Cmentarz wojenny nr 4 – Grab

Cmentarz wojenny nr 4 Grab
nr rej. A-295 z dnia 13 lipca 1993
Widok ogólny
Państwo	Polska
Miejscowość	Grab
Typ cmentarza	wojenny
Stan cmentarza	nieczynny
Powierzchnia cmentarza	1809 m²
Liczba pochówków	143
Liczba grobów	53
Liczba kwater cmentarnych	31
Architekt	Dušan Jurkovič Adolf Kašpar
Położenie na mapie gminy Krempna Grab, cmentarz wojenny nr 4
Położenie na mapie Polski Grab, cmentarz wojenny nr 4
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Grab, cmentarz wojenny nr 4
Położenie na mapie powiatu jasielskiego Grab, cmentarz wojenny nr 4
49°25′37,7″N 21°26′40,1″E

Cmentarz wojenny nr 4 – Grab – zabytkowy cmentarz z I wojny światowej zaprojektowany przez Dušana Jurkoviča i Adolfa Kašpara, znajdujący się w miejscowości Grab w gminie Krempna w powiecie jasielskim. Jeden z ponad 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. Należy do I Okręgu Cmentarnego Nowy Żmigród.

Opis

Cmentarz położony na wzgórzu, po zachodniej stronie drogi z Ożennej do granicy państwowej ze Słowacją. Rozplanowany na planie czworoliścia rozdzielonego małymi trójkątnymi wypustkami. Naprzeciw wejścia głównego zbudowanego z ciosanego kamienia znajduje się rekonstrukcja pierwotnego pomnika w kształcie wieży kościoła łemkowskiego. Obecny pomnik jest mniejszy i uproszczony, został postawiony w czasie rekonstrukcji w 1995. Zachowała się oryginalna tablica z napisami wyrytymi w piaskowcu:

„Chcecie zważyć ofiary tej wojny? Do sławy i honoru na jednej szali
Dołóżcie jeszcze odrodzoną duszę narodu,
a szala i tak uniesie się lekko do góry”

oraz

„Odrodzenie duszy narodu
Wznosi się ponad cierpienie.
Boże, zlituj się nad naszą ofiarą
I pozwól potomnym
Wznieść się tym zwycięstwem ponad groby”

oraz pamiątkowa tablica z okresu rekonstrukcji:

„Ten cmentarz żołnierski nr 4 odnowiony został w latach 1992–1995 przy współpracy polsko-austriackiej, w szczególności z udziałem gminy Krempna i żołnierzy 54 Pułku Obrony Kraju ze Styrii”.

Cmentarz jest otoczony zniszczonym murem kamiennym. Łączna jego powierzchnia zajmuje ponad 1800 m². Zachowany w dobrym stanie i zadbany.

• 

  Widok na pomnik główny

• 

  Tablica z 1995

• 

  Fragment cmentarza z bramą

Na cmentarzu pochowano w 53 grobach pojedynczych oraz 31 mogiłach zbiorowych 143 żołnierzy:

• 106 Austriaków z 18 Pułku Piechoty, 27 Pułku Piechoty, 36 Pułk Piechoty, 43 Pułk Piechoty, 5 Pułk Piechoty k.k. Landwehry, 11 Pułk Piechoty k.k. Landwehry,
• 37 Rosjan, z których jednego przynależność pułkowa jest znana: 191 (191-й пехотный Ларго-Кагульский полк) pułku piechoty,

poległych w listopadzie i grudniu 1914 oraz w pierwszych miesiącach 1915.

Cmentarz jest obiektem Szlaku Frontu Wschodniego I Wojny Światowej na obszarze województwa podkarpackiego.

Bibliografia

• Jerzy Drogomir: Polegli w Galicji Zachodniej 1914–1915 (1918). Wykazy poległych, zmarłych i pochowanych na 400 cmentarzach wojskowych w Galicji Zachodniej. Tarnów: Muzeum Okręgowe w Tarnowie tom I, 1999, s. 210. ISBN 83-85988-26-2.
• Roman Frodyma: Galicyjskie cmentarze wojenne, tom I. Beskid Niski i Pogórze. Warszawa – Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 1995, s. 31–32. ISBN 83-85557-20-2.

Linki zewnętrzne

• Mirosław Łopata – Cmentarze I wojny światowej
• Cmentarze I wojny światowej
• Polegli w Pierwszej Wojnie Światowej