Jodok z Moraw

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Jodok Morawski)
Jodok z Moraw
Ilustracja
Jodok z Moraw
ilustracja herbu
margrabia Moraw
Okres

od 1375
do 1411

Poprzednik

Jan Henryk Luksemburski

Następca

Zygmunt Luksemburski

margrabia-elektor Brandenburgii
Okres

od 1386
do 1411

Poprzednik

Zygmunt Luksemburski

Następca

Zygmunt Luksemburski

książę Luksemburga
Okres

od 1388
do 1411

Poprzednik

Wacław IV Luksemburski

Następca

Elżbieta Luksemburska

król Niemiec
W opozycji do Zygmunta Luksemburskiego.
Okres

od 1 października 1410
do 18 stycznia 1411

Poprzednik

Ruprecht z Palatynatu

Następca

Zygmunt Luksemburski

Dane biograficzne
Dynastia

Luksemburgowie

Data urodzenia

1350 lub 1354

Data śmierci

18 stycznia 1411

Ojciec

Jan Henryk Luksemburski

Matka

Małgorzata opawska

Żona

Agnieszka opolska

Jodok z Moraw, Jobst z Moraw (ur. w 1350 lub 1354, zm. 18 stycznia 1411) – margrabia Moraw, margrabia brandenburski 1388-1411, książę Luksemburga 1388-1411, król niemiecki 1410-1411 w opozycji do Zygmunta Luksemburskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z dynastii Luksemburgów. Był synem margrabiego morawskiego Jana Henryka i Małgorzaty z rodu Przemyślidów opawsko-raciborskich[1].

Od 1375 współrządził Morawami wraz z bratem Prokopem, z którym toczył ustawiczną wojnę o hegemonię nad tą dzielnicą Królestwa Czech. W 1383 z nominacji Wacława IV został wikariuszem Włoch. Jako człowiek majętny potrafił wykorzystać swoją fortunę do własnych celów politycznych. Dzięki pożyczkom udzielanym krewnym powiększył swoją domenę. W wyniku umowy finansowej z 1386 otrzymał od Zygmunta Luksemburskiego w zastaw Brandenburgię. W 1388 zadłużony u niego Wacław IV oddał mu w zastaw Luksemburg. Pozwoliło to Jodokowi zbudować silne stronnictwo możnowładcze (Jednota Pańska(inne języki)), którego celem stało się odsunięcie od władzy króla w Czechach. W 1394 Jodok doprowadził do uwięzienia Wacława IV i przejął na rok faktyczną władzę w królestwie. Dążąc do detronizacji kuzyna zawiązał także sojusz polityczny z pretendującym do tronu niemieckiego Ruprechtem III Wittelsbachem i włączył się w wir polityki sukcesji tronu w Niemczech. W 1410 został przez część elektorów wybrany na króla niemieckiego przeciwko spadkobiercy Wacława IV, Zygmuntowi Luksemburskiemu. Władzy w Rzeszy nie udało mu się jednak przejąć, gdyż zmarł nagle w 1411.

Zdaniem starszej literatury Jodok był dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była Elżbieta, córka Władysława Opolczyka (urodzona w 1360 r., zmarła przed 1374). Po raz drugi ożenił się z Agnieszką córką Bolesława II opolskiego. Zdaniem nowszej literatury Jodok zawarł tylko jedno małżeństwo z Agnieszką, która używała także imienia Elżbieta. Jodok zmarł bezpotomnie.

Jodok z Moraw (ilustracja z Kroniki norymberskiej)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Peter Hilsch: Jost. W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 10, Duncker & Humblot, Berlin 1974.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Henryk VII Luksemburski
 
 
 
 
 
 
 
Jan Luksemburski
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Małgorzata Brabancka
 
 
 
 
 
 
 
Jan Henryk Luksemburski
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wacław II
 
 
 
 
 
 
 
Elżbieta Przemyślidka
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Guta von Habsburg
 
 
 
 
 
 
 
Jodok z Moraw
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Mikołaj I opawski
 
 
 
 
 
 
 
Mikołaj II opawski
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Adelajda Habsburg
 
 
 
 
 
 
 
Małgorzata opawska
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Przemysław raciborski
 
 
 
 
 
 
 
Anna raciborska
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Anna czerska
 
 
 
 
 
 
Jodok z Moraw (XV wiek)