stanie pomieścić około 7000 osób[31][32][33]. Obiekt wyposażony jest w bieżnię lekkoatletyczną. Obok niego znajduje się kompleks sportowy Sanmaryńskiego Komitetu Olimpijskiego (CONS) z pełnowymiarowym basenem oraz boiskami do piłki nożnej, sportów halowych oraz baseballu[34]. Latem 2009 roku Stadion Olimpijski stał się jedną z pierwszych sportowych aren na świecie, na której zastosowano system Football Green Live - mieszaninę naturalnej i półsyntetycznej trawy[30][35]. Przeprowadzona wówczas renowacja obiektu pochłonęła sumę około 700 tys. euro[36]. W 2014 roku obiekt przeszedł gruntowną modernizację, po której przemianowano jego nazwę na San Marino Stadium[37].

Na San Marino Stadium niezwykle rzadko odnotowuje się liczbę widzów zbliżoną do maksymalnej pojemności obiektu. Frekwencja zależna jest od tego, ilu fanów drużyny przeciwnej przybędzie do San Marino na mecz swojej reprezentacji. Najwyższą liczbę widzów odnotowano w meczu z Niemcami w 2006 roku[16], kiedy na trybunach zasiadło 5019 kibiców oraz w spotkaniu przeciwko Anglii w 2013 roku - 4952 osób[38][39]. Przeważającą liczbę widzów stanowią kibice drużyn przyjezdnych. W 2007 roku podczas meczu z Irlandią, spośród 3294 kibiców na stadionie około 2500 z nich stanowili irlandzcy fani[40]. Podczas spotkań z mniej atrakcyjnymi sportowo rywalami frekwencja zwykle waha się między liczbą 700 - 1500 kibiców[16]. Widownia na meczach towarzyskich zwykle nie przekracza 500 osób.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Lata 80. XX wieku

[edytuj | edytuj kod]

Powstanie zorganizowanych struktur piłkarskich w San Marino datuje się na lata 20. XX wieku[5][41][42]. Pierwsze kluby powstały w 1928 roku[42][43]. W 1931 roku założono krajowy związek piłkarski pod nazwą Federazione Sammarinese Giuoco Calcio[41]. Zawody o Puchar San Marino (Coppa Titano) zaczęto rozgrywać od 1937 roku, natomiast półzawodowa liga piłkarska (Campionato Sammarinese) powstała w 1985 roku[5][42]. Pierwszy tytuł mistrzowski w sezonie 1985/86 wywalczyli gracze klubu SC Faetano[44].

Reprezentację San Marino w piłce nożnej uformowano w połowie lat 80. W 1985 roku zatwierdzono związkowy statut i otrzymano tymczasowe, wstępne członkostwo w UEFA. W tym samym roku San Marino rozegrało mecz sparingowy z duńskim klubem Odense Boldklub, zakończony remisem 1:1 (bramka Fabio Gasperoniego)[45]. W styczniu 1986 roku funkcję pierwszego trenera reprezentacji oficjalnie powierzono Giulio Cesare Casaliemu[45]. 28 marca 1986 San Marino w premierowym meczu międzypaństwowym zmierzyło się na Stadionie Olimpijskim w Serravalle z reprezentacją Kanady U-23, która odbywała dwutygodniowe tournée po Szwajcarii i Włoszech[46][47][48]. Spotkanie zakończyło się porażką San Marino 0:1 po bramce Jamesa Grimesa w 78. minucie[6][46].

28 marca 1986
San Marino 0:1 Kanada U-23 Stadion Olimpijski, Serravalle
(0:0) Gol 78' James Grimes Sędzia: Alberto Boschi (Włochy)
Claudio Maiani (46' Pierluigi Benedettini) – Bruno Muccioli, Marco Montironi, Dante Maiani (70' Maurizio Reggini), Italo Pedini (61' Massimo Zanotti) – Giuseppe Canini, Giampaolo Mazza (84' Tiziano Giacobbi), Guerrino Albani, Fabio Gasperoni (80' Claudio Peverani), Claudio Venerucci (46' Valdes Pasolini) – Marco Macina (70' Giancarlo Bacciocchi) Paul Dolan – Peter Gilfillan, Lyndon Hooper, Randy Samuel, Tom Panhuyzen – Peter Sloly, Lucio Ianiero (46' Doug McNaught), Jamie Lowery, Randy RaganJames Grimes, Alex Bunbury

W 1987 roku San Marino wzięło udział w igrzyskach śródziemnomorskich, które odbyły się w Syrii[45][46]. La Serenissima zremisowała 0:0 z Libanem i przegrała 0:3 z gospodarzami turnieju oraz 0:4 z Turcją U-23[49]. W 1988 roku FSGC została przyjęta w poczet członków FIFA i UEFA[5]. Piłkarska reprezentacja San Marino mogła od tej pory brać udział we wszystkich oficjalnych rozgrywkach jako pełnoprawna drużyna narodowa swego kraju[50]. Pierwsze oficjalne mecze zaczęła ona rozgrywać od 1990 roku, kiedy to wzięła udział w eliminacjach Mistrzostw Europy 1992[32].

Eliminacje Mistrzostw Europy 1992

[edytuj | edytuj kod]

San Marino rywalizowało w grupie 2 z Bułgarią, Rumunią, Szkocją i Szwajcarią[51]. Trener Giorgio Leoni oparł skład reprezentacji na piłkarzach SS Juvenes i włoskich klubów z niższych lig. Jedynym zawodowym graczem w kadrze był Massimo Bonini (Bologna FC), który pełnił funkcję kapitana. Powołania otrzymywał również Marco Macina, który w 1988 roku z powodu kontuzji zakończył karierę klubową[52].

San Marino zakończyło kwalifikacje na ostatnim miejscu w grupie, przegrywając wszystkie spotkania z bilansem bramkowym 1:33. Pierwszy oficjalny mecz jako członek FIFA i UEFA Sanmaryńczycy rozegrałi 14 listopada 1990 ze Szwajcarią w Serravalle[53]. Zakończył się on porażką 0:4 po bramkach zdobytych przez Alaina Sutera, Stéphane Chapuisata, Adriana Knupa i Frédérica Chassota[54]. Spotkanie obserwowało 930 widzów[55]. W następnej kolejce w meczu z Rumunią w Bukareszcie pierwszą czerwoną kartkę w oficjalnym meczu otrzymał obrońca Marco Montironi. 27 marca 1991 w spotkaniu rewanżowym przeciwko temu samemu rywalowi w Serravalle (1:3) San Marino zdobyło pierwszą w historii bramkę[6][56]. Strzelcem gola był pomocnik Valdes Pasolini, który w 26. minucie pokonał Florina Pruneę strzałem z rzutu karnego.

Grupa 2
# Reprezentacja M Z R P GZ GS + / – Pkt
1.  Szkocja 8 4 3 1 14 7 +7 11
2.  Szwajcaria 8 4 2 2 19 7 +12 10
3.  Rumunia 8 4 2 2 13 7 +6 10
4.  Bułgaria 8 3 3 2 15 8 +7 9
5. San Marino San Marino 8 0 0 8 1 33 -32 0
Szkocja Szwajcaria Rumunia Bułgaria San Marino
Szkocja  2:1 2:1 1:1 4:0
Szwajcaria  2:2 0:0 2:0 7:0
Rumunia  1:0 1:0 0:3 6:0
Bułgaria  1:1 2:3 1:1 4:0
San Marino San Marino 0:2 0:4 1:3 0:3

Eliminacje Mistrzostw Świata 1994

[edytuj | edytuj kod]

W eliminacjach Mistrzostw Świata 1994 reprezentacja San Marino trafiła do grupy z Anglią, Holandią, Norwegią, Polską i Turcją[57]. Sanmaryńczycy zakończyli rozgrywki z 1 punktem i bilansem bramek 2:46.

W pierwszym spotkaniu z Norwegią w Oslo miała miejsce najwyższa porażka w kwalifikacjach - 0:10. W meczu przeciwko Turcji w Ankarze (1:4) pierwszą w historii bramkę z akcji zdobył Nicola Bacciocchi[58]. Rewanż rozegrany 10 marca 1993 w Serravalle zakończył się bezbramkowym remisem. W celu upamiętnienia tego rezultatu sanmaryńscy piłkarze zamówili koszulki z napisem „0:0”, w których występowali przez kilka następnych spotkań, ubierając je pod trykot meczowy[59][60]. Mecz ten uznaje się za najlepsze dotąd spotkanie reprezentacji[61][62]. Bohaterem obwołano rezerwowego bramkarza Stefano Muccioliego, który na boisku pojawił się w 7. minucie po tym, jak Pierluigi Benedettini doznał kontuzji stawu łokciowego[24][63]. Za kluczowe dla wyniku momenty uznano obronę przez niego strzałów Ünala Karamana i Feyyaza Uçara[63]. 28 kwietnia 1993 w wyjazdowym meczu przeciwko Polsce (0:1) jedyna bramka została zdobyta przez Jana Furtoka za pomocą ręki[64][65]. Sędzia Leslie Mottram błędnie uznał gola[66]. Po spotkaniu Sanmaryńczycy zostali nagrodzeni przez publiczność oklaskami[59]. Przegląd Sportowy opatrzył relację meczową tytułem Ale kino! 1:0 z San Marino, zaś sanmaryńscy dziennikarze określili to spotkanie mianem Furto(k) (wł. kradzież)[67][68].

Dwa ostatnie mecze eliminacyjne przeciwko Anglii i Holandii San Marino w roli gospodarza rozegrało na stadionie Renato Dall'Ara we włoskiej Bolonii. Decyzję tę podjęto z obawy przed zamieszkami wywołanymi przez przyjezdnych pseudokibiców[69]. W meczu z Anglią Davide Gualtieri w wyniku błędu obrońcy Stuarta Pearce'a zdobył gola po upływie 8,3 sekundy od rozpoczęcia spotkania[70][71][72]. Do 11 października 2016 była to najszybciej zdobyta bramka meczach reprezentacyjnych w strefie UEFA i ogółem w historii kwalifikacji i turniejów finałowych Mistrzostw Świata[73][74]. Nazajutrz Daily Mirror opatrzył okładkę zdjęciem Gualtieriego i tytułem End of the world (ang. Koniec świata)[75][76]. Reprezentacji Anglii do uzyskania awansu potrzebna była siedmiobramkowa wygrana przy jednoczesnym braku zwycięstwa Holandii w meczu z Polską[77][78]. Żaden z tych warunków nie został spełniony, przez co Anglia zajęła w grupie 3. miejsce[79].

Grupa 2
# Reprezentacja M Z R P GZ GS + / – Pkt
1.  Norwegia 10 7 2 1 25 5 +20 16
2.  Holandia 10 6 3 1 29 9 +20 15
3.  Anglia 10 5 3 2 26 9 +17 13
4.  Polska 10 3 2 5 10 15 -5 8
5.  Turcja 10 3 1 6 11 19 -8 7
6. San Marino San Marino 10 0 1 9 2 46 -44 1
Norwegia Holandia Anglia Polska Turcja San Marino
Norwegia  2:1 2:0 1:0 3:1 10:0
Holandia  0:0 2:0 2:2 3:1 6:0
Anglia  1:1 2:2 3:0 4:0 6:0
Polska  0:3 1:3 1:1 1:0 1:0
Turcja  2:1 1:3 0:2 2:1 4:1
San Marino San Marino 0:2 0:7 1:7 0:3 0:0

Eliminacje Mistrzostw Europy 1996

[edytuj | edytuj kod]

Reprezentacja San Marino rywalizowała w grupie 8 z Finlandią, Grecją, Rosją, Szkocją oraz Wyspami Owczymi[80]. San Marino przegrało wszystkie kwalifikacyjne spotkania zdobywając 2 bramki i tracąc 36.

Przed rozpoczęciem eliminacji liczono na korzystny wynik w rywalizacji w Wyspami Owczymi[58]. Obie federacje znalazły się w jednej grupie wskutek zmian politycznych w Europie i włączeniu w szeregi UEFA 11 nowych członków, przez co nie były losowane z tego samego, ostatniego koszyka. W spotkaniu w Toftir Sanmaryńczycy przegrali 0:3, co jest najwyższym zwycięstwem Wysp Owczych w meczach kwalifikacji mistrzostw Europy. Rewanż w Serravalle zakończył się porażką 1:3. Bramkę dla San Marino zdobył obrońca Mauro Valentini[81]. W wyjazdowym meczu przeciwko Finlandii w Helsinkach (1:4) drugiego w kwalifikacjach gola strzelił Pier Domenico Della Valle[82]. Po zakończeniu rozgrywek Massimo Bonini zakończył karierę piłkarską.

Grupa 8
# Reprezentacja M Z R P GZ GS + / – Pkt
1.  Rosja 10 8 2 0 34 5 +29 26
2.  Szkocja 10 7 2 1 19 3 +16 23
3.  Grecja 10 6 0 4 23 9 +14 18
4.  Finlandia 10 5 0 5 18 18 0 15
5.  Wyspy Owcze 10 2 0 8 10 35 -25 6
6. San Marino San Marino 10 0 0 10 2 36 -34 0
Rosja Szkocja Grecja Finlandia Wyspy Owcze San Marino
Rosja  0:0 2:1 3:1 3:0 4:0
Szkocja  1:1 1:0 1:0 5:1 5:0
Grecja  0:3 1:0 4:0 5:0 2:0
Finlandia  0:6 0:2 2:1 5:0 4:1
Wyspy Owcze  2:5 0:2 1:5 0:4 3:0
San Marino San Marino 0:7 0:2 0:4 0:2 1:3

Eliminacje Mistrzostw Świata 1998

[edytuj | edytuj kod]

Przed eliminacjami Mistrzostw Świata 1998 San Marino trafiło do grupy eliminacyjnej z Belgią, Holandią, Turcją i Walią[83]. Reprezentację prowadził podczas kwalifikacji Massimo Bonini, który objął funkcję selekcjonera rok po zakończeniu kariery zawodniczej[84].

San Marino przegrało wszystkie spotkania różnicą przynajmniej 3 bramek, po raz pierwszy w historii nie zdobywając gola. Średnia bramek straconych na mecz wyniosła 5,25. Najwyższa porażka miała miejsce w wyjazdowym spotkaniu z Turcją - 0:7. W meczu przeciwko Belgii w Serravalle w reprezentacji zadebiutowali jedni z najbardziej zasłużonych dla drużyny narodowej zawodników: Simone Bacciocchi (60 A), Federico Gasperoni (41 A) oraz Damiano Vannucci (69 A)[85]. Ostateczny wynik kwalifikacji, zważywszy nawet skromne oczekiwania w San Marino, uznano za rozczarowujący[56][86].

Grupa 7
# Reprezentacja M Z R P GZ GS + / – Pkt
1.  Holandia 8 6 1 1 26 4 +22 19
2.  Belgia 8 6 0 2 20 11 +9 18
3.  Turcja 8 4 2 2 21 9 +12 14
4.  Walia 8 2 1 5 20 21 -1 7
5. San Marino San Marino 8 0 0 8 0 42 -42 0
Holandia Belgia Turcja Walia San Marino
Holandia  3:1 0:0 7:1 4:0
Belgia  0:3 2:1 3:2 6:0
Turcja  1:0 1:3 6:4 7:0
Walia  1:3 1:2 0:0 6:0
San Marino San Marino 0:6 0:3 0:5 0:5

Eliminacje Mistrzostw Europy 2000

[edytuj | edytuj kod]

Przed rozpoczęciem eliminacji Mistrzostw Europy 2000 w Belgii i Holandii stanowisko selekcjonera objął asystent Massimo Boniniego Giampaolo Mazza[87]. San Marino znalazło się w grupie 6 z Austrią, Cyprem, Hiszpanią i Izraelem[88].

San Marino zakończyło kwalifikacje z zerowym dorobkiem punktowym i bilansem bramkowym 1:44. W meczach wyjazdowych reprezentacja traciła średnio 7 bramek na spotkanie. Najwyższa porażka miała miejsce w wyjazdowym meczu z Hiszpanią - 0:9, najniższa to wynik 0:1 z Cyprem u siebie. Był to zarazem pierwszy mecz od 1993 roku, w którym San Marino straciło nie więcej niż 1 gola. W spotkaniach przeciwko San Marino Josi Benajun, Luis Enrique, Raúl i Ivica Vastić uzyskiwali hat-trick. W meczu z Izraelem (0:5) w reprezentacji zadebiutował napastnik Andy Selva, który jest rekordzistą pod względem rozegranych spotkań oraz strzelonych bramek[89]. W meczu z Austrią (1:4) w Serravalle zdobył on gola z rzutu karnego[90].

Grupa 6
# Reprezentacja M Z R P GZ GS + / – Pkt
1.  Hiszpania 8 7 1 0 42 5 +37 21
2.  Izrael 8 4 1 3 25 9 +16 13
3.  Austria 8 4 1 3 19 20 -1 13
4.  Cypr 8 4 0 4 12 21 -9 12
5. San Marino San Marino 8 0 0 8 1 44 -43 0
Hiszpania Izrael Austria Cypr San Marino
Hiszpania  3:0 9:0 8:0 9:0
Izrael  1:2 5:0 3:0 8:0
Austria  1:3 1:1 3:1 7:0
Cypr  3:2 3:2 0:3 4:0
San Marino San Marino 0:6 0:5 1:4 0:1

Eliminacje Mistrzostw Świata 2002

[edytuj | edytuj kod]

San Marino grało w grupie 6, gdzie za rywali miało Belgię, Chorwację, Łotwę i Szkocję[91]. Eliminacje zakończyły się zdobyciem 1 punktu i strzeleniem 3 bramek, co jest najlepszym osiągnięciem w historii. W 2000 roku FSGC zamieściła ogłoszenia we włoskiej i światowej prasie, w których poszukiwała chętnych do gry w reprezentacji zawodników pochodzenia sanmaryńskiego. Otrzymano zgłoszenie piłkarza występującego w National Soccer League, jednak jego akces odrzucono z powodu zbyt dużej odległości i wysokich kosztów przelotów[58]

W wyjazdowym meczu przeciwko Łotwie w Rydze San Marino zremisowało 1:1 po bramce Nicoli Albaniego[92]. Był to pierwszy wyjazdowy mecz reprezentacji o punkty, w którym nie doznała ona porażki. Media łotewskie nazwały ten rezultat największą kompromitacją tamtejszej piłki nożnej[93][94]. Trener Gary Johnson po zakończeniu spotkania zaatakował fizycznie jednego z dziennikarzy[93]. Nazajutrz LFF ogłosiła jego odejście ze stanowiska[95]. Najwyższej porażki Sanmaryńczycy doznali w spotkaniu z Belgią w Brukseli przegrywając 1:10. Bramkę dla San Marino zdobył z rzutu wolnego Andy Selva. Sprawozdawca komentujący mecz dla belgijskiego kanału La Une określił tego gola mianem magnifique but (fr. cudowny gol), natomiast brytyjskie dzienniki The Herald i The Independent nazwały go spectacular free-kick (ang. spektakularny rzut wolny)[96][97]. W rewanżu w Serravalle, przegranym 1:4, bramkę zdobył również Selva.

Grupa 6
# Reprezentacja M Z R P GZ GS + / – Pkt
1.  Chorwacja 8 5 3 0 15 2 +13 18
2.  Belgia 8 5 2 1 25 6 +19 17
3.  Szkocja 8 4 3 1 12 6 +6 15
4.  Łotwa 8 1 1 6 5 16 -11 4
5. San Marino San Marino 8 0 1 7 3 30 -27 1
Chorwacja Belgia Szkocja Łotwa San Marino
Chorwacja  1:0 1:1 4:1 4:0
Belgia  0:0 2:0 3:1 10:1
Szkocja  0:0 2:2 2:1 4:0
Łotwa  0:1 0:4 0:1 1:1
San Marino San Marino 0:4 1:4 0:2 0:1

Eliminacje Mistrzostw Europy 2004

[edytuj | edytuj kod]

Podczas eliminacji Mistrzostw Europy 2004 w Portugalii reprezentacja San Marino rywalizowała w grupie 4 z Łotwą, Polską, Szwecją oraz Węgrami[98]. Po raz drugi w historii kwalifikacje zakończyły się zarówno zerowym dorobkiem punktowym jak i bramkowym.

W meczu z Łotwą w Serravalle San Marino przegrało 0:1 po samobójczej bramce Carlo Valentiniego w czasie doliczonym do drugiej połowy[99]. W spotkaniu przeciwko Węgrom na Stadionie Olimpijskim (0:5) Andy Selva nie wykorzystał rzutu karnego, strzelając nad poprzeczką[100]. W meczach przeciwko Polsce Sanmaryńczycy ulegli dwukrotnie przegrywając 0:2 u siebie oraz 0:5 na wyjeździe. Najwyższa porażka w kwalifikacjach miała miejsce w domowym spotkaniu przeciwko Szwecji - 0:6.

Grupa 4
# Reprezentacja M Z R P GZ GS + / – Pkt
1.  Szwecja 8 5 2 1 19 3 +16 17
2.  Łotwa 8 5 1 2 10 6 +4 16
3.  Polska 8 4 1 3 11 7 +4 13
4.  Węgry 8 3 2 3 15 9 +6 11
5. San Marino San Marino 8 0 0 8 0 30 -30 0
Szwecja Łotwa Polska Węgry San Marino
Szwecja  0:1 3:0 1:1 5:0
Łotwa  0:0 0:2 3:1 3:0
Polska  0:2 0:1 0:0 5:0
Węgry  1:2 3:1 1:2 3:0
San Marino San Marino 0:6 0:1 0:2 0:5

Eliminacje Mistrzostw Świata 2006

[edytuj | edytuj kod]

W eliminacjach Mistrzostw Świata 2006 reprezentacja San Marino trafiła do grupy z Belgią, Bośnią i Hercegowiną, Hiszpanią, Litwą i Serbią i Czarnogórą[101].

San Marino poniosło porażki we wszystkich 10 meczach i osiągnęło bilans bramkowy 2:40. Obydwie bramki w tych kwalifikacjach zdobył Andy Selva w spotkaniach z Belgią oraz Bośnią i Hercegowiną. Najwyższa przegrana miała miejsce w potyczce z Belgią w Antwerpii (0:8), najniższe w meczach przeciwko Belgii (1:2) i Litwie (0:1) w Serravalle. Przed wyjazdowym meczem z Hiszpanią trener Luis Aragonés oznajmił na konferencji prasowej, iż gra z przeciwnikami, którzy prezentują tak niski poziom sportowy jest dla jego drużyny bezcelowa[102][103]. Po zakończeniu przegranej 0:5 rywalizacji sanmaryńscy piłkarze zostali przez publiczność na Estadio de los Juegos Mediterráneos nagrodzeni brawami[102][103].

Grupa 7
# Reprezentacja M Z R P GZ GS + / – Pkt
1.  Serbia i Czarnogóra 10 6 4 0 16 1 +15 22
2.  Hiszpania 10 5 5 0 19 3 +16 20
3.  Bośnia i Hercegowina 10 4 4 2 12 9 +3 16
4.  Belgia 10 3 3 4 16 11 +5 12
5.  Litwa 10 2 4 4 8 9 -1 10
6. San Marino San Marino 10 0 0 10 2 40 -38 0
Serbia i Czarnogóra Hiszpania Bośnia i Hercegowina Belgia Litwa San Marino
Serbia i Czarnogóra  0:0 1:0 0:0 2:0 5:0
Hiszpania  1:1 1:1 2:0 1:0 5:0
Bośnia i Hercegowina  0:0 1:1 1:0 1:1 3:0
Belgia  0:2 0:2 4:1 1:1 8:0
Litwa  0:2 0:0 0:1 1:1 4:0
San Marino San Marino 0:3 0:6 1:3 1:2 0:1

Eliminacje Mistrzostw Europy 2008

[edytuj | edytuj kod]

San Marino rywalizowało w 7-zespołowej grupie D z Cyprem, Czechami, Irlandią, Niemcami, Słowacją oraz Walią[104]. Reprezentacja San Marino zakończyła kwalifikacje z zerowym dorobkiem punktowym i bilansem goli 2:57. Po jednej bramce zdobyli napastnicy Andy Selva i Manuel Marani.

6 września 2006 w inauguracyjnym meczu Sanmaryńczycy przegrali w Serravalle 0:13 z Niemcami[38]. Jest to najwyższa porażka reprezentacji San Marino oraz najwyższe zwycięstwo odnotowane w meczach o punkty w strefie UEFA[105][106][107]. Ponadto reprezentacja Niemiec odniosła najwyższe zwycięstwo od 1912 roku[108]. W 88. minucie przy stanie 0:12 arbiter podyktował rzut karny, który wykonać chciał bramkarz Jens Lehmann[109]. Po sugestiach graczy San Marino, iż jest to próba upokorzenia rywala oraz naruszenie zasad fair play, zrezygnował z tego zamiaru[109][110]. W meczu z Irlandią na Stadionie Olimpijskim Manuel Marani w 86. minucie wykorzystał błąd bramkarza Wayne’a Hendersona i skierował piłkę do opuszczonej przez niego bramki, wyrównując stan spotkania na 1:1[40]. Wynik ten utrzymał się przez 8,5 minuty, do momentu zdobycia bramki przez Stephena Irelanda w 5. minucie doliczonego czasu gry[111]. Ogółem Sanmaryńczycy przegrali wszystkie spotkania tracąc średnio 4,75 gola na mecz. Andy Selva był najczęściej faulowanym zawodnikiem spośród wszystkich graczy biorących udział w eliminacjach[112].

13 grudnia 2006 obrońca reprezentacji San Marino Federico Crescentini podczas urlopu w Acapulco utonął w Oceanie Spokojnym[113]. Pomógł on wydostać się na brzeg swojej partnerce, jednak w wyniku fizycznego wyczerpania organizmu sam został pochłonięty przez prąd oceaniczny[113]. Prywatnie był on bratankiem prezesa FSGC Giorgio Crescentiniego, na wniosek którego w lutym 2007 roku przed rozpoczęciem meczu z Irlandią uczczono jego pamięć minutą ciszy[114].

Grupa D
# Reprezentacja M Z R P GZ GS + / – Pkt
1.  Czechy 12 9 2 1 27 5 +22 29
2.  Niemcy 12 8 3 1 35 7 +28 27
3.  Irlandia 12 4 5 3 17 14 +3 17
4.  Słowacja 12 5 1 6 33 23 +10 16
5.  Walia 12 4 3 5 18 19 -1 15
6.  Cypr 12 4 2 6 17 24 -7 14
7. San Marino San Marino 12 0 0 12 2 57 -55 0
Czechy Niemcy Irlandia Słowacja Walia Cypr San Marino
Czechy  1:2 1:0 3:1 2:1 1:0 7:0
Niemcy  0:3 1:0 2:1 0:0 4:0 6:0
Irlandia  0:0 1:1 1:0 1:0 1:1 5:0
Słowacja  0:3 1:4 2:2 2:5 6:1 7:0
Walia  0:0 0:2 2:2 1:5 3:1 3:0
Cypr  0:2 1:1 5:2 1:3 3:1 3:0
San Marino San Marino 0:3 0:13 1:2 0:5 1:2 0:1

Eliminacje Mistrzostw Świata 2010

[edytuj | edytuj kod]

Podczas eliminacji Mistrzostw Świata 2010 reprezentacja San Marino grała w grupie z Czechami, Irlandią Północną, Polską, Słowacją i Słowenią[115]. Wszystkie spotkania zakończyły się porażkami z ogólnym bilansem bramek 1:47. Jedynego w kwalifikacjach gola zdobył Andy Selva w meczu ze Słowacją na Stadionie Olimpijskim (1:3)[116]. Jedyny raz w historii w żadnym ze spotkań rozegranych u siebie Sanmaryńczycy nie stracili więcej niż 3 bramki.

Na inaugurację rozgrywek San Marino przegrało w Serravalle 0:2 z Polską. W 4. minucie spotkania Andy Selva nie wykorzystał rzutu karnego podyktowanego za faul Grzegorza Wojtkowiaka na nim samym, który obronił Łukasz Fabiański[117]. W rewanżu rozegranym w Kielcach Sanmaryńczycy doznali najwyższej w kwalifikacjach porażki przegrywając 0:10[118]. Wynik ten jest najwyższym w historii zwycięstwem odniesionym przez reprezentację Polski[119][120]. Drugie w kolejności najwyższe przegrane miały miejsce w grach wyjazdowych przeciwko Czechom i Słowacji, zakończone dwukrotnie wynikiem 0:7.

Przed ostatnią kolejką kwalifikacji czeski dziennik Blesk zaoferował piłkarzom reprezentacji San Marino 1 milion koron czeskich lub taką ilość piwa, jaką zdołają wypić za zwycięstwo w meczu ze Słowenią, co byłoby korzystnym wynikiem dla reprezentacji Czech[121][122]. Spotkanie zakończyło się porażką San Marino 0:3[123].

Grupa 3
# Reprezentacja M Z R P GZ GS + / – Pkt
1.  Słowacja 10 7 1 2 22 10 +12 22
2.  Słowenia 10 6 2 2 18 4 +14 20
3.  Czechy 10 4 4 2 17 6 +11 16
4.  Irlandia Północna 10 4 3 3 13 9 +4 15
5.  Polska 10 3 2 5 19 14 +5 11
6. San Marino San Marino 10 0 0 10 1 47 -46 0
Słowacja Słowenia Czechy Irlandia Północna Polska San Marino
Słowacja  0:2 2:2 2:1 2:1 7:0
Słowenia  2:1 0:0 2:0 3:0 5:0
Czechy  1:2 1:0 0:0 2:0 7:0
Irlandia Północna  0:2 1:0 0:0 3:2 4:0
Polska  0:1 1:1 2:1 1:1 10:0
San Marino San Marino 1:3 0:3 0:3 0:3 0:2

Eliminacje Mistrzostw Europy 2012

[edytuj | edytuj kod]

Reprezentacja San Marino znalazła się w grupie z Finlandią, Holandią, Mołdawią, Szwecją oraz Węgrami[124]. Po raz trzeci w historii Sanmaryńczycy nie zdobyli podczas eliminacji ani jednej bramki jak również ani jednego punktu.

We wrześniu 2010 roku w meczu ze Szwecją w Malmö (0:6) bliźniacy Aldo i Davide Simoncini zdobyli po bramce samobójczej, co de facto oznacza również, iż Davide pokonał samobójczym strzałem swojego brata bliźniaka[125][126]. Są to jedyne udokumentowane tego typu przypadki w profesjonalnej piłce nożnej[25][127]. 6 września 2011, przed meczem rewanżowym w Serravalle (0:5), bramkarz Federico Valentini zmuszony był o poranku opuścić swoje stanowisko pracy w banku, by zastąpić kontuzjowanego Aldo Simonciniego[128].

2 września 2011 w wyjazdowym meczu przeciwko Holandii w Eindhoven San Marino przegrało 0:11, co jest drugą najwyższą w historii porażką reprezentacji i jednocześnie najwyższym zwycięstwem odniesionym przez Holandię[129][130]. W meczu z Mołdawią w Kiszyniowie (0:4) pomocnik Matteo Vitaioli zdobył w 4. minucie bramkę, która decyzją sędziego Petura Reinerta nie została uznana ze względu na pozycję spaloną[131][132]. Ogółem w 10 spotkaniach San Marino traciło średnio 5,3 gola na mecz, w grach wyjazdowych zaś średnia ta wyniosła 7,4 bramki. Według oficjalnych statystyk UEFA reprezentacja San Marino oddała w kwalifikacjach łącznie 11 celnych strzałów na bramkę.

Grupa E
# Reprezentacja M Z R P GZ GS + / – Pkt
1.  Holandia 10 9 0 1 37 8 +29 27
2.  Szwecja 10 8 0 2 31 11 +20 24
3.  Węgry 10 6 1 3 22 14 +8 19
4.  Finlandia 10 3 1 6 16 16 0 10
5.  Mołdawia 10 3 0 7 12 16 -4 9
6. San Marino San Marino 10 0 0 10 0 53 -53 0
Holandia Szwecja Węgry Finlandia Mołdawia San Marino
Holandia  4:1 5:3 2:1 1:0 11:0
Szwecja  3:2 2:0 5:0 2:1 6:0
Węgry  0:4 2:1 0:0 2:1 8:0
Finlandia  0:2 1:2 1:2 4:1 8:0
Mołdawia  0:1 1:4 0:2 2:0 4:0
San Marino San Marino 0:5 0:5 0:3 0:1 0:2

Eliminacje Mistrzostw Świata 2014

[edytuj | edytuj kod]

Podczas eliminacji Mistrzostw Świata 2014 San Marino grało w grupie z Anglią, Czarnogórą, Mołdawią, Polską oraz Ukrainą[133]. San Marino przegrało wszystkie spotkania kończąc kwalifikacje z jednym zdobytym golem i ogólnym bilansem bramkowym -53[134].

Najwyższe porażki miały miejsce w meczach przeciwko Ukrainie (0:9 na wyjeździe i 0:8 u siebie) oraz Anglii (0:8 u siebie). Jedyną bramkę zdobył dla San Marino obrońca Alessandro Della Valle, który w meczu z Polską w Serravalle (1:5) pokonał strzałem głową Artura Boruca[135][136]. Przerwał on tym samym trwającą 5 lat serię 25 kolejnych spotkań bez zdobytego gola w meczach kwalifikacyjnych[137][138]. Podczas meczu z Anglią na Stadionie Wembley (0:5) w wyniku ataku bramkarza Aldo Simonciniego Theo Walcott został bezpośrednio z boiska odwieziony na obserwację do szpitala[139][140]. Media sportowe porównały to zajście do faulu Haralda Schumachera na Patricku Battistonie z Mistrzostw Świata 1982 i zainicjowały dyskusję o zaostrzeniu przepisów w podobnych przypadkach[141][142][143]. Trener Roy Hodgson po spotkaniu podał w wątpliwość sens rozgrywania meczów przeciwko rywalom prezentującym poziom San Marino[144][145].

Sanmaryńczycy zajęli w kwalifikacjach pierwsze miejsce w klasyfikacji liczby otrzymanych żółtych kartek (36 w 10 spotkaniach)[146]. Dwa dni po zakończeniu eliminacji Giampaolo Mazza zrezygnował z funkcji selekcjonera reprezentacji[147][148].

Grupa H
# Reprezentacja M Z R P GZ GS + / – Pkt
1.  Anglia 10 6 4 0 31 4 +27 22
2.  Ukraina 10 6 3 1 28 4 +24 21
3.  Czarnogóra 10 4 3 3 18 17 +1 15
4.  Polska 10 3 4 3 18 12 +6 13
5.  Mołdawia 10 3 2 5 12 17 -5 11
6. San Marino San Marino 10 0 0 10 1 54 -53 0
Anglia Ukraina Czarnogóra Polska Mołdawia San Marino
Anglia  1:1 4:1 2:0 4:0 5:0
Ukraina  0:0 0:1 1:0 2:1 9:0
Czarnogóra  1:1 0:4 2:2 2:5 3:0
Polska  1:1 1:3 1:1 2:0 5:0
Mołdawia  0:5 0:0 0:1 1:1 3:0
San Marino San Marino 0:8 0:8 0:6 1:5 0:2

Eliminacje Mistrzostw Europy 2016

[edytuj | edytuj kod]

San Marino rywalizowało w grupie E z Anglią, Estonią, Litwą, Słowenią oraz Szwajcarią[149]. Od lutego 2014 roku reprezentację prowadził Pier Angelo Manzaroli[150]. Kwalifikacje zakończyły się wywalczeniem 1 punktu w 10 spotkaniach oraz zdobyciem 1 bramki, co było najlepszym osiągnięciem od 2001 roku (eliminacje Mistrzostw Świata 2002).

Jedyny w eliminacjach punkt zdobyty został 15 listopada 2014 w spotkaniu przeciwko Estonii w Serravalle, które zakończyło się rezultatem 0:0[151]. Było to zarazem pierwszy mecz bez przegranej od 28 kwietnia 2004, kończący serię 61 kolejnych porażek[152]. W spotkaniu z Litwą w Wilnie (1:2) Sanmaryńczycy zdobyli bramkę, którą strzelił w 55. minucie z rzutu wolnego pomocnik Matteo Vitaioli[153]. Był to pierwszy gol zdobyty w kwalifikacyjnym meczu wyjazdowym od 2001 roku[154]. Decydującą bramkę San Marino straciło w doliczonym do drugiej połowy czasie gry po strzale Lukasa Spalvisa[155]. W marcu 2015 roku przed rozpoczęciem przygotowań do meczu przeciwko Słowenii piłkarze reprezentacji San Marino, wspierani przez związek piłkarzy sanmaryńskich (Associazione Sammarinese Calciatori), ogłosili trwający 5 dni strajk[156][157]. Oznajmili, iż rozważają zbojkotowanie spotkania ze względu na konflikt z FSGC[156][158]. Dotyczył on braku wystarczającego wsparcia ze strony federacji w zakresie finansowym i organizacyjnym oraz zmiany jej statutu na bardziej korzystny dla praw i interesów graczy[159]. Po spotkaniu rady drużyny z przedstawicielami władz sportowych spór zażegnano[160][161].

Ze średnią 1,1 celnych strzałów na mecz San Marino zajęło w tej klasyfikacji przedostatnią lokatę spośród wszystkich reprezentacji biorących udział w kwalifikacjach[162].

Grupa E
# Reprezentacja M Z R P GZ GS + / – Pkt
1.  Anglia 10 10 0 0 31 3 +28 30
2.  Szwajcaria 10 7 0 3 24 8 +16 21
3.  Słowenia 10 5 1 4 18 11 +7 16
4.  Estonia 10 3 1 6 4 9 -5 10
5.  Litwa 10 3 1 6 7 18 -11 10
6. San Marino San Marino 10 0 1 9 1 36 -35 1
Anglia Szwajcaria Słowenia Estonia Litwa San Marino
Anglia  2:0 3:1 2:0 4:0 5:0
Szwajcaria  0:2 3:2 3:0 4:0 7:0
Słowenia  2:3 1:0 1:0 1:1 6:0
Estonia  0:1 0:1 1:0 1:0 2:0
Litwa  0:3 1:2 0:2 1:0 2:1
San Marino San Marino 0:6 0:4 0:2 0:0 0:2

Eliminacje Mistrzostw Świata 2018

[edytuj | edytuj kod]

San Marino znalazło się w grupie 3, w której rywalizowało z Azerbejdżanem, Czechami, Irlandią Północną, Niemcami i Norwegią[163]. Kwalifikacje zakończyły się porażkami we wszystkich spotkaniach z bilansem bramkowym 2:51. Średnia goli straconych na mecz wyniosła 5,1.

Najwyższych porażek San Marino doznało w domowych meczach z Niemcami i Norwegią, kiedy to dwukrotnie uległo rywalom w stosunku 0:8. W meczu z Norwegią na Ullevaal Stadion (1:4) wynik spotkania otworzył w 12. minucie samobójczym strzałem obrońca Davide Simoncini, który - po raz drugi w karierze - pokonał w ten sposób swojego brata bliźniaka Aldo[164]. W 54. minucie po przeprowadzonym kontrataku wyrównał Mattia Stefanelli, zaś wynik remisowy utrzymywał się przez 23 minuty, do momentu zdobycia gola przez Adamę Diomandé[165]. Spotkanie to było ostatnim meczem w reprezentacji Andy'ego Selvy, który w kwietniu 2017 roku podczas meczu ligowego doznał zerwania ścięgna Achillesa, po którym przestał otrzymywać powołania[166][167].

W meczu przeciwko Azerbejdżanowi w Baku (1:5) drugiego gola w eliminacjach zdobył boczny obrońca Mirko Palazzi, który pokonał strzałem głową Səlahəta Ağayeva[168]. Dla gospodarzy był to pierwszy przypadek w historii, gdy zdobyli 5 bramek w jednym meczu oraz wyrównanie rekordu najwyższego zwycięstwa w meczach oficjalnych[169]. W czterech ostatnich spotkaniach San Marino wystąpiło bez kapitana Matteo Vitaioliego, który został zawieszony przez federację na 3 miesiące za grę w zakładach bukmacherskich[170][171]. Po zakończeniu kwalifikacji rezygnację ze stanowiska selekcjonera złożył Pierangelo Manzaroli.

Grupa 3
# Reprezentacja M Z R P GZ GS + / – Pkt
1.  Niemcy 10 10 0 0 43 4 +39 30
2.  Irlandia Północna 10 6 1 3 17 6 +11 19
3.  Czechy 10 4 3 3 17 10 +7 15
4.  Norwegia 10 4 1 3 17 16 +1 13
5.  Azerbejdżan 10 3 1 6 10 19 -9 10
6. San Marino San Marino 10 0 0 10 2 51 -49 0
Niemcy Irlandia Północna Czechy Norwegia Azerbejdżan San Marino
Niemcy  3:0 2:0 6:0 5:1 7:0
Irlandia Północna  1:3 2:0 2:0 4:0 4:0
Czechy  1:2 0:0 2:1 0:0 5:0
Norwegia  0:3 1:0 1:1 2:0 4:1
Azerbejdżan  1:4 0:1 1:2 1:0 5:1
San Marino San Marino 0:8 0:3 0:6 0:8 0:1

Eliminacje Mistrzostw Europy 2020

[edytuj | edytuj kod]

W eliminacjach Mistrzostw Świata 2020 reprezentacja San Marino grała w grupie z Belgią, Cyprem, Kazachstanem, Rosją i Szkocją[172]. Wszystkie spotkania zakończyły się porażkami z ogólnym bilansem bramek 1:51. Reprezentację od stycznia 2018 roku prowadził włoski selekcjoner Franco Varrella.

San Marino w każdym ze spotkań traciło średnio 5,1 gola i oddawało 2,8 strzału na bramkę przeciwnika, w tym 1,2 strzału celnego[173]. Najniższa przegrana miała miejsce w meczach ze Szkocją (0:2) i Kazachstanem (1:3) w Serravalle, najwyższe porażki to dwukrotnie 0:9 w wyjazdowych grach przeciwko Belgii i Rosji. Jedynego w kwalifikacjach gola strzelił Filippo Berardi w 77. minucie meczu przeciwko Kazachstanowi (1:3) na San Marino Stadium, wykorzystując błąd bramkarza rywali Dmitrija Niepogodowa[174][175]. Była to pierwsza bramka reprezentacji od 17 spotkań i pierwszy gol na własnym boisku od września 2013 roku[174][175].

Grupa I
# Reprezentacja M Z R P GZ GS + / – Pkt
1.  Belgia 10 10 0 0 40 3 +37 30
2.  Rosja 10 8 0 2 33 8 +25 24
3.  Szkocja 10 5 0 5 16 19 -3 15
4.  Cypr 10 3 1 6 15 20 -5 10
5.  Kazachstan 10 3 1 6 13 17 -4 10
6. San Marino San Marino 10 0 0 10 1 51 -50 0
Belgia Rosja Szkocja Cypr Kazachstan San Marino
Belgia  3:1 3:0 6:1 3:0 9:0
Rosja  1:4 4:0 1:0 1:0 9:0
Szkocja  0:4 1:2 2:1 3:1 6:0
Cypr  0:2 0:5 1:2 1:1 5:0
Kazachstan  0:2 0:4 3:0 1:2 4:0
San Marino San Marino 0:4 0:5 0:2 0:4 1:3

Eliminacje Mistrzostw Świata 2022

[edytuj | edytuj kod]

W eliminacjach Mistrzostw Świata 2022 reprezentacja San Marino grała w grupie z Albanią, Andorą, Anglią, Polską i Węgrami[176]. Wszystkie spotkania zakończyły się porażkami z ogólnym bilansem bramek 1:46. Reprezentację od listopada 2021 roku prowadził sanmaryński selekcjoner Fabrizio Costantini. San Marino traciło w meczach średnio 4,6 gola.

Najniższa przegrana miała miejsce w meczu z Albanią (0:2) w Sarravalle i w meczu wyjazdowym z Andorą (0:2). Najwyższa porażka to 0:10 w meczu z Anglią w Sarravalle. Jedynego w kwalifikacjach gola strzelił Nicola Nanni w 48. minucie meczu przeciwko Polsce (1:7) na San Marino Stadium, wykorzystując błąd obrońcy rywali Kamila Piątkowskiego. Była to pierwsza bramka reprezentacji od 10 spotkań.

Grupa I
# Reprezentacja M Z R P GZ GS + / – Pkt
1.  Anglia 10 8 2 0 39 3 +36 26
2.  Polska 10 6 2 2 30 11 +19 20
3.  Albania 10 6 0 4 12 12 0 18
4.  Węgry 10 5 2 3 19 13 +6 13
5.  Andora 10 2 0 8 8 24 -16 6
6. San Marino San Marino 10 0 0 10 1 46 -45 0
Anglia Polska Albania Węgry Andora San Marino
Anglia  2:1 5:0 1:1 4:0 5:0
Polska  1:1 4:1 1:2 3:0 5:0
Albania  0:2 0:1 1:0 1:0 5:0
Węgry  0:4 3:3 0:1 2:1 4:0
Andora  0:5 1:4 0:1 1:4 2:0
San Marino San Marino 0:10 1:7 0:2 0:3 0:3

Tabelę końcową opracowano na podstawie materiału źródłowego[177].

Eliminacje Mistrzostw Europy 2024

[edytuj | edytuj kod]

W eliminacjach Mistrzostw Europy 2024 reprezentacja San Marino gra w grupie z Danią, Finlandią, Irlandią Północną, Kazachstanem i Słowenią.

Grupa H
# Reprezentacja M Z R P GZ GS + / – Pkt
1.  Dania 10 7 1 2 19 10 +9 22
2.  Słowenia 10 7 1 2 20 9 +11 22
3.  Finlandia 10 6 0 4 18 10 8 18
4.  Kazachstan 10 6 0 4 16 12 +4 18
5.  Irlandia Północna 10 3 0 7 9 13 -4 9
6. San Marino San Marino 10 0 0 10 3 31 -28 0
Słowenia Dania Kazachstan Finlandia Irlandia Północna San Marino
Słowenia  2:0
Dania  3:1
Kazachstan  1:2 3:2
Finlandia 
Irlandia Północna  0:1
San Marino San Marino 0:2

Rozgrywki międzynarodowe

[edytuj | edytuj kod]

Mistrzostwa świata

[edytuj | edytuj kod]

Mistrzostwa Europy

[edytuj | edytuj kod]

Liga Narodów

[edytuj | edytuj kod]
Liga Narodów
Rok Dywizja Runda Pozycja M W R P GZ GS
Portugalia 2018/2019 D Faza grupowa 4/4 6 0 0 6 0 16
Włochy 2020/2021 D Faza grupowa 4/4 4 0 2 2 0 3
Holandia 2022/2023 D Faza grupowa 4/4 4 0 0 4 0 9
2024/2025 D - 1/3 1 1 0 0 1 0
Razem 15 1 2 12 1 28

Zawodnicy

[edytuj | edytuj kod]

Profesjonalny zawodnik nie byłby w stanie znosić takich serii jednakowych porażek - z pewnością załamałby się

Piłkarską reprezentację San Marino tworzą w zdecydowanej większości zawodnicy o statusie amatorskim[178][179][180]. Łączą oni grę w piłkę nożną i treningi z pracą zawodową, prowadzeniem własnych przedsiębiorstw lub studiami[181][182]. Piłkarze z obecnego składu drużyny narodowej występują głównie w Campionato Sammarinese[183]. Część zawodników gra we włoskich ligach regionalnych, przerwy pomiędzy rundami wykorzystując na grę w klubach sanmaryńskich, co przynosi im dodatkowe dochody[184][185]. Jedynymi piłkarzami z obecnej kadry, którzy mają podpisany zawodowy kontraktFilippo Berardi (US Vibonese Calcio) oraz Nicola Nanni (Cesena FC)[186]. Massimo Bonini i Marco Macina są jedynymi sanmaryńskimi zawodnikami, którzy wystąpili w Serie A[187][188]. Pięciu graczy zaliczyło występy w Serie B (Elia Benedettini, Bonini, Macina, Dante Maiani i Andy Selva)[187]. Pomocnik Michele Marani - z wyjątkiem zawodników pochodzenia argentyńskiego - jako jedyny grał w klubie spoza San Marino i Włoch - CD Comarca de Níjar (Tercera División, Hiszpania).

Massimo Bonini

[edytuj | edytuj kod]
Massimo Bonini

Defensywny pomocnik urodzony w 1959 roku w San Marino, uważany za najwybitniejszego sanmaryńskiego piłkarza[189][190][191]. Podczas swojej kariery występował m.in. w AC Cesena, Juventusie Turyn i Bologna FC[192]. W barwach Juventusu wywalczył w latach 1981–1986 Puchar Mistrzów, Puchar Zdobywców Pucharów, Superpuchar Europy, Puchar Interkontynentalny oraz trzykrotnie tytuł mistrza Włoch i Puchar Włoch[193][194]. Członek klubu 50 najlepszych piłkarzy w historii Juventusu[195]. Przed 1988 rokiem sanmaryńscy piłkarze uznawani byli za obywateli Włoch, wskutek czego miał on możliwość gry w reprezentacji Włoch U-21[192][196]. W 1983 roku UEFA uregulowała tę sporną kwestię, co uniemożliwiło mu dalszą grę w kadrze młodzieżowej[197][198]. Po zmianie przepisów oferowano mu przyjęcie paszportu włoskiego i grę w seniorskiej reprezentacji tego kraju, jednak za każdym razem odmawiał, gdyż nie chciał zrzekać się obywatelstwa sanmaryńskiego[199][200]. Po przyjęciu FSGC w szeregi FIFA i UEFA zgłosił on swój akces do drużyny narodowej[200]. W kadrze San Marino wystąpił 19 razy, nie zdobył żadnej bramki[196]. W latach 1996–1998 pełnił funkcję tymczasowego selekcjonera, po czym został zastąpiony przez Giampaolo Mazzę[201]. W listopadzie 2003 roku, z okazji nadchodzącego jubileuszu 50-lecia UEFA, FSGC uznała Massimo Boniniego najlepszym piłkarzem okresu 1954-2003, zaś w styczniu 2006 roku przyznała mu miano najlepszego zawodnika w historii tego państwa[193][202].

Marco Macina

[edytuj | edytuj kod]

Macina był talentem czystej wody, który oczarował nawet Nilsa Liedholma

Andy Selva

Ofensywny pomocnik urodzony w 1964 roku, w latach 80. gracz m.in. Bologna FC, AC Parma i AC Milan. Pierwszy sanmaryński piłkarz, który występował w Serie A[204]. Od najmłodszych lat uchodził wśród ekspertów i dziennikarzy sportowych za wielki talent[205][206]. W barwach reprezentacji Włoch U-16 wywalczył mistrzostwo Europy 1982, zdobywając w finale zwycięską bramkę[207]. W 1982 roku do UEFA wpłynął protest dotyczący jego osoby, co w konsekwencji zablokowało mu możliwość dalszego reprezentowania Włoch[198]. Pomimo iż w początkach swojej kariery Macina współpracował z tak uznanymi szkoleniowcami jak Arrigo Sacchi czy Nils Liedholm, nigdy nie osiągnął wysokiegio poziomu sportowego[208]. Przyczynę tego upatrywano w nieprofesjonalnym trybie życia i problemach z aklimatyzacją[206]. W AC Milan zaliczył 5 występów, po czym był wypożyczany do klubów trzecioligowych[206]. Podczas gry dla Ancony Calcio, w wieku 24 lat doznał zerwania więzadła krzyżowego w prawym kolanie, co w konsekwencji oznaczało dla niego zakończenie gry w piłkę nożną na profesjonalnym poziomie[208][209]. W 1990 roku, po zakończeniu kariery klubowej, wystąpił dwukrotnie w reprezentacji San Marino[52].

Andy Selva

[edytuj | edytuj kod]

Napastnik urodzony w 1976 roku w Rzymie, Włoch z pochodzenia, uznawany za najbardziej zasłużonego dla reprezentacji piłkarza[200][210][211]. Obywatelstwo sanmaryńskie otrzymał dzięki pochodzeniu swojego dziadka[102][212]. Jako jeden z nielicznych piłkarzy sanmaryńskich występował przez większość trwania kariery na zawodowym poziomie[213][214]. Grał głównie w klubach występujących na poziomie od III do V ligi włoskiej[215][216]. W sezonie 2008/09 jako gracz US Sassuolo występował w Serie B[217]. W 2006 roku portal transferowy Transfermarkt wyceniał go na kwotę 300 tys. euro. W drużynie narodowej zadebiutował w 1998 roku w meczu z Izraelem, który to mecz był również pierwszym spotkaniem Giampaolo Mazzy na stanowisku selekcjonera[22]. Jest rekordzistą pod względem ilości zdobytych goli oraz występów w reprezentacji[218]. Jego bramka przeciwko Liechtensteinowi (1:0) w 2004 roku dała San Marino jedyne dotychczas zwycięstwo[219][220]. Grę w reprezentacji zakończył w 2016 roku.

Trenerzy

[edytuj | edytuj kod]

Giulio Cesare Casali

[edytuj | edytuj kod]

Pierwszy trener reprezentacji (ur. 1955), z wykształcenia nauczyciel wychowania fizycznego. Jako piłkarz występował w AC Libertas i San Marino Calcio. 24 stycznia 1986 objął posadę selekcjonera drużyny narodowej[45]. Trenował reprezentację w meczach nieoficjalnych, przed przyjęciem FSGC do FIFA i UEFA[53]. Pod jego wodzą San Marino rozegrało 28 marca 1986 roku pierwszy mecz międzypaństwowy przeciwko Kanadzie U-23, zakończony porażką 0:1[49]. Prowadził reprezentację podczas Igrzysk Śródziemnomorskich 1987, gdzie San Marino zremisowało 0:0 z Libanem i przegrało 0:3 z Syrią i 0:4 z Turcją U-23[49][221]. W 1990 roku z powodów zdrowotnych odszedł ze stanowiska[222].

Giorgio Leoni

[edytuj | edytuj kod]

Urodzony w 1950 roku w Fiorentino. Podczas kariery zawodniczej występował w SP Tre Fiori, San Marino Calcio i SS Juvenes. W wyniku ciężkiego urazu głowy, którego doznał podczas meczu ligowego, zmuszony był zakończyć grę w piłkę nożną[23]. Funkcję selekcjonera pełnił w latach 1990-1995. Za jago kadencji San Marino zdobyło pierwszą w historii bramkę w meczu z Rumunią (1991) oraz zremisowało 0:0 z Turcją w meczu eliminacji Mistrzostw Świata 1994[58]. Odszedł ze stanowiska po eliminacjach Mistrzostw Europy 1996[223]. Od 2003 roku pracował jako trener w Campionato Sammarinese, obecnie pełni funkcję koordynatora technicznego reprezentacji oraz działacza sportowego. Cierpi na chorobę niedokrwienną serca[224].

Massimo Bonini

[edytuj | edytuj kod]

Prowadził reprezentację tymczasowo w latach 1996-1998 podczas eliminacji Mistrzostw Świata 1998[193]. Pod jego wodzą San Marino przegrało wszystkie 8 spotkań kwalifikacyjnych z bilansem bramkowym 0:42[225].

Giampaolo Mazza

[edytuj | edytuj kod]
Giampaolo Mazza

Urodzony w 1956 roku w Genui, trener i działacz piłkarski włoskiego pochodzenia, z wykształcenia nauczyciel wychowania fizycznego[226][227]. Jako zawodnik występował w Campionato Sammarinese i niższych ligach włoskich[228]. W latach 80. zaliczył 4 nieoficjalne występy w kadrze San Marino[49]. Funkcję trenera reprezentacji objął w 1998 roku, wcześniej pracował jako trener kadr U-18 i U-21 oraz asystent Massimo Boniniego[58][229]. Za jego kadencji San Marino odniosło jedyne dotychczasowe zwycięstwo pokonując w 2004 roku 1:0 Liechtenstein oraz dwukrotnie osiągnęło wynik remisowy[230][231]. Podczas jego pracy reprezentacja doznała również najwyższych w historii porażek: 0:13 z Niemcami i 0:11 z Holandią[232][233]. W latach 2008–2012 San Marino ustanowiło europejski rekord 20 meczów bez zdobytej bramki[234][235]. Ogółem z 85 oficjalnych spotkań Mazza przegrał 82, natomiast w meczach eliminacyjnych zanotował 75 porażek w 76 meczach[236][237][238]. Oprócz funkcji selekcjonera pracował równocześnie jako nauczyciel, trener amatorskich włoskich klubów oraz działacz piłkarski przy FSGC[239][240]. 17 października 2013 roku zrezygnował ze stanowiska trenera reprezentacji[147][236]. Pełnił swoją funkcję nieprzerwanie przez 15 lat, co stanowi pod tym względem 6. wynik w Europie[241][242].

Pier Angelo Manzaroli

[edytuj | edytuj kod]

Urodzony w 1969 roku w Rimini, z pochodzenia Włoch, 38-krotny reprezentant San Marino[243]. Od 2007 roku pracował jako szkoleniowiec kadry B, reprezentacji młodzieżowych oraz asystent Giampaolo Mazzy[243][244]. 15 lutego 2014 mianowany pierwszym selekcjonerem[245][246]. Uznawany za autora największych sukcesów sanmaryńskiej piłki młodzieżowej[247]. Jako trener kadry U-21 zremisował w 2012 roku 0:0 z Grecją i pokonał w 2013 roku 1:0 Walię[247]. Jako szkoleniowiec AC Libertas zdobył dla San Marino pierwszy punkt w rozgrywkach europejskich pucharów dzięki remisowi 1:1 z Drogheda United w kwalifikacjach Pucharu UEFA 2007/08[13]. 15 listopada 2014 San Marino pod jego wodzą zremisowało 0:0 z Estonią zdobywając pierwszy punkt w eliminacjach Mistrzostw Europy i przerywając tym samym serię 61 porażek z rzędu[248][249].

Franco Varrella

[edytuj | edytuj kod]

Włoch urodzony w 1953 roku w Rimini, powołany na stanowisko w styczniu 2018 roku, pierwszy zagraniczny selekcjoner reprezentacji[250]. W swojej karierze pracował jako asystent Arrigo Sacchiego w reprezentacji Włoch a także prowadził włoskie kluby z niższych kategorii rozgrywkowych, w tym San Marino Calcio[251][252]. Pod jego wodzą San Marino osiągnęło dwa bezbramkowe remisy w Lidze Narodów UEFA 2020/21 z Liechtensteinem i Gibraltarem, zdobywając pierwsze punkty w tych rozgrywkach. Mecz z Liechtensteinem w Vaduz jest jedynym wyjazdowym spotkaniem w historii, w którym San Marino nie straciło bramki[253].

Fabrizio Costantini

[edytuj | edytuj kod]

Sanmaryński trener urodzony 3 czerwca 1968 roku w San Marino. Został powołany na stanowisko w lisotpadzie 2021 roku po odejściu Franco Varella kończąc czteroletnią karierę jako trener San Marino-U21. W swojej karierze doprowadził Juvenes/Dogana do finału Campionato Sammarinese (2014/2015). Prowadził reprezentację San Marino przez 10 meczów[254].

Bilans spotkań
# Trener Narodowość Okres pracy Mecze Z R P Bramki + Bramki - Z % R % P %
1.  Giulio Cesare Casali San Marino 1986–1990 4 0 1 3 0 8 0% 25% 75%
2.  Giorgio Leoni San Marino 1990–1995 29 0 1 28 5 119 0% 3,45% 96,55%
3.  Massimo Bonini San Marino 1996–1998 8 0 0 8 0 42 0% 0% 100%
4.  Giampaolo Mazza San Marino 1998–2013 85 1 2 82 15 371 1,17% 2,35% 96,47%
5.  Pier Angelo Manzaroli San Marino 2014–2017 25 0 1 24 3 99 0% 4% 96%
6.  Franco Varrella Włochy 2018-2021 36 0 2 34 3 130 0% 5,56% 94,44%
7.  Fabrizio Costantini San Marino 2021- 10 0 2 8 2 16 0% 20% 80%

Aktualizacja: 5 stycznia 2023

Skład

[edytuj | edytuj kod]

Zawodnicy, którzy otrzymali powołanie od Franco Varrelli na mecze przeciwko Andorze (2 września 2021), Polsce (5 września 2021) i Albanii (8 września 2021) w eliminacjach Mistrzostw Świata 2022[255].

# Poz. Zawodnik Data urodzenia Mecze[a] Bramki Klub
1 BRA Elia Benedettini 22 czerwca 1995 37 0 San Marino SP Cailungo
12 BRA Simone Benedettini 21 stycznia 1997 9 0 San Marino SS Pennarossa
23 BRA Davide Colonna 6 lipca 1996 0 0 San Marino FC Domagnano
11 OBR Manuel Battistini 22 lipca 1994 44 0 San Marino AC Virtus
5 OBR Michele Cevoli 22 lipca 1998 11 0 San Marino AC Juvenes/Dogana
15 OBR Giacomo Conti 21 lipca 1999 2 0 San Marino SS San Giovanni
2 OBR Alessandro D'Addario 9 września 1997 20 0 San Marino SP Tre Fiori
16 OBR Filippo Fabbri 7 stycznia 2002 15 1 Włochy FC Forlì
13 OBR Andrea Grandoni 23 marca 1997 34 0 San Marino SP La Fiorita
3 OBR Mirko Palazzi 21 marca 1987 69 1 Włochy Cattolica Calcio 1923
6 OBR Dante Rossi 12 lipca 1987 19 0 Włochy Cattolica Calcio 1923
18 POM Luca Ceccaroli 5 lipca 1995 13 0 San Marino SP Tre Penne
17 POM Alessandro Golinucci 10 października 1994 33 0 San Marino AC Virtus
8 POM Enrico Golinucci 16 lipca 1991 36 0 San Marino SS Folgore/Falciano
21 POM Lorenzo Lunadei 12 lipca 1997 30 0 San Marino SP La Fiorita
22 POM Marcello Mularoni 8 września 1998 30 0 Włochy Tropical Coriano
10 POM Fabio Tomassini 5 lutego 1996 23 0 Włochy US Pietracuta
7 POM Matteo Vitaioli 27 października 1989 76 1 Włochy Tropical Coriano
14 POM Tommaso Zafferani 19 lutego 1996 13 0 San Marino SP La Fiorita
9 NAP Marco Bernardi 2 stycznia 1994 8 0 San Marino SS Murata
20 NAP Adolfo Hirsch 31 stycznia 1986 52 0 San Marino SS Folgore/Falciano
19 NAP Nicola Nanni 5 maja 2000 28 1 Włochy Lucchese 1905
4 NAP David Tomassini 14 marca 2000 11 1 Włochy Tropical Coriano

Aktualizacja: 3 września 2021

Stroje

[edytuj | edytuj kod]

Ubiór sportowy piłkarskiej reprezentacji San Marino nawiązuje kolorystyką do barw flagi San Marino[58]. Kolorem podstawowym jest błękit, rezerwowym biel[256].

1985-1987
1990-2005
1998-2002
2005-2008
2008-2010
2010-2012
2012-2014
2014-2016
2016-2018
2018-

W strojach łączących obie barwy San Marino występowało w meczach nieoficjalnych w drugiej połowie lat 80. XX wieku. Od 1990 roku obowiązuje jednolita kolorystyka trykotów. W latach 1990–2009 reprezentacja grała w błękitnych strojach firmy Virma. Na przedzie koszulki w widniała wówczas niekiedy grafika z wizerunkiem logo FSGC lub herbu San Marino. W latach 2010–2017 San Marino występowało w granatowych strojach firmy Adidas. W 2018 roku, po zmiany dostawcy sprzętu na firmę Macron, powrócono do koloru błękitnego.

Reputacja

[edytuj | edytuj kod]

Ze względu na osiągane wyniki i amatorski status zawodników reprezentacja San Marino ma bardzo niską reputację w środowisku piłkarskim[257][258][259]. Sanmaryńscy gracze określani byli pejoratywnym mianem „turystów”, „kelnerów” lub „chłopców do bicia”[61][260][261][262]. Selekcjoner Giampaolo Mazza twierdził, iż przeciwko najsilniejszym w Europie reprezentacjom porażka nie większa niż 0:5 satysfakcjonuje jego zespół[240].

W celu zobrazowania niewielkiego potencjału sportowego reprezentacji San Marino liczba populacji tego kraju porównywana była do łącznej pojemności obiektów piłkarskich[263][264][265]. W środowisku piłkarskim padały postulaty ograniczenia San Marino możliwości uczestniczenia w eliminacjach mistrzostw Europy i mistrzostw świata[257][266][267]. Joachim Löw, José Mourinho i Karl-Heinz Rummenigge wychodzili z propozycją nakazu rozgrywania przezeń preeliminacji[268][269][270]. Ponadto władzom piłkarskim zarzucano brak działań na rzecz podniesienia poziomu piłki nożnej w kraju[271][272]. Roy Hodgson powiedział, iż gra przeciwko zawodnikom, którzy mają tak niski poziom wyszkolenia technicznego i umiejętności może grozić kontuzjami innych graczy[144]. Wyraził również w formie żartu opinię, że na mecz z Sanmaryńczykami można by wystawić reprezentację Anglii w krykiecie, wskutek czego został skrytykowany przez Pier Angelo Manzaroliego[273][274]. W 2007 roku José Mourinho odrzucił propozycję objęcia stanowiska trenera reprezentacji Anglii, gdyż ewentualność rywalizowania z drużynami takimi jak San Marino uznał za stratę czasu i przeszkodę w rozwoju własnej kariery[275][276]. Luis Aragonés twierdził, że Sanmaryńczycy są zbyt słabi, by grać w meczach kwalifikacyjnych[102]. Na zgrupowaniach przedmeczowych - chcąc zdeprecjonować rywala i zmotywować swoich zawodników - porównywał on swoich przeciwników do reprezentacji San Marino[277][278]. W 2009 roku po spotkaniu z Polską (0:10) Gimapaolo Mazza i zawodnicy zbojkotowali pomeczową konferencję prasową ze względu na lekceważące reportaże telewizyjne na ich temat[260]. W 2013 roku FSGC wystosowała protest skierowany do brytyjskiego kanału ITV, gdyż jej zdaniem podczas transmisji meczu komentatorzy w szyderczy sposób wyrażali się o reprezentacji San Marino[279][280].

Pomimo tego, piłkarze San Marino spotykali się z oznakami sympatii ze strony kibiców drużyn przeciwnych. W meczach przeciwko Anglii, Hiszpanii i Polsce zdarzało się, iż byli oni po spotkaniu nagradzani oklaskami, w uznaniu ich postawy oraz zaangażowania sportowego[59][102][281].

Bilans ogólny

[edytuj | edytuj kod]

San Marino rywalizowało dotychczas w meczach oficjalnych z 48 federacjami. Wszyscy przeciwnicy są członkami konfederacji UEFA. Rywalem, z którym San Marino mierzyło się najczęściej, jest Polska - 9 oficjalnych spotkań.

Przeciwnik Mecze Wygrane Remisy Porażki Gole + Gole – Bilans Z % R % P %
  Albania 3 0 0 3 0 8 -8 0% 0% 100%
  Andora 2 0 0 2 0 4 -4 0% 0% 100%
  Anglia 7 0 0 7 1 42 -41 0% 0% 100%
  Austria 2 0 0 2 1 11 -10 0% 0% 100%
  Azerbejdżan 2 0 0 2 1 6 -5 0% 0% 100%
  Belgia 8 0 0 8 3 46 -43 0% 0% 100%
  Białoruś 2 0 0 2 0 7 -7 0% 0% 100%
  Bośnia i Hercegowina 2 0 0 2 1 6 -5 0% 0% 100%
  Bułgaria 2 0 0 2 0 7 -7 0% 0% 100%
  Chorwacja 3 0 0 3 0 18 -18 0% 0% 100%
  Cypr 6 0 0 6 0 18 -18 0% 0% 100%
  Czarnogóra 2 0 0 2 0 9 -9 0% 0% 100%
  Czechy 6 0 0 6 0 31 -31 0% 0% 100%
  Estonia 3 0 1 2 0 3 -3 0% 33,33% 66,66%
  Finlandia 4 0 0 4 1 15 -14 0% 0% 100%
  Gibraltar 2 0 1 1 0 1 -1 0% 50% 50%
  Grecja 2 0 0 2 0 6 -6 0% 0% 100%
  Hiszpania 4 0 0 4 0 26 -26 0% 0% 100%
  Holandia 6 0 0 6 0 39 -39 0% 0% 100%
  Irlandia 2 0 0 2 1 7 -6 0% 0% 100%
  Irlandia Północna 4 0 0 4 0 14 -14 0% 0% 100%
  Izrael 2 0 0 2 0 13 -13 0% 0% 100%
  Kazachstan 2 0 0 2 1 7 -6 0% 0% 100%
  Kosowo 1 0 0 1 1 4 -3 0% 0% 100%
  Liechtenstein 7 2 2 3 3 6 -3 16,66% 33,33% 50%
  Litwa 4 0 0 4 1 9 -8 0% 0% 100%
  Luksemburg 2 0 0 2 0 6 -6 0% 0% 100%
  Łotwa 5 0 1 4 1 9 -8 0% 20% 80%
  Malta 1 0 0 1 2 3 -1 0% 0% 100%
  Mołdawia 7 0 0 7 0 17 -17 0% 0% 100%
  Niemcy 4 0 0 4 0 34 -27 0% 0% 100%
  Norwegia 4 0 0 4 1 24 -23 0% 0% 100%
  Polska 9 0 0 9 2 33 -31 0% 0% 100%
  Rosja 4 0 0 4 0 25 -20 0% 0% 100%
  Rumunia 3 0 0 3 1 10 -9 0% 0% 100%
  Saint Lucia 2 0 1 1 1 2 -1 0% 50% 50%
  Serbia i Czarnogóra 2 0 0 2 0 8 -8 0% 0% 100%
  Słowacja 4 0 0 4 1 22 -21 0% 0% 100%
  Słowenia 5 0 0 5 0 20 -20 0% 0% 100%
  Szkocja 8 0 0 8 0 27 -27 0% 0% 100%
  Szwajcaria 4 0 0 4 0 22 -22 0% 0% 100%
  Szwecja 4 0 0 4 0 22 -22 0% 0% 100%
  Turcja 4 0 1 3 1 16 -15 0% 25% 75%
  Ukraina 2 0 0 2 0 17 -17 0% 0% 100%
  Walia 4 0 0 4 1 16 -15 0% 0% 100%
  Węgry 5 0 0 5 0 22 -22 0% 0% 100%
  Włochy[a] 3 0 0 3 0 15 -8 0% 0% 100%
  Wyspy Owcze 2 0 0 2 1 6 -5 0% 0% 100%
Ogółem 177 1 7 169 26 739 −713 0,56% 3,95% 95,48%

Aktualizacja: 30 października 2022

Mecze bez porażki

[edytuj | edytuj kod]
Eliminacje MŚ 1994
10 marca 1993
San Marino San Marino 0:0 Turcja Turcja Stadion Olimpijski, Serravalle
Sędzia: Michel Piraux (Belgia)
Pierluigi Benedettini (7' Stefano Muccioli) – Mirco Gennari, Mauro Valentini, Claudio Canti, William Guerra, Paolo Daniele ZanottiPier Angelo Manzaroli, Fabio Francini, Marco Mazza (56' Ivan Matteoni), Nicola BacciocchiPaolo Mazza Engin İpekoğluSerhat Güller, Bülent Korkmaz, Ogün Temizkanoğlu, Ali GünçarMehmet Özdilek, Tugay Kerimoğlu, Orhan Çıkırıkçı, Ünal KaramanHami Mandıralı (56' Feyyaz Uçar), Aykut Kocaman (46' Saffet Sancaklı)
Eliminacje MŚ 2002
25 kwietnia 2001
Łotwa Łotwa 1:1 San Marino San Marino Stadion Skonto, Ryga
Marians Pahars Gol 1' (1:0) Gol 59' Nicola Albani Sędzia: Karen Nalbandian (Armenia)
Aleksandrs KoļinkoOļegs Blagonadeždins, Mihails Zemļinskis, Valērijs Ivanovs (77' Artūrs Zakreševskis), Igors StepanovsVladimirs Koļesņičenko (46' Mihails Miholaps), Vitālijs Astafjevs, Andrejs ŠtolcersAndrejs Rubins, Marians Pahars, Vīts Rimkus (68' Aleksandrs Jeļisejevs) Federico GasperoniNicola Albani, Simone Bacciocchi, Simone Della Balda, Ermanno Zonzini, Damiano VannucciIvan Bugli (79' Roberto Selva), Ivan Matteoni, Riccardo Muccioli, Pier Angelo Manzaroli (89' Luca Nanni) – Andy Selva (82' Paolo Montagna)
Mecz towarzyski
20 sierpnia 2003
Liechtenstein Liechtenstein 2:2 San Marino San Marino Rheinpark Stadion, Vaduz
Mario Frick Gol 16'
Franz Burgmeier Gol 23'
(2:2) Gol 39' Alex Gasperoni
Gol 45' Nicola Ciacci
Sędzia: Guido Wildhaber (Szwajcaria)
Peter JehleDaniel Hasler, Martin Telser (67' Frédéric Gigon), Christof Ritter, Sandro MaierhoferRonny Büchel (59' Fabio D’Elia), Andreas Gerster, Martin Stocklasa, Franz Burgmeier (59' Roger Beck) – Thomas Beck (84' Thomas Nigg), Mario Frick Federico GasperoniCarlo Valentini, Nicola Albani, Simone Bacciocchi, Federico CrescentiniAlex Gasperoni, Michele Moretti (79' Luca Nanni), Michele Marani, Damiano Vannucci (63' Lorenzo Moretti) – Paolo Montagna (88' Alan Toccaceli), Nicola Ciacci (76' Giacomo Bologna)
Mecz towarzyski
28 kwietnia 2004
San Marino San Marino 1:0 Liechtenstein Liechtenstein Stadion Olimpijski, Serravalle
Andy Selva Gol 5' (1:0) Sędzia: Lawrence Sammut (Malta)
Federico GasperoniCarlo Valentini, Alessandro Della Valle, Simone Bacciocchi, Nicola AlbaniAlex Gasperoni, (85' Paolo Montagna), Marco Domeniconi, Michele Marani (81' Bryan Gasperoni), Riccardo Muccioli (71' Michele Moretti) – Andy Selva (90' Lorenzo Moretti), Nicola Ciacci (53' Damiano Vannucci) Peter JehleDaniel Hasler, Martin Telser, Michael Stocklasa, Martin StocklasaRonny Büchel (57' Raphael Rohrer), Andreas Gerster, Roger Beck (68' Franz-Josef Vogt), Franz Burgmeier, Fabio D’EliaMario Frick
Eliminacje ME 2016
15 listopada 2014
San Marino San Marino 0:0 Estonia Estonia San Marino Stadium, Serravalle
Sędzia: Felix Brych (Niemcy)
Aldo SimonciniFabio Vitaioli, Cristian Brolli, Giovanni Bonini, Davide Simoncini, Mirko PalazziAdolfo Hirsch (60' Manuel Battistini), Nicola Chiaruzzi, Luca Tosi, Matteo Vitaioli (77' Enrico Golinucci) – Andy Selva (82' Danilo Rinaldi) Mihkel AksaluTaijo Teniste, Artjom Artjunin (74' Ingemar Teever), Igor Morozov, Dmitri KruglovIlja Antonov, Aleksandr Dmitrijev, (46' Joel Lindpere), Karol Mets, Konstantin VassiljevHenrik Ojamaa (62' Henri Anier), Sergei Zenjov
Liga Narodów UEFA 2020/2021
13 października 2020
Liechtenstein Liechtenstein 0:0 San Marino San Marino Rheinpark Stadion, Vaduz
Sędzia: Jørgen Burchardt (Dania)
Benjamin BüchelSeyhan Yildiz, Andreas Malin, Jens Hofer (46' Philipp Ospelt), Maximilian Göppel (46' Sandro Wolfinger) – Daniel Brändle (75' Fabio Wolfinger), Martin Büchel (8' Livio Meier), Aron Sele, Daniel Kaufmann, Nicolas HaslerDennis Salanović Simone BenedettiniManuel Battistini, Dante Rossi, Cristian Brolli, Mirko PalazziFabio Tomassini, Enrico Golinucci, Lorenzo Lunadei (86' Marcello Mularoni), Adolfo HirschNicola Nanni, Filippo Berardi
Liga Narodów UEFA 2020/2021
15 listopada 2020
San Marino San Marino 0:0 Gibraltar Gibraltar San Marino Stadium, Serravalle
Sędzia: Kateryna Monzul (Ukraina)
Elia BenedettiniCristian Brolli, Dante Rossi, Davide Simoncini, Mirko PalazziFabio Tomassini (57' Manuel Battistini), Lorenzo Lunadei, Alessandro Golinucci, Adolfo Hirsch (57' Marcello Mularoni) – Nicola Nanni, Filippo Berardi (67' Matteo Vitaioli) Dayle ColeingScott Wiseman, Roy Chipolina, Aymen Mouelhi (66' Reece Styche) – Jack Sergeant, Graeme Torrilla (77' Adam Priestley), Louie Annesley, Jayce OliveroLiam Walker, Tjay De Barr, Lee Casciaro (54' Kyle Casciaro)

Bramki w meczach oficjalnych

[edytuj | edytuj kod]

San Marino zdobyło łącznie w spotkaniach oficjalnych 30 bramek. Najwięcej w meczach przeciwko Belgii oraz Liechtensteinowi - po 3. Zdobywcą ostatniego gola jest obrońca Simone Franciosi, który 17 listopada 2023 w meczu eliminacji Mistrzostw Europy z Kazachstanem strzelił bramkę w 60. minucie spotkania[282].

# Data Miejsce Przeciwnik Zawodnik Minuta Wynik Ranga meczu
1. 27 marca 1991 Stadion Olimpijski, Serravalle  Rumunia Valdes Pasolini 26' k. 1:3 Eliminacje Mistrzostw Europy 1992
2. 28 października 1992 Ankara 19 Mayıs, Ankara  Turcja Nicola Bacciocchi 53' 1:4 Eliminacje Mistrzostw Świata 1994
3. 17 listopada 1993 Stadio Renato Dall'Ara, Bolonia  Anglia Davide Gualtieri 1' 1:7 Eliminacje Mistrzostw Świata 1994
4. 14 grudnia 1994 Stadion Olimpijski, Helsinki  Finlandia Pier Domenico Della Valle 34' 1:4 Eliminacje Mistrzostw Europy 1996
5. 11 października 1995 Stadion Olimpijski, Serravalle  Wyspy Owcze Mauro Valentini 52' 1:3 Eliminacje Mistrzostw Europy 1996
6. 14 października 1998 Stadion Olimpijski, Serravalle  Austria Andy Selva 81' k. 1:4 Eliminacje Mistrzostw Europy 2000
7. 28 lutego 2001 Stadion Króla Baudouina I, Bruksela  Belgia Andy Selva 90' 1:10 Eliminacje Mistrzostw Świata 2002
8. 25 kwietnia 2001 Stadion Skonto, Ryga  Łotwa Nicola Albani 59' 1:1 Eliminacje Mistrzostw Świata 2002
9. 6 czerwca 2001 Stadion Olimpijski, Serravalle  Belgia Andy Selva 11' 1:4 Eliminacje Mistrzostw Świata 2002
10. 20 sierpnia 2003 Rheinpark Stadion, Vaduz  Liechtenstein Alex Gasperoni 39' 2:2 Mecz towarzyski
11. Nicola Ciacci 45'
12. 28 kwietnia 2004 Stadion Olimpijski, Serravalle  Liechtenstein Andy Selva 5' 1:0 Mecz towarzyski
13. 30 marca 2005 Stadion Olimpijski, Serravalle  Belgia Andy Selva 41' 1:2 Eliminacje Mistrzostw Świata 2006
14. 4 czerwca 2005 Stadion Olimpijski, Serravalle  Bośnia i Hercegowina Andy Selva 40' 1:3 Eliminacje Mistrzostw Świata 2006
15. 7 lutego 2007 Stadion Olimpijski, Serravalle  Irlandia Manuel Marani 86' 1:2 Eliminacje Mistrzostw Europy 2008
16. 17 października 2007 Stadion Olimpijski, Serravalle  Walia Andy Selva 73' 1:2 Eliminacje Mistrzostw Europy 2008
17. 11 października 2008 Stadion Olimpijski, Serravalle  Słowacja Andy Selva 45' 1:3 Eliminacje Mistrzostw Świata 2010
18. 14 sierpnia 2012 Stadion Olimpijski, Serravalle  Malta Manuel Marani 7' 2:3 Mecz towarzyski
19. Danilo Rinaldi 90'+3 k.
20. 10 września 2013 Stadion Olimpijski, Serravalle  Polska Alessandro Della Valle 22' 1:5 Eliminacje Mistrzostw Świata 2014
21. 8 września 2015 Stadion LFF, Wilno  Litwa Matteo Vitaioli 55' 1:2 Eliminacje Mistrzostw Europy 2016
22. 11 października 2016 Ullevaal Stadion, Oslo  Norwegia Mattia Stefanelli 54' 1:4 Eliminacje Mistrzostw Świata 2018
23. 4 września 2017 Bakcell Arena, Baku  Azerbejdżan Mirko Palazzi 73' 1:5 Eliminacje Mistrzostw Świata 2018
24. 16 listopada 2019 San Marino Stadium, Serravalle  Kazachstan Filippo Berardi 77' 1:3 Eliminacje Mistrzostw Europy 2020
25. 1 czerwca 2021 Stadion im. Fadila Vokrriego, Prisztina  Kosowo David Tomassini 85' 1:4 Mecz towarzyski
26. 5 września 2021 San Marino Stadium, Serravalle  Polska Nicola Nanni 48' 1:7 Eliminacje Mistrzostw Świata 2022
27. 25 marca 2022 San Marino Stadium, Serravalle  Litwa Filippo Fabbri 62' 1:2 Mecz towarzyski
28. 17 listopada 2022 Beausejour Stadium, Gros Islet  Saint Lucia Lorenzo Lazzari 90+4' 1:1 Mecz towarzyski
29. 17 października 2023 San Marino Stadium, Serravalle  Dania Alessandro Golinucci 61' 1:2 Eliminacje Mistrzostw Europy 2024
30. 17 listopada 2023 Astana Arena, Astana  Kazachstan Simone Franciosi 60' 1:3 Eliminacje Mistrzostw Europy 2024

Rekordziści

[edytuj | edytuj kod]

     Kolorem niebieskim zaznaczono obecnych reprezentantów

Ranking FIFA

[edytuj | edytuj kod]

Poniższe zestawienie pokazuje pozycje reprezentacji San Marino w comiesięcznych notowaniach Rankingu FIFA[283]. Najwyższą lokatę Sanmaryńczycy zajmowali we wrześniu 1993 roku, kiedy to plasowali się na 118. lokacie wśród 166 sklasyfikowanych federacji[16]. Najniższa pozycja to 209. miejsce (od października 2018 roku). W listopadzie 2014 roku San Marino zanotowało najwyższy w historii awans, kiedy to po remisie 0:0 z Estonią w eliminacjach Mistrzostw Europy 2016 uzyskało promocję o 28 miejsc z 208. na 180. lokatę[284]. Od kwietnia 2008 do listopada 2014 reprezentacja San Marino zajmowała ostatnie miejsce w rankingu.

Notowanie Styczeń Luty Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Lipiec Sierpień Wrzesień Październik Listopad Grudzień Średnia
1993 119. 118. 122. 120. 121. 120.
1994 121. 126. 129. 131. 132. 130. 133. 134. 133. 131. 130.
1995 135. 134. 134. 136. 140. 142. 133. 141. 142. 151. 138.
1996 152. 152. 154. 155. 158. 160. 162. 161. 162. 165. 158.
1997 165. 164. 166. 164. 167. 167. 167. 171. 173. 173. 167.
1998 173. 173. 176. 176. 177. 178. 180. 180. 180. 179. 177.
1999 153. 150. 150. 150. 152. 146. 146. 143. 143. 142. 145. 150. 147.
2000 151. 151. 154. 157. 159. 162. 164. 167. 167. 167. 169. 168. 161.
2001 168. 170. 168. 166. 165. 158. 159. 159. 158. 157. 158. 158. 162.
2002 158. 158. 158. 158. 159. 159. 162. 163. 159. 161. 160. 159.
2003 161. 161. 162. 164. 163. 161. 163. 158. 158. 158. 158. 162. 160.
2004 162. 162. 163. 165. 165. 167. 168. 167. 169. 167. 166. 164. 165.
2005 165. 161. 161. 160. 162. 161. 162. 161. 161. 157. 157. 155. 160.
2006 156. 156. 158. 160. 161. 191. 191. 194. 194. 195. 194. 177.
2007 195. 196. 196. 196. 195. 195. 195. 195. 196. 196. 197. 197. 195.
2008 197. 198. 198. 199. 200. 199. 199. 200. 200. 200. 201. 201. 199.
2009 201. 201. 201. 202. 202. 202. 203. 203. 203. 203. 203. 203. 202.
2010 203. 203. i 202. 202. 202. 202. 202. 203. 203. 203. 203. 202.
2011 203. 203. 202. 202. 202. 203. 203. 203. 203. 203. 204. 206. 203.
2012 206. 205. 205. 205. 205. 206. 205. 206. 206. 207. 207. 207. 205.
2013 207. 207. 207. 207. 207. 207. 207. 207. 207. 207. 207. 207. 207.
2014 207. 207. 207. 207. 207. 207. 208. 208. 208. 208. 180. 179. 202.
2015 179. 180. 181. 194. 194. 192. 192. 192. 193. 196. 196. 198. 190.
2016 198. 198. 198. 200. 200. 200. 200. 200. 201. 201. 202. 202. 200.
2017 202. 202. 203. 204. 204. 204. 204. 204. 204. 204. 204. 204. 203.
2018 204. 204. 204. 205. 205. 203. 203. 204. 209. 211. 211. 205.
2019 211. 211. 211. 211. 210. 209. 209. 209. 210.
2020 209. 209. 209. 209. 210. 210. 210. 210. 209.
2021 210. 210. 210. 209.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Football team nicknames. topendsports.com. [dostęp 2021-09-03]. (ang.).
  2. Funny soccer team nicknames. topendsports.com. [dostęp 2021-09-03]. (ang.).
  3. San Marino sport. sanmarinosite.com. [dostęp 2021-09-03]. (ang.).
  4. Fabrizio Costantini, [w:] baza Transfermarkt (trenerzy) [dostęp 2021-12-11].
  5. a b c d FSGC - Storia. fsgc.sm. [dostęp 2021-09-03]. (wł.).
  6. a b c d Gli sviluppi del calcio nella Repubblica di San Marino dal 1985 ad oggi. calciomondialeweb.it. [dostęp 2021-09-03]. (wł.).
  7. a b San Marino still FIFA’s whipping boys but a side bursting with pride. theguardian.com. [dostęp 2021-09-03]. (ang.).
  8. Irgendwo zwischen Bhutan und den Caicos-Inseln. sueddeutsche.de. [dostęp 2021-05-18]. (niem.).
  9. Najsłabsza drużyna świata. sport.tvn24.pl. [dostęp 2021-05-18]. (pol.).
  10. 9 reasons why San Marino really is the worst football team of all time. uk.complex.com. [dostęp 2021-05-18]. (ang.).
  11. a b An interview with the goalkeeper of the world's worst national soccer team. vice.com. [dostęp 2021-05-18]. (ang.).
  12. a b c San Marino - rywal reprezentacji Polski. nofootballnofun.blox.pl. [dostęp 2021-05-17]. (pol.).
  13. a b San Marino, tutti i segreti del pareggio contro l'Estonia. calcioblog.it. [dostęp 2021-05-18]. (wł.).
  14. San Marino keep clean sheet in away fixture for the first time in their 30-year history. sportbible.com. [dostęp 2021-05-16]. (ang.).
  15. Rekordsieg: Deutschland gewinnt 13:0 in San Marino. spiegel.de. [dostęp 2021-05-18]. (niem.).
  16. a b c d San Marino's international playing record makes grim reading. theguardian.com. [dostęp 2021-05-18]. (ang.).
  17. England’s latest Euro 2016 qualifying opponents San Marino in numbers. footballpools.com. [dostęp 2021-05-18]. (ang.).
  18. One win, 106 losses, no traffic lights. nytimes.com. [dostęp 2021-05-20]. (ang.).
  19. a b El. Euro 2016: Gibraltar Polski się nie boi. sport.pl. [dostęp 2021-05-18]. (pol.).
  20. Gibraltar given full UEFA membership at London Congress. bbc.com. [dostęp 2021-05-18]. (ang.).
  21. Una San Marino che punta sui giovani, per far nascere talenti. vavel.com. [dostęp 2021-05-18]. (wł.).
  22. a b Mazza relishing San Marino's task. fifa.com. [dostęp 2021-05-18]. (ang.).
  23. a b International: Hill-top ambassadors playing for pride: San Marino's students, painters and bus drivers take the worst record in international football to Wembley tonight. Henry Winter reports. independent.co.uk. [dostęp 2021-05-18]. (ang.).
  24. a b San Marino: Doceniając małe rzeczy. czasfutbolu.pl. [dostęp 2021-05-17]. (pol.).
  25. a b Jeepers keepers! Aldo Simoncini has let in 114 goals in 27 games for San Marino. mirror.co.uk. [dostęp 2021-05-18]. (ang.).
  26. Haben vor Freude geweint. 11freunde.de. [dostęp 2021-05-18]. (niem.).
  27. Když i remíza stačí k slzám. Hráči San Marina dvakrát nedostali gól a splnili si sen. iprima.cz. [dostęp 2021-05-18]. (cz.).
  28. Анди Сельва: «Украина - фаворит не только этого матча, но и в целом группы». footballua.tv. [dostęp 2021-05-20]. (ros.).
  29. Russia 2018, la „notte magica” di San Marino: gol fuori casa dopo 15 anni. gazzetta.it. [dostęp 2021-05-18]. (wł.).
  30. a b Il San Marino Stadium. tuttopisa.it. [dostęp 2021-05-18]. (wł.).
  31. a b San Marino Stadium - Campi di gioco. sanmarinocalcio.it. [dostęp 2021-05-18]. (wł.).
  32. a b c San Marino: olvidada y opacada por los logros de los demás. marcajeindividual.com. [dostęp 2021-05-18]. (hiszp.).
  33. Stadiums in San Marino. worldstadiums.com. [dostęp 2021-05-18]. (ang.).
  34. San Marino Stadium a Serravalle. fsgc.sm. [dostęp 2021-05-16]. (wł.).
  35. L’Olimpico primo campo „Football Green Live”. smtvsanmarino.sm. [dostęp 2021-05-18]. (wł.).
  36. L'Olimpico di Serravalle primo campo con il sistema „Football Green Live”. smtvsanmarino.sm. [dostęp 2021-05-18]. (wł.).
  37. Inaugurato il nuovo San Marino Stadium. smtvsanmarino.sm. [dostęp 2021-05-18]. (wł.).
  38. a b San Marino vs Germany - Euro 2008 qualifying match report. eu-football.info. [dostęp 2021-05-21]. (ang.).
  39. San Marino vs England - 2014 World Cup qualification match report. eu-football.info. [dostęp 2021-05-18]. (ang.).
  40. a b San Marino 1-2 Rep of Ireland. news.bbc.co.uk. [dostęp 2021-05-18]. (ang.).
  41. a b Le origini del calcio nella Repubblica di San Marino. calciomondialeweb.it. [dostęp 2021-05-18]. (wł.).
  42. a b c Solid foundations bolster San Marino. uefa.org. [dostęp 2021-05-19]. (ang.).
  43. San Marino - List of Foundation Dates. rsssf.com. [dostęp 2021-05-18]. (ang.).
  44. San Marino - List of Champions. rsssf.com. [dostęp 2021-05-18]. (ang.).
  45. a b c d La nazionale A sammarinese: Cenni storici e curiosità. calciomondialeweb.it. [dostęp 2021-05-18]. (wł.).
  46. a b c Trent'anni di Nazionale. smtvsanmarino.sm. [dostęp 2021-05-18]. (wł.).
  47. San Marino - po raz drugi w tym roku. sport.wp.pl. [dostęp 2021-05-18]. (pol.).
  48. Men’s tour in Europe. canadasoccer.com. [dostęp 2021-05-19]. (ang.).
  49. a b c d San Marino - Il dettaglio delle partite della nazionale: Dall'incontro n.1 (1986) al n.20 (1993). calciomondialeweb.it. [dostęp 2021-05-20]. (wł.).
  50. Moldawische Nationalmannschaft gegen San Marino. moldova-online.travel. [dostęp 2021-05-20]. (niem.).
  51. European Championship 1992. rsssf.com. [dostęp 2021-05-18]. (ang.).
  52. a b All'ombra del Titano. valderrama.it. [dostęp 2021-05-21]. (wł.).
  53. a b San Marino - Svizzera: la prima volta non si scorda mai. smtvsanmarino.sm. [dostęp 2021-05-18]. (wł.).
  54. La prima volta di San Marino. socialfootballtv.com. [dostęp 2021-05-18]. (wł.).
  55. San Marino vs Switzerland - Euro 1992 qualifying match report. eu-football.com. [dostęp 2021-05-18]. (ang.).
  56. a b The last European minnows part 1: San Marino and Liechtenstein. thepathslesstravelled.wordpress.com. [dostęp 2021-05-16]. (ang.).
  57. Eliminatórias Copa do Mundo 1994 - Estados Unidos: UEFA Grupo 2. arquivodosmundiais.com.br. [dostęp 2021-05-18]. (port.).
  58. a b c d e f Tomasz Lipiński. Z jednym zawodowcem. „Piłka Nożna”, s. 26-27, 03.09.2002. Profus Management. ISSN 0137-4710. (pol.). 
  59. a b c Z pamiętnika Goliata: od bramki Furtoka po powrót Rudego. hurkowski.wordpress.com. [dostęp 2020-11-15]. (pol.).
  60. Będzie ciężko. San Marino ma dwóch zawodowych.... sport.fakt.pl. [dostęp 2020-11-15]. (pol.).
  61. a b Piłkarze z San Marino - szczęśliwi outsiderzy. eurosport.onet.pl. [dostęp 2020-11-11]. (pol.).
  62. San Marino riscatta il calcio in miniatura. archiviostorico.corriere.it. [dostęp 2020-11-18]. (wł.).
  63. a b 10 marzo 2013: 20 anni dal primo punto mondiale. smtvsanmarino.sm. [dostęp 2020-11-11]. (wł.).
  64. Furtok o meczu z San Marino. sport.wp.pl. [dostęp 2020-11-19]. (pol.).
  65. Furtok o golu zdobytym ręką w meczu z San Marino: Zadziałał instynkt. dziennikzachodni.pl. [dostęp 2020-11-19]. (pol.).
  66. Wicekról strzelców Bundesligi i pogromca… San Marino. czasfutbolu.pl. [dostęp 2020-11-15]. (pol.).
  67. San Marino - niebieskie pogotowie punktowe. pozielonejtrawie.pl. [dostęp 2020-11-18]. (pol.).
  68. San Marino pokonane. Zadanie wykonane. przegladsportowy.pl. [dostęp 2020-11-15]. (pol.).
  69. On strzelił gola Anglii już w 9. sekundzie!. babol.pl. [dostęp 2020-11-10]. (pol.).
  70. The goal San Marino will never forget. uefa.com. [dostęp 2020-11-11]. (ang.).
  71. England vs San Marino: Davide Gualtieri never tires of reliving the World Cup night in 1993. telegraph.co.uk. [dostęp 2020-11-11]. (ang.).
  72. Das 8-sekunden-tor San Marinos gegen England. tagesanzeiger.ch. [dostęp 2020-11-11]. (niem.).
  73. American adventures decided by high drama. fifa.com. [dostęp 2020-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-03)]. (ang.).
  74. Gibraltar 0-6 Belgium: Christian Benteke scores after SEVEN seconds on his way to hat-trick in romp. dailymail.co.uk. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  75. Davide Gualtieri: The man from San Marino who shocked England. bbc.co.uk. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  76. Gualtieri stuns England with early San Marino strike. thefa.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  77. Students, bank clerks, barmen. Meet the everyday San Marino players ready to take on England. dailymail.co.uk. [dostęp 2021-02-01]. (ang.).
  78. Remember San Marino in 1993? What happened in England's World Cup humiliation... and to those who lined up in Graham Taylor's final outing. dailymail.co.uk. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  79. Venerdì sera c'è Inghilterra - San Marino. Ricordando uno strano, storico record. tempi.it. [dostęp 2021-01-01]. (wł.).
  80. European Championship 1996 qualifications. rsssf.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  81. San Marino vs Faroe Islands - Euro 1996 qualifying match report. eu-football.info. [dostęp 2020-12-03]. (ang.).
  82. Finland vs San Marino - Euro 1996 qualifying match report. eu-football.info. [dostęp 2020-12-03]. (ang.).
  83. Eliminatórias Copa do Mundo 1998 - França: UEFA Grupo 7. arquivodosmundiais.com.br. [dostęp 2019-12-31]. (port.).
  84. Massimo Bonini - najlepszy piłkarz w historii San Marino. sport.pl. [dostęp 2020-01-01]. (pol.).
  85. San Marino vs Belgium - 1998 World Cup qualification match report. eu-football.info. [dostęp 2020-12-03]. (ang.).
  86. Sanmaryńska legenda Juventusu - historia Massimo Boniniego. transfery.info. [dostęp 2019-12-31]. (pol.).
  87. Giampaolo Mazza - Profile. uefa.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  88. European Championship 2000. rsssf.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  89. San Marino - Record International Players. rsssf.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  90. San Marino vs Austria - Euro 2000 qualifying match report. eu-football.info. [dostęp 2020-12-01]. (ang.).
  91. Eliminatórias Copa do Mundo 2002 - Japão/Coreia do Sul: UEFA Grupo 6. arquivodosmundiais.com.br. [dostęp 2020-01-01]. (port.).
  92. Latvia vs San Marino - 2002 World Cup qualification match report. eu-football.info. [dostęp 2020-12-02]. (ang.).
  93. a b Riga mortis. wsc.co.uk. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  94. English coach out after San Marino disaster. baltictimes.com. [dostęp 2020-11-01]. (ang.).
  95. Sanmarīno amatieri ‘apspēlē’ Latvijas izlases futbolistus. delfi.lv. [dostęp 2020-01-01]. (łot.).
  96. 10 of the best for rampant Belgium. heraldscotland.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  97. Selva steals show in last minute. independent.co.uk. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  98. European Championship 2004. rsssf.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  99. San Marino vs Latvia - Euro 2004 qualifying match report. eu-football.info. [dostęp 2020-12-03]. (ang.).
  100. Lisztes leads Hungarian charge. uefa.com. [dostęp 2020-12-17]. (ang.).
  101. Eliminatórias Copa do Mundo 2006 - Alemanha: UEFA Grupo 7. arquivodosmundiais.com.br. [dostęp 2020-01-01]. (port.).
  102. a b c d e Najlepszy pośród najgorszych - historia Andy’ego Selvy. weszlo.com. [dostęp 2020-01-01]. (pol.).
  103. a b San Marino pod lupą - anegdoty i ciekawostki. sport.tvp.pl. [dostęp 2019-12-30]. (pol.).
  104. European Championship 2008. rsssf.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  105. Records tumble as Germany soar. uefa.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  106. San Marino 0-13 Germany. news.bbc.co.uk. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  107. European Championship Qualifying: Six of the biggest wins in recent history. betting.betfair.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  108. Das große Preisschießen von San Marino. faz.net. [dostęp 2020-01-01]. (niem.).
  109. a b EM-Qualifikation: Preisschießen gegen San Marino. stern.de. [dostęp 2020-01-01]. (niem.).
  110. Germany hammers San Marino 13-0. sports.ndtv.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  111. Ireland's intervention seconds from time salvages three points for the boys in green. theguardian.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  112. UEFA EURO 2008 statistics: Fouls suffered. uefa.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  113. a b Federico Crescentini disperso: poche le speranze. smtvsanmarino.sm. [dostęp 2020-01-01]. (wł.).
  114. Staunton seeks serene show in uneasy times. independent.co.uk. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  115. Eliminatórias Copa do Mundo 2010 - África do Sul: UEFA Grupo 3. arquivodosmundiais.com.br. [dostęp 2020-01-01]. (port.).
  116. San Marino vs Slovakia - 2010 World Cup qualification match report. eu-football.info. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  117. San Marino - Polska 0:2. wprost.pl. [dostęp 2020-01-01]. (pol.).
  118. Poland vs San Marino - 2010 World Cup qualification match report. eu-football.info. [dostęp 2020-12-01]. (ang.).
  119. Polacy zdemolowali San Marino! Rekordowe 10:0!. przegladsportowy.pl. [dostęp 2020-01-01]. (pol.).
  120. Polska - San Marino: Dwa nowe rekordy. sport.pl. [dostęp 2021-01-01]. (pol.).
  121. Blesk motivuje San Marino: Vyhrajte a máte milion!. isport.blesk.cz. [dostęp 2020-12-03]. (cz.).
  122. Czech newspaper offers San Marino cash prize for beating Slovenia. offthepost.info. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  123. San Marino vs Slovenia - 2010 World Cup qualification match report. eu-football.info. [dostęp 2020-11-11]. (ang.).
  124. European Championship 2012. rsssf.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  125. El. MŚ 2014. Z kim zmierzy się Polska? W San Marino nie ma kelnerów. sport.pl. [dostęp 2020-12-01]. (pol.).
  126. Sweden vs San Marino - Euro 2012 qualifying match report. eu-football.info. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  127. San Marino - five facts about football's underdogs. bbc.co.uk. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  128. England vs San Marino: Simoncini - cheating death to facing Rooney. bbc.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  129. San Marino on the end of record Netherlands win. uefa.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  130. Netherlands 11-0 San Marino: Arsenal striker Robin van Persie nets four in record victory. goal.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  131. Victorie Tricolorii au învins cu cel mai mare scor din istoria meciurilor oficiale. Moldova - San Marino 4-0. adevarul.ro. [dostęp 2020-01-01]. (rum.).
  132. Moldova - San Marino: 4-0 în faţa unor bucătari, secretari şi electricieni. timpul.md. [dostęp 2020-01-01]. (rum.).
  133. Eliminatórias Copa do Mundo 2014 - Brasil: UEFA Grupo H. arquivodosmundiais.com.br. [dostęp 2020-01-01]. (port.).
  134. England stay serious against lowly San Marino. jamaicaobserver.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  135. Poland sink San Marino to keep dream alive. uefa.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  136. Alessandro Della Valle - ten sprzedawca ceramiki ośmieszył Polskę. sport.se.pl. [dostęp 2020-01-01]. (pol.).
  137. San Marino se trefilo po pěti letech, bezgólová tak zůstává v kvalifikaci jen Andorra. hattrick.cz. [dostęp 2020-01-01]. (cz.).
  138. Alessandro Della Valle a „national hero” after scoring tiny San Marino’s first goal in five years. nydailynews.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  139. Hodgson bemoans Simoncini challenge. football.co.uk. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  140. Roy Hodgson furious at Theo Walcott injury from San Marino goalkeeper. theguardian.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  141. Simoncini jak Schumacher. sport.wp.pl. [dostęp 2020-01-01]. (pol.).
  142. Ouch! Theo Walcott clash with Aldo Simoncini sparks comparisons with Schumacher/Battiston. 101greatgoals.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  143. When protecting goalkeepers goes too far. nytimes.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  144. a b England negotiate San Marino mismatch. bbc.co.uk. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  145. Walcott blow for England. express.co.uk. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  146. FIFA World Cup 2014 qualifiers statistics: Team yellow cards. uefa.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  147. a b Giampaolo Mazza quitte son poste de coach de Saint-Marin après 15 ans. rtbf.be. [dostęp 2020-01-01]. (fr.).
  148. Rezygnacja selekcjonera reprezentacji San Marino. eurofutbol.pl. [dostęp 2020-01-01]. (pol.).
  149. Eliminatórias Eurocopa 2016 - França: Grupo E. arquivodosmundiais.com.br. [dostęp 2020-01-01]. (port.).
  150. Manzaroli - nuevo seleccionador de San Marino. vavel.com. [dostęp 2020-01-01]. (hiszp.).
  151. San Marino vs Estonia - Euro 2016 qualifying match report. eu-football.info. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  152. European Championship qualifying - group E: San Marino 0-0 Estonia. bbc.co.uk. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  153. La Provincia del Gol: Matteo Vitaioli, l'operaio che ha rotto l'astinenza del gol di San Marino. it.eurosport.com. [dostęp 2020-01-01]. (wł.).
  154. San Marino przełamało niechlubną serię. sportowefakty.wp.pl. [dostęp 2020-12-07]. (pol.).
  155. Lithuania vs San Marino - Euro 2016 qualifying match report. eu-football.info. [dostęp 2020-11-05]. (ang.).
  156. a b San Marino: Nazionali minacciano sciopero: „Boicottiamo trasferta in Slovenia”. repubblica.it. [dostęp 2020-01-01]. (wł.).
  157. Lo sciopero dei calciatori che ha fatto tremare San Marino. it.eurosport.com. [dostęp 2020-01-01]. (wł.).
  158. La nazionale di San Marino in sciopero, fermi gli allenamenti. altarimini.it. [dostęp 2020-11-01]. (wł.).
  159. Andy Selva e l'Associazione Sammarinese Calciatori. libertas.sm. [dostęp 2020-01-01]. (wł.).
  160. La nazionale di San Marino interrompe lo sciopero. corriereromagna.it. [dostęp 2020-01-01]. (wł.).
  161. San Marino: I calciatori incontrano la federazione, si gioca e lo sciopero sarà revocato. giornalesm.com. [dostęp 2020-11-21]. (wł.).
  162. 2016 UEFA European Championship Statistics - Qualifying phase. uefa.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  163. Eliminatórias Copa do Mundo 2018 - Rússia: UEFA Grupo 3. arquivodosmundiais.com.br. [dostęp 2020-01-01]. (port.).
  164. Norge afværger blamage mod San Marino i slutfasen. sport.tv2.dk. [dostęp 2020-01-01]. (duń.).
  165. Norge slet i 75 minutter: Fryktet det verste. vg.no. [dostęp 2020-01-01]. (norw.).
  166. Selva crack, cede il tendine d'achille. smtvsanmarino.sm. [dostęp 2020-01-01]. (wł.).
  167. Andy Selva ha detto stop, finisce la carriera di un calciatore infinito. smtvsanmarino.sm. [dostęp 2020-01-01]. (wł.).
  168. Azərbaycanın futbolçuları San-Marino yığmasını darmadağın etdi. sputnik.az. [dostęp 2020-01-01]. (azer.).
  169. Azerbaijan 5-1 San Marino. uefa.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  170. Calcio scommesse: mano morbida della Commissione Disciplinare. smtvsanmarino.sm. [dostęp 2020-01-01]. (wł.).
  171. I 4 calciatori deferiti rischiano 2 anni di squalifica. smtvsanmarino.sm. [dostęp 2019-12-31]. (wł.).
  172. Eliminacje Euro 2024 grupa H [online], pilkanozna.pl [dostęp 2023-04-01].
  173. San Marino: Statistics. uefa.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  174. a b San Marino score first home goal in six years. foxsportsasia.com. [dostęp 2021-09-03]. (ang.).
  175. a b Nazionale, Berardi nella storia: a segno nell'1-3 col Kazakhstan. fsgc.sm. [dostęp 2021-09-03]. (wł.).
  176. Eliminacje Mistrzostw Świata 2022 - tabele [online], www.google.com [dostęp 2023-01-05].
  177. Eliminacje do Mistrzostw Świata Katar 2022 [online], www.90minut.pl [dostęp 2023-05-12].
  178. Studenti, impiegati e baristi. Ecco gli eroi del weekend sammarinese. bologna.repubblica.it. [dostęp 2020-01-01]. (wł.).
  179. Polacy wreszcie dziś wygrają! Ale grają z amatorami!. sport.fakt.pl. [dostęp 2020-11-01]. (pol.).
  180. What a bunch of amateurs! Guide to San Marino part-timers' day jobs. metro.co.uk. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  181. Factory worker, lawyer and office clerk: The everyday jobs of the San Marino team. 90min.com. [dostęp 2020-11-10]. (ang.).
  182. England vs San Marino: Meet the accountants, electricians and students that play for FIFA's lowest-ranked team. telegraph.co.uk. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  183. 8,3 secondi di gloria: Il record di Davide Gualtieri. storiedicalcio.altervista.org. [dostęp 2020-11-11]. (wł.).
  184. Kto gra w San Marino?. ofsajd.onet.pl. [dostęp 2020-01-01]. (pol.).
  185. European Qualifiers 2016 - Le convocazioni del C.T. Manzaroli. fsgc.sm. [dostęp 2020-01-01]. (wł.).
  186. Nazionale: Alex Stimac e Dante Carlos Rossi le novità di Varrella. theworldnews.net. [dostęp 2020-11-17]. (wł.).
  187. a b Novara, esordio per Benedettini: quarto sammarinese della storia della B. goal.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  188. La prima in B di Elia Benedettini. smtvsanmarino.sm. [dostęp 2020-11-18]. (wł.).
  189. Massimo Bonini - kolega z boiska Bońka. sport.wp.pl. [dostęp 2020-11-20]. (pol.).
  190. В составе сборной Сан-Марино в матче с Молдовой не будет играть ключевой игрок. point.md. [dostęp 2020-01-01]. (ros.).
  191. Legenda Juventusu dla Polsatsport.pl: Boniek może pomóc polskiej piłce. polsatsport.pl. [dostęp 2020-11-18]. (pol.).
  192. a b Massimo Bonini - watercarrier to the stars. putnielsingoal.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  193. a b c Bonini, San Marino's unsung hero. uefa.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  194. Massimo Bonini: Al centro del sacrificio. storiedicalcio.altervista.org. [dostęp 2020-01-01]. (wł.).
  195. Juventus take back Boniek star. football-italia.net. [dostęp 2020-11-18]. (ang.).
  196. a b Sanmarińczycy nie gęsi, swojego idola mają. Grande Massimo Bonini. zczuba.pl. [dostęp 2020-11-18]. (pol.).
  197. Massimo Bonini. ilpalloneracconta.blogspot.ca. [dostęp 2020-01-01]. (wł.).
  198. a b Gli eroi in bianconero: Massimo Bonini. tuttojuve.com. [dostęp 2020-11-18]. (wł.).
  199. Massimo Bonini: Meet San Marino's finest ever player. independent.co.uk. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  200. a b c Wielkie męczarnie w maleńkiej republice. slowfoot.pl. [dostęp 2019-12-31]. (pol.).
  201. Guliwer w Krainie Liliputów. rfbl.pl. [dostęp 2020-11-11]. (pol.).
  202. Just rewards for modest man. uefa.com. [dostęp 2020-11-17]. (ang.).
  203. Mancini: "A 20 anni ne ho combinate più di Balotelli". agenziacalcio.it. [dostęp 2021-03-28]. (wł.).
  204. Marco Macina, da gemello di Roberto Mancini alla caduta nell’anonimato. mediapolitika.com. [dostęp 2021-09-03]. (wł.).
  205. Chiorri, stella Tricolor a Cuba. gazzetta.it. [dostęp 2020-11-18]. (wł.).
  206. a b c Marco Macina: da grande promessa a semplice meteora. storiepallonare.blogspot.com. [dostęp 2020-11-18]. (wł.).
  207. European U-16 Championship 1982. rsssf.com. [dostęp 2021-03-28]. (ang.).
  208. a b Questo calcio usa e getta. gazzetta.it. [dostęp 2020-11-12]. (wł.).
  209. Lo riconoscete? - Marco Macina. calciomercato.it. [dostęp 2021-09-03]. (wł.).
  210. Selva, Mifsud, Frick... Wielcy bohaterowie mikroskopijnych krajów. weszlo.com. [dostęp 2020-01-01]. (pol.).
  211. Футболисты Сан-Марино будут счастливы, если смогут забить Украин. zn.ua. [dostęp 2020-11-11]. (ros.).
  212. San Marino nella storia: La nazionale più scarsa del Mondo conquista il primo punto nelle qualificazioni agli europei. dagospia.com. [dostęp 2020-01-01]. (wł.).
  213. Lewandowski kontra anonim. Jak strzelają w reprezentacji?. sport.tvn24.pl. [dostęp 2020-01-01]. (pol.).
  214. 53 derrotas seguidas e contando: conheça a pior seleção do mundo nos últimos cinco anos. espn.uol.com.br. [dostęp 2020-01-01]. (port.).
  215. Zoom sur Andy Selva, attaquant de la sélection de Saint-Marin. coupfranc.fr. [dostęp 2020-01-01]. (fr.).
  216. Нестандартно о футболе - Анди Сельва. sports.ru. [dostęp 2020-01-01]. (ros.).
  217. Chce postraszyć Polaków. sport.interia.pl. [dostęp 2021-02-21]. (pol.).
  218. Анди Сельва: «Для Сан-Марино и один гол Украине станет праздником». sports.ru. [dostęp 2020-01-01]. (ros.).
  219. 28 April 2004 - You know clash of the titans? This was nothing like that. tdifh.blogspot.com. [dostęp 2021-02-01]. (ang.).
  220. San Marino have made little progress in recent years. worldsoccer.com. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  221. Mediterranean Games 1987. rsssf.com. [dostęp 2020-11-18]. (ang.).
  222. Fiesta del calcio. fsgc.sm. [dostęp 2020-11-18]. (wł.).
  223. National football team manager: Giorgio Leoni. eu-football.info. [dostęp 2020-12-16]. (ang.).
  224. Malore per il coordinatore delle nazionali Giorgio Leoni. smtvsanmarino.sm. [dostęp 2020-12-18]. (wł.).
  225. World Cup 1998 Qualifying. rsssf.com. [dostęp 2020-11-12]. (ang.).
  226. Mazza still the man for San Marino: 14 years and counting for Europe's longest-serving international boss. dailymail.co.uk. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  227. We meet the world’s worst team. thesun.co.uk. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  228. Mazza, una leggenda nonostante 83 sconfitte. eurosport.com. [dostęp 2020-01-01]. (wł.).
  229. Giampaolo Mazza: 15 anni da CT. smtvsanmarino.sm. [dostęp 2020-11-17]. (wł.).
  230. San Marino, si dimette il CT Giampaolo Mazza. mondosportivo.it. [dostęp 2020-11-01]. (wł.).
  231. L'ormai ex C.T. Giampaolo Mazza, ospite a „Carte Scoperte”, si è tolto diversi sassi dalle scarpe. smtvsanmarino.sm. [dostęp 2020-11-01]. (wł.).
  232. DT de San Marino deja su cargo tras 15 años y ser el más perdedor del mundo. latercera.com. [dostęp 2020-11-15]. (hiszp.).
  233. 15 lat prowadził reprezentację. Wygrał... raz. wprost.pl. [dostęp 2020-11-15]. (pol.).
  234. Headache over! Think your manager is bad? San Marino boss Mazza resigns after earning just one point in 15 years. dailymail.co.uk. [dostęp 2020-11-17]. (ang.).
  235. England prepare to face the team for whom the result does not matter. theguardian.com. [dostęp 2020-11-11]. (ang.).
  236. a b San Marino coach Giampaolo Mazza stands down after winning just one point in 15 years. mirror.co.uk. [dostęp 2020-11-18]. (ang.).
  237. Coach San Marino weg na 82 nederlagen en 371 tegengoals. vi.nl. [dostęp 2020-11-15]. (niderl.).
  238. Guadagna un solo punto in 15 anni: il ct Giampaolo Mazza si è dimesso. calciomercato.com. [dostęp 2020-11-17]. (wł.).
  239. E'nata l'Associazione Sammarinese Allenatori Calcio. newsrimini.it. [dostęp 2020-11-15]. (wł.).
  240. a b San Marino vs England: for Sammaranese coach Giampaolo Mazza a 5-0 defeat would be seen as victory. telegraph.co.uk. [dostęp 2020-11-17]. (ang.).
  241. Europe's longest-serving national-team coaches. uefa.com. [dostęp 2020-11-17]. (ang.).
  242. San Marino, Mazza si dimette: era il ct più longevo. tgcom24.mediaset.it. [dostęp 2020-11-16]. (wł.).
  243. a b Pierangelo Manzaroli. uefa.com. [dostęp 2020-11-20]. (ang.).
  244. Pierangelo Manzaroli, il „titano” delle prime volte. calcioesteronews.it. [dostęp 2020-11-16]. (wł.).
  245. San Marino: la Nazionale a Pierangelo Manzaroli. smtvsanmarino.sm. [dostęp 2020-11-15]. (wł.).
  246. Ufficiale: Manzaroli nuovo CT della Nazionale. smtvsanmarino.sm. [dostęp 2020-11-15]. (wł.).
  247. a b Manzaroli replaces Mazza as San Marino coach. uefa.com. [dostęp 2021-02-01]. (ang.).
  248. El. ME: Niespodzianki, sensacje i pewniaki. San Marino przerwało passę 61 porażek!. przegladsportowy.pl. [dostęp 2021-02-15]. (pol.).
  249. San Marino claim FIRST EVER Euro qualifying point after holding Estonia to memorable draw. mirror.co.uk. [dostęp 2021-01-15]. (ang.).
  250. Nazionale: Franco Varrella è il nuovo Commissario Tecnico. fsgc.sm. [dostęp 2020-11-20]. (wł.).
  251. Franco Varrella è il nuovo Commissario Tecnico della Nazionale di San Marino. giornalesm.com. [dostęp 2021-09-03]. (wł.).
  252. Franco Varrella è in pole position, potrebbe essere "il Professore" il nuovo C.T.. smtvsanmarino.sm. [dostęp 2020-11-18]. (wł.).
  253. Liechtenstein 0-0 San Marino. bbc.co.uk. [dostęp 2021-01-16]. (ang.).
  254. Fabrizio Costantini, [w:] baza Transfermarkt (trenerzy) [dostęp 2023-01-05].
  255. eMŚ: Kadra San Marino na mecz z Polską. 90minut.pl. [dostęp 2021-09-03]. (pol.).
  256. National teams - team colors. rsssf.com. [dostęp 2021-07-15]. (ang.).
  257. a b Rubbish like this must be thrown out! Inept San Marino simply not good enough to play on grand stage. dailymail.co.uk. [dostęp 2021-07-15]. (ang.).
  258. Roy Hodgson conscious of real test on Tuesday after San Marino rout. footytube.com. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  259. Wygrać bez oklasków. ligamistrzow.com. [dostęp 2021-02-15]. (pol.).
  260. a b Trener i piłkarze San Marino obrażeni. sport.onet.pl. [dostęp 2021-07-15]. (pol.).
  261. Kelnerzy zostaną w swoich knajpach? Niepewna przyszłość kadry San Marino. weszlo.com. [dostęp 2021-02-15]. (pol.).
  262. England face perennial whipping boys San Marino. gulfnews.com. [dostęp 2021-07-15]. (ang.).
  263. Соперник Украины: пять интересных фактов о сборной Сан-Марино. news.liga.net. [dostęp 2020-11-15]. (ros.).
  264. ĐT San Marino: Vượt lên nỗi lo “cơm áo gạo tiền” để chơi bóng. bongdaplus.vn. [dostęp 2021-02-16]. (wiet.).
  265. You could fit the entire population of San Marino into the empty seats at Wembley. mirror.co.uk. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  266. European Qualifiers: San Marino manager Pierangelo Manzaroli looks to limit damage. skysports.com. [dostęp 2021-01-18]. (ang.).
  267. San Marino fiercely hit back at Thomas Muller with ten point letter after the Germany ace questions the point of playing the minnows. dailymail.co.uk. [dostęp 2021-02-15]. (ang.).
  268. Моуриньо за исключение слабых сборных из отборочных турниров. football.ua. [dostęp 2021-02-15]. (ros.).
  269. Löw wants smaller nations to pre-qualify. timesofmalta.com. [dostęp 2021-02-15]. (ang.).
  270. Thomas Muller was right! San Marino should have to win qualifier before playing Germany, says Bayern Munich chairman Karl-Heinz Rummenigge. dailymail.co.uk. [dostęp 2021-02-12]. (ang.).
  271. San Marino - The begining of a new era after Giampaolo Mazza’s departure. soccersouls.com. [dostęp 2020-11-11]. (ang.).
  272. After manager departure San Marino can appoint someone willing to compete. backpagefootball.com. [dostęp 2021-02-05]. (ang.).
  273. Roy Hodgson accused of disrespect after joking that England's cricketers could play against San Marino. mirror.co.uk. [dostęp 2021-02-02]. (ang.).
  274. Hodgson under fire after claiming that even England cricket team could play against San Marino. dailymail.co.uk. [dostęp 2021-01-25]. (ang.).
  275. Mulher de Mourinho evitou que o treinador assumisse a Inglaterra. extra.globo.com. [dostęp 2020-11-15]. (port.).
  276. José Mourinho: My wife told me to snub England manager's job. telegraph.co.uk. [dostęp 2020-01-25]. (ang.).
  277. Scots „like San Marino”. news.bbc.co.uk. [dostęp 2020-11-18]. (ang.).
  278. You're just like San Marino: Spain's rising star Reyes pays Scots team the ultimate insult. thefreelibrary.com. [dostęp 2021-02-11]. (ang.).
  279. San Marino FA rants on Twitter over rude ITV coverage of England trashing. metro.co.uk. [dostęp 2020-01-28]. (ang.).
  280. San Marino FA complain about „disgraceful” ITV coverage on Twitter. joe.ie. [dostęp 2021-02-17]. (ang.).
  281. England gorge on San Marino but save their energy for a tougher task. theguardian.com. [dostęp 2021-02-17]. (ang.).
  282. Radość, jakby wygrali mecz! San Marino z drugą bramką w eliminacjach [WIDEO] [online], sportowefakty.wp.pl, 17 listopada 2023 [dostęp 2023-11-17] (pol.).
  283. FIFA/Coca-Cola World Ranking. fifa.com. [dostęp 2020-11-18]. (ang.).
  284. Nazionale Maggiore: riprende la preparazione dopo lo stop natalizio. smtvsanmarino.sm. [dostęp 2021-09-03]. (wł.).
  1. a b Statystyki nie obejmują nieuznawanego przez FIFA i FIGC meczu z Włochami rozegranego 31 maja 2017
  2. Statystyki nie obejmują spotkań rozegranych przed afiliacją FSGC z FIFA i UEFA oraz nieuznawanego przez FIFA i FIGC meczu z Włochami rozegranego 31 maja 2017
  3. Statystyki nie obejmują spotkań rozegranych przed afiliacją FSGC z FIFA i UEFA oraz nieuznawanego przez FIFA i FIGC meczu z Włochami rozegranego 31 maja 2017

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]