Cmentarz wojenny nr 4 – Grab

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Cmentarz wojenny nr 4
Grab
Obiekt zabytkowy nr rej. A-295 z dnia 13 lipca 1993[1]
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo  Polska
Miejscowość Grab
Typ cmentarza wojenny
Stan cmentarza nieczynny
Powierzchnia cmentarza 1809 m²
Liczba pochówków 143
Liczba grobów 53
Liczba kwater cmentarnych 31
Architekt Dušan Jurkovič
Adolf Kašpar
Położenie na mapie gminy Krempna
Mapa lokalizacyjna gminy Krempna
Grab, cmentarz wojenny nr 4
Grab, cmentarz wojenny nr 4
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Grab, cmentarz wojenny nr 4
Grab, cmentarz wojenny nr 4
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa lokalizacyjna województwa podkarpackiego
Grab, cmentarz wojenny nr 4
Grab, cmentarz wojenny nr 4
Położenie na mapie powiatu jasielskiego
Mapa lokalizacyjna powiatu jasielskiego
Grab, cmentarz wojenny nr 4
Grab, cmentarz wojenny nr 4
Ziemia49°25′37,7″N 21°26′40,1″E/49,427139 21,444472
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Cmentarz wojenny nr 4 – Grab – zabytkowy cmentarz z I wojny światowej zaprojektowany przez Dušana Jurkoviča i Adolfa Kašpara, znajdujący się w miejscowości Grab w gminie Krempna w powiecie jasielskim. Jeden z ponad 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. Należy do I Okręgu Cmentarnego Nowy Żmigród.

Opis[edytuj | edytuj kod]

Cmentarz położony na wzgórzu, po zachodniej stronie drogi z Ożennej do granicy państwowej ze Słowacją. Rozplanowany na planie czworoliścia rozdzielonego małymi trójkątnymi wypustkami. Naprzeciw wejścia głównego zbudowanego z ciosanego kamienia znajduje się rekonstrukcja pierwotnego pomnika w kształcie wieży kościoła łemkowskiego. Obecny pomnik jest mniejszy i uproszczony, został postawiony w czasie rekonstrukcji w 1995. Zachowała się oryginalna tablica z napisami wyrytymi w piaskowcu[2]:

„Chcecie zważyć ofiary tej wojny? Do sławy i honoru na jednej szali
Dołóżcie jeszcze odrodzoną duszę narodu,
a szala i tak uniesie się lekko do góry”

oraz

„Odrodzenie duszy narodu
Wznosi się ponad cierpienie.
Boże, zlituj się nad naszą ofiarą
I pozwól potomnym
Wznieść się tym zwycięstwem ponad groby”

oraz pamiątkowa tablica z okresu rekonstrukcji:

„Ten cmentarz żołnierski nr 4 odnowiony został w latach 1992–1995 przy współpracy polsko-austriackiej, w szczególności z udziałem gminy Krempna i żołnierzy 54 Pułku Obrony Kraju ze Styrii”.

Cmentarz jest otoczony zniszczonym murem kamiennym. Łączna jego powierzchnia zajmuje ponad 1800 m². Zachowany w dobrym stanie i zadbany.

  • Widok na pomnik główny
  • Tablica z 1995
  • Fragment cmentarza z bramą

Na cmentarzu pochowano w 53 grobach pojedynczych oraz 31 mogiłach zbiorowych 143 żołnierzy:

poległych w listopadzie i grudniu 1914 oraz w pierwszych miesiącach 1915[2].

Cmentarz jest obiektem Szlaku Frontu Wschodniego I Wojny Światowej na obszarze województwa podkarpackiego[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie. 2019-12-31. [dostęp 2018-04-30].
  2. ↑ a b Oktawian Duda: Cmentarze I Wojny Światowej w Galicji Zachodniej 1914–1918 – Studia i materiały. Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu, Warszawa 1995, s. 109.
  3. ↑ Grab – strona szlaku. [dostęp 2015-10-21].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Jerzy Drogomir: Polegli w Galicji Zachodniej 1914–1915 (1918). Wykazy poległych, zmarłych i pochowanych na 400 cmentarzach wojskowych w Galicji Zachodniej. Tarnów: Muzeum Okręgowe w Tarnowie tom I, 1999, s. 210. ISBN 83-85988-26-2.
  • Roman Frodyma: Galicyjskie cmentarze wojenne, tom I. Beskid Niski i Pogórze. Warszawa – Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 1995, s. 31–32. ISBN 83-85557-20-2.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Cmentarz_wojenny_nr_4_–_Grab&oldid=59201430”